Ομιλία Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και ΥΠΕΞ κ. Ευ. Βενιζέλου κατά την τελετή ορκωμοσίας ΙΘ’ Εκπαιδευτικής Σειράς Ακολούθων Πρεσβείας

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Κύριοι Υφυπουργοί, κύριε Γενικέ Γραμματέα της Προεδρίας της Δημοκρατίας, κύριε Γενικέ Γραμματέα του Υπουργείου, κύριε Γενικέ Γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, κυρίες και κύριοι Πρέσβεις, κυρίες και κύριοι Ακόλουθοι, σας συγχαίρω από καρδιάς και σας υποδέχομαι με τη μεγαλύτερη δυνατή θέρμη στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Σας καλωσορίζω και σας υποδέχομαι και εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας του κ. Κάρολου Παπούλια, που παρά την επιθυμία του να βρίσκεται σήμερα εδώ κοντά μας, δεν μπόρεσε τελικά να παραστεί λόγω εκτάκτου κωλύματος.

Είναι πολύ σημαντική στιγμή η σημερινή ορκωμοσία σας και η ανάληψη των καθηκόντων για σάς φυσικά και για τις οικογένειές σας, αλλά και για το Υπουργείο των Εξωτερικών, γιατί μετά από πολύ καιρό έχουμε εισδοχή νέων Ακολούθων σε μια Διπλωματική Υπηρεσία που έχει πολλές κενές θέσεις και έχει ανάγκη, επιτακτική ανάγκη από νέο στελεχικό δυναμικό.

Θέλω, όχι μόνο ως Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός των Εξωτερικών αλλά και ως ακαδημαϊκός δάσκαλος, να σας συγχαρώ προσωπικά για την επιτυχία σας, γιατί διήλθατε μέσα από μια διαδικασία σκληρής αξιοκρατικής επιλογής και πρέπει να πω ότι είστε και ικανοί, αλλά και τυχεροί γιατί σε μια περίοδο πολύ μεγάλης ανεργίας, τραγικής ανεργίας για τις νέες ηλικίες, εσείς έχετε αυτή τη στιγμή την ευκαιρία να σταδιοδρομήσετε στον πιο εκλεκτό, ίσως, κλάδο της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης.

Εύχομαι να περάσετε όλες και όλοι με επιτυχία τη διετή περίοδο δοκιμασίας και εύχομαι να ξεκινήσει σήμερα μια μακρά ευδόκιμη υπηρεσία για όλους εσάς, έτσι ώστε, μετά από πολλά χρόνια μετά από πολλές δεκαετίες, να έχετε την ευτυχία να αποχωρήσετε με τον ύψιστο πρεσβευτικό βαθμό επί τιμή.

Η δική σας ποιότητα, κυρίες και κύριοι Ακόλουθοι, έρχεται να ενισχύσει την αποδεδειγμένη ποιότητα της Διπλωματικής μας Υπηρεσίας, αλλά θα μου επιτρέψετε να πω και γενικότερα όλων των κλάδων του Υπουργείου Εξωτερικών.

Το Υπουργείο Εξωτερικών δεν είναι ένας από τους πολλούς κλάδους της Δημόσιας Διοίκησης, μπορώ να το ξέρω καλύτερα από κάθε άλλον γιατί είναι το δέκατο Υπουργείο που διευθύνω πολιτικά στη μακρά, δυστυχώς πλέον, πολιτική μου διαδρομή.

Εδώ, όπως και σε κάποια άλλα Υπουργεία, υπάρχει έντονο το στοιχείο της προσωπικής κλίσης, της vocation, υπάρχει ένα αποστολικό στοιχείο, υπάρχει μια πρόκληση όχι μόνο σε σχέση με τις ικανότητές μας να προσφέρουμε υπηρεσίες διοικητικές και πολιτικές, αλλά και σε σχέση με τα πατριωτικά μας αντανακλαστικά.

Βεβαίως, από την άλλη πλευρά, το Υπουργείο των Εξωτερικών επειδή εφάπτεται με τα κέντρα χάραξης και άσκησης της γενικής πολιτικής της χώρας, δηλαδή με την Κυβέρνηση, πολύ συχνά εμφανίζει το φαινόμενο του πειρασμού σε σχέση με την πολιτική. Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά εσείς που εντάσσεστε τώρα ως ενεργά στελέχη στη Διπλωματική Υπηρεσία ότι το έθνος εκφράζεται και αποφασίζει από αυτούς που κατά το Σύνταγμα έχουν την αρμοδιότητα να εκφράζονται και να αποφασίζουν στο όνομα του έθνους, δηλαδή αυτούς που έχουν το δικαίωμα να ομιλούν στο όνομα του ελληνικού λαού: τα συντεταγμένα δημοκρατικά όργανα της Ελληνικής Πολιτείας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως διεθνής παραστάτης της χώρας με την ευθύνη και την προσυπογραφή της Κυβέρνησης που έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής και φέρει την ευθύνη για τη χάραξη και την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής.

Βεβαίως ο διπλωμάτης, και αυτό αφορά και το νέο και νέα διπλωμάτη, παρακολουθεί, μελετά, εισηγείται, έχει το θάρρος της γνώμης του και εκτελεί, γιατί φέρει την υψίστη τιμή της διεθνούς εκπροσώπησης της πατρίδας μας που είναι μια δημοκρατικά οργανωμένη πατρίδα.

Και είναι δική σας ευθύνη, όπως και ευθύνη όλων των στελεχών της Διπλωματικής μας Υπηρεσίας να ανατρέπετε τα αρνητικά στερεότυπα που έχουν κατακλείσει δυστυχώς τα τελευταία χρόνια τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης και την παγκόσμια κοινή γνώμη, να αλλάξετε τη διεθνή αντίληψη. Γιατί η χώρα μας αδικείται, ο ελληνικός λαός αδικείται από τα αρνητικά αυτά στερεότυπα.

Άλλωστε θα μάθετε τώρα, πάνω στην άσκηση της υπηρεσίας σας ότι το πραγματικό σύγχρονο νόημα του πατριωτισμού, δεν είναι μια αίσθηση αυταπάρνησης ή λεβεντιάς, είναι η πάρα πολύ καλά σταθμισμένη αίσθηση του εθνικού συμφέροντος, δηλαδή η ορθή εκτίμηση και αξιοποίηση του συσχετισμού των δυνάμεων.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική στηρίζεται σε μία εντυπωσιακά ευρεία συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων και η περίοδος των τελευταίων 40 ετών, η περίοδος της περιβόητης μεταπολίτευσης, εάν αξιολογηθεί από πλευράς εθνικής πολιτικής αναδεικνύει κατά βάθος, παρά τα επιφαινόμενα και παρά τις στιγμιαίες και συγκυριακές εντάσεις, μία εντυπωσιακή συναίνεση των μεγάλων πολιτικών δυνάμεων της χώρας.

Γιατί στην πραγματικότητα ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου στη συνέχεια χάραξαν και άσκησαν μία ενιαία και αλληλοσυμπληρούμενη εθνική πολιτική. Βεβαίως τα εθνικά μας θέματα είναι δυστυχώς πάντα ανοιχτά, ο μακρύς ιστορικός χρόνος κινείται με αργότερο ρυθμό σε σχέση με τη συγκυρία και δεν πρέπει ποτέ να χάνετε από τον διανοητικό σας ορίζοντα το μακρύ ιστορικό χρόνο.

Ποτέ μην πέσετε θύματα μιας φευγαλέας, μίας συγκυριακής προσέγγισης των πραγμάτων, γενικά μην ασχολείστε με τα πράγματα, να ασχολείστε με τις καταστάσεις όπως διαμορφώνονται. Μην ασχολείστε με τα γεγονότα, να ασχολείστε με τη μεγάλη στρατηγική εικόνα.

Η Ελλάδα ζει τα τελευταία τρία χρόνια μια ανοιχτή οικονομική, κοινωνική, πολιτική, νοοτροπιακή κρίση, η Κύπρος ο άλλος πυλώνας του ελληνισμού βρίσκεται δυστυχώς σε βαθιά και αυτή οικονομική κρίση και αυτό πρέπει να μας χαλυβδώνει από πλευράς άσκησης της εξωτερικής μας πολιτικής.

Διεκδικούμε την ανάκτηση της θεσμικής ισοτιμίας μας, της πραγματικής και όχι απλά και μόνον ονομαστικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Ζώνη του Ευρώ.

Κι επειδή τώρα στην πραγματικότητα παίζεται με πολύ σκληρούς και επικίνδυνους όρους το στοίχημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, στον πυρήνα του που είναι η Ζώνη του Ευρώ έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία αυτό το στοίχημα να κερδηθεί από τους λαούς και τις κοινωνίες και τους πολίτες της Ευρώπης.

Γιατί είμαστε οπαδοί φυσικά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αλλά η Ευρώπη θα είναι πάντα μια Ευρώπη της πολυμορφίας, μια Ευρώπη των εθνικών ταυτοτήτων, μια Ευρώπη των λαών, των εθνών και των κοινωνιών. Γιατί αν χαθεί η συνείδηση της ιστορίας, η αίσθηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, η κατάκτηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους, δεν υπάρχει Ευρώπη ως ιστορική και γηραιά ήπειρος.

Αναλαμβάνετε τα καθήκοντά σας κυρίες και κύριοι Ακόλουθοι στη Διπλωματική Υπηρεσία σε μια περίοδο στην οποία αναπτύσσονται νέες μορφές αμφισβήτησης της εθνικής κυριαρχίας, γιατί το κράτος, το εθνικό κράτος, που στην πραγματικότητα βρίσκεται και στον πυρήνα της εθνικής ταυτότητας, υφίσταται εδώ και δεκαετίες πανταχόθεν πιέσεις οι οποίες έχουν οξυνθεί λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης μετά το 2007.

Το κράτος απο-πολιτικοποιείται, διεθνοποιείται, ιδιωτικοποιείται στον πυρήνα του κι αυτό δημιουργεί ένα πρόβλημα Δημοκρατίας, ένα πρόβλημα νομιμοποίησης και φυσικά ένα νέου τύπου πρόβλημα εθνικής κυριαρχίας.

Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία, υπό τις συνθήκες αυτές, να μιλήσουμε ξανά για τη σημασία της εθνικής ακεραιότητας, γιατί την κυριαρχία βεβαίως την ασκούμε και μέσα από τους διεθνείς οργανισμούς και μέσα από την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία να μιλήσουμε για τη σημασία της εθνικής ακεραιότητας και φυσικά για τη σημασία των ενεργών ζωντανών εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

Καλείστε να εκτελέσετε μία ελληνική εξωτερική πολιτική αρχών, βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις σχέσεις καλής γειτονίας, την επιδίωξη της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.

Μία περιοχή που στοχεύει ειλικρινά στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αλλά κατά κυριολεξία ολοκλήρωση και όχι επιμερισμένη και αντιφατική, δηλαδή όχι μέσα από την αναπαραγωγή και τη διόγκωση πολλαπλών ανισοτήτων και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία εν όψει και της Ευρωπαϊκής Προεδρίας που καλείται να ασκήσει η Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του 2014 και θα είναι για σας και αυτό ένα ωραίο πεδίο εμπειρίας και δοκιμασίας στην αρχή της σταδιοδρομίας σας.

Με τις σκέψεις λοιπόν αυτές, θέλω να στραφώ στις οικογένειές σας, τους γονείς σας, τους φίλους σας, τους συγγενείς σας, να τους συγχαρώ για την επιτυχία των παιδιών τους και μετά να στραφώ σε σας να σας ευχηθώ να είστε υγιείς, αισιόδοξοι, δημιουργικοί και ευτυχισμένοι στη ζωή σας.

Καλώς ήρθατε.

3 Ιουλίου, 2013