Απαντήσεις Εκπροσώπου ΥΠΕΞ, Κ. Κούτρα, σε ερωτήσεις δημοσιογράφων αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με την προσφυγική / μεταναστευτική κρίση

Παρατίθενται δέκα (10) κύρια σημεία απαντήσεων Εκπροσώπου ΥΠΕΞ, Κωνσταντίνου Κούτρα, σε ερωτήσεις δημοσιογράφων αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε ό,τι αφορά στην προσφυγική / μεταναστευτική κρίση:

1.    Όλοι αναγνωρίζουν ότι οι διαστάσεις του σύγχρονου προσφυγικού / μεταναστευτικού ζητήματος υπερβαίνουν τις δυνατότητες διαχείρισης οποιουδήποτε κράτους, οποιουδήποτε μεγέθους, υπερβαίνουν το ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελούν παγκόσμια κρίση.

2.    Είναι παράλογο σε ένα παγκόσμιο ζήτημα, όπως αναγνωρίζουν όλοι, να απαιτεί κανείς ελληνική ή οποιαδήποτε εθνική λύση ή λύση ετεροβαρή σε βάρος ορισμένων μόνο. Κι όμως συμβαίνει, δυστυχώς, από αρκετές πλευρές.

3.    Πολλοί προσποιούνται, εκ του ασφαλούς, ότι στη θέση της Ελλάδας θα είχαν όλες τις λύσεις έτοιμες, όλα τα ερωτήματα απαντημένα, όλες τις δομές στις θέσεις τους, για να αντιμετωπίσουν το πρωτόγνωρο «τσουνάμι» προσφυγικών / μεταναστευτικών ροών. Το τραγικό είναι ότι κραυγάζουν δυνατότερα για να επικρίνουν την Ελλάδα όσοι θέλουν να απομακρύνουν από πάνω τους τα φώτα της αρνητικής δημοσιότητας για τις πρακτικές τους.

4.     Όσο αυτοί ζουν σε αυτή την εικονική πραγματικότητα, η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός βιώνουν την αμείλικτη πραγματικότητα στην πρώτη γραμμή, σηκώνοντας στις πλάτες τους, παρά τα ενδεχόμενα λάθη και τις αδυναμίες που δημιουργούνται αναπόφευκτα μπροστά σε τρομακτικών διαστάσεων κρίσεις, και την Ευρώπη και τις ευρωπαϊκές αξίες. Μερικά στοιχεία γεγονότα μιλούν από μόνοι τους:
•    Η Ελληνική Ακτοφυλακή έχει σώσει πάνω από 90.000 συνανθρώπους μας τους τελευταίους μήνες.
•    Η ανταπόκριση των τοπικών κοινωνιών στο δράμα των προσφύγων / μεταναστών αποτελεί πραγματικό παράδειγμα μεγαλείου ανθρώπινης ψυχής.
•    Μόνο τον Νοέμβριο του 2015, από τις 54.000 καταγραφές που έγιναν σε hotspots στην Ευρώπη, οι 51.300 έγιναν στην Ελλάδα.
•    Πάνω από ένα 1,5 δισ. ευρώ υπολογίζονται οι πρωτογενείς δαπάνες οι σχετικές με διαχείριση προσφυγικών / μεταναστευτικών ροών, σε ένα κράτος υπό ταυτόχρονη πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή και χωρίς να υπολογίζονται οι έμμεσες δαπάνες και τα διαφυγόντα κέρδη εξ αιτίας της κρίσης.

5.    Η Ελλάδα εξαρχής πίεσε για ενιαίες ευρωπαϊκές και αποτελεσματικές απαντήσεις στο προσφυγικό / μεταναστευτικό πρόβλημα.
•    Πίεσε ήδη από τον Μάιο όταν σχεδιαζόταν η ναυτική Επιχείρηση Sophia στη Λιβύη, να υπάρξει μέριμνα για την Ανατολική Μεσόγειο όπου θα κατευθύνονταν τα προσφυγικά ρεύματα της Κεντρικής Μεσογείου
•    Πίεσε, από τον περασμένο Ιούλιο, για αύξηση της παρουσίας στελεχών / σκαφών της FRONTEX στο Αιγαίο – η ανταπόκριση των κρατών μελών της Ε.Ε. ήταν πολύ κατώτερη των περιστάσεων.Η FRONTEX, κατ’ ουσίαν, έχει υπόσταση χάρη στην Ελλάδα. Ήδη από το 2012 δραστηριοποιείται στη χώρα για την υποστήριξη των ελληνικών υπηρεσιών στην εποπτεία και φύλαξη των συνόρων μας, αρχικά των χερσαίων (Έβρος) και εν συνεχεία των θαλάσσιων (Ποσειδών, νησιά Αιγαίου) και τώρα πάλι των χερσαίων στα σύνορα με ΠΓΔΜ.
•    Πίεσε ήδη από τον Ιούλιο για ενεργοποίηση των ομάδων ταχείας δράσης RABITs σε νησιά του Αιγαίου, οι οποίες είχαν ενεργοποιηθεί επιτυχώς και το 2012 στα χερσαία σύνορα με Τουρκία – το αίτημα ουσιαστικά απερρίφθη από την FRONTEX, λόγω αδυναμίας κάλυψης αναγκών.
•    Πίεσε για τον επιχειρησιακό έλεγχο της ροής των προσφύγων/μεταναστών και για δημιουργία κέντρων μετεγκατάστασης (hotspots) στην Τουρκία, ως πραγματική λύση για τη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος και την αντιμετώπιση των κυκλωμάτων διακίνησης των ανθρώπων – δεν εισακούσθηκε.
•    Πίεσε για σύναψη νέων και εφαρμογή των υφιστάμενων Συμφωνιών Επανεισδοχής σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό τις επιστροφές παρανόμων μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους – τα αποτελέσματα της Ε.Ε. είναι και το γνωρίζουν όλοι αποκαρδιωτικά, με το Πακιστάν, για παράδειγμα, πρόσφατα να αρνείται την αποβίβαση στο Ισλαμαμπάντ είκοσι υπηκόων του με ειδική πτήση που είχε διοργανωθεί με τη συνεργασία της Ε.Ε.
•    Πίεσε για τουλάχιστον 100 μηχανήματα ταυτοποίησης Eurodac – έχουν διατεθεί μόλις 39. Παρόλα αυτά, όλες οι νέες αφίξεις καταγράφονται και δακτυλοσκοπούνται συστηματικά.
•    Πίεσε για πραγματικό μηχανισμό ίσης κατανομής βαρών μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε., μέσω της μετεγκατάστασης. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα το σύστημα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχει αποτύχει. Οι σχετικές αποφάσεις της Ε.Ε. σε ανώτατο επίπεδο, όχι απλά δεν τηρούνται, αλλά ανακοινώνεται ότι θα γίνουν ακόμα και αντικείμενο προσφυγής στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να μην εφαρμοστούν. Ποιοι το ανακοινώνουν; Αυτοί που πρωτοστατούν στο να ζητάνε από την Ελλάδα τήρηση όλων των υποχρεώσεων, κουνώντας το δάχτυλο.

6.    Η Ελλάδα, παρά τα όποια προβλήματα, παραλείψεις ή καθυστερήσεις, θα τηρήσει όλες ανεξαιρέτως τις υποχρεώσεις της. Το ίδιο απαιτεί όμως από όλους. Το ίδιο οφείλει να επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλους.

7.    Μπορεί πολλοί να απαξιώνουν την ευρωπαϊκή αρχή της «αλληλεγγύης». Η Ελλάδα επιμένει και θα επιμείνει ευρωπαϊκά. Και, μολονότι επωμίζεται το κύριο βάρος της προσφυγικής κρίσης που προκλήθηκε από λανθασμένες επιλογές άλλων, παραμένει παράγοντας σταθερότητας και αξιών, ευρισκόμενη στη μέση του τριγώνου αστάθειας που οριοθετείται από την Ουκρανία, τηΛιβύη και τηΣυρία, με την τελευταία να είναι η χαίνουσα πληγή της Μέσης Ανατολής και ηκύρια πηγή προέλευσης προσφύγων πολέμου.

8.    Γιατί η Ελλάδα επιθυμεί αυτό που επιθυμούν όσοι θέλουν πραγματικά να προστατεύσουν την ευρωπαϊκή ιδέα από διαλυτικά φαινόμενα: αποτελεσματικό έλεγχο ευρωπαϊκών εξωτερικών συνόρων και συντεταγμένη ευρωπαϊκή αντιμετώπιση κάθε πρόσφυγα / μετανάστη, με καταγραφή, ταυτοποίηση και αντιμετώπισή του με ανθρώπινο τρόπο. Έτσι και μόνο έτσι θα διαφυλαχθεί το κεκτημένο Schengen ως μία ένωση ασφάλειας, αλληλεγγύης, ελευθερίας.

9.    Μπορεί, τέλος, πολλοί να επικρίνουν την ανθρώπινη στάση της Ελλάδας και των κατοίκων της απέναντι στους πρόσφυγες / μετανάστες για δικούς τους, δημαγωγικούς, εσωτερικούς λόγους. Η Ελλάδα επιμένει και θα επιμείνει στο σεβασμό όλων των παραδεκτών στις ανεπτυγμένες κοινωνίες κανόνων Διεθνούς και Ανθρωπιστικού Δικαίου.

10.    Η Ελλάδα επιμένει και θα επιμείνει στο σεβασμό των ευρωπαϊκών αξιών. Αδιαπραγμάτευτα.