Αγαπητοί συνάδελφοι,
Διακεκριμένοι συμμετέχοντες,
Κυρίες και κύριοι,
Θα ήθελα να σας απευθύνω ένα θερμό καλωσόρισμα στην 31η Σύνοδο του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών των κρατών μελών του ΟΣΕΠ και στην όμορφη πόλη της Θεσσαλονίκης, μια πόλη σύμβολο, τόσο στην Ελλάδα όσο και την ευρύτερη περιοχή της, του ανοικτού πνεύματος, της ποικιλομορφίας και της δημιουργικότητας.
Η περιοχή βρίσκεται σε μια κρίσιμη πύλη εισόδου που ενώνει την Ευρώπη με την Ασία, συνδέει σημαντικές εμπορικές οδούς και δίκτυα επικοινωνιών, αποτελώντας κόμβο για τα ενεργειακά δίκτυα και τα δίκτυα μεταφορών. Σε μια περίοδο όπου ο κόσμος μας διαμορφώνεται από νέες παγκόσμιες εξελίξεις, η περιοχή μας αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, τις οποίες πρέπει να μετατρέψουμε σε κοινές ευκαιρίες με βάση τις κοινές μας ιστορικές εμπειρίες και πολιτιστικές αξίες.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι προτεραιότητες μας ως τρέχουσα Προεδρία του ΟΣΕΠ συνοψίστηκαν στο σύνθημα “Building Support for Economic Cooperation”, το οποίο αντιστοιχεί στο ακρωνύμιο του ΟΣΕΠ (BSEC). Έβλημα της Προεδρίας μας είναι μια αρχαία τριήρης, η οποία συμβολίζει την επικοινωνία, τις εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ των λαών της Μαύρης Θάλασσας. Δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη συνοχής και συνέχειας των δραστηριοτήτων του ΟΣΕΠ και θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου από τη Βουλγαρία, χώρα που άσκησε την Προεδρία του Οργανισμού κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, για την αποτελεσματικότητα και το συνεργατικό πνεύμα που επέδειξε κατά την προετοιμασία του χρονοδιαγράμματος της Προεδρίας μας. Τώρα ετοιμαζόμαστε να δώσουμε τη σκυτάλη στην Προεδρία της Μολδαβίας. Είναι σημαντικό να αναφερθούμε στο έργο που έχει επιτελεστεί μέχρι σήμερα και να καθορίσουμε τις μελλοντικές προτεραιότητές μας.
Η Ελληνική Προεδρία του ΟΣΕΠ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της τομεακής συνεργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, διοργανώθηκαν στην Ελλάδα τρεις τομεακές υπουργικές σύνοδοι:
Η Σύνοδος των Υπουργών Υγείας έλαβε χώρα στην Αθήνα, στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 και αποτελεί την πρώτη συνάντηση αυτού του είδους στην ιστορία του ΟΣΕΠ. Η εν λόγω Σύνοδος οδήγησε στη δημιουργία του “Δικτύου Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Επειγουσών Καταστάσεων στον τομέα της υγείας”, μια πολύ χρήσιμη πρωτοβουλία σε μια στιγμή που ο ιός Έμπολα κατέδειξε την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης σε περιφερειακό επίπεδο των αναδυόμενων παγκόσμιων απειλών κατά της δημόσιας υγείας.
Η Σύνοδος των Υπουργών Τουρισμού έλαβε επίσης χώρα στην Αθήνα, στις 23 Οκτωβρίου 2014. Η Διακήρυξη της Συνόδου προέτρεπε τις αρμόδιες εθνικές αρχές να συντονίσουν καλύτερα τις δράσεις τους προκειμένου η περιοχή του ΟΣΕΠ να αναδειχτεί παγκοσμίως σε ελκυστικό τουριστικό προορισμό, αναπτύσσοντας παράλληλα ειδικές και καινοτόμες μορφές τουρισμού όπως τον κινηματογραφικό, τον θρησκευτικό, τον γαστρονομικό, τον οινολογικό, τον πολιτιστικό και τον αθλητικό τουρισμό.
Τέλος, η Σύνοδος των Υπουργών Μεταφορών διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 25 Νοεμβρίου 2014 και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου συνδυασμένων μεταφορών στην περιοχή.
Η Προεδρία ανέδειξε τα ζητήματα των μεταφορών σε ξεχωριστή προτεραιότητα, συμπεριλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, μια σειρά περιφερειακών συναντήσεων και συνδιασκέψεων στο χρονοδιάγραμμά της καθώς και, το πιο σημαντικό, διοργανώνοντας συναντήσεις μεταξύ και των δύο διοικητικών οργάνων των σχετικών Μνημονίων Κατανόησης του ΟΣΕΠ, δηλαδή των προγραμμάτων για τον Οδικό Δακτύλιο του Ευξείνου Πόντου και των Θαλασσίων Διαδρομών, με σκοπό να επιταχυνθούν οι εργασίες της Κοινής Μόνιμης Τεχνικής Γραμματείας του Οδικού Δακτυλίου του Ευξείνου Πόντου, που έχει την έδρα της στη Θεσσαλονίκη και της κυλιόμενης Κοινής Τεχνικής Γραμματείας των Θαλασσίων Διαδρομών.
Θα ήθελα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία αυτή για να ευχαριστήσω όλα τα κράτη-μέλη για τη συμβολή τους στην επιτυχία των παραπάνω συναντήσεων, οι οποίες θα δώσουν νέα ώθηση και θα παράσχουν τις κατευθύνσεις για τη συνεργασία μας τα επόμενα έτη. Θα ήθελα, επίσης, να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν για την πρωτοβουλία της να φιλοξενήσει δύο επιπλέον τομεακές συναντήσεις υψηλού επιπέδου στο Μπακού, τη Συνάντηση των Υπουργών που είναι αρμόδιοι για θέματα Επιστήμης και Τεχνολογίας, καθώς και τη Συνάντηση των επικεφαλής των Τελωνείων.
Καλωσορίζουμε την προθυμία και την ετοιμότητα των Αζέρων συναδέλφων μας να φιλοξενήσουν αυτές τις συναντήσεις και θεωρούμε την πρωτοβουλία τους ως ισχυρό σύμβολο της εξαιρετικής συνεργασίας, που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του ΟΣΕΠ.
Διακεκριμένοι συνάδελφοι,
Κατευθυντήρια αρχή της Ελληνικής Προεδρίας στον ΟΣΕΠ ήταν η προώθηση του ρόλου του οργανισμού αυτού ως του κατάλληλου οχήματος για την ανάπτυξη συγκεκριμένων σχεδίων, αξιοποιώντας τη μοναδική εμπειρία που διαθέτει ο ΟΣΕΠ ως ο παλαιότερος, αντιπροσωπευτικότερος και θεσμικά ωριμότερος περιφερειακός οικονομικός οργανισμός στην ευρύτερη περιοχή του Ευξείνου Πόντου.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα ειδικότερα να υπογραμμίσω την υιοθέτηση, το Νοέμβριο, ψηφίσματος από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη συνεργασία ΟΣΕΠ – ΟΗΕ. Το ψήφισμα αυτό καλύπτει όλους τους τομείς, στους οποίους δραστηριοποιείται ο ΟΣΕΠ και έχει ως στόχο να αναπτύξει περαιτέρω την πολύπλευρη συνεργασία μας με τους Ειδικευμένους Οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών.
Η Ελλάδα αποδίδει, επίσης, ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη της συνεργασίας ανάμεσα στον ΟΣΕΠ και την Ε.Ε. Θεωρούμε ότι η συνεργασία αυτή πρέπει να χαρακτηρίζεται από ευελιξία, πραγματισμό και να είναι προσανατολισμένη σε συγκεκριμένα σχέδια, αξιοποιώντας τη μοναδική εμπειρία που διαθέτει ο ΟΣΕΠ ως ο παλαιότερος, αντιπροσωπευτικότερος και θεσμικά ωριμότερος περιφερειακός οικονομικός οργανισμός στην ευρύτερη περιοχή του Ευξείνου Πόντου. Θεωρούμε ότι η συνεργασία ΟΣΕΠ – Ε.Ε. μπορεί και πρέπει να είναι ισορροπημένη και αμοιβαία επωφελής και να στηρίζεται σε μία κοινή εκτίμηση για την ιεράρχηση των αναγκών στην περιοχή, καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να συνεισφέρει σε αυτή τη διαδικασία. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η περιοχή μας έχει άμεση ανάγκη από συγκεκριμένες κοινές πρωτοβουλίες και από καλά προετοιμασμένα τοπικής ιδιοκτησίας σχέδια.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχω τη χαρά να ανακοινώσω ότι, στον τομέα του πολιτισμού, η Ελληνική Προεδρία του ΟΣΕΠ ενθάρρυνε και υποστήριξε μία νέα πρωτοβουλία του «Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων» στη Θεσσαλονίκη, η οποία έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός νέου θεσμού, του επονομαζόμενου «Πολιτιστικού Λιμανιού Ευξείνου Πόντου».
Η πρωτοβουλία αυτή προωθείται στο πλαίσιο του σχεδίου “Limen”, που χρηματοδοτείται από το Κοινό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της ΕΕ «Εύξεινος Πόντος 2007-2013». Όπως γνωρίζετε, ο ΟΣΕΠ είναι συνδεδεμένος εταίρος στο σχέδιο “Limen” και, επομένως, είμαι πεπεισμένος ότι, όσο γίνονται γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες του θεσμού του «Πολιτιστικού Λιμανιού Ευξείνου Πόντου», ο ΟΣΕΠ και τα κράτη-μέλη του θα αγκαλιάσουν και θα υποστηρίξουν την ίδρυσή του. Η νέα αυτή πρωτοβουλία θα συμβάλει στη προώθηση του πολιτιστικού τουρισμού στην περιοχή, καθώς και στη δημιουργία δικτύων μεταξύ των πόλεων-λιμένων της λεκάνης του Ευξείνου Πόντου.
Θα ήθελα, επίσης, να εκφράσω την ικανοποίησή μας για το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας μπορέσαμε, με την εποικοδομητική βοήθεια όλων των κρατών-μελών, και κυρίως της Τρόικας και της Τουρκίας ως φιλοξενούσας χώρας, να ολοκληρώσουμε επιτυχώς τις νομικές διαδικασίες για τη μεταστέγαση της έδρας του ΟΣΕΠ σε νέες εγκαταστάσεις. Βεβαίως, λυπούμαστε που αφήνουμε το μοναδικό κτίριο, που τόσο γενναιόδωρα φιλοξένησε την έδρα μας επί σειρά ετών, είμαστε, ωστόσο, πεπεισμένοι ότι οι νέες εγκαταστάσεις θα παράσχουν όλες τις απαραίτητες ανέσεις για τη συνέχιση της δράσης του ΟΣΕΠ.
Και θα ήθελα, με την ευκαιρία αυτή, να εκφράσω εκ νέου, εκ μέρους όλων των κρατών-μελών, τη βαθιά μας εκτίμηση προς τη Δημοκρατία της Τουρκίας για την ευαισθησία και τη φροντίδα που επιδεικνύει κατά τη φιλοξενία του ΟΣΕΠ.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Εκτός από τα παραπάνω, η Ελληνική Προεδρία εξέφρασε την πάγια βούλησή της να ξεκινήσει, κατά τη διάρκεια της θητείας της, μια συστηματική προσέγγιση στη μακροχρόνια, κατά διαστήματα επαναλαμβανόμενη και χωρίς πειστικά αποτελέσματα, συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου και των μεθόδων εργασίας του ΟΣΕΠ. Η ανάγκη να προχωρήσουμε σε αυτήν την κατεύθυνση είναι κάτι στο οποίο συμφωνούμε όλοι. Παρατηρήσαμε με ικανοποίηση τις σχετικές παρεμβάσεις των επικεφαλής των αντιπροσωπειών σε προηγούμενες συναντήσεις. Ίσως δεν συμφωνούμε –ακόμα– σε όλα τα θέματα, αλλά υπάρχει σαφής συνειδητοποίηση της ανάγκης να μεταρρυθμίσουμε τον ΟΣΕΠ και να δράσουμε άμεσα.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, η Προεδρία προετοίμασε μια «Δήλωση για τη Μεταρρύθμιση του ΟΣΕΠ», στην οποία αντανακλώνται οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές που, κατά την άποψή μας, θα πρέπει να διέπουν αυτήν τη διαδικασία. Πιστεύουμε ότι αυτή η συζήτηση, εφόσον οργανωθεί μέσα σε ένα δεδομένο χρονοδιάγραμμα, δεν θα πρέπει να έχει ως αποκλειστικό στόχο την ισχυροποίηση του ΟΣΕΠ, αλλά να ασχοληθεί και με θέματα όπως η παροχή περισσότερων πόρων στον Οργανισμό για την υλοποίηση συγκεκριμένων σχεδίων, η απλοποίηση των μηχανισμών λήψης αποφάσεων, η θέσπιση αποτελεσματικών μηχανισμών παρακολούθησης για τη δραστηριότητα του ΟΣΕΠ, ο εξορθολογισμός του έργου των βοηθητικών οργάνων του ΟΣΕΠ, η ενίσχυση του ρόλου των Συντονιστών ανά χώρα και, ίσως το πιο σημαντικό από όλα, ο επανακαθορισμός και η εκ νέου εστίαση των δραστηριοτήτων της Μόνιμης Διεθνούς Γραμματείας του Οργανισμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, επιλέξαμε την «Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της καλής λειτουργίας του ΟΣΕΠ» ως κύριο θέμα της Άτυπης Συνάντησης του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών, η οποία έλαβε χώρα στη Νέα Υόρκη στις 25 Σεπτεμβρίου 2014. Η αντιπροσωπεία μας στην Επιτροπή Ανωτέρων Αξιωματούχων υπέβαλε ήδη μια αναλυτική δέσμη ιδεών, η οποία περιλαμβάνει μια σειρά προτάσεων για έναν ΟΣΕΠ πιο αποτελεσματικό, περισσότερο προσανατολισμένο στην υλοποίηση συγκεκριμένων σχεδίων.
Είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε την υποστήριξή μας σε όλες τις επόμενες Προεδρίες του ΟΣΕΠ στην πολύ σημαντική προσπάθεια της συγκέντρωσης και της από κοινού επεξεργασίας των προτάσεων άλλων κρατών μελών. Όταν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, πιστεύουμε ότι ο ΟΣΕΠ θα είναι ένας πιο αποτελεσματικός, πιο λειτουργικός και προσανατολισμένος στα αποτελέσματα Διεθνής Οργανισμός, ένα αληθινό σημείο αναφοράς για την περιφερειακή οικονομική συνεργασία στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, τόσο για τα κράτη μέλη όσο και πέρα από αυτά.
Αγαπητοί εταίροι,
Σε αυτό το σημείο, επιτρέψτε μου να εκφράσω την ειλικρινή μου ευγνωμοσύνη για το εξαιρετικό έργο που έφερε σε πέρας ο Συντονιστής της Ελληνικής Προεδρίας στον ΟΣΕΠ, Πρέσβης κ. Χρηστίδης, και η ομάδα των συνεργατών του, προετοιμάζοντας αυτό το πακέτο μεταρρυθμίσεων, το οποίο τώρα είμαστε έτοιμοι να κληροδοτήσουμε, ως μια σπουδαία παρακαταθήκη, στην επόμενη Προεδρία του ΟΣΕΠ, την οποία αναλαμβάνει η φίλη χώρα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας.
Θα ήταν παράλειψή μου να μην ευχαριστήσω εγκάρδια τον Γενικό Γραμματέα, Πρέσβη κ. Tvircun, καθώς επίσης και το προσωπικό της Μόνιμης Διεθνούς Γραμματείας του Οργανισμού, για την υποστήριξη και την πολύτιμη βοήθειά τους σε όλη τη διάρκεια της Προεδρίας μας. Θα ήθελα να τους ενθαρρύνω να πολλαπλασιάσουν τις προσπάθειές τους στην ίδια κατεύθυνση, υποστηρίζοντας και την επόμενη Προεδρία του ΟΣΕΠ, αυτή της Δημοκρατίας της Μολδαβίας.
Προσβλέποντας στην επόμενη συνάντησή μας στο Κισινάου, όπου θα συνεχίσουμε τον γόνιμο διάλογό μας, σας ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας.
12 Δεκεμβρίου, 2014