Επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών: «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σχετικά με την κοινή συνεργασία στην εξωτερική πολιτική και την άμυνα και των ρηματικών διακοινώσεων σχετικά με το ελληνικό πρωτότυπο κείμενο της Συμφωνίας»
Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ θερμά. Είναι προφανές ότι την σημερινή συνεδρίαση, παρότι άλλο είναι το θέμα της, την σκιάζουν οι δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία. Είχαμε συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής επ’ αυτού. Ενημέρωσε το Σώμα ο Πρωθυπουργός, ο κύριος Κυριάκος Μητσοτάκης.
Επιπροσθέτως, θα ήθελα απλώς να αναφέρω κάτι το οποίο είναι γνωστό. Η χώρα κινείται επί 3 βασικών αρχών. Το ανθρωπιστικό δίκαιο, την αρχή σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών σύμφωνα με το χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και από εκεί και πέρα τη συμπόρευση με τους συμμάχους της και τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η πολιτική μας λοιπόν στην Ουκρανία ακολουθεί αυτές τις βασικές αρχές. Θα σταθώ ιδιαίτερα στο ανθρωπιστικό δίκαιο, διότι όπως όλοι οι συνάδελφοι παρατήρησαν, οι σκηνές τις οποίες μεταδίδει ο τηλεοπτικός φακός, είναι δραματικές, δεν μπορούν παρά να προκαλούν φρίκη σε κάθε άνθρωπο.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δημιουργεί τραγωδίες, παιδιά που βρίσκουν τραγικό θάνατο, νεογέννητα που σκοτώνονται σε μαιευτήρια, οικογένειες που παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς. Μέχρι σήμερα που συζητάμε, έχουμε 2.800.000 πρόσφυγες από την Ουκρανία.
Αυτά είναι μόνο λίγα από τα συγκλονιστικά που η ρωσική εισβολή δημιούργησε στην Ουκρανία. Και μέσα σε αυτό, και σωστά παρατηρήθηκε, υπάρχει και μια ελληνική ομογένεια στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, από την Οδησσό, όσον αφορά την Ουκρανία, μέχρι τη Μαριούπολη και τον Σαρτανά, η οποία υφίσταται δραματικές συνέπειες από τη ρωσική εισβολή.
Όπως ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είχα επισκεφτεί την Οδησσό, είχα επισκεφτεί τη Μαριούπολη, προσπάθησα κατ΄ εντολήν του Πρωθυπουργού, με όποιον τρόπο ήταν δυνατόν, να δηλώσουμε την παρουσία της ελληνικής ομογένειας εκεί και να την προστατεύσουμε κατά το δυνατόν.
Η ελληνική ομογένεια θρήνησε και θρηνεί θύματα. Και απόλυτο καταλογισμό αριθμού θυμάτων θα έχουμε μετά το τέλος αυτής της τραγωδίας.
Όμως, θα ήθελα να επαναλάβω αυτό που είχε την καλοσύνη να σημειώσει προηγουμένως ο αγαπητός συνάδελφος. ο κύριος Ανδρέας Λοβέρδος, όσον αφορά το αίτημα το οποίο συνυπέβαλε η χώρα στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όσον αφορά την διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου. Εγκλημάτων στην ουσία κατά της ανθρωπότητας.
Από εκεί και πέρα και για να σας ενημερώσω γιατί κατά την διάρκεια της συζήτησής μας δεχόμουν και εγώ ενημερώσεις, αυτή τη στιγμή ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος ο οποίος για την ακρίβεια του πράγματος δεν ήταν όμηρος οιουδήποτε, κατ΄ εντολήν δική μου είχε μετακινηθεί στο κτίριο του ΟΑΣΕ, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη το οποίο είχα εγώ επισκεφτεί πριν από μερικές μέρες και έτσι γνώριζα ότι το κτίριο αυτό έχει καταφύγιο, κανονικό καταφύγιο, όχι απλώς ένα υπόγειο.
Κατά συνέπεια όταν ο ίδιος και θέλω να το σημειώσω προς τιμήν του, ο ίδιος επέλεξε να παραμείνει, όταν ο Πρέσβης Φραγκίσκος Κωστελλένος συνόδευσε την πρώτη αποστολή εκκένωσης, ρώτησα σε τηλεδιάσκεψη τον κύριο Ανδρουλάκη εάν θα ήταν ή όχι φρόνιμο να αποχωρήσει και αυτός.
Και οφείλω να καταθέσω προς τιμήν και των δύο: ο μεν κύριος Φραγκίσκος Κωστελλένος μου είπε: «όχι, θα επιστρέψω και εγώ». Ο δε κύριος Ανδρουλάκης μου είπε: «όχι, εγώ δεν θα φύγω». Τιμά το διπλωματικό σώμα η απάντηση και των δύο.
Όπως, και επαναλαμβάνω, και του Γενικού Προξένου μας στην Οδησσό, του κυρίου Δόχτση, ο οποίος εκτέλεσε τρεις επιχειρήσεις απεγκλωβισμού, τρεις «Νόστους».
Αυτή τη στιγμή ο κύριος Ανδρουλάκης βρίσκεται σε μία πόλη που λέγεται Μπερντιάνσκ, καθ’ οδόν προς τη Ζαπορίζια. Ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να τον δούμε σύντομα στην πατρίδα.
Σας διαβεβαιώ, και δεν θέλω να επεκταθώ σε αυτό διότι καταλαβαίνετε, έχει γίνει ό,τι είναι δυνατόν και ό,τι δεν είναι δυνατόν προς τις ουκρανικές αρχές καταρχήν, προς τις ρωσικές αρχές οι οποίες επετίθεντο στην πόλη και δημιουργούσαν θύματα στον άμαχο πληθυσμό, στον Ερυθρό Σταυρό, στον ΟΑΣΕ, το Βατικανό.
Μίλησα προ ολίγου με τον Υπουργό Εξωτερικών του Βατικανού, τον κύριο Gallagher. Το Βατικανό, μέσω της οργάνωσης Caritas, εφοδίαζε με καύσιμα και τρόφιμα τις τρεις τελευταίες μέρες το κατάλυμα που ήταν ο Γενικός Πρόξενός μας και 120 ακόμα άτομα, το καταφύγιο που σας είπα.
Θα πω δύο πράγματα για την Τουρκία μόνο και θα έρθω στη Συμφωνία, αν και λίγα έχω να πω για τη Συμφωνία γιατί ο επιμελής εισηγητής μας, ο κύριος Νικολακόπουλος, νομίζω επαρκέστατα ανέλυσε και το περιεχόμενό της και τη σημασία της.
Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος, ο κύριος Μητσοτάκης δέχθηκε την πρόσκληση του Προέδρου Ερντογάν και νομίζω ότι συμφωνούμε όλοι ότι ορθώς τη δέχθηκε.
Επρόκειτο για μία άτυπη συνάντηση. Παρά ταύτα, είχε την ευαισθησία να ενημερώσει όλους τους πολιτικούς αρχηγούς.
Εφόσον επρόκειτο για μία άτυπη συνάντηση είναι πρόδηλο ότι δεν μπορεί να υπάρχουν συμπεράσματα, δεν μπορεί να υπάρχει ατζέντα και δεν μπορούν να υπάρχουν πρακτικά.
Είναι βέβαιον ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός, όπως κάθε Πρωθυπουργός στην πορεία της ιστορίας του τόπου, τήρησε τις απόλυτες θέσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό.
Όμως, όλοι έχουμε συμφωνήσει διαχρονικά ότι οι γραμμές επικοινωνίας πρέπει να υπάρχουν και αλίμονο αν σταματήσουμε να συζητάμε.
Αυτό δεν σημαίνει με κανένα τρόπο ότι συμμεριζόμαστε τις τουρκικές απόψεις. Άλλωστε, ξέρετε πολύ καλά ότι η Ελλάδα με την Τουρκία, όσον αφορά την δική μας αντίληψη, έχει μία διαφορά. Αυτό είναι το αντικείμενο συζήτησης, τα υπόλοιπα αφορούν την Τουρκία.
Η μία μας διαφορά αφορά την υφαλοκρηπίδα και τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή είναι η διαφορά μας με την Τουρκία. Τα υπόλοιπα, επαναλαμβάνω για να μην παρεξηγούμεθα, αφορούν την Τουρκία.
Έρχομαι τώρα στη συμφωνία. Δε θα επεκταθώ. Σας λέω, ο κ. Νικολακόπουλος υπήρξε νομίζω απολύτως σαφής και εξήγησε τα άρθρα, ορθά νομίζω, ορθά και συνταγματικά και από την πλευρά της πολιτικής νομιμοποίησης αν θέλετε κατέθεσε το αίτημα να υπάρξει ζήτημα ονομαστικής ψηφοφορίας, για να μην υπάρχουν θέματα, παρότι από ότι καταλαβαίνω η συμφωνία έχει στήριξη ευρείας πλειοψηφίας.
Θέλω να πω όμως κάτι το οποίο ορθώς ετέθη, το θέμα της οικονομικής συνεργασίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με την Τουρκία.
Θέλω να είμαστε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι ξεκάθαροι. Η συμφωνία αυτή εντάσσεται σε ένα πλαίσιο άσκησης εξωτερικής πολιτικής, την οποία σας έχω αναλύσει. Σας έχω αναλύσει τους κύκλους με τους οποίους αντιμετωπίζει η ελληνική εξωτερική πολιτική τη δημιουργία ζωνών επαφής, επικοινωνίας και κατανοήσεων, με μια μεγάλη σειρά χωρών.
Και νομίζω ότι κινείται, έστω και πιο προωθημένα αν θέλετε και πιο ενεργητικά, κινείται όμως επί τη βάσει αρχών και αξιών που πάντοτε συνυπέγραφε η εξωτερική πολιτική της χώρας. Και επέτυχε αυτή η εξωτερική πολιτική την υπογραφή μιας σειράς πολύ σημαντικών συμφωνιών. Kατ΄ αρχήν αποκλειστική οικονομική ζώνη με την Ιταλία και την Αίγυπτο, δύο συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη συμφωνία με τη Γαλλία, τη συμφωνία που κυρώνουμε με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Συνολικά αυτή τη στιγμή έχουμε 146 διμερείς συμφωνίες ως κυβέρνηση και 40 πολυμερείς. Δεν ξέρω αν έχει υπάρξει στην ιστορία του Ελληνικού Κράτους ανάλογη περίοδος.
Και η συμφωνία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εκμεταλλεύθηκε ένα παράθυρο ευκαιρίας, αλλά είδε και σωστά τη νέα αρχιτεκτονική της περιοχής. Όντας ήδη η Ελλάδα στενή φίλη με το κράτος του Ισραήλ, διείδε ότι ο παλιός αρχιτεκτονικός διαχωρισμός μεταξύ Ισραηλινών και Αράβων δεν ισχύει πλέον και θεώρησε και ορθά και ορθότατα όπως απέδειξαν οι συμφωνίες του Αβραάμ ότι μπορεί να συνδυάσει τις άριστες σχέσεις με τον αραβικό κόσμο που ιστορικά είχε, με τις άριστες σχέσεις με το Ισραήλ.
Και η συμφωνία αυτή που κυρώνουμε σήμερα και που στηρίζει η συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής, είναι αποτέλεσμα αυτής της διορατικότητας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και την οποία σχεδόν όλοι στηρίζετε και καλώς.
Και υπήρξαν ρητορικά ερωτήματα στην αίθουσα, αν η Τουρκία απειλήσει την Ελλάδα ή κάποιος άλλος αν απειλήσει την Ελλάδα, αυτή η συμφωνία θα έχει κάποιο στοιχείο υλοποίησης;
Κατ’ αρχήν, δύο πράγματα θέλω να σας πω. Πρώτον, η συμφωνία αυτή δεν στρέφεται εναντίον οιουδήποτε. Είναι μια συμφωνία υπέρ των κρατών και των λαών που τη συνυπογράφουν.
Αλλά, δεύτερον, πρέπει για λόγους πολιτικής και εθνικής εντιμότητας, να θυμίσω σε όλους σας, ότι όταν ο Τουρκικός στόλος βρισκόταν στην Ανατολική Μεσόγειο, στο αεροδρόμιο των Χανίων της Κρήτης, υπήρχαν, αν θυμάμαι καλά, 4 F-16 Block 60, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με 130 άτομα προσωπικό.
Γιατί το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε μία χώρα και σε ένα λαό είναι να ξεχνάει ή να μην παρατηρεί. Και βεβαίως δεν ισχυρίζομαι ότι τα αεροπλάνα αυτά στάθμευαν στα Χανιά εναντίον της Τουρκίας.
Θέλω όμως σας παρακαλώ να το παρατηρήσετε απλώς. Όπως θα ήθελα παρακαλώ να παρατηρήσετε ότι πριν από τη μετάβαση του Mohamed bin Zayed, το ταξίδι του στην Τουρκία, ο Υπουργός Επικρατείας Sultan Ahmed Al Jaber επισκέφθηκε την Αθήνα, επισκέφτηκε τον Πρωθυπουργό, επισκέφτηκε και εμένα.
Και μπορείτε να θεωρήσετε ότι είναι σύμπτωση η επίσκεψή του. Αλλά θα ήθελα επίσης να σας παρακαλέσω να παρατηρήσετε το γεγονός. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα επίσης να παρατηρήσετε την κοινή δήλωση των κυβερνήσεων Ελλάδας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων που συνοδεύει αυτή τη συμφωνία. Δεν θα σας τη διαβάσω, αλλά θα ήθελα να τη διαβάσει ο καθένας από εσάς και ιδίως τα λεγόμενα για την καταδίκη από τις δύο κυβερνήσεις της παραβίασης που αφορά κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας.
Άρα λοιπόν, είναι πρόδηλη, προφανής, συμβατή απολύτως με την ελληνική εξωτερική πολιτική, με την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη η Συμφωνία την οποία φέρνουμε προς κύρωση στη Βουλή και θέλω να σας πω, ότι για άλλη μία φορά αισθάνομαι υπερήφανος που την εισηγούμαι, αλλά επίσης και ευγνώμων προς την Εθνική Αντιπροσωπεία για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη Συμφωνία, σε μεγάλο βαθμό με πνεύμα ομόνοιας και κατανόησης του δέοντος συμβαίνειν για τη διασφάλιση των συμφερόντων της χώρας.
Διότι η Ελλάδα έχει πετύχει να είναι μία χώρα ισχυρή, μια χώρα η οποία λειτουργεί σε πλαίσιο κατανοήσεων με μια μεγάλη σειρά χωρών, μια χώρα η οποία πιστεύει σε αρχές και αξίες και τις οποίες υλοποιεί με την πολιτική της.
Δεν είμαστε μια χώρα η οποία έχει μια πολιτική à la carte Και αυτό αναδείχθηκε από τη στάση μας στο ουκρανικό. Η Ελλάδα δεν είναι εχθρός οιουδήποτε. Απαντά στα ερωτήματα που τίθενται στην εξωτερική της πολιτική επί τη βάσει των αρχών και των αξιών που η ίδια ως κοινωνία, ως λαός, ως εθνική ύπαρξη στο βάθος του ιστορικού χρόνου εκφράζει. Αυτό κάνουμε.
Στεκόμαστε πάντα από την πλευρά του διεθνούς δικαίου. Θεωρούμε ότι αυτό είναι το συμφέρον μας αλλά αν θέλετε και ένα βήμα παραπάνω, θεωρούμε ότι αυτό είναι το ορθό.
Σας ευχαριστώ πολύ.
15 Μαρτίου, 2022