Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Η σημερινή συνεδρίαση με θέμα το σχέδιο νόμου για την κύρωση της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) ΕΕ-Μαυροβουνίου έρχεται σε μία χρονική στιγμή που η Ελλάδα, παλαιότερο μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, αναλαμβάνει ξανά πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή μας.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι γνωστό ότι η Ελλάδα έχει κάνει μια συγκεκριμένη πρόταση για την προώθηση της ενταξιακής πορείας των Δυτικών Βαλκανίων, τη λεγόμενη «Ατζέντα 2014», ως συνέχεια της Στρατηγικής της Θεσσαλονίκης που κατοχύρωσε την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Μια στρατηγική που πάλι εμείς προωθήσαμε το 2003, όταν είχαμε την Προεδρία της ΕΕ.
Το μήνυμά μας είναι απλό και συμβολικό: η Ευρωπαϊκή Ένωση, το πιο αποτελεσματικό και επιτυχημένο μοντέλο ειρήνης στην Ευρώπη, οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της για την περιοχή των Βαλκανίων. Οφείλει να αναλάβει τις υποχρεώσεις της και να συμβάλλει αποφασιστικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα εδώ, στην γειτονιά μας.
Σταθερός στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής αποτελεί η μετατροπή των Βαλκανίων σε μια πραγματικά ευρωπαϊκή γειτονιά, ειρήνης, δημοκρατίας, ευημερίας και σταθερότητας, μια περιοχή όπου θα κυριαρχούν η περιφερειακή συνεργασία και οι σχέσεις καλής γειτονίας. Όλοι συμφωνούμε ότι η ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ αποτελεί σταθερά ζήτημα υψηλής προτεραιότητας για την Ελλάδα. Ουσιαστική προϋπόθεση αποτελεί βέβαια η πλήρης εκπλήρωση όλων των κριτηρίων και προαπαιτούμενων που θέτει η ΕΕ.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Η κύρωση της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ–Μαυροβουνίου αποτελεί ένα ακόμη βήμα για την υλοποίηση αυτού του στόχου, αν λάβουμε υπ΄ όψιν και το γεγονός ότι η κύρωση της εκκρεμεί από μόνο δύο κράτη-μέλη: την Ελλάδα και το Βέλγιο.
Η Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΔΣΣ) αποτελεί το πλαίσιο που ρυθμίζει τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Στο πλαίσιο αυτό, το Μαυροβούνιο – όπως, άλλωστε και οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής - προετοιμάζεται για την μελλοντική ένταξή του στην ΕΕ, μέσω ενός πλέγματος υποχρεώσεων που καλείται να αναλάβει, υπό μορφή μεταρρυθμίσεων και προκειμένου να φθάσει στους μείζονες στόχους, που είναι η εύρυθμη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, η εγκαθίδρυση οικονομίας αγοράς και η δυνατότητά του να αναλάβει τις υποχρεώσεις του κράτους μέλους της ΕΕ. Ο συνδυασμός κινήτρων και αιρεσιμότητας, προς επίτευξη των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, αποτελεί τη διαδικασία που επιλέγει η ΕΕ στις σχέσεις της με τις τρίτες χώρες. Το γεγονός ότι το Μαυροβούνιο αποτελεί χώρα με σαφή ευρωπαϊκή προοπτική, ενισχύει τόσο τις απαιτήσεις όσο και τις προσδοκίες της ΕΕ.
Το πλαίσιο της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΔΣΣ) καλύπτει το πλήρες φάσμα του πολιτικού και τεχνικού διαλόγου της Ένωσης με τη χώρα αυτή. Στόχοι της Διαδικασίας είναι η σταθεροποίηση μέσω της οικονομικής ανάπτυξης, του εκδημοκρατισμού και της εδραίωσης του κράτους δικαίου - η παγίωση των ειρηνικών σχέσεων μεταξύ των γειτονικών κρατών και, φυσικά, η μακροπρόθεσμη ενσωμάτωσή τους στις ευρωπαϊκές δομές.
Η εφαρμογή της ΣΣΣ από το Μαυροβούνιο θα αρχίσει, ενόσω η χώρα περιμένει την αξιολόγηση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της αίτησης ένταξης που υπέβαλε τον Δεκέμβριο 2008. Η Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία αξιολόγησης του αιτήματος του Μαυροβουνίου και έχει δηλώσει ότι στόχος της είναι η προετοιμασία «μίας στοιχειοθετημένης και δίκαιης γνωμοδότησης». Η σχετική γνωμοδότηση αναμένεται εντός του 2010. Η Ελλάδα υποστηρίζει την ανάγκη ενδελεχούς εξέτασης της αίτησης κατά τρόπο δίκαιο και ουσιώδη. Ο δρόμος, άλλωστε, προς την πλήρη ένταξη πρέπει να διατηρηθεί ανοικτός, εφ’ όσον οι προϋποθέσεις και τα προαπαιτούμενα πληρούνται, ιδιαίτερα στους τομείς κράτους δικαίου, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των σχέσεων καλής γειτονίας.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Το μέλλον της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή είναι η απάντησή μας σε αυτούς που μιλούν για διευρυνσιακή κόπωση. Ανακοινώσαμε την πρωτοβουλία για την «Ατζέντα 2014». Θεωρούμε ότι ο στόχος του 2014 θα λειτουργήσει ως κίνητρο για την περαιτέρω εντατικοποίηση των προσπαθειών των επί μέρους χωρών προς την ΕΕ και την επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων στην περιοχή, στη βάση των σχέσεων καλής γειτονίας, που άλλωστε αποτελούν προαπαιτούμενο της υφιστάμενης Διαδικασίας Σταθεροποίηση και Σύνδεσης.
Υπό το φως των ανωτέρω, εκτιμώ ότι η κύρωση της Συμφωνίας, προσφέρει τη δυνατότητα στο Μαυροβούνιο να επιβεβαιώσει, μέσα από την εφαρμογή της, τη βούλησή του να προχωρήσει προς την ένταξη, αναλαμβάνοντας βεβαίως μία σειρά από υποχρεώσεις, που θα αποφέρουν αμοιβαίο όφελος για το σύνολο των μερών. Από την πλευρά μας, στηρίζουμε την προσπάθεια της ισπανικής προεδρίας να ολοκληρωθεί η διαδικασία επικύρωσης της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) εγκαίρως, ώστε η τελευταία να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό και να πραγματοποιηθεί εντός του τρέχοντος εξαμήνου το Πρώτο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ- Μαυροβουνίου.
Ευχαριστώ.
17 Φεβρουαρίου, 2010