Ομιλία Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στην Ελληνοαμερικανική Κοινότητα στο Harvard Club (Νέα Υόρκη, 18 Σεπτεμβρίου 2023)

Ομιλία Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στην Ελληνοαμερικανική Κοινότητα στο Harvard Club (Νέα Υόρκη, 18 Σεπτεμβρίου 2023)Έχω την τιμή να βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, εκπροσωπώντας τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, λόγω των καταστροφικών και πρωτοφανών πλημμυρών που πλήττουν τη χώρα μας.

Η τραγική απώλεια ανθρώπινων ζωών, καθώς και οι καταστροφικές συνέπειες των πλημμυρών σε περιουσίες, υποδομές και περιβάλλον ενισχύουν την αποφασιστικότητά μας για ταχεία ανοικοδόμηση των πληγεισών περιοχών, εύρεση βέλτιστων μεθόδων πρόληψης και επιτάχυνση των παγκόσμιων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της κλιματικής κρίσης, η οποία είναι εμφανής στη Μεσόγειο.

Απόψε, ο Πρωθυπουργός μας, Κυριάκος Μητσοτάκης, μου ζήτησε να σας μεταφέρω ένα μήνυμα ευγνωμοσύνης για τη συμβολή σας στη σφυρηλάτηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, οι οποίες βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο της ιστορίας τους. Και αυτό οφείλεται σε ένα πολύ μεγάλο μέρος σε εσάς.

Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα από την ιστορική επίσκεψη του Πρωθυπουργού μας στις ΗΠΑ για τον εορτασμό της διακοσιοστής επετείου της Ελληνικής Επανάστασης, κατά την διάρκεια της οποίας απηύθυνε ομιλία στο Κογκρέσο. Ήταν ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός που είχε αυτό το προνόμιο.

Με αυτόν τον εντυπωσιακό εορτασμό, η αμερικανική ηγεσία θέλησε να τιμήσει την ελληνοαμερικανική κοινότητα, αναγνωρίζοντας έτσι την τεράστια συνεισφορά σας στην αμερικανική κοινωνία, τον καθοριστικό σας ρόλο στην οικοδόμηση των Ηνωμένων Πολιτειών και την ακλόνητη δέσμευσή σας στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Η αφοσίωσή σας στην ενίσχυση των διμερών μας σχέσεων απέδωσε καρπούς. Η ελληνοαμερικανική συνεργασία βρίσκεται σήμερα σε εξαιρετικό επίπεδο και το πεδίο εφαρμογής της είναι ευρύτερο από ποτέ.

Σε έναν κόσμο ραγδαίων και ριζικών αλλαγών, η Ελλάδα αποδεικνύεται σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών, πολύτιμος παράγοντας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και κόμβος με μεγάλες δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης.

Το ενιαίο μέτωπό μας κατά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία απορρέει από τις κοινές μας μακροχρόνιες αξίες της Δημοκρατίας και του σεβασμού για το κράτος δικαίου και το Διεθνές Δίκαιο.

Συντασσόμενη στο πλευρό των ΗΠΑ κατά του αναθεωρητισμού σε όλο τον κόσμο, η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ, αναβαθμίζοντας τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου για τα αμερικανικά συμφέροντα.

Από την άλλη πλευρά, στο εσωτερικό της, η Ελλάδα είναι μια σταθερή δημοκρατία που κατάφερε να ξεπεράσει μια σφοδρή οικονομική κρίση χωρίς να υποκύψει στον εξτρεμισμό.

Διαθέτει μια ανθεκτική οικονομία που ανέκαμψε γρήγορα και δυναμικά, επιτυγχάνοντας αύξηση του ΑΕΠ σχεδόν 6% για το 2022, πράγμα που συνιστά ευρωπαϊκό ρεκόρ.

Η Ελλάδα αποτελεί ασφαλή και αξιόπιστο προορισμό για επενδύσεις, χάρη στο ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

Πρόσφατα δε, μια σειρά από οίκους αξιολόγησης αναβάθμισαν την οικονομία μας στην επενδυτική βαθμίδα.

Όσον αφορά στην εξωτερική μας πολιτική, θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω τους Υφυπουργούς μου, οι οποίοι είναι παρόντες, την Υφυπουργό Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και τον Υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη, για την πολύτιμη βοήθειά τους στο πολύ δύσκολο έργο που έχουμε αναλάβει στο Υπουργείο Εξωτερικών. Θα ήθελα δε, να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως την Αλεξάνδρα για τη διοργάνωση αυτής της υπέροχης εκδήλωσης και για το γεγονός ότι αφιέρωσε τόσο πολύ χρόνο και ενέργεια στην ενίσχυση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Αλεξάνδρα, σε ευχαριστώ.

Επιτρέψτε μου να επανέλθω στην εξωτερική μας πολιτική, όπου πέραν της σταθερής μας δέσμευσης στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, έχουμε θέσει ως προτεραιότητα τη διμερή μας σχέση με τις ΗΠΑ.

Η στρατιωτική μας συνεργασία έχει ενισχυθεί μέσω της νέας Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας.

Η βάση και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά σημαντικά για τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία.

Προφανώς, συνεχίζουμε την αμυντική μας συνεργασία μέσω της αναβάθμισης των F-16 και της αγοράς των νέων F-35.

Οι οικονομικοί μας δεσμοί γίνονται όλο και πιο ισχυροί, χάρη στις σημαντικές αμερικανικές επενδύσεις Κολοσσών στους τομείς της Τεχνολογίας και της Φαρμακοβιομηχανίας.

Οι επαφές μεταξύ των λαών μας ενισχύονται με ένα πρωτοφανές κύμα Αμερικανών τουριστών στην Ελλάδα φέτος, αλλά και μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων ανταλλαγής.

Θα ήθελα, σε αυτό το σημείο,  να υπογραμμίσω τη σημασία του ενεργειακού τομέα. Γνωρίζω ότι κάποιοι από εσάς ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για αυτόν τον τομέα συνεργασίας, ο οποίος είναι εξαιρετικά κρίσιμος λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Έχω τη σταθερή πεποίθηση ότι ΗΠΑ και Ευρώπη πρέπει τώρα να συνεργαστούν, προκειμένου να εξαλείψουν σταδιακά την εξάρτηση των χωρών μας από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες.

Υπό αυτό το πρίσμα, η Ανατολική Μεσόγειος παρουσιάζει πολλές ευκαιρίες.

Οι ΗΠΑ έχουν αναγνωρίσει τη σημασία της περιοχής μας για την ενεργειακή διαφοροποίηση της Ευρώπης. Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν μια ανεκτίμητη και καθαρή πηγή ενεργειακού εφοδιασμού για το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο.

Η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης, έχοντας διεκδικήσει τον ρόλο του κόμβου για την καθαρή ενέργεια που παράγεται στον Κόλπο.

Η ενέργεια είναι ένας από τους τομείς -ο σημαντικότερος μέχρι στιγμής- της τριμερούς μας συνεργασίας με την Κύπρο και το Ισραήλ.

Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία σε αυτή την τριμερή συνεργασία. Είμαστε χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό έχει αναγνωριστεί και από την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία συμμετέχει στο λεγόμενο σχήμα 3+1.

Είμαι βέβαιος ότι ανυπομονείτε να ακούσετε για τη σχέση μας με την Τουρκία, ενόψει της προσέγγισης που πρόκειται να διαμορφωθεί.

Κατ’ αρχάς, είναι βέβαιο ότι διάγουμε μια περίοδο ηρεμίας στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, ιδιαίτερα μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία τον περασμένο Φεβρουάριο.

Είχαμε πρόσφατα μια συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό μου στην Άγκυρα, όπου συμφωνήσαμε σε έναν οδικό χάρτη διμερούς προσέγγισης τους επόμενους μήνες.

Θα οικοδομήσουμε μια νέα σχέση που θα βασίζεται σε τρεις συγκεκριμένους πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας είναι ο πολιτικός διάλογος, του οποίου θα ηγηθεί η Υφυπουργός, η πρέσβης, κα. Παπαδοπούλου. Ο δεύτερος πυλώνας περιλαμβάνει τη θετική ατζέντα με μέτρα που είναι αμοιβαίως επωφελή για τις δύο χώρες, με επικεφαλής τον Υφυπουργό κ. Φραγκογιάννη. Ο τρίτος πυλώνας θα αφορά στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, του οποίου θα ηγηθεί επίσης ένας έμπειρος διπλωμάτης.

Αυτός ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει συναντήσεις και για τους τρεις πυλώνες, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Μέχρι το τέλος του έτους, αναμένουμε να συγκληθεί στη Θεσσαλονίκη Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, προκειμένου να έχουμε ένα σύνολο συμφωνιών προς υπογραφή.

Όπως πιθανώς γνωρίζετε, η ελληνική και η τουρκική αντιπροσωπεία θα συναντηθούν την Τετάρτη, εδώ στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να ενισχύσουν περαιτέρω αυτή τη συνεργασία. Οι δύο ηγέτες θα συμφωνήσουν για το πώς θα προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα.

Πρέπει να τονίσω ότι ένας εποικοδομητικός διάλογος με την Τουρκία μπορεί να βασιστεί μόνο στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένων της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας και των συνθηκών, οι οποίες κατοχυρώνουν την κυριαρχία των κρατών, τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα των δύο χωρών.

Η θέση μας είναι ότι ο διάλογος στην αυστηρή βάση του Διεθνούς Δικαίου είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης των διαφορών. Οφείλω να τονίσω κατηγορηματικά ότι η διαφορά μας με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και ειδικότερα της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Ωστόσο, θέματα εθνικής κυριαρχίας αποκλείονται εντελώς από κάθε είδους διάλογο, διότι αποτελούν θέμα αποκλειστικής αρμοδιότητας του κράτους.

Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο σχετικά με την Κύπρο.

Γνωρίζω ότι αρκετοί από εσάς κατάγονται από την Κύπρο και θέλω να είμαι πολύ ευθύς όσον αφορά την Κύπρο, η οποία αποτελεί την κορυφαία μας προτεραιότητα όσον αφορά την εξωτερική πολιτική και τη διπλωματία. Συνεργαζόμαστε πολύ στενά με την κυβέρνηση της Κύπρου. Σήμερα συναντήθηκα με τον Πρόεδρο και τον Υπουργό Εξωτερικών. Είμαστε σε πλήρη συντονισμό όσον αφορά στην προώθηση της ιδέας της ενωμένης Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Στηρίζουμε στο ακέραιο την ιδέα ενός ενιαίου κράτους, μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Σε καμία περίπτωση δεν συζητάμε την ιδέα της λύσης δύο κρατών.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω με την κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια. Όπως πιθανώς γνωρίζετε, η Ελλάδα πρωτοστάτησε στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Ήταν στη Θεσσαλονίκη το 2003 όταν αποφασίσαμε ότι το μέλλον των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων ανήκει στην ΕΕ. Είχαμε την ευκαιρία να επαναλάβουμε αυτή τη δήλωση στην Αθήνα τον περασμένο μήνα, όταν ο Πρωθυπουργός κάλεσε όλους τους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά και της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, προκειμένου ακριβώς να επαναφέρουμε στο προσκήνιο την ιδέα ότι τα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει να αποτελέσουν μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Προφανώς, όσον αφορά στη διαδικασία ένταξης, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ορόσημα που πρέπει να πληρούνται από όλα τα κράτη. Το πιο σημαντικό δε, από αυτά τα ορόσημα είναι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών αρχών της Δημοκρατίας. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα και πάλι να τονίσω ότι το γειτονικό μας κράτος, η Αλβανία, μάλλον αντιτίθεται στην ιδέα του κράτους δικαίου, του σεβασμού των πολιτικών δικαιωμάτων και της Δημοκρατίας, κρατώντας παράνομα τον Φρέντι Μπελέρη, τον εκλεγμένο δήμαρχο της Χιμάρας και παρεμποδίζοντας ουσιαστικά την ορκωμοσία του. Αυτό όμως αποφάσισε ο λαός της Χειμάρρας. Δυστυχώς, οι αλβανικές αρχές αρνούνται να επιτρέψουν στον Μπελέρη να καταλάβει τη θέση του, κάτι που δεν θα περίμενε κανείς από μια χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αγαπητοί συμπατριώτες μας,

Η κυβέρνησή μας επιθυμεί να ακούσει τη φωνή της ελληνικής Διασποράς.

Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, αμέσως μετά την επανεκλογή της, ήρε άμεσα τους περιορισμούς που αφορούν την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.

Ήταν δε, το πρώτο νομοσχέδιο που κατατέθηκε αμέσως μετά τις εκλογές.

Ουσιαστικά έχουν πλέον αρθεί όλες οι γραφειοκρατικές προϋποθέσεις, καθιστώντας για όλους τους Έλληνες την ψήφο από τον τόπο κατοικίας τους μια πολύ απλή διαδικασία. Σας παρακαλούμε λοιπόν να εκμεταλλευτείτε πλήρως τη νέα νομοθεσία.

Θα είναι πολύ πιο εύκολο για όλους σας να ψηφίζετε και να συμμετέχετε ενεργά στην πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα.
Επιπλέον,

προχωρήσαμε σε μια σειρά από ενέργειες προκειμένου να κάνουμε τη ζωή σας ευκολότερη και να δημιουργήσουμε έναν άμεσο δίαυλο επικοινωνίας με τη μητέρα πατρίδα.

- το Μητρώο Πολιτών, το οποίο καθιστά δυνατή την άμεση καταχώριση των ληξιαρχικών πράξεων που λαμβάνουν χώρα στην αλλοδαπή από τις Προξενικές Αρχές,

-τον Εικονικό Βοηθό που παρέχει αυτοματοποιημένες ηλεκτρονικές απαντήσεις για προξενικές υποθέσεις,

- το «MyConsulLive», μια υπηρεσία, η οποία εξυπηρετεί εξ αποστάσεως τους πολίτες μέσω βιντεοκλήσεων.

Επιπλέον, έχει δημιουργηθεί ειδική σελίδα στο gov.gr για τους Έλληνες του εξωτερικού.
Διαθέτουμε επίσης, την ψηφιακή πλατφόρμα εκμάθησης, staellinika.com, η οποία επιτρέπει στους πολίτες να εξοικειωθούν με την ελληνική γλώσσα.

Πέραν των ανωτέρω ψηφιακών εξελίξεων, αντιλαμβάνομαι ως πολιτικός Επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας ότι υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που θα πρέπει να γίνουν.

Αντιλαμβάνομαι ότι συχνά τα Προξενεία μας έχουν υπερβολικό φόρτο εργασίας και είναι υποστελεχωμένα. Σας διαβεβαιώνω ότι θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου προκειμένου να διευκολύνω την ενίσχυση των Προξενείων με προσωπικό και πόρους, ώστε να εκτελούν τα καθήκοντά τους πιο αποτελεσματικά και εποικοδομητικά.
Αγαπητοί μας συμπατριώτες,

Πιστεύω ακράδαντα ότι η Δημόσια Διπλωματία και η Διασπορά είναι συμπληρωματικές έννοιες.

Οι ελληνικές κοινότητες αναδεικνύονται σε ισχυρούς παράγοντες της διεθνούς πολιτικής σκηνής.

Η Διασπορά μπορεί να αποδειχθεί ιδιαιτέρως υποστηρικτική στη Δημόσια Διπλωματία μας.

Εσείς αποτελείτε την πιο ουσιαστική παράμετρο της ήπιας ισχύος της Ελλάδας.

Ο καθένας από εσάς είναι πρεσβευτής της Ελλάδας και όσων αντιπροσωπεύει η Ελλάδα, όπως η Ορθοδοξία, ο πολιτισμός και η Ιστορία.

Η επιτυχία σας είναι επιτυχία της Ελλάδας και είμαστε πολύ υπερήφανοι για τα επιτεύγματά σας.

Βασιζόμαστε πάρα πολύ στη βοήθεια, την υποστήριξη και τις συμβουλές σας.

Χάρη σε εσάς, το αποτύπωμα της Ελλάδας στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι σήμερα μεγαλύτερο από ποτέ.

Η Πρεσβεία μας στην Ουάσιγκτων και τα Γενικά Προξενεία μας σε όλη τη χώρα σας ευγνωμονούν και παραμένουν, όπως και εγώ, στη διάθεσή σας για να συζητήσουμε όλα τα προβλήματά μας και να προσπαθήσουμε να τα λύσουμε καλή τη πίστει και προς όφελος της ένδοξης πατρίδας μας.


Όπως λέω με περηφάνια, αν θέλετε να γνωρίσετε τον γνήσιο Ελληνισμό, τότε ταξιδέψτε σε όλο τον κόσμο. Είστε το πιο λαμπρό παράδειγμα επιτυχίας των Ελλήνων σε όλο τον κόσμο.

Μέσα από εσάς χτυπάει η καρδιά της Ελλάδας. Κρατήστε την πατρίδα στην ψυχή σας για πάντα.

Σας ευχαριστούμε για όλα.

20 Σεπτεμβρίου, 2023