Ομιλίες ΥΠΕΞ Σ. Δήμα και Γεν. Γραμματέα ΝΑΤΟ A.F. Rasmussen σε ημερίδα ΕΛΙΑΜΕΠ για τα 60 χρόνια συμμετοχής της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ

A.F. Rasmussen: Καλημέρα σας κυρίες και κύριοι,

Περίμενα με ανυπομονησία τη σημερινή επίσκεψή μου στην Αθήνα και τη στιγμή που ο Υπουργός, κ. Δήμας, και εγώ θα μοιραζόμασταν το ίδιο βήμα. Για να μπορέσω να συγχαρώ την Ελλάδα για τη συμπλήρωση των 60 ετών από την προσχώρησή της στο ΝΑΤΟ. Για να μιλήσουμε για τον μελλοντικό ρόλο της Συμμαχίας και για να σας διαβεβαιώσω όλους ότι θα έχετε τη στήριξη των 27 νατοϊκών συμμάχων σας.

Πολλοί σε αυτή τη χώρα πρέπει να πιστεύουν ότι όλα αλλάζουν, αλλά όχι προς το καλύτερο.

Η διεθνής οικονομική κρίση έχει πλήξει την Ελλάδα με εξαιρετική σφοδρότητα. Και αυτά που ήταν δεδομένα στο παρελθόν, η εργασία, οι μισθοί, οι συντάξεις, φαντάζουν σήμερα πολύ πιο αβέβαια.

Δεδομένης της επικρατούσας κατάστασης, καταλαβαίνω ότι η ελληνική κυβέρνηση χρειάζεται να επικεντρωθεί στην επαναφορά των οικονομικών σε τάξη, καθώς και στην επαναδιαμόρφωση της οικονομίας της. Επίσης, κατανοώ ότι για πολλούς Έλληνες, η κοινωνική ασφάλεια αποτελεί τη βασική πηγή ανησυχίας αυτή τη στιγμή.
Δυστυχώς, δεν πρόκειται για το μοναδικό παγκόσμιο οικονομικό τοπίο που αλλάζει. Το περιβάλλον της διεθνούς ασφάλειας αλλάζει επίσης και μάλιστα γρήγορα.

Η τρομοκρατία, η διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής, η πειρατεία, ο κυβερνοπόλεμος, αποτελούν μόνο μερικές από τις νέες, δύσκολες προκλήσεις που επηρεάζουν όλα τα έθνη μας. Προκλήσεις που δεν θα περιμένουν να βάλουμε σε τάξη τις οικονομίες μας. Όπως και η οικονομική κρίση, απαιτούν άμεση προσοχή και τη στενότερη δυνατή συνεργασία σε διεθνές επίπεδο.

Εξήντα χρόνια μετά την προσχώρηση της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, η Βορειοατλαντική Συμμαχία συνεχίζει να προσφέρει στην Ελλάδα ένα μοναδικό πλαίσιο για αυτού του είδους τη στενή διεθνή συνεργασία. Και αυτό θα βοηθήσει τελικά και την οικονομία σας. Διότι μέσω της συνεργασίας της με τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ, η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει την ασφάλεια η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη αναβίωση της οικονομίας της.

Θα ήθελα, προς επεξήγηση αυτού του σημείου, να υπογραμμίσω τρία βασικά χαρακτηριστικά της Συμμαχίας μας: πρώτον, την κοινή μας ασφάλεια και τις κοινές μας αξίες. Δεύτερον, το γεγονός ότι λειτουργούν πολλαπλασιαστικά οι εκατέρωθεν συνεισφορές μας σε θέματα άμυνας και, τρίτον, τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουμε να διαδώσουμε τη σταθερότητα πέραν των δικών μας συνόρων.

Πρώτον λοιπόν, κοινή ασφάλεια και κοινές αξίες. Αυτός είναι και στην πραγματικότητα ο λόγος ύπαρξης του ΝΑΤΟ από συστάσεώς του το 1949. Η κοινή πορεία και συνεργασία των συμμάχων, προκειμένου να υπερασπιστούν όχι μόνο την ασφάλεια των εθνών τους και των λαών τους, αλλά και για να προστατεύσουν τις κοινές τους αξίες.

Η ελευθερία, η Δημοκρατία, ο διάλογος, όλες αυτές οι αξίες προήλθαν από εδώ, από την καρδιά της Ευρώπης, την αρχαία Ελλάδα. Και πρόκειται για αξίες που συνθέτουν τον πυρήνα του ΝΑΤΟ για περισσότερο από έξι δεκαετίες.

Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, υπερασπιστήκαμε επιτυχώς την ασφάλειά μας και τις κοινές μας αξίες. Στη συνέχεια, εμπλέξαμε τους πρώην εχθρούς μας σε ένα πλαίσιο διαλόγου και συνεργασίας, κάνοντας όλη την ήπειρό μας πιο σταθερή. Και συχνά έχουμε επιδείξει αποφασιστικότητα στη διασφάλιση της ασφάλεια μας και των αξιών μας. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι ο τερματισμός της γενοκτονίας στα Βαλκάνια.

Η Ελλάδα συνεχίζει να συμβάλλει στις επιχειρήσεις μας στο Κόσσοβο και το Αφγανιστάν.

Και πέρσι, βοηθήσατε να εξασφαλίσουμε την επιτυχία της προσπάθειας που ηγήθηκε το ΝΑΤΟ για την προστασία του λαού της Λιβύης, διαθέτοντας για αυτό το σκοπό την αεροπορική βάση της Σούδας, στην Κρήτη.

Αυτή ήταν μια ακόμη απόδειξη της στήριξης και της αλληλεγγύης της Ελλάδας προς τους συμμάχους της. Ο ενεργός σας ρόλος στο ΝΑΤΟ ενισχύει την πεποίθησή μου ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις νέες προκλήσεις.

Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα: η θαλάσσια ασφάλεια. Με τον κορυφαίο σε παγκόσμιο επίπεδο εμπορικό της στόλο, η Ελλάδα κατέχει μεγάλο μερίδιο στην ασφάλεια των θαλάσσιων γραμμών επικοινωνίας παγκοσμίως. Μια θαλάσσια αντιτρομοκρατική επιχείρηση του ΝΑΤΟ βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στη Μεσόγειο καθώς και μια αντιπειρατική επιχείρηση στα ανοικτά της Σομαλίας. Διερευνούμε τρόπους που θα μας επιτρέψουν να αξιοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία στο μέλλον. Και ελπίζω η Ελλάδα να συμμετάσχει πλήρως σε αυτή την προσπάθεια.

Ένα δεύτερο βασικό χαρακτηριστικό του ΝΑΤΟ είναι ο τρόπος με τον οποίο πολλαπλασιάζει τις μεμονωμένες προσπάθειες των κρατών μελών του στον τομέα της άμυνας. Στην ουσία, η Συμμαχία προσφέρει στα 28 κράτη μέλη της - συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας – πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια, σε πολύ χαμηλότερο κόστος από εκείνο που θα μπορούσε να επιτύχει το κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά.

Και φυσικά, η καλύτερη αξιοποίηση των χρημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντική τώρα. Σε μια εποχή όπου όχι μόνο η Ελλάδα και πολλοί άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, διανύουν μια δύσκολη οικονομική περίοδο. Και σε μια εποχή όπου πολλοί Σύμμαχοι περικόπτουν τις αμυντικές δαπάνες για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους. Σε αυτά τα κράτη μέλη περιλαμβάνονται και οι Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίες ανήγγειλαν μια σημαντική αλλαγή στην αμυντική θέση τους εδώ στην Ευρώπη.

Όλα αυτά απαιτούν μια νέα προσέγγιση. Πρέπει όλοι οι Σύμμαχοι να επικεντρωθούν στους κινδύνους και τις απειλές του μέλλοντος και όχι του παρελθόντος. Πρέπει χώρες όπως η Ελλάδα να χρησιμοποιήσουν την τωρινή κρίση ως ευκαιρία για να υλοποιήσουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις στον αμυντικό τομέα. Να επικεντρωθούν στις αναπτύξιμες δυνάμεις παρά να δαπανούν τους λιγοστούς πόρους σε στατικές δυνάμεις που βρίσκονται ακινητοποιημένες σε στρατώνες. Να συνεργαστούν με άλλους συμμάχους προκειμένου να παρέχουν το στρατιωτικό δυναμικό υψηλής προτεραιότητας που χρειαζόμαστε στο ΝΑΤΟ, ένα δυναμικό που ο κάθε σύμμαχος ξεχωριστά δεν μπορεί να παρέχει από μόνος του.

Έχω αποκαλέσει αυτή την προσέγγιση «Έξυπνη Άμυνα». Στόχος μου είναι, κατά την επόμενη διάσκεψη κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Σικάγο τον Μάιο, να υιοθετηθεί από όλους τους Συμμάχους η «Έξυπνη Άμυνα» ως κατευθυντήρια αρχή για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων εντός της Συμμαχίας. Και όλοι οι Σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, θα δεσμευτούν πλήρως ως προς αυτό.

Κυρίες και κύριοι,

Ένα τρίτο χαρακτηριστικό του ΝΑΤΟ είναι η ικανότητά μας να διαδίδουμε τη σταθερότητα πέραν των συνόρων μας. Συνειδητοποιούμε όλοι ότι η ασφάλεια μας ως Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, είναι στενά συνδεδεμένη με εκείνη όλων των χωρών που μας περιβάλλουν. Συνεπώς, έχουμε εμπλέξει ένα μεγάλο αριθμό εταίρων μας σε ένα πλαίσιο διαλόγου και συνεργασίας. Αυτό βοηθάει τις χώρες αυτές να αισθανθούν μεγαλύτερη ασφάλεια και βοηθάει και εμάς να αισθανθούμε πιο ασφαλείς.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Ελλάδα και η Τουρκία ήταν οι δύο μοναδικές χώρες της περιοχής που ήταν μέλη της Συμμαχίας. Οι συνομιλίες και η συνεργασία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ προσφέρουν ένα φόρουμ για την εκτόνωση των εντάσεων, για τη συζήτηση των ευαισθησιών μαζί με τους άλλους συμμάχους και για την επίτευξη ρεαλιστικών λύσεων.

Σήμερα, πολλοί γείτονες της Ελλάδας είναι σταθερά μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και πολλές άλλες χώρες στα Δυτικά Βαλκάνια εργάζονται σκληρά για να μπορέσουν να ενταχθούν στη Συμμαχία μας στο μέλλον.

Η σταθερή ευρωατλαντική ενσωμάτωση της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων ενίσχυσε πάρα πολύ την ασφάλεια και τη σταθερότητα σε αυτή τη χώρα, σε αυτή την περιοχή και ευρύτερα στην Ευρώπη. Αλλά, αυτή η ενσωμάτωση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Χρειαζόμαστε την πολιτική στήριξη της Ελλάδας καθώς και τη δέσμευσή της απέναντι στους γείτονές της στα Δυτικά Βαλκάνια ότι θα συνεχίσει να προωθεί τη διαδικασία.

Η συνεχής δέσμευση τη Ελλάδος είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την προσέγγιση ΝΑΤΟ και ΕΕ. Η ενσωμάτωση της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων είναι ένα από τα πολλά ζητήματα όπου οι δύο οργανισμοί μας μοιράζονται τους ίδιους προβληματισμούς και όπου ο ένας συμπληρώνει τον ρόλο του άλλου. Η σημερινή οικονομική κρίση και η ανάγκη για εύρεση ρεαλιστικών και κοστοαποδοτικών λύσεων στον μεγάλο αριθμό προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα έθνη μας, είναι ένα επιπλέον σημαντικό επιχείρημα για την αποτελεσματική συνεργασία ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Τέλος, η Ελλάδα διαθέτει κατάλληλη γεωγραφική θέση για να βοηθήσει στην οικοδόμηση μεγαλύτερης ασφάλειας σε όλη την περιοχή της Μεσογείου και στη Μέση Ανατολή. Η «Αραβική Άνοιξη» πέρσι τροφοδότησε τις ελπίδες για μεγαλύτερη σταθερότητα, ευημερία και δικαιοσύνη σε όλη αυτή την τεράστιας έκτασης περιοχή. Ο βαθμός στον οποίο οι ελπίδες αυτές θα πραγματοποιηθούν, θα επηρεάσει σημαντικά την ασφάλεια μας εδώ στην Ευρώπη.

Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών της περιοχής. Η αλλαγή θα πρέπει να προέλθει πρωταρχικώς από αυτές τις χώρες. Αλλά και εξωτερική βοήθεια θα είναι σημαντική. Παρά το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί και δεν θα διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία που μπορεί να προσφέρει, ιδιαίτερα όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας. Και καθώς διαθέτουμε αυτή την τεχνογνωσία στις ενδιαφερόμενες χώρες, ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να επωφεληθούμε από τις εξαιρετικές σχέσεις που διατηρεί η Ελλάδα σε όλη την περιοχή.

Κυρίες και κύριοι,

Οι επέτειοι αποτελούν συχνά αφορμή για μια αναδρομή σε προηγούμενα επιτεύγματα και επιτυχίες καθώς για το σχεδιασμό των μελλοντικών ενεργειών. Είμαι σίγουρος ότι η 60η επέτειος της συμμετοχής της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ, θα δώσει το έναυσμα για μια τέτοιου είδους συζήτηση, και στο πλαίσιο της σημερινής ημερίδας.
Το συμπέρασμά μου είναι ξεκάθαρο. Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ, της προσφέρει την απόλυτη πολιτική διασφάλισης της ασφάλειας.

Σήμερα, βιώνετε μια πρωτοφανή περίοδο ειρήνης. Το ΝΑΤΟ σας παρέχει πολύ περισσότερη ασφάλεια από εκείνη που θα μπορούσατε να επιτύχετε από μόνοι σας. Και μέσω του ΝΑΤΟ, οικοδομείτε σημαντικές σχέσεις με άλλες χώρες της περιοχής και πέραν αυτής.

Και αυτό θα σας βοηθήσει να δημιουργήστε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδος και τη μακροπρόθεσμη ευημερία της. Και αυτή είναι ακριβώς η ευχή μου καθώς και όλων των Συμμάχων, για τη χώρα σας και τον λαό σας.

Σας ευχαριστώ.

Σ. ΔΗΜΑΣ: Αγαπητέ Γενικέ Γραμματέα,

Αξιότιμοι καλεσμένοι,

Θα ήθελα να αρχίσω κάνοντας δύο παρατηρήσεις: η μια αφορά τη δημοκρατία και η άλλη την οικονομία. Είπατε, και σας ευχαριστούμε πάρα πολύ, ότι η Ελλάδα είναι η χώρα όπου η γεννήθηκαν η δημοκρατία και η ελευθερία – το εκτιμούμε πάρα πολύ αυτό – αλλά θα ήθελα απλά να υπενθυμίσω σε όλους κάτι που ξεχνάμε.

Στη σύγχρονη εποχή, η Ελλάδα, μετά την απελευθέρωσή της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, έζησε με δημοκρατικό πολίτευμα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τις περισσότερες άλλες χώρες της ανατολικής, κεντρικής ή δυτικής Ευρώπης. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία εγκαθιδρύθηκε το 1843 και, με κάποια διαλείμματα, συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Αν συγκρίνουμε με αυτή την περίοδο, η Ελλάδα έχει ζήσει σε καθεστώς δημοκρατίας και ελευθερίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τους περισσότερους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσον αφορά την οικονομία, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω, κ. Γενικέ Γραμματέα, ότι εμείς οι Έλληνες, με όλες τις διαμαρτυρίες μας, τις διαφορετικές απόψεις μας – γιατί είμαστε μια δημοκρατική χώρα και έχουμε διαφορετικές απόψεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης – είμαστε αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε την κρίση, να σώσουμε την οικονομία μας και να θέσουμε τα θεμέλια για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη, προς όφελος των πολιτών μας, της χώρας μας και της Ευρώπης.

Κυρίες και Κύριοι,

Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και χαρά να καλωσορίζω στην Αθήνα το Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Anders Fogh Rasmussen, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 60 ετών από την ένταξη της Ελλάδος στη Βορειατλαντική Συμμαχία.

Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) για τη διοργάνωση της σημερινής ημερίδας, η οποία, κατά την κρίσιμη περίοδο που διανύει η χώρα μας, έρχεται να αναδείξει και να μας υπενθυμίσει ότι η Ελλάδα ήταν, είναι και θα είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες ειρήνης και σταθερότητας, τόσο στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, όσο και στην ευρύτερη περιοχή της.

Κυρίες και κύριοι,

Ο κόσμος σήμερα έχει αλλάξει σημαντικά από τότε που η Ελλάδα προσχώρησε στη Βορειοατλαντική Συνθήκη. Αυτό όμως που δεν έχει αλλάξει είναι οι θεμελιώδεις αρχές και αξίες τις οποίες το ΝΑΤΟ καλείται να προασπίσει, δηλαδή, η δημοκρατία, οι ατομικές ελευθερίες και το κράτος δικαίου, καθώς και οι αρχές και οι στόχοι του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Οι αρχές αυτές είναι τόσο επίκαιρες σήμερα όσο ήταν και πριν από 60 χρόνια. Είναι ακριβώς αυτές οι αρχές στις οποίες η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη και τις οποίες υπηρετεί αταλάντευτα, τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και εντός διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, όπως είναι το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο δεσμός της Ελλάδος με το ΝΑΤΟ συναρτάται άμεσα με το εθνικό αμυντικό δόγμα, αλλά και την αντίληψη για τη θέση της χώρας μας έναντι των μεγάλων αλλαγών του διεθνούς συστήματος.

Σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από πολυσύνθετες προκλήσεις ασφαλείας και απειλές, η εθνική και η συλλογική ασφάλεια καθίστανται εκ των πραγμάτων ολοένα και πιο αλληλένδετες, τόσο σε επιχειρησιακό, όσο και σε στρατηγικό επίπεδο.

Η συνεισφορά της Ελλάδας στην εμπέδωση της σταθερότητας εκτός των συνόρων, μέσω της συμμετοχής της σε διεθνείς ειρηνευτικές και ανθρωπιστικές αποστολές υπό την εντολή του ΟΗΕ, συμβάλλει τελικά καθοριστικά και στην προάσπιση της δικής της εθνικής ασφάλειας.

Άλλωστε, η πολιτική ανοικτών θυρών του ΝΑΤΟ, όπως και η ενταξιακή διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή της Νοτιανατολικής Ευρώπης, άλλαξαν το γεωπολιτικό χάρτη της βόρειας γειτονιάς μας, λειτουργώντας ως καταλύτης σταθερότητας. Σήμερα, Βουλγαρία και Ρουμανία είναι πλέον εταίροι και σύμμαχοι της Ελλάδας, ενώ οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής έχουν αναπτύξει εταιρικές σχέσεις με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, δημιουργώντας μεγάλες δυνατότητες συνεργασίας και ανάπτυξης. Η Ελλάδα έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Αποτελεί στρατηγική μας επιλογή η ολοκλήρωση της προσπάθειας ενσωμάτωσης των χωρών της περιοχής, πάντα όμως με σεβασμό στα κριτήρια και τις διαδικασίες του κάθε οργανισμού.

Κυρίες και κύριοι,

Η αντίληψη που υπάρχει για το ΝΑΤΟ στην Ελλάδα είναι στενά συνυφασμένη με την αντίληψη των Ελλήνων για την εθνική τους ασφάλεια. Όταν η Ελλάδα προσχώρησε στο ΝΑΤΟ στις αρχές της δεκαετίας του 50’, η χώρα μας είχε μόλις εξέλθει από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και από έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο.

Την εποχή εκείνη, η ένταξη της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ, σε συνδυασμό με το Σχέδιο Μάρσαλ, δημιούργησε το απαραίτητο περιβάλλον σταθερότητας, που της επέτρεψε να αναπτυχθεί δυναμικά. Η Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες, συμμετείχε στην διεθνή εκστρατεία στην κορεατική χερσόνησο και, έκτοτε, συνεισφέρει σταθερά και ενεργά στις Συμμαχικές αποστολές και στην ίδια την εξέλιξη της Συμμαχίας.

Εντούτοις, από τα μέσα της δεκαετίας του 70’, η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια μόνιμη απειλή από έναν από τους Συμμάχους της. Η σιωπή του ΝΑΤΟ κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο ήταν εκκωφαντική. Παρά το γεγονός ότι στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις έχουν υπάρξει διακυμάνσεις, η συστηματική αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας από την Τουρκία είναι και αντιμετωπίζεται από τους Έλληνες ως πραγματική και άμεση απειλή.

Υπό το πρίσμα αυτό, η συμμετοχή της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ δεν έχει κατορθώσει να απαντήσει στη σημαντική για τους Έλληνες απειλή ασφαλείας.

Πρέπει επιτέλους να επικρατήσουν οι δεσμοί, οι αξίες και οι συμπεριφορές που μας ενώνουν εντός της Συμμαχίας. Πρέπει να γίνει μεγαλύτερη προσπάθεια, ώστε αυτές οι αξίες της Συμμαχίας να διέπουν και τις σχέσεις μεταξύ των Συμμάχων.

Αυτή θα είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων εάν υπήρχε πλήρης σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, καθώς και των καθιερωμένων κανόνων και διαδικασιών των σχέσεων καλής γειτονίας, στοιχείο απαραίτητο στη διαχρονικά δοκιμαζόμενη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Αξιότιμε Γενικέ Γραμματέα,

Παρά το γεγονός ότι η αντίληψη περί απειλής της χώρας μου και του ΝΑΤΟ δεν συμπίπτει πάντα, η Ελλάδα στα 60 χρόνια συμμετοχής της, ανέλαβε με συνέπεια το βάρος και το κόστος υποστήριξης της αποστολής της Συμμαχίας, ενώ ταυτόχρονα έδινε το δικό της αγώνα για την προάσπιση της εθνικής της κυριαρχίας.

Η Ελλάδα έχει σημαντική συνεισφορά σε κρίσιμες αποστολές της Συμμαχίας, όπως η KFOR (Κόσοβο), η ISAF (Αφγανιστάν), η Active Endeavour (περιπολίες στη Μεσόγειο) και η Ocean Shield (πειρατεία στο Κέρας της Αφρικής) και συμμετείχε σε μεγάλες ανθρωπιστικές επιχειρήσεις, όπως αυτές του 2005 μετά τον τυφώνα Κατρίνα στις Ηνωμένες Πολιτείες και το σεισμό στο Πακιστάν.

Πιο πρόσφατα, η στρατηγική θέση της Ελλάδας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διεξαγωγή της επιχείρησης του ΝΑΤΟ για την προστασία των αμάχων στη Λιβύη, ενώ η Κρήτη λειτούργησε ως κέντρο μεταφοράς και προστασίας προσφύγων από τα πεδία των συγκρούσεων.

Εξίσου σημαντική είναι η ανάληψη εκ μέρους του νατοϊκού Στρατηγείου στη Θεσσαλονίκη (NDC-GR) της διοίκησης του χερσαίου τμήματος της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης του ΝΑΤΟ, καθώς και το γεγονός ότι το Κέντρο Συνδυασμένων Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Λάρισας, θα συνεχίσει να λειτουργεί ως εθνική και πολυεθνική μονάδα, στο πλαίσιο της Δομής Δυνάμεων του ΝΑΤΟ, εκπληρώνοντας εθνικές και συμμαχικές επιχειρησιακές ανάγκες.

Αλλά και στον τομέα της εκπαίδευσης και της λογιστικής υποστήριξης, η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά κέντρα, όπως το Επιχειρησιακό Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής στην Κρήτη, το Πολυεθνικό Συντονιστικό Κέντρο Στρατηγικών Θαλάσσιων Μεταφορών της Αθήνας, το Πεδίο Βολής Κρήτης και το Πολυεθνικό Κέντρο Εκπαίδευσης Επιχειρήσεων Υποστήριξης της Ειρήνης στο Κιλκίς.

Καθώς το ΝΑΤΟ και η ΕΕ εμπλουτίζουν όλο και περισσότερο τις ικανότητές τους στη διαχείριση κρίσεων, η τεχνογνωσία που παρέχουν τα ελληνικά κέντρα εκπαίδευσης σε τομείς όπως η αντιμετώπιση της πειρατείας και η συμμετοχή σε ειρηνευτικές επιχειρήσεις, έχει μεγάλη προστιθέμενη αξία και αποτελεί τον κατ’ εξοχήν «πολλαπλασιαστή ισχύος» που η Συμμαχία επιδιώκει να αποκτήσει μέσω της προώθησης της λεγομένης πρωτοβουλίας «Έξυπνη Άμυνα» (“Smart Defence”).

Αξιότιμε Γενικέ Γραμματέα,

Κατά τη διάρκεια της θητείας σας, η Συμμαχία, καθώς και το διεθνές περιβάλλον εντός του οποίου καλείται να δραστηριοποιηθεί, έχει αλλάξει σημαντικά. Οι προσωπικές σας προσπάθειές, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι το ΝΑΤΟ θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις πολλές και νέες προκλήσεις είναι αξιοσημείωτες.

Κοινός μας σκοπός παραμένει η ανάπτυξη των δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ και η διαρκώς στενότερη συνεργασία του με άλλους σημαντικούς διεθνείς δρώντες, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, περιφερειακοί οργανισμοί με αυξανόμενη επιρροή και ρόλο στις διεθνείς σχέσεις και σημαντικοί εταίροι όπως η Ρωσία.

Κοιτώντας προς το μέλλον, όλοι συμφωνούμε ότι θα πρέπει άμεσα να αναπτυχθούν νέες στρατηγικές οι οποίες θα δώσουν τη δυνατότητα στο ΝΑΤΟ να ανταποκριθεί και να ανταπεξέλθει στις πρωτόγνωρες προκλήσεις του 21ου αιώνα. Η Ελλάδα, ως ενεργό μέλος της Συμμαχίας τα τελευταία 60 χρόνια, είναι αποφασισμένη να παραμείνει στην πρώτη γραμμή της διαδικασίας διαμόρφωσης των νέων αυτών στρατηγικών.

Στο πλαίσιο του νέου Στρατηγικού Δόγματος, η υποστήριξη μιας δυναμικής και αποτελεσματικής Συμμαχίας κυρίαρχων κρατών-μελών για τον 21ο αιώνα θα εξαρτηθεί, εν τέλει, από τρεις βασικούς παράγοντες:

(α) τη διατήρηση της θεσμικής της ομοιογένειας και αλληλεγγύης,
(β) την ανάγκη να συνεχίσει να διαμορφώνει τους στόχους της επί τη βάσει της διαχρονικής, δοκιμασμένης και θεμελιώδους αρχής της ομοφωνίας και
(γ) την ενίσχυση και εμπέδωση της νομιμότητάς της, ως μια κοινότητα αξιών προσηλωμένη στη διατήρηση της ειρήνης, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, χρειάζεται εγρήγορση και ετοιμότητα. Η σημερινή παγκόσμια οικονομική και πολιτική πραγματικότητα παρουσιάζει νέες και άκρως σύνθετες προκλήσεις για όλους μας. Μια υπαναχώρηση προς την «επαν-εθνικοποίηση» της άμυνάς μας δεν αποτελεί βιώσιμη εναλλακτική επιλογή.

Η πορεία μετεξέλιξης της Συμμαχίας συνεχίζεται. Ο επόμενός μας σταθμός, η Σύνοδος Κορυφής του Σικάγο.

Αγαπητέ Anders, σε ευχαριστώ που σήμερα βρίσκεσαι στην Αθήνα, για να γιορτάσεις μαζί μας έναν άλλο σημαντικό σταθμό σε αυτή την πορεία. Τα 60 χρόνια προσφοράς της Ελλάδας στη Συμμαχία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είμαι δημοσιογράφος και θέλω να κάνω μία ερώτηση στο Γενικό Γραμματέα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στο ΝΑΤΟ που δέχεται απειλές από μία άλλη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ. Κάθε ημέρα το έχουμε το φαινόμενο αυτό. Επίσης, δέχεται απειλές από χώρες μη μέλη του ΝΑΤΟ που είναι στο βορρά. Σε αυτή την περίπτωση θέλουμε τη βοήθεια του ΝΑΤΟ γιατί όλοι οι Έλληνες που είναι φίλοι του ΝΑΤΟ κι εγώ προσωπικά δεν είμαι μόνο φίλος του ΝΑΤΟ, είμαι και από τους λίγους φιλοαμερικανούς που έχουν μείνει σε αυτή τη χώρα, γιατί ο αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα, κατά τη γνώμη μου, θα μου επιτρέψετε να πω, κύριε Υπουργέ, ότι οφείλεται σε δικά μας λάθη, γιατί αν ο Μακάριος είχε πάει την Κύπρο στο ΝΑΤΟ, ούτε η δικτατορία στην Ελλάδα θα γινόταν ούτε ο Αττίλας θα γινόταν. Ευχαριστώ πάρα πολύ.

A.F. RASMUSSEN: Thank you very much and I think we are all aware of, let's call it, the tensions during the years between Turkey and Greece, but in any case in my speech today, the fact is that not least thanks to NATO we have maintained peace and stability in the region, and during recent years we have seen a lot of efforts, I will say from both sides, to ease these tensions and find a peaceful way forward and we have succeeded, with our patience, and I commend all parties involved on their successful mission to ensure that we can keep peace and stability in this region.

As far as Cyprus is concerned, it is really a matter of concern, also because the ongoing issues have made us cautious for the relationship between NATO and the European Union. So, I urge all parties involved to do their utmost to find a solution to that conflict and find it soon. And I think that we, under the auspices of the United Nations, we have seen plans for a solution to the Cyprus conflict that are pretty close to what could and should be acceptable to both sides in this very unfortunate conflict. It is important for Cyprus to get that conflict resolved, but, as I indicated, it is also important for the relationship between NATO and the European Union that we can have conflicts resolved. And it is absurd that we cannot develop a true strategic partnership between NATO and the European Union taking into account that 21 countries are members of both organizations, and there are so many issues to deal with in common, that we should develop such a strong partnership between NATO and the European Union. It is my firm belief that the key to that is to find a solution to the conflict in Cyprus. So, once again, I urge all the parties involved to do their utmost, to go the extra mile it takes to find that solution soon.
(…): Do you want to comment, Mr. Minister?

Σ. ΔΗΜΑΣ: Να πω για τον αντιαμερικανισμό. Καταρχήν, πρέπει να υπενθυμίσω ότι κάθε ελληνική οικογένεια έχει κάποιο συγγενή στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Δεύτερον, έχουμε συνεργαστεί πάρα πολύ στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες, συνεργαζόμαστε ακόμη σε πάρα πολλούς τομείς και βεβαίως υπήρχαν περίοδοι, όπως ήταν η επταετία, που δε θα έλεγα ότι ήμασταν ευτυχείς με τη στάση την οποία είχαν τηρήσει τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά αν δούμε την ιστορία από το 1821 και μετά, από τον Samuel Howe και όλους εκείνους τους Αμερικανούς οι οποίοι ήρθαν και πολέμησαν για την ελληνική ανεξαρτησία, και όχι μόνο τότε αλλά και στη συνέχεια κατά την Κρητική Επανάσταση του 1866-1867, και αργότερα, θα δούμε ότι πάντοτε είμαστε στην ίδια πλευρά με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και βεβαίως θέλουμε να συνεργαστούμε πάντοτε για το καλό και των δύο χωρών, των δύο λαών. Καλωσορίζουμε τους Αμερικανούς τουρίστες, θέλουμε περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα, θέλουμε περισσότερη εισαγωγή τεχνογνωσίας, τεχνολογίας, και ελπίζουμε ότι αυτά θα γίνουν στο άμεσο μέλλον, ώστε να συμβάλλουν στην έξοδο από την κρίση της χώρας μας.

16 Φεβρουαρίου, 2012