Δηλώσεις Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, στην τετραμερή συνάντηση Ελλάδας-Βουλγαρίας-Σερβίας-Ρουμανίας, στο Βουκουρέστι (29.03.2019)

ΤΣΙΠΡΑΣ: Ήθελα να εκφράσω και εγώ τις ευχαριστίες μου προς την Βιορίκα για την φιλοξενία σήμερα εδώ της 7ης Συνόδου Κορυφής των τεσσάρων χωρών μας, μία Σύνοδος που, πράγματι έχει γίνει θεσμός και σήμερα είχαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε πάνω σε μία σειρά θεμάτων, κυρίως να εξετάσουμε το πώς προχωράμε μία σειρά από projects στα οποία είχαμε συμφωνήσει. Εστιάσαμε, δηλαδή, σε ζητήματα οικονομικής συνεργασίας πάνω στα θέματα που αφορούν το όραμά μας για τη δημιουργία ενός δακτυλίου διασυνδεσιμότητας ανάμεσα στις χώρες μας, που περιλαμβάνει τη βόρεια Ελλάδα, το νότιο σκέλος, αν θέλετε, του δακτυλίου, περιλαμβάνει τη διασυνδεσιμότητα μεταξύ Ελλάδας – Βουλγαρίας και Ρουμανίας το ανατολικό σκέλος αυτού του δακτυλίου, το βόρειο μέρος είναι η διασύνδεση Βουλγαρίας – Ρουμανίας και Σερβίας και το δυτικό σκέλος είναι η διασύνδεση ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Σερβία δια μέσου της Βόρειας Μακεδονίας.

Μιλάμε για υποδομές και σημαντικές υποδομές που  θα επιταχύνουν το εμπόριο ανάμεσα στις χώρες μας αλλά και το διεθνές εμπόριο, αλλά και την μετακίνηση των ίδιων των πολιτών. Μιλάμε για υποδομές στις τηλεπικοινωνίες, μιλάμε για δρόμους ταχείας κυκλοφορίας, που θα δώσουν μεγάλη ώθηση και στην ανάπτυξη του τουρισμού, μιλάμε όμως ταυτόχρονα και για ενεργειακούς δρόμους. Έχουμε ήδη προχωρήσει σε πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες σε συνεργασία και με τις τρεις χώρες, και οι τέσσερις μαζί δηλαδή, αλλά και η κάθε μία ξεχωριστά χώρα, όπως για παράδειγμα η σύναψη συμφωνίας για μία κοινή εταιρεία ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Βουλγαρία που στο μέλλον μπορεί να πλαισιωθεί και από άλλες χώρες για να προχωρήσουμε αυτά τα σημαντικά projects διασυνδεσιμότητας. Η σύνδεση της Μεσογείου με τη Μαύρη Θάλασσα, του Αιγαίου με τη Μαύρη Θάλασσα είναι, για παράδειγμα, ένα τέτοιο project.

Αλλά και ο κάθετος – για να περάσω τώρα στα θέματα της ενέργειας – ο κάθετος αγωγός IGB ο οποίος θα συνδέει τον αγωγό TAP που ήδη διέρχεται και μεταφέρει αζέρικο αέριο από την βόρεια Ελλάδα, αλλά θα αντλεί και τις νέες δυνατότητες που θα μας δώσει η πλατφόρμα στην Αλεξανδρούπολη με την επαναεριοποίηση υγροποιημένου αερίου LNG, όπως επίσης βεβαίως και της υφιστάμενης υποδομής  που έχουμε στην Ρεβυθούσα.
Με την ευκαιρία όμως που μιλάω για ενέργεια, να επισημάνω ότι, είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τους συνομιλητές μου για την ιστορικής, θα έλεγα, σημασίας συμφωνία ανάμεσα σε Ελλάδα – Κύπρο – Ισραήλ, για τον αγωγό EAST MED. Ο αγωγός EAST MED αλλάζει τον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου και της Ευρώπης, θα έλεγα, της ανατολικής Ευρώπης, καθώς διαμορφώνει νέες δυνατότητες διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας.

Ο αγωγός EAST MED θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ και την Κύπρο στην Ελλάδα μέσω της Κρήτης και της κεντρικής Ελλάδας και από εκεί θα έχει τη δυνατότητα να πάει στην Ιταλία. Ενδεχομένως, όμως, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και προς τη Βαλκανική. Έτσι λοιπόν έχουμε ένα πλαίσιο όπου με τον EAST MED, με τα άλλα έργα μεταφοράς LNG στη Ρεβυθούσα και στην Αλεξανδρούπολη αλλά και με τον IGB, τον κάθετο αγωγό από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία αλλά και τον διασυνδετήριο αγωγό IBS ανάμεσα στη Βουλγαρία και στη Σερβία, διαμορφώνεται ένα δίκτυο μεταφοράς ενέργειας που καθιστά όλες τις χώρες και τα Βαλκάνια συνολικά θα έλεγα ως ένα ενεργειακό HUB ιδιαίτερα σημαντικό για την περιοχή.

Είχαμε βεβαίως την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε και για τις περιφερειακές εξελίξεις. Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας και να στηρίξουμε αυτή την ευρωπαϊκή προοπτική. Είναι σαφές άλλωστε ότι από την πρώτη μέρα που δημιουργήσαμε αυτή την τετραμερή συνεργασία, το μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε τρεις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μία υποψήφια προς ένταξη, είναι ότι στηρίζουμε σταθερά την ενταξιακή προοπτική της Σερβίας. Η είσοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει βασική προτεραιότητα για τη χώρα αυτή, η οποία πιστεύω ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί. Έχει ήδη καταφέρει πολλά, έχει σταθερή πρόοδο, έχει ως τώρα πετύχει να ανοίξει δεκαέξι διαπραγματευτικά κεφάλαια και η βούληση της Σερβικής κυβέρνησης παραμένει σταθερά βούληση να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις. Στηρίζουμε λοιπόν αυτή την προοπτική, στηρίξαμε τις προσπάθειες και για την επανέναρξη του διαλόγου ανάμεσα στο Βελιγράδι και στην Πρίστινα, η επιτυχία του οποίου έχει ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή μας. Διάλογος που δεν βοηθιέται βεβαίως από τις πρωτοβουλίες της Πρίστινα και αυτό πρέπει να το τονίσω.

Συζητήσαμε επίσης και για την νέα δυναμική που αποκτά συνολικά η περιοχή με την Συμφωνία των Πρεσπών και βεβαίως για την ανάγκη, η Βόρεια Μακεδονία να αποκτήσει την ευρωπαϊκή προοπτική. Άλλωστε, πιστεύω ότι, και πιστεύουμε όλοι μας, ότι θα πρέπει αυτά τα βήματα που έγιναν το προηγούμενο διάστημα, το μεγάλο βήμα αυτής της συμφωνίας, αυτής καθαυτής της συμφωνίας αλλά και τα βήματα που επίσης είναι διατεθειμένη να κάνει από δω και στο εξής η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, θα πρέπει να ενθαρρυνθούν μέσα από την δυνατότητα να αποκτήσουν μία ημερομηνία για την ενταξιακή διαδικασία.  

Θα ήμουν ευτυχής αν μπορούσα να πω το ίδιο και για την Αλβανία. Βλέπω το τελευταίο διάστημα, δυστυχώς, κάποιες εξελίξεις που δεν μας ικανοποιούν. Σήμερα μαθαίνω ότι υπάρχει μία εξέλιξη αρνητική σε σχέση με την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία. Aν ισχύει αυτό, θα είναι μία πολύ αρνητική εξέλιξη. Συνεπώς είναι μία υπόθεση η οποία δυστυχώς αυτή την στιγμή δεν μας δίνει την αισιοδοξία, σε ότι αφορά την κρίσιμη ευρωπαϊκή προοπτική αυτής της χώρας, που αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις και στις οποίες πρέπει να ανταποκριθεί.
Οι προϋποθέσεις για να κινηθούμε σε αυτήν την κατεύθυνση όμως, αν επαληθευτούν αυτές οι πληροφορίες που έχουμε, νομίζω ότι δεν υπάρχουν. Ελπίζω να διαψευστώ, διότι η βούληση όλων μας, είναι το σύνολο των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων να κάνει βήματα στην κατεύθυνση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, προκειμένου η ευρωπαϊκή προοπτική να γίνει μια πραγματικότητα.
Αλλά επαναλαμβάνω δεν είμαστε δογματικοί, βλέπουμε κάθε μια χώρα ξεχωριστά, βλέπουμε τις προόδους που κάνει, πρέπει να ενθαρρύνουμε τα θετικά βήματα και πρέπει να είμαστε απαιτητικοί απέναντι σε αυτές τις χώρες που δεν είναι ακόμη έτοιμες να κάνουν τα βήματα αυτά.

Σε αυτό το πλαίσιο να επαναλάβω ότι η συνεργασία μας έχει αποκτήσει, αν θέλετε, μία διάσταση θεσμική. Είμαστε, ίσως θα ήταν υπερβολικά να το πω, οι «Β 4» των Βαλκανίων, για να θυμηθώ και μια άλλη συνεργασία που έχει απασχολήσει πάρα πολύ την Ευρώπη, που λέγεται «V4», που έχει τις χώρες του Visegrad, εμείς είμαστε οι τέσσερις Βαλκανικές χώρες που έχουμε απόλυτη επιθυμία να προχωρήσουμε σε στενή συνεργασία, σε βήματα μπροστά, προς όφελος της οικονομικής ανάπτυξης, της συνανάπτυξης, της συνεργασίας, της ειρήνης και της ευημερίας για τους λαούς μας.
Στο σημείο αυτό να τονίσω ότι η Ρουμανική Προεδρία, είναι μία κρίσιμη Προεδρία, καθώς διεξάγεται σε μία περίοδο, όπου στην Ευρώπη έχουμε πάρα πολύ σημαντικές προκλήσεις και στο πλαίσιο αυτό θέλω να ευχηθώ κάθε επιτυχία, και να επαναλάβω τις ευχαριστίες μας στην Ρουμανική κυβέρνηση που φιλοξένησε την 7η Διάσκεψη των Κρατών μας. Η Ελλάδα θα φιλοξενήσει την 8η το επόμενο διάστημα, ελπίζω έχοντας προχωρήσει  πολλά βήματα μπροστά σε όλα τα ανοιχτά θέματα που σήμερα συζητήσαμε.

Σας ευχαριστώ.