Ομιλία Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην εκδήλωση για την επίσημη παρουσίαση της υποψηφιότητας της Ελλάδας για τη θέση μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-26

Κυρίες και κύριοι,

Είναι πάντα χαρά μου να επισκέπτομαι τη Νέα Υόρκη και να συμμετέχω στις εργασίες των οργάνων των Ηνωμένων Εθνών. Όμως, αυτή τη φορά η χαρά της παρουσίας μου εδώ είναι ακόμη μεγαλύτερη για μένα. Η επίσκεψή μου διοργανώθηκε για μια πολύ ιδιαίτερη και σημαντική περίσταση για τη χώρα μου.

Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή και περηφάνια που σας καλωσορίζω εδώ, σήμερα, για την επίσημη παρουσίαση της υποψηφιότητας της Ελλάδας για τη θέση μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο 2025-2026. Και την επίσημη έναρξη μιας εκστρατείας για την οποία εργάστηκα προσωπικά καθ' όλη τη διάρκεια της θητείας μου ως Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας.

Ο κόσμος γνωρίζει ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα σχετικά μικρή σε μέγεθος, ιδρυτικό μέλος των Ηνωμένων Εθνών και σταθερός υποστηρικτής του σκοπού και των θεμελιωδών αρχών που κατοχυρώνονται στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ. Πάντοτε θεωρούσαμε ότι πίσω από τη δημιουργία των Ηνωμένων Εθνών βρισκόταν η ισχυρή επιθυμία της ανθρωπότητας να μην επιστρέψει ποτέ στο σκοτάδι του πολέμου.

Τρεις λέξεις θα αποτελέσουν την πυξίδα για την υποψηφιότητά μας και, ελπίζουμε, για τη θητεία μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Τρεις λέξεις που αρχίζουν με «D», το ελληνικό γράμμα Δέλτα. Τρεις λέξεις με μεγάλη σημασία όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά, πιστεύω, για ολόκληρο τον κόσμο.

Πρώτον, Dialogue, στα ελληνικά «Διάλογος». Η πράξη της ανταλλαγής λογικών επιχειρημάτων. Σύμφωνα με τον Σωκράτη, ο διάλογος ήταν ο δρόμος προς την αλήθεια, ο δρόμος προς τη γνώση.

Δεύτερον, μια λέξη πολύ γνωστή σε εσάς: Diplomacy, στα ελληνικά «Διπλωματία».  Στη ρίζα της, βρίσκουμε τη λέξη «δύο». Η διπλωματία, φυσικά, βασίζεται στον διάλογο. Ως λαοί, ως έθνη, χρησιμοποιώντας τη διπλωματία μέσω του διαλόγου, μπορούμε να ξεπεράσουμε τις διαφορές μας. Μπορούμε να καταλήξουμε σε κοινές λύσεις.

Τέλος, Democracy, στα ελληνικά «Δημοκρατία». Στην κυριολεξία σημαίνει η κυριαρχία του λαού. Γεννημένη στην αρχαία Αθήνα, η δημοκρατία βασίζεται επίσης στο διάλογο, στην ανοιχτή ανταλλαγή επιχειρημάτων στην "αγορά", δεν υπάρχουν σιωπηλές δημοκρατίες. Αυτή συνεπώς είναι η 3D εκστρατεία μας.

Ως έμβλημα της υποψηφιότητάς μας, λοιπόν, όπως θα το αναμένατε άλλωστε, έχουμε επιλέξει την ελιά και το κλαδί της. Από τότε που η θεά Αθηνά φύτεψε την ελιά στο έδαφος της Αττικής, αντιπροσωπεύει την ειρήνη και τη σοφία. Έγινε το σύμβολο της Ολυμπιακής Εκεχειρίας, της παύσης δηλαδή όλων των εχθροπραξιών κατά τη διάρκεια των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Ένα στεφάνι από φύλλα ελιάς ήταν το βραβείο για τον νικητή των Ολυμπιακών Αγώνων. Ήταν το σύμβολο της ευγενούς άμιλλας. Η ελιά αποτελεί επίσης σημείο αναφοράς για τις χώρες και τους λαούς της Μεσογείου ανά τους αιώνες.

Κυρίες και κύριοι,

Η Ελλάδα, υποστηρίζοντας το διάλογο, τη διπλωματία και τη δημοκρατία, θα επικεντρωθεί σε έξι κύριες προτεραιότητες, εάν εκλεγεί.

(1) Ειρηνική επίλυση διαφορών,
(2) Σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες και τις αξίες του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,
(3) Γυναίκες, ειρήνη και ασφάλεια,
(4) Κλιματική αλλαγή και ασφάλεια,
(5) Ναυτική ασφάλεια, και, τέλος,
(6) Παιδιά σε ένοπλες συγκρούσεις.

Η ειρηνική επίλυση των διαφορών συγκαταλέγεται στις θεμελιώδεις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η Ελλάδα θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να συμβάλει στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας στην πρόληψη και επίλυση των διεθνών διαφορών και στην οικοδόμηση της ειρήνης. Θα υποστηρίξουμε την εφαρμογή της «Κοινής μας Ατζέντας» (“Our Common Agenda”) του Γενικού Γραμματέα για τη βελτίωση της αντιμετώπισης κρίσεων και συγκρούσεων με επίκεντρο τον ΟΗΕ.

Η Ελλάδα είναι σταθερά προσηλωμένη στην προώθηση της πολυμέρειας που βασίζεται σε κανόνες και στο Διεθνές Δίκαιο. Σε αυτό το πλαίσιο, θα συνεργαστούμε με όλα τα μέλη των Ηνωμένων Εθνών για την προάσπιση του συστήματος συλλογικής ασφάλειας που θεσπίζει ο Χάρτης, με ιδιαίτερη έμφαση στην απαγόρευση της χρήσης ή της απειλής χρήσης βίας.

Η ειρήνη και η ασφάλεια δεν μπορούν να επικρατήσουν χωρίς ανάπτυξη και οικονομική μεγέθυνση. Η Ελλάδα επικεντρώνει τις αναπτυξιακές της προσπάθειες και κατανέμει τη βοήθειά της με στόχο να συμβάλει στη μείωση της φτώχειας και στην ισότητα στον κόσμο.

Αποδίδουμε επίσης μεγάλη σημασία στη  Ναυτική  Ασφάλεια και στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου στις θάλασσες και τους ωκεανούς του κόσμου.

Επιπλέον, επιτρέψτε μου να τονίσω τη σημασία της 67ης συνόδου της Επιτροπής για το Καθεστώς των Γυναικών. Η Σύνοδος αυτή πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες εδώ, στη Νέα Υόρκη και ευχόμαστε την επιτυχή έκβασή της προς όφελος των γυναικών σε όλο τον κόσμο. Η ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών στη λήψη αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων των ειρηνευτικών διαδικασιών, παραμένει καθοριστικός παράγοντας προόδου στην ειρήνη και την ανάπτυξη. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να αποδίδει υψηλή προτεραιότητα στην υλοποίηση της ισότητας των φύλων και στην καταπολέμηση κάθε μορφής διάκρισης και βίας λόγω φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας να συμβάλουμε ουσιαστικά στην υλοποίηση της Ατζέντας για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια.

Η Ελλάδα επαναλαμβάνει επίσης τη θέση αρχών της για την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών, καθώς και την εξάλειψη κάθε μορφής βίας και κακοποίησης κατά των παιδιών, ιδίως σε περιόδους συγκρούσεων. Ως εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ελλάδα θα συνεχίσει να προωθεί ενεργά μια προσέγγιση βασισμένη στα δικαιώματα των παιδιών σε όλες τις ειρηνευτικές προσπάθειες.

Η κλιματική αλλαγή διαταράσσει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και αποτελεί σοβαρή απειλή για τη διεθνή ασφάλεια και τη διεθνή ευημερία. Η Ελλάδα, ως μέλος της Ομάδας Φίλων για το Κλίμα και την Ασφάλεια, υποστηρίζει την ανάγκη να ενισχυθεί  η αντίδραση του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της συστηματικής ενσωμάτωσης των κλιματικών και περιβαλλοντικών θεμάτων στις τακτικές εργασίες του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η χώρα μου έχει εκτεταμένη ακτογραμμή 20.816 χιλιομέτρων, σχεδόν όση η  ακτογραμμή της Αφρικής. Έχουμε χιλιάδες νησιά και είμαστε συνδεδεμένοι ιστορικά, πολιτισμικά και οικονομικά με τη θάλασσα. Έχουμε την τιμή να διοργανώσουμε το 2024 την 9η Διεθνή Διάσκεψη "OurOceanConference", η οποία αποσκοπεί  στην  ενίσχυση της συνεργασίας σε όλα τα σημαντικά θέματα που αφορούν το θαλάσσιο περιβάλλον. Με ιδιαίτερη έμφαση στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, της υπεραλίευσης και της θαλάσσιας ρύπανσης.

Κυρίες και κύριοι,

Νομίζω ότι όλοι θα συμφωνήσετε ότι καμία από τις κοινές μας προσπάθειες δεν θα είναι επιτυχής χωρίς την ενεργό συμμετοχή των νέων. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να δώσω το λόγο σε δύο νέους διακεκριμένους Έλληνες που μας τιμούν σήμερα με την παρουσία τους. Δύο νέοι άνθρωποι, παγκοσμίως γνωστοί για τα επιτεύγματά τους, ζωντανή απόδειξη για το τι είναι ικανή να κάνει η σύγχρονη Ελλάδα:

- Η καθηγήτρια ΕλίζαΚονοφάγου, πρωτοπόρος επιστήμονας στον τομέα που συνδυάζει τη Μηχανική με την Ιατρική, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Columbia  στη Βιοϊατρική Μηχανική και την Ακτινολογία, και αντιμετωπίζει πολύ σοβαρές ασθένειες με μη επεμβατικές επεμβάσεις. Έχει λάβει το βραβείο NSF Careeraward 2007 για τα επιτεύγματά της.

- Και, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, ένα από τα πιο λαμπρά και αναλυτικά μυαλά. Καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Επιστήμης Υπολογιστών του ΜΙΤ, ερευνητής στη Θεωρία του Υπολογισμού και τη διασύνδεσή της με τα Οικονομικά, τη Θεωρία Παιγνίων, τη Μηχανική Μάθηση, τη Στατιστική και τη Θεωρία Πιθανοτήτων. Σε πολύ νεαρή ηλικία έτυχε παγκόσμιας αναγνώρισης μετά την επίλυση του γρίφου του JohnForbesNash, ο οποίος απασχολούσε τους επιστήμονες για πάνω από 60 χρόνια.

Τους ευχαριστώ πολύ και τους δύο για την παρουσία τους εδώ σήμερα.

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.