Ομιλία Υφυπουργού Εξωτερικών, Γ. Αμανατίδη, στην εναρκτήρια τελετή της 3ης Ετήσιας Συνάντησης του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Επιτροπών για την UNESCO

Κυρίες και Κύριοι,

Υψηλοί  Προσκεκλημένοι,

Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά να σας καλωσορίζω σήμερα από πλευράς του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας, στην εναρκτήρια τελετή της 3ης Ετήσιας Συνάντησης του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Επιτροπών για την UNESCO.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω, ευχαριστώντας τον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή της UNESCO για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, κ. Eric Falt και όλους τους Προέδρους, Γενικούς Γραμματείς και τα στελέχη των Εθνικών Επιτροπών του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εθνικών Επιτροπών της UNESCO, που τιμούν τη χώρα μας με τη σημερινή παρουσία τους, και βεβαίως  την Πρόεδρο της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής, κα Τζιτζικώστα Αικατερίνη και όλα τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής για την πολύχρονη συνεισφορά τους, αλλά και τους εθελοντές μας για την πολύτιμη βοήθειά τους.

Η UNESCO, o Διεθνής Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, τις Επιστήμες, τον Πολιτισμό και την Επικοινωνία ιδρύθηκε, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για να διατρανώσει τη σημασία της ειρήνης, του διαπολιτισμικού διαλόγου, της πολιτιστικής πολυμορφίας και της ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ των λαών, με σεβασμό στις αξίες κάθε πολιτισμού και κουλτούρας.

Ζώντας σε μωσαϊκό διεθνών αλλαγών, ανακατατάξεων και προκλήσεων, οι αξίες της UNESCO είναι επίκαιρες, αλλά και απαραίτητες για την αρμονική συμβίωση  στο σημερινό κόσμο.

Σε μια εποχή που συχνά γίνεται επίκληση της διαφορετικότητας, ως άλλοθι για τον εξτρεμισμό και τη μισαλλοδοξία, η UNESCO και οι Εθνικές Επιτροπές είναι εδώ, για να υπενθυμίσουν αξίες πανανθρώπινες, όπως ο αλληλοσεβασμός και η αλληλοκατανόηση.

Σε αυτήν την προσπάθεια, το Δίκτυο των Εθνικών Επιτροπών UNESCO αποτελεί αναπόσπαστο και συνάμα, μοναδικό κομμάτι του Διεθνούς Οργανισμού, καθώς κανείς άλλος οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών δεν διαθέτει αυτό το ζωτικής σημασίας σύστημα.

Ζωτικής, γιατί οι Εθνικές Επιτροπές είναι αυτές, που εφαρμόζουν τις προτεραιότητες, διαχέουν τις αξίες και υλοποιούν την πολυσχιδή αποστολή της UNESCO.

Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε, ότι χωρίς τις Εθνικές Επιτροπές τα προγράμματα του Διεθνούς Οργανισμού δεν θα είχαν αντίκρισμα, καθώς θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να φθάσουν σε τοπικό επίπεδο και άρα να κινητοποιήσουν και να ευαισθητοποιήσουν την κοινωνία των πολιτών, αλλά και τον καθένα από εμάς ξεχωριστά, σεβόμενες το πολιτιστικό και πολιτισμικό μας παρελθόν.

Είναι, συνεπώς, αναγκαία η στήριξη των Εθνικών  Επιτροπών, που αποτελούν τις επίσημες εκπροσώπους του διεθνούς Οργανισμού στα κράτη – μέλη και ιδιαίτερα  η στήριξη του ρόλου τους ως αρμόδιων οργάνων για τη λειτουργία τους, εντός των εθνικών κρατών. Τόσο οι εθνικές κυβερνήσεις, όσο και η UNESCO, οφείλουν να στηρίζουν τις Εθνικές Επιτροπές με κάθε μέσο, προκειμένου να διαμορφώνουν εκείνες με τη σειρά τους το πλαίσιο δράσης τους.

Κυρίες και Κύριοι,

Πρωτοβουλίες της UNESCO με διαχρονική την ελληνική παρουσία, όπως η προώθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης στην Αφρική, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς υλικής και άυλης, ο διαπολιτισμικός διάλογος και η  ενίσχυση των επιστημών μας κινητοποιούν όλους.

Στην κατεύθυνση αυτή, η προστασία μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς σε εμπόλεμες περιοχές, όπως στη Συρία, αλλά και η διατήρηση αναλλοίωτης της ταυτότητας μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, χωρίς αλλαγές στην ιστορική φυσιογνωμία  και χρήση τους, αποτελούν όχι μόνο προτεραιότητες του Οργανισμού, αλλά και όλων των χωρών που μετέχουμε σε αυτόν. Η αλλοίωση της φυσιογνωμίας των μνημείων δεν συνάδει ούτε με τις αρχές της UNESCO, ούτε μπορεί να γίνει ανεκτή.

Κυρίες και Κύριοι,

Η 3η Συνάντηση του Ευρωπαϊκού Δικτύου των Εθνικών Επιτροπών της UNESCO  εκτιμώ ότι θα ισχυροποιήσει τη συνεργασία μεταξύ των μελών του Δικτύου, των εταίρων τους και της «κοινωνίας των πολιτών» και θα προωθήσει τη διαμόρφωση νέων συνεργειών, ώστε να υλοποιηθεί αποτελεσματικότερα, ποιοτικότερα, ουσιαστικότερα, αλλά και με τη μεγαλύτερη δυνατή προβολή η αποστολή του Οργανισμού.

Επιπλέον, θα συμβάλει στην περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των λαών της Ευρώπης, στην οποία όλοι αποβλέπουμε.

Ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες των εθνικών Επιτροπών, δίνουμε βήμα και μέσα στους λαούς της Ευρώπης να προβάλουν την πολιτιστική τους ταυτότητα, δρώντας παράλληλα σε μια γεωγραφική και πολυπολιτισμική κοινότητα.

Η Ευρώπη γίνεται ισχυρότερη, όταν ακολουθεί τις επιθυμίες των λαών της απέναντι σε γραφειοκρατικές και απρόσωπες διαδικασίες και οι Εθνικές Επιτροπές της UNESCO συνιστούν παράδειγμα ουσιαστικής και γόνιμης διαμεσολάβησης ανάμεσα στους λαούς και στους διεθνείς οργανισμούς, παράδειγμα από το οποίο οφείλουμε να διδαχθούμε.

Κυρίες και Κύριοι,

Η σημερινή σας παρουσία θέτει τη Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων, η σχέση ωστόσο της πόλης μας με το διεθνή οργανισμό της UNESCO είναι βαθιά και ουσιαστική.

Και αυτό γιατί με την υποστήριξή σας, η Θεσσαλονίκη:

- Φιλοξενεί το Κέντρο UNESCO για τις Γυναίκες και την Ειρήνη στα Βαλκάνια

- Έχει επιτύχει την ένταξη παλαιοχριστιανικών και βυζαντινών μνημείων της πόλης στην Παγκόσμια Πολιτιστικής Κληρονομιά της UNESCO

- Απέκτησε πρόσφατα  Κέντρο UNESCO για την «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Υδάτων» στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Επίσης, με την υποστήριξή σας:

- Εντάχθηκε ο Πάπυρος  του Δερβενίου στο Διεθνή Κατάλογο του Προγράμματος της UNESCO «Μνήμη του Κόσμου» και

-Τέλος, επετεύχθη η εγγραφή  του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Κυρίες και κύριοι,

Επιτρέψτε μου, στο σημείο αυτό, μία σύντομη αναφορά για τη Ροτόντα του Αγίου Γεωργίου, τον  Αυτοκρατορικό και Παλαιό Μητροπολιτικό Ναό, το Ναό των Αγίων Ασωμάτων, που αποτελεί το αδιάψευστο τεκμήριο της πολιτισμικής ταυτότητας της πόλεως, το μνημειακό οικοδόμημα που συνδέει τρεις περιόδους της ιστορίας μας: τη ρωμαϊκή, τη βυζαντινή και τη μεταβυζαντινή και που η  ιστορική του πορεία φτάνει έως τις ημέρες μας, για να αναβιώσει όλα τα σημεία αφενός μεν της ορθοδόξου πνευματικότητος, αφετέρου δε του πνεύματος  της μοναδικότητας των έργων τέχνης του ελληνισμού.

Η απόδοση της πνευματικότητας των μορφών, η απόδοση των ιδιαιτέρων φυσιογνωμικών χαρακτηριστικών των Αγίων, το ήρεμο θριαμβευτικό τους ύφος, μεταφέρουν το μήνυμα της ενότητος του χριστιανισμού και των λαών.

Από εδώ ας  απευθύνουμε  μήνυμα αγάπης και ενότητας προς τους λαούς και τις κοινωνίες και ιδιαίτερα συνεργασίας και πνεύματος αξιοποίησης των πολιτισμικών μας δεδομένων, για τα οποία η UNESCO έχει επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με σκοπό τη διάσωση αλλά και την προβολή της μοναδικής ιστορικότητάς τους.

Βρισκόμαστε λοιπόν εδώ απόψε, συνειδητοποιώντας την ιστορική διαχρονικότητα του χώρου,  αλλά και εκφράζοντας το σεβασμό και την τιμή μας.

Κυρίες και κύριοι,

Γνωρίζουμε ότι μας περιβάλλετε με την αγάπη και την εμπιστοσύνη σας και προσβλέπουμε στην περαιτέρω συνδρομή σας, για την ανάδειξη του πολιτιστικού μας πλούτου, παράλληλα όμως και με την μεταλαμπάδευση των αρχών και αξιών μας που τον διέπουν.

Σας ευχαριστώ.