Ομιλία ΑΝΥΠΕΞ κας Μ. Ξενογιαννακοπούλου στην Επιτροπή Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής για το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΞ

« Κύρωση της Συμφωνίας Πολιτικού Διαλόγου και Συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των Κρατών- Μελών της , αφενός, και των Δημοκρατιών της Κόστα – Ρίκα, του Ελ Σαλβαδορ, της Γουατεμάλας, της Ονδούρας, της Νικαράγουας και του Παναμά , αφετέρου, μετά του Παραρτήματος αυτής».

«Αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα κατ' αρχάς να ευχαριστήσω και τους συναδέλφους εισηγητές και όλους τους συναδέλφους που πήραν το λόγο και εμπλούτισαν τη σημερινή συζήτηση.
Επιτρέψτε μου να κάνω κάποιες προκαταρκτικές πολιτικές παρατηρήσεις και μετά να απαντήσω σε συγκεκριμένα θέματα που τέθηκαν από τους συναδέλφους. Η αλήθεια είναι ότι οι εισηγητές έκαναν μια πολύ εμπεριστατωμένη παρουσίαση της σύμβασης οπότε δε θα επαναλάβω όλα αυτά τα θέματα.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να έχει μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που αφορά και τις πολιτικές και τις οικονομικές σχέσεων .Επίσης, υπάρχει κι ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον των χωρών και της Κεντρικής και της Λατινικής Αμερικής με την έννοια ότι είναι μια σχέση που φυσικά γίνεται με πλήρη συμφωνία και με τις διαδικασίες των χωρών αυτών στα αντίστοιχα Κοινοβούλια, αλλά τους δίνει και μία διέξοδο, ώστε να μην υπάρχει μια μονομερής σχέση με τις ΗΠΑ γύρω από αυτά τα ζητήματα.
Ούτως ή άλλως οι χώρες αυτές έχουν βαθιές ιστορικές παραδοσιακές και πολιτιστικές σχέσεις με τις χώρες της Ευρώπης ενώ - και επειδή τέθηκε κι αυτό και είναι αλήθεια - υπάρχει κι ένα στοιχείο ομογένειας στις χώρες αυτές από την πλευρά της Ελλάδας. Ενδεχομένως όχι σε αριθμούς μεγάλους όπως βλέπουμε στη Βόρεια Αμερική, αλλά παροικίες πολύ ισχυρές, πολύ παλιές, οι οποίες έχουν συμβάλλει καθοριστικά και στις οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μ’ αυτές τις χώρες.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι η χώρα μας έχει και ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά έχει και μια ειδική, θα έλεγα, αποδοχή από αυτές τις χώρες. Και επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας και μια προσωπική εμπειρία όταν τη δεκαετία του ’80 είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ τη Νικαράγουα, ήταν ακόμα οι Σαντινίστας, ήταν σε μια επαναστατική ακόμα φάση η χώρα αυτή τότε κι εγώ βέβαια πολύ νεότερη.
Πρέπει να σας πω ότι δυο στοιχεία με είχαν εντυπωσιάσει, τα οποία τα συνάντησα μετά και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, στη Χιλή και στην Αργεντινή. Ότι, πρώτα απ’ όλα υπάρχει μια παραδοσιακή αίγλη της Ελλάδας γιατί, θέλω να ας θυμίσω ότι όταν εμείς κάναμε τον εθνικοαπελευθερωτικό μας αγώνα το 1821 ήταν η περίοδος που και αυτές οι χώρες με τον Μπολιβάρ έκαναν την αντίστοιχη εθνικοαπελευθερωτική τους τότε επανάσταση και είχαν συνδεθεί και με το ιδεολογικό τότε κίνημα της απελευθέρωσης των λαών.
Αυτό κρατάει πολύ ζωντανά και στα Πανεπιστήμια. Μαθαίνουν Ελληνικά, υπάρχουν έδρες για Ελληνικά, παρ’ότι αυτές οι χώρες είναι μακριά, να σας θυμίσω ότι και τα δικά μας κινήματα εκδήλωσαν συμπαράστασηςστους αντίστοιχους δικούς τους δημοκρατικούς και κοινωνικούς αγώνες.
Το δεύτερο ήταν ότι με είχε εντυπωσιάσει από τότε και δικό τους αίτημα: Η Ευρώπη να είναι περισσότερο παρούσα. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη και αυτή δεν έχει αδυναμίες στην πολιτική της. Ο συνάδελφος ο κ. Παφίλης έχει μεγάλη εμπειρία από αυτές τις χώρες γιατί τις έχει επισκεφθεί πάρα πολλές φορές. Αλλά οι χώρες αυτές και τα κινήματα, ακόμα και οι Σαντινίστας τότε είχαν πει «θέλουμε πιο παρούσα την Ευρώπη, δε θέλουμε τη μονομέρεια των σχέσεων με τις ΗΠΑ».
Η περιφερειακή ολοκλήρωση δίνει δύναμη και σ’ αυτές τις χώρες αλλά και μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Και ιδιαίτερα μετά το ’89 όπου υπήρχαν και θέματα και οικονομικής στήριξης καθώς ξέρουμε ότι σ’ ένα μεγάλο βαθμό η Σοβιετική Ένωση έπαιζε κι ένα ρόλο για πολλές απ’ αυτές τις χώρες.
Πιο συγκεκριμένα δε, πρέπει να πω, επειδή ο συνάδελφος ο κ. Χαραλαμπόπουλος είπε για τον Παναμά, ότι εκεί έχουμε και το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο να είναι πολύ κρίσιμος και για τη ναυτιλία μας, πέραν της ισχυρής κοινότητας. Από τα στοιχεία που έχω από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, πρέπει να σας πω ένα ενδιαφέρον στοιχείο, ότι το 15% του ελληνικού στόλου, είναι πλοία με σημαία Παναμά. Το 25% είναι με την ελληνική σημαία. Επομένως το 15% είναι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό.
Κύριε συνάδελφε έχετε απόλυτα δίκιο. Και η Ελλάδα έχει ενδιαφέροντα. Πέραν δηλαδή των δεσμών των ιστορικών και των πολιτικών, έχει και οικονομικά ενδιαφέροντα. Μια αγωνία που υπήρχε πάντα όταν υπάρχουν τέτοιου είδους συμφωνίες με χώρες εκτός ευρωπαϊκής ηπείρου, είναι ο τομέας της γεωργίας. Και ξέρετε ότι υπήρχε πάντα μια αγωνία πώς θα επηρεάσει αυτό την ευρωπαϊκή παραγωγή και ιδιαίτερα τη μεσογειακή.
Εδώ πρόκειται για περιοχές που δεν επηρεάζεται η μεσογειακή γεωργία καθώς το βασικό αγροτικό προϊόν είναι η μπανάνα. Βέβαια όσοι έχετε παρακολουθήσει από κοντά τα ευρωπαϊκά ζητήματα ξέρετε ομηρικούς γύρους διαπραγματεύσεων γύρω από τις μπανάνες αλλά υπάρχουν και μεγάλα πολυεθνικά συμφέροντα εκμετάλλευσης γύρω από αυτό το προϊόν. Άρα η σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση νομίζω ότι δίνει κι ένα οικονομικό διέξοδο σ’ αυτές τις χώρες και σ’ αυτούς τους παραγωγούς.
Να έρθω τώρα λίγοι πιο συγκεκριμένα στα επιμέρους. Η κα Αγάτσα έκανε μια πλήρη παρουσίαση της συμφωνίας, ο κ. Κεδίκογλου έθεσε δυο ζητήματα. Στο ένα ήδη έχω απαντήσει αλλά θα το συμπληρώσω. Είπε γιατί δεν ασχολείται η Ευρώπη με πιο στρατηγικούς συμμάχους, ή κι εμείς ως χώρα . Εδώ θα ήθελα να πω ότι δεν είναι ακριβώς έτσι, με την έννοια ότι αφ’ ενός μας ενδιαφέρει η Ευρώπη να έχει μια πολυδιάστατη σχέση στον κόσμο κι έναν ισχυρό ρόλο, αλλά θα σας έλεγα και κάτι πλέον στο διμερές επίπεδο για την Ελλάδα:
Μην ξεχνάτε ποτέ ότι η Ελλάδα έχει κρίσιμα εθνικά συμφέροντα τα οποία διακυβεύονται μέσα στον ΟΗΕ. Και οι σχέσεις μας με όλες αυτές τις χώρες, όπως είπα πριν, έχουν και μια παραδοσιακή φιλία, κι εγώ θα έλεγα και αγάπη πολλές φορές, για την Ελλάδα, είναι κρίσιμες. Ειδικότερα όταν έχουμε ζητήματα που συζητούνται στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.
Εμείς έχουμε κάθε λόγο να είμαστε κοντά μ’ αυτές τις χώρες Είναι προνομιακό πεδίο, να διατηρούμε δεσμούς, για θέματα όπως για παράδειγμα το Σκοπιανό και πολλά άλλα ζητήματα που αφορούν στον ΟΗΕ. Παίζουν θετικό ρόλο για μας και αυτές οι σχέσεις.
Ν’ απαντήσω και στον κ. Κεδίκογλου, παρ’ ότι είναι εκτός του συγκεκριμένου θέματος αλλά εδώ κ. Πρόεδρε να το επιτρέψετε γιατί κάνουμε μια ανοιχτή πολιτική συζήτηση. Εγώ θέλω να σας διαβεβαιώσω αγαπητέ συνάδελφε ότι παραμένει μεγάλη προτεραιότητα για την ελληνική κυβέρνηση ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Δε θα μπορούσε να είναι κι αλλιώς για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ καθώς είναι ένα έργο που ξεκίνησε επί πρωθυπουργίας Ανδρέα Παπανδρέου και με Υπουργό Εξωτερικών το σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Κάρολο Παπούλια.
Ξέρετε ότι οι καθυστερήσεις και τα προβλήματα που υπήρχαν και τα προηγούμενα χρόνια επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας δεν οφείλονταν στην Ελλάδα. Από τη ρωσική πλευρά υπήρξαν διευκρινίσεις σ’ αυτή την ενημέρωση και αποσαφηνίστηκε το ζήτημα και στο πλαίσιο της έκτακτης Συνόδου που έγινε για την ενέργεια και τη στρατηγική ενέργεια.Εμείς, πάντα στις προτεραιότητες θέτουμε και αυτό τον αγωγό μέσα στο γεωπολιτικό σχεδιασμό των κρίσιμων αγωγών ενέργειας.
Όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα που θέσατε ότι υπήρξε κάποιο πρόβλημα, όπως με ενημερώνουν από την Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, ήταν ένα διαδικαστικό θέμα που αφορούσε στην απόδοση επιστροφής ΦΠΑ στην εταιρεία και είναι σε φάση που διαδικαστικά επιλύεται με το Υπουργείο Οικονομικών. Άρα δεν υπήρχε ούτε πολιτική σκοπιμότητα ούτε κάποια ερμηνεία διαφορετική.
Όσον αφορά τον κ. Παφίλη, έθεσε μια σειρά ζητήματα που νομίζω ότι σ’ ένα βαθμό έχω απαντήσει, κυρίως για το θέμα της σημασίας των σχέσεων. Ανέφερε όμως και δυο θέματα στα οποία θα ήθελα να σταθώ. Μίλησε για το θέμα της αστυνομικής συνεργασίας και θέλω να πω ότι εδώ υπάρχει και μια ιδιομορφία σ’ αυτές τις χώρες με τα μεγάλα καρτέλ του οργανωμένου εγκλήματος. Επομένως εκεί είναι φυσικό να στηρίζουμε μια τέτοια συνεργασία γιατί μην ξεχνάμε ότι στα καρτέλ του οργανωμένου εγκλήματος, και για τα ναρκωτικά, θέλω να πω ότι είναι ένα από τα ζητήματα που και αυτοί οι λαοί υποφέρουν. Καθώς τα πιο αντιδραστικά συστήματα συνήθως από τέτοιου είδους οργανωμένες εγκληματικές Οργανώσεις καθοδηγούνται.
Ο κ. Παφίλης έθιξε το θέμα των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και μετά γενικεύτηκε η συζήτηση. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να πω ότι δεν πρέπει σαφώς να ισοπεδώνουμε και επειδή μπορεί να υπάρχουν και αρνητικά παραδείγματα, δε μπορούμε ν’ αδικούμε ένα ολόκληρο Κίνημα Πολιτών διεθνώς και στη χώρα μας γύρω από τον εθελοντισμό. Είμαστε και στο Έτος του Εθελοντισμού φέτος, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.
Όπως ειπώθηκε κι από τον κ. Τσούρα ότι έχει σημασία η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας έχει αναλάβει αυτό το έργο. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ο νόμος για την ΥΔΑΣ. Και εγώ θα ήθελα να πω και για το νόμο για την Υγεία, επειδή είχα την τιμή να τον παρουσιάσω τον προηγούμενο Ιούλιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή, ότι έκανε και την προσπάθεια όσον αφορά τον εθελοντισμό στην υγεία και στην πρόνοια. Η λογική πρέπει να είναι, να υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο και νομίζω ότι και ο Οδυσσέας Βουδούρης έχει πολλές προτάσεις γύρω απ’ αυτό το ζήτημα, όπου να εξασφαλίζει δυο πράγματα:
Από τη μια να υπάρχει μια καταγραφή μίνιμουμ προϋποθέσεων και διαφάνειας, και από την άλλη, γιατί σωστά ειπώθηκε ότι η διαφάνεια αφορά κυρίως αυτόν που χρηματοδοτεί, δεν πρέπει να φτάσουμε στον κίνδυνο της χειραγώγησης. Γιατί, αν μέσα από αυτό το πλαίσιο υπάρχει κι ένας πλήρης έλεγχος που τελικά χειραγωγεί αυτές τις Οργανώσεις, παύουν να έχουν το χαρακτήρα της ανεξαρτησίας.
Άρα,νομίζω ότι χρειάζεται να γίνει η συζήτηση αυτή και μέσα ακριβώς από το χαρακτήρα που έχουν αυτές οι οργανώσεις, να διασφαλιστεί κι ένα πλαίσιο το οποίο να δίνει κι αυτή την αναγκαία διαφάνεια και αξιοπιστία. Όσον αφορά ,κυρίως, το θέμα των χρηματοδοτήσεων, γιατί περί αυτού φυσικά πρόκειται .
Ο κ. Αϊβαλιώτης έθεσε το θέμα των καθυστερήσεων που υπάρχουν. Είναι αλήθεια ότι υπήρχε ένα πρόβλημα καθυστερήσεων όσον αφορά τις κυρώσεις των συμφωνιών.Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή η συμφωνία. Έπρεπε να έχει κυρωθεί εδώ και 6 χρόνια και μάλιστα έχει ήδη μονογραφηθεί η νέα συμφωνία η οποία βέβαια θα πάρει πάρα πολύ καιρό μέχρι να επισημοποιηθεί, να υπογραφεί. Όπως είπε και ο Πρόεδρος και με τη δική σας παραίνεση γίνεται μια προσπάθεια να επιταχύνουμε αυτή τη διαδικασία ώστε και η Βουλή των Ελλήνων εγκαίρως να μπορεί να λαμβάνει άποψη και να μπορεί να συμμετέχει στην επίσημη κύρωση. Αυτό είναι κι ένα θέμα αξιοπιστίας της χώρας μας απέναντι φυσικά στις διεθνείς εξωτερικές σχέσεις και φυσικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θα ήθελα επίσης ν’ απαντήσω στον κ. Αϊβαλιώτη ότι όσον αφορά το θέμα των κινδύνων για την αύξηση των προσφύγων και των μεταναστευτικών ρευμάτων από τις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική, είναι υπαρκτό. Είναι ένα ζήτημα που μας απασχόλησε από την πρώτη στιγμή που άρχισαν οι εξελίξεις σ’ αυτές τις χώρες.
Ήδη από τον Ιανουάριο το θέσαμε επίσημα στα Συμβούλια Γενικών Υποθέσεων. Ζητήσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να έρθει με σχέδιο γύρω από αυτό το θέμα αλλά και μ’ ένα σχέδιο υποστήριξης των χωρών, όπως η Ελλάδα, που έχουν εξωτερικά νότια σύνορα.
Η θέση μας αυτή ισχυροποιήθηκε γιατί και η Ιταλία κινητοποιήθηκε σε αυτή την κατεύθυνση. Όπως ξέρετε μεσολάβησε και μια συνάντηση των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Δημόσιας Τάξης, της Μεσογείου στη Ρώμη όπου υπήρχαν και συγκεκριμένα συμπεράσματα. Και αυτό ισχυροποιεί τη χώρα μας γιατί πρέπει να σας πω ότι τους τελευταίους μήνες και πριν προκύψουν αυτά ήταν λίγο μόνη της η Ελλάδα όταν έλεγε ότι έχουμε πρόβλημα στα εξωτερικά σύνορα, καθώς στο 90% έρχεται αυτή η πίεση από τα ανατολικά εξωτερικά σύνορα.
Τώρα που αυτός ο κίνδυνος έχει αυξηθεί, υπάρχει και μια μεγαλύτερη συμμαχία χωρών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ζητά να υπάρχει και μια αποτελεσματική αντιμετώπιση. Και ως αποτέλεσμα αυτής της κοινής πρότασης Ελλάδας – Ιταλίας , πρέπει να σας ενημερώσω ότι το θέμα αυτό έχει εγγραφεί από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην ημερήσια διάταξη του κρίσιμου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου.
Επομένως στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δε θα συζητηθεί μόνο το θέμα της οικονομίας, θα συζητηθούν και οι εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και νομίζω ότι έχετε αύριο κ. Πρόεδρε και μια ενημέρωση με τον Υπουργό, τον κ. Δρούτσα. Γι ‘αυτό το θέμα αλλά και το κρίσιμο θέμα των μεταναστευτικών ρευμάτων.
Κύριε Πρόεδρε μ ‘αυτές τις παρατηρήσεις, μπορώ να καλέσω τους συναδέλφους να κυρώσουν τη συγκεκριμένη συμφωνία».
Ευχαριστώ πολύ.

2 Μαρτίου, 2011