Αγαπητέ πρόεδρε του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας, φίλε Πάνο,
Αγαπητά μέλη της επιχειρηματικής κοινότητας,
Κυρίες και κύριοι,
Καλησπέρα και Καλή Χρονιά!
Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση να παραστώ στην εκδήλωση της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συνδέσμου σας. Είναι χαρά και τιμή για εμένα να βρίσκομαι ανάμεσα σε εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, πρωτοπόρους επιχειρηματίες και εξαγωγικούς πρωταθλητές της χώρας, όπως χαρακτηριστικά ανέφερες στην πρόσκλησή σου, Πάνο.
Χαίρομαι, επίσης, που η εκδήλωση πραγματοποιείται στη Λιβαδειά, «το Μάντσεστερ της Ανατολής», όπως τη χαρακτήρισε ο Γάλλος περιηγητής Segur Dupeyron, όταν την επισκέφθηκε το 1838.
Πριν προχωρήσω στο ζήτημα του επιχειρείν, θα ήθελα να αναφερθώ στο αξιοσημείωτο βιομηχανικό παρελθόν της πόλης. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Λιβαδειά αποτελούσε κέντρο εμπορίου. Η καλλιέργεια του βαμβακιού σχεδόν μονοπωλούσε την εμπορική δραστηριότητα της περιοχής. Με τη σύσταση του ελληνικού κράτους, οι καλλιέργειες εντατικοποιήθηκαν. Το 1862 η πόλη παρήγε 1.400 από τους 1.500 τόνους της εγχώριας παραγωγής εκκοκκισμένου βαμβακιού!
Στην ανάπτυξη συνέβαλαν τολμηροί επιχειρηματίες που δημιούργησαν εκκοκκιστήρια, νηματουργεία, πιεστήρια και κλωστήρια, το φυσικό περιβάλλον, και συγκεκριμένα τα νερά του ποταμού της Ερκύνας, που ήταν η κινητήρια δύναμη των εκκοκκιστηρίων, τα εγγειοβελτιωτικά έργα, η αποξήρανση της Κωπαΐδας δηλαδή, που πρόσθεσε νέες γαίες, καθώς και η λειτουργία από το 1864 υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας, που διευκόλυνε την εξαγωγή του βαμβακιού στο εξωτερικό. Έτσι, χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία, την κρατική στήριξη και την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η Λιβαδειά ήταν το πρώτο βιομηχανικό κέντρο βαμβακουργίας στην Ελλάδα του 19ου αιώνα και από πολλές απόψεις θα μπορούσε να λειτουργήσει ως υπόδειγμα βιομηχανικού κέντρου για την Ελλάδα του σήμερα.
Με αυτά τα δεδομένα, θεωρώ ότι βρισκόμαστε στον καταλληλότερο τόπο για να συζητήσουμε για τις προοπτικές ανάπτυξης της βιομηχανίας.
Κυρίες και κύριοι,
Στον τομέα της βιομηχανίας τα δεδομένα και οι συνθήκες έχουν πλέον αλλάξει. Τα τελευταία πέντε χρόνια το εκκρεμές της οικονομίας ταλαντεύεται γρήγορα, ωθούμενο από την ανάγκη απάντησης σε κοινωνικές προκλήσεις, όπως η κρίση του Covid19, η κλιματική αλλαγή, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα, οι προτεραιότητες των επενδυτών εξελίσσονται, τα ενδιαφέροντα των κοινοτήτων και των πολιτικών αλλάζουν και ο παγκόσμιος ανταγωνισμός εντείνεται. Μια νέα εποχή βιομηχανικής πολιτικής έχει ανατείλει, η οποία διακρίνεται για την ουσιαστικότερη παρέμβαση και στήριξη από το κράτος, την προώθηση συνεργασιών με γεωπολιτικούς συμμάχους, την αναζήτηση εξειδικευμένων και καινοτόμων αγορών με στόχο τον μετασχηματισμό σε μια πιο βιώσιμη, ψηφιακή, ανθεκτική και ανταγωνιστική οικονομία.
Προκύπτει, επομένως, το ερώτημα: Είναι έτοιμη η Ελλάδα να εισέλθει σε αυτήν τη νέα βιομηχανική εποχή;
Τα τελευταία χρόνια, παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις, η Ελλάδα έχει με επιτυχία μεταμορφωθεί σε έναν ελκυστικό επενδυτικό προορισμό και έναν αξιόπιστο επιχειρηματικό συνεργάτη. Η επανεκλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη τον περασμένο Ιούνιο, με υψηλό ποσοστό και ισχυρή πλειοψηφία στη Βουλή, εγγυάται την πολιτική ομαλότητα και τη συνέχεια στη διαδικασία μετάβασης της χώρας σε μια πράσινη οικονομία με κοινωνικό πρόσωπο, στραμμένη στις εξαγωγές, φιλική προς τους επενδυτές και το περιβάλλον.
Για να μιλήσουμε με αριθμούς, το 2022 οι ελληνικές εξαγωγές ξεπέρασαν τα 100 δισ. € και οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις τα 7,22 δισ. €. Ως συνέπεια, η ανεργία μειώθηκε σημαντικά από το 17,9% τον Ιούλιο του 2019 στο 9,6% τον Οκτώβριο του 2023, σπάζοντας το φράγμα του 10% μετά από 14 χρόνια.
Δεν είναι τυχαίο που ο Economist ανέδειξε την Ελλάδα «οικονομική πρωταθλήτρια του 2022» ανάμεσα σε 34 ανεπτυγμένες οικονομίες, ο ΟΟΣΑ χαρακτήρισε την ελληνική οικονομία «θετική έκπληξη της Ευρώπης», ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης το 2023 είναι ο τρίτος υψηλότερος στην Ευρωζώνη.
Την υπεύθυνη οικονομική πολιτική της χώρας, άλλωστε, εκτίμησαν οι τρεις από τους τέσσερις αναγνωρισμένους από την ΕΚΤ οίκοι αξιολόγησης. Οι DBRS Morningstar, Standard & Poor’s και Fitch μας έδωσαν, όπως γνωρίζετε, το 2023, μετά από 13 χρόνια, την επενδυτική βαθμίδα, ενώ ο οίκος Moody’s παρέσχε ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία αναβαθμίζοντας το αξιόχρεο της χώρας κατά δύο βαθμίδες. Η αναβάθμιση ουσιαστικά επιβραβεύει την μακροοικονομική και δημοσιονομική πρόοδο της χώρας τα τελευταία χρόνια και την προσήλωση της κυβέρνησης σε μεταρρυθμίσεις και περαιτέρω μείωση του χρέους.
Σε αυτό το πλαίσιο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εντάσσεται και η Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία, η οποία οραματίζεται μια βιομηχανία που μετασχηματίζει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, επενδύει στην καινοτομία, τις συνεργασίες και τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού, προσελκύει επενδύσεις και συμμετέχει δυναμικά σε διεθνείς αλυσίδες αξίας με ανταγωνιστικά προϊόντα, δημιουργώντας βιώσιμα και χωρίς αποκλεισμούς αποτελέσματα για την ελληνική κοινωνία.
Για την πραγμάτωση του οράματος έχουν αναγνωριστεί 7 στρατηγικές κατευθύνσεις: αύξηση ανταγωνιστικότητας, καινοτομία, ψηφιακός και πράσινος μετασχηματισμός, ανθρώπινο δυναμικό και δεξιότητες, επιχειρηματικό περιβάλλον, ανθεκτικότητα της βιομηχανίας.
Στην επίτευξη των παραπάνω στόχων συμβάλλει αποφασιστικά και αποτελεσματικά το δικό μου χαρτοφυλάκιο. Η Οικονομική Διπλωματία και Εξωστρέφεια εργάζεται συστηματικά για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Ελλάδας στο εξωτερικό. Σε συνεργασία με τα παραγωγικά υπουργεία στοχεύουμε στην ενδυνάμωση της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας. Στηρίζουμε τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, κυρίως μέσω της αναμορφωμένης Ελληνικής Εταιρείας Εξαγωγικών Πιστώσεων (μια μεταρρύθμιση για την οποία είμαι πολύ υπερήφανος). Παράλληλα, επιδιώκουμε την αύξηση των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων ανεξαρτήτως μεγέθους, κυρίως στους τομείς αιχμής της ψηφιακής μετάβασης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της πράσινης οικονομίας. Τέλος, εκσυγχρονίζουμε τις δομές της δημόσιας διοίκησης για τη διευκόλυνση των επενδυτών και απλουστεύουμε τις διαδικασίες για την προώθηση της εξωστρέφειας.
Θα ήθελα, επομένως, να κάνω μια σύντομη αναφορά στα ανωτέρω ζητήματα. Η χώρα μας αναδύεται σε περιφερειακό κόμβο κλάδων αιχμής, όπως η Υψηλή Τεχνολογία και οι Βιοεπιστήμες, και προσελκύει το ενδιαφέρον ευρωπαϊκών και αμερικανικών κεφαλαίων. Τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως η Google, η Microsoft και η Amazon, έχουν υποβάλει επενδυτικά σχέδια με σκοπό την ίδρυση περιφερειακών ψηφιακών κέντρων. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα είναι μία από τις λίγες χώρες εκτός Βορείου Αμερικής που θα φιλοξενεί και τους τρεις τεχνολογικούς κολοσσούς. Επιπλέον, η CISCO και η Pfizer έχουν επιλέξει τη Θεσσαλονίκη ως έδρα Διεθνών Κέντρων Ψηφιακής Μετάβασης.
Αξιοσημείωτη πρόοδο έχει σημειώσει, επίσης, το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας (start-ups). Μια εντυπωσιακή εξέλιξη στον χώρο των νεοφυών επιχειρήσεων συνιστά η εξαγορά της Viva Wallet από τη JP Morgan και της Accusonus από τη Meta Platforms.
Στον τομέα της ενέργειας, η Ελλάδα αποκτά σταδιακά κομβικό ρόλο καθώς μετατρέπεται σε ενεργειακή πύλη εισόδου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Σημαντικοί ενεργειακοί διάδρομοι σχεδιάζονται και κατασκευάζονται σε στεριά και θάλασσα. Με τη διασύνδεση βορρά-νότου, ανατολής-δύσης, και τη διαφοροποίηση πηγών, διαδρομών και παροχών, η Ευρώπη απεγκλωβίζεται ενεργειακά από τη Ρωσία.
Πέραν της πρωτόγνωρης επενδυτικής δραστηριότητας στους διασυνδετήριους αγωγούς, η Ελλάδα στοχεύει στην παραγωγή, κατανάλωση και εξαγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας. Τον Μάιο του 2023 η χώρα μας πέτυχε το ιστορικά υψηλό ποσοστό του 54% παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Αναμένεται, εξάλλου, να επιτύχει τον εθνικό στόχο του 80% ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ έως το 2027. Στο πλαίσιο αυτό αξίζει να γίνει αναφορά στο Φωτοβολταϊκό Πάρκο Κοζάνης, το μεγαλύτερο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, επένδυση που παρέχει ενέργεια σε 75.000 νοικοκυριά.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ελλάδα με συνέργειες και επενδύσεις εδραιώνεται σταδιακά ως ενεργειακός και ψηφιακός κόμβος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται σε παραδοσιακούς τομείς, όπως η αγροτική παραγωγή, το εμπόριο και ο τουρισμός. Με σκοπό την εύκολη και γρήγορη ευόδωσή τους, οι επενδυτικές προσπάθειες πλαισιώνονται από ένα πλήθος εργαλείων, όπως:
• το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, για επενδύσεις σε πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, σε απασχόληση, δεξιότητες, κοινωνική συνοχή
• το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2021-2027, με προγράμματα για την ενίσχυση των υποδομών, την ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, την καινοτομία
• οι νέοι νόμοι, όπως ο αναπτυξιακός 4887/2022, με κίνητρα για μικρούς επενδυτές, και ο 4982/2022, με ένα ενιαίο και ευέλικτο πλαίσιο για τα βιομηχανικά πάρκα, καθώς και
• ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Δημόσιας Διοίκησης γενικά και του Δικτύου Οικονομικής Διπλωματίας ειδικά, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών και την απλοποίηση των διαδικασιών χορήγησης εγγράφων.
Παράλληλα, ενημερωτικές εκδηλώσεις, όπως η Ημέρα Πρόσβασης στην Αγορά, που διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχουν σημαίνουσα βαρύτητα, καθώς φέρνουν σε επαφή επιχειρήσεις και εξαγωγείς με τα κατάλληλα εργαλεία και δίκτυα. Ας μην ξεχνάμε ότι οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ θωρακίζουν όλους τους παραγωγικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας απέναντι σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και διασφαλίζουν ευνοϊκούς εμπορικούς κανόνες και αποτελεσματική άρση διοικητικών και δασμολογικών εμποδίων.
Στο ίδιο πνεύμα αλληλοενημέρωσης και προβολής, εντάσσονται τόσο οι συμμετοχές σε εκθέσεις ανά τον κόσμο, 327 συμμετοχές για το 2023, όσο και οι επιχειρηματικές αποστολές, 96 μέσα στο 2023. Τη φετινή χρονιά ξεκινάμε δυναμικά, προετοιμάζουμε ήδη δύο αποστολές, όπως ίσως γνωρίζετε, μέσα στον Φεβρουάριο, στην Τουρκία και την Ινδία.
Στα άμεσα σχέδιά μας εντάσσεται, επίσης, η δημιουργία πλατφόρμας δικτύωσης Ελλήνων και ξένων προμηθευτών και αγοραστών, η οποία θα παρέχει τη δυνατότητα στους αγοραστές να βλέπουν την εποχική διαθεσιμότητα κάθε προϊόντος και να επιλέγουν παραγωγούς ή προμηθευτές.
Ένα άλλο ζήτημα προς διευθέτηση είναι η διευκόλυνση δυνητικών επενδυτών στην εξεύρεση προσωπικού καθώς και η εξεύρεση πόρων για την εκπαίδευση αυτού του προσωπικού, έργο το οποίο έχει αναλάβει ο εποπτευόμενος φορέας μας Enterprise Greece.
Φίλες και φίλοι,
Κλείνοντας την ομιλία μου εκφράζω μια ευχή, οι εργασίες για την εξυγίανση του Επιχειρηματικού Πάρκου Οινοφύτων να προχωρήσουν με γοργούς ρυθμούς για να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και να αυξηθούν οι θέσεις εργασίας στη Στερεά Ελλάδα. Και απευθύνω μία πρόσκληση, ως επιχειρηματίες και επενδυτές να μετέχετε ενεργά στην πορεία ανάκαμψης και μετασχηματισμού της χώρας, διότι, όπως υποστηρίζει ο Αριστοτέλης, ο οποίος πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην περιοχή σας, το μετέχειν συνιστά την πολιτική ουσία του ανθρώπου.
Το μέλλον είναι μπροστά μας, μπορούμε να το κατακτήσουμε μαζί!
Δημιουργικό και παραγωγικό 2024!
15 Ιανουαρίου, 2024