Ομιλία του Υφυπουργού Εξωτερικών Δημήτρη Κούρκουλα στο Συνέδριο του Economist (16η Συζήτηση Στρογγυλή Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση) με θέμα «Μετατρέποντας την αβεβαιότητα σε σταθερότητα, σοφία και ανάπτυξη. Οι αμερικανικοευρωπαϊκές σχέσεις στο πλαίσιο του γεωπολιτικού και γεωοικονομικού ανταγωνισμού»:
«Κυρίες και κύριοι,
Είναι μεγάλη μου χαρά που βρίσκομαι εδώ σήμερα και έχω την ευκαιρία να απευθυνθώ σε ένα τόσο εκλεκτό ακροατήριο σε μια περίοδο έντονης ρευστότητας και αβεβαιότητας, όχι μόνο για την Ελλάδα και για την Ευρώπη, αλλά και για το παγκόσμιο σύστημα στο σύνολό του.
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια φάνηκε πόσο μεγάλη είναι η αλληλεξάρτηση των οικονομιών μας καθώς το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα δεν γνωρίζει σύνορα, εθνικά ή άλλα, ούτε κάνει διακρίσεις μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών συμφερόντων. Υπάρχει στενή αλληλεξάρτηση μεταξύ των οικονομιών σε όλα τα επίπεδα και κανένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, κράτος ή περιφερειακός οργανισμός δεν μπορεί να μείνει απρόσβλητος από τις ανακατατάξεις που συντελούνται στην παγκόσμια οικονομία.
Η Ελλάδα έχει συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη ισχυρών πολιτικών σχέσεων, η εξασφάλιση της σταθερότητας και σε τελική ανάλυση της ειρήνης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα προώθησης της ανάπτυξης, της οικονομικής σταθερότητας και της ευημερίας. κατά τρόπο αμοιβαία επωφελή για όλα τα εμπλεκόμενα κράτη και τους λαούς.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός υπήρξαν πάντοτε ένθερμοι υποστηρικτές του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, με την ισχυρή πεποίθηση ότι μια ενωμένη Ευρώπη μπορεί να επιτύχει πολύ περισσότερα για την ευημερία των πολιτών της και στη διεθνή αρένα από μια κατακερματισμένη Ευρώπη.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αυτό που τώρα αποκτά τη μορφή μιας ολοένα και περισσότερο πολιτικής ένωσης, άρχισε ως κοινότητα άνθρακα και χάλυβα πριν μετατραπεί σε οικονομική κοινότητα και, ελπίζουμε στο μέλλον, σε μια αυθεντική και λειτουργική πολιτική ένωση.
Παρά τις σημερινές αρνητικές αντιλήψεις που κυριαρχούν για την Ευρώπη και την έκδηλη απογοήτευση των αγορών και των πολιτών, δεν πρέπει να ξεχνάμε τα τεράστια βήματα, τα άλματα που έχουν γίνει κατά τις τελευταίες πέντε δεκαετίες και τα οφέλη που έχουν προκύψει, όχι μόνο για τα κράτη μέλη της Ευρώπης, αλλά και για το παγκόσμιο σύστημα στο σύνολό του, από αυτό το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Η σημερινή κρίση δεν πρέπει να μας εμποδίσει να συνεχίσουμε αυτό το ιστορικό ταξίδι.
Σε αυτό το περιβάλλον, η νέα ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει ένα σημαντικό και θετικό ρόλο για την Ελλάδα στην Ευρώπη, στη γειτονία μας και πέρα από αυτή. Επιβεβαιώνοντας τις δεσμεύσεις μας υπέρ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και δημοσιονομικής προσαρμογής, επιταχύνοντας τις αποκρατικοποιήσεις και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα θα ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη της αγοράς, θα προωθήσουμε την ανάπτυξη δημιουργώντας ένα πραγματικά ευνοϊκό και ελκυστικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Η οικονομική κρίση δεν παρεμποδίζει την Ελλάδα να ασκεί μια ενεργό, πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, βασισμένη στο σεβασμό της εθνικής κυριαρχίας, του διεθνούς δικαίου αλλά και των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτό.
Ταυτόχρονα, και εν όψει της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014, σκοπεύουμε να αναθερμάνουμε τις προσπάθειες υπέρ της προώθησης της διεύρυνσης της ΕΕ προς όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιτύχουμε μακροχρόνια ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία στην περιοχή.
Η Ελλάδα έχει πρωτοστατήσει στην διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής που οδήγησε στην ένταξη δύο βαλκανικών κρατών, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Ε.Ε. Με την ίδια αποφασιστικότητα θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή προοπτική όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, ακόμα και εκείνων με τα οποία υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες, ζητώντας βέβαια την εκ μέρους τους υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και τήρηση όλων των κριτηρίων συμπεριλαμβανομένης της καλής γειτονίας.
Το ίδιο ισχύει και για τον γείτονά μας, την Τουρκία. Η Ελλάδα έχει σταθερά στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και πάντα επεδίωκε και επιδιώκει να διατηρεί καλές σχέσεις που να εδράζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και το σεβασμό του διεθνούς δικαίου.
Από εχθές η Κυπριακή Δημοκρατία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Είμαστε βέβαιοι ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα φέρει σε πέρας, με απόλυτη επιτυχία, το έργο της Προεδρίας, το οποίο, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι ιδιαίτερα δύσκολο ειδικά αυτή την περίοδο, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, αλλά και λόγω της ρευστής κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή. Η Κυπριακή Προεδρία θα χειρισθεί με επιτυχία τις δύσκολες αλλά σημαντικές διαπραγματεύσεις για την υιοθέτηση του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020. Είναι προφανές ότι η ΕΕ αναμένει από όλους και ιδίως από τις υποψήφιες για ένταξη χώρες να σεβασθούν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και να μην συνεχίσουν να δημιουργούν τεχνητά προσκόμματα που μόνο την ενταξιακή τους πορεία μπορούν να βλάψουν.
Θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στην επίτευξη μίας δίκαιης, βιώσιμης και διαρκούς λύσης στο Κυπριακό. Η επίτευξη μιας λύσης θα αναβάθμιζε το ρόλο της ΕΕ και θα συνέβαλε στη σταθερότητα στην περιοχή τη Ανατολικής Μεσογείου.
Οραματιζόμαστε ένα λαμπρό μέλλον για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο και οι «τεκτονικές» αλλαγές που δρομολογούνται στον αραβικό κόσμο αποδεικνύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέχει μια μοναδική θέση για την προώθηση της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και, ως εκ τούτου, για τη σφυρηλάτηση νέων σχέσεων με τους λαούς της περιοχής και τις νέες αναδυόμενες πολιτικές δυνάμεις.
Κυρίες και κύριοι,
Σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον εντός του οποίου καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε πολυάριθμες και πολυδιάστατες προκλήσεις, η ανάγκη σφυρηλάτησης στενής συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ γίνεται επιτακτική.
Η ελληνική πλευρά απέδιδε πάντα ιδιαίτερη σημασία στις διατλαντικές σχέσεις και έχει συστηματικά εργασθεί για να διευρυνθεί το εύρος των σχέσεων ΕΕ με τις ΗΠΑ.
Η στάση μας αυτή θεμελιώνεται στην πεποίθησή μας ότι ΕΕ και ΗΠΑ μοιράζονται όχι μόνο κοινά συμφέροντα αλλά κοινές αξίες και ιδεώδη. Για το λόγο αυτό οι κοινές μας ευθύνες για το διεθνές σύστημα είναι κατά πολύ μεγαλύτερες απ’ ότι άλλων σημαντικών παικτών του διεθνούς συστήματος.
Οι νέες τεράστιες προκλήσεις με την παγκόσμια οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2007 και συνεχίζει να ταλανίζει την Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία καθιστούν μία στενή διατλαντική συνεργασία ακόμα πιο χρήσιμη. Η σημερινή κρίση καταδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας την στενή αλληλοεξάρτηση των οικονομιών μας και σε τελική ανάλυση την κοινή μας μοίρα. Και οι δύο πλευρές της διατλαντικής συνεργασίας έχουν πλέον πλήρως αντιληφθεί τις κοινές τους ευθύνες για τη σταθερότητα του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, έχουν αντιληφθεί την ανάγκη έγκαιρης λήψης αποτελεσματικών μέτρων. Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της περασμένης εβδομάδας βαδίζουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Χαιρετίζουμε τα ξεκάθαρα μηνύματα για τον τρόπο αντιμετώπισης της τρέχουσας κρίσης που στάλθηκαν από τη συνάντηση κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ στις 28 Νοεμβρίου στην Ουάσιγκτον. Στηρίζουμε την αναβάθμιση του Διατλαντικού Οικονομικού Συμβουλίου (Transatlantic Economic Council) για την οικονομική και εμπορική συνεργασία και τη χάραξη στρατηγικής. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε με τους Αμερικανούς φίλους άλλους τρόπους ώστε η στρατηγικής σημασίας διατλαντική συνεργασία να γίνει ακόμα πιο αποτελεσματική. Με άλλα λόγια θέλουμε και μπορούμε να αξιοποιήσουμε το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων που ξεκίνησαν τις δύσκολες μέρες του ψυχρού πολέμου για να συμβάλουμε σε μία πιο φιλόδοξη και αποτελεσματική συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ.
Πιστεύουμε ότι έχουν γίνει και από τις δύο πλευρές σημαντικά βήματα που επιτρέπουν αισιοδοξία για το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων. Η αμερικανική πλευρά έχει πλήρως αντιληφθεί ότι η Ευρώπη του 21ου αιώνα δεν είναι η Ευρώπη της δεκαετίας του ’40, του ’60 ούτε καν του ’80. Από πλευράς του ευρωπαϊκού πυλώνα έχουν γίνει σημαντικά βήματα για τον καλύτερο ενδοευρωπαϊκό συντονισμό των πολιτικών τόσο σε θέματα Άμυνας και Εξωτερικής Πολιτικής όσο και σε θέματα αντιμετώπισης της κρίσης στην ευρωζώνη. Τα αποτελέσματα του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μας κάνουν αισιόδοξους ότι βαδίζουμε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας. Η ιστορία και οι μελλοντικές γενεές θα κρίνουν κατά πόσο μπορέσαμε να προχωρήσουμε ενωμένοι, χωρίς να επιδιώκουμε κοντόφθαλμα οφέλη και να αναβάλλουμε τη λήψη των δύσκολων αποφάσεων. Η νέα ελληνική κυβέρνηση θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να συμβάλλει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.»
2 Ιουλίου, 2012