Ακολουθεί κείμενο παρέμβασης Υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Ι. Αμανατίδη, σε εν θέματι διάσκεψη, επί θεματικής ενότητας: «Η Διεθνής Εκπαίδευση είναι συνένοχη για την ενίσχυση αισθημάτων εθνικο-λαϊκισμού, καθώς κυρίως εξυπηρετεί τη δημιουργία μίας παγκόσμιας ελίτ»:
«Κύριοι Υπουργοί,
Διακεκριμένοι αντιπρόσωποι,
Είναι μεγάλη μου χαρά που βρίσκομαι εδώ στην Πορτογαλία, στη Λισσαβώνα, γιατί οι δύο χώρες μας μοιράζονται κοινές αξίες αλλά και τις ίδιες ανησυχίες για το μέλλον της Ευρώπης.
Μεταφέρω στη Διάσκεψη τον χαιρετισμό του Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, και ταυτόχρονα θέλω να επισημάνω ξανά την κοινή μας επιθυμία όπως αυτή διατυπώθηκε στην Κοινή Διακήρυξη των Πρωθυπουργών των δύο χωρών για την ενδυνάμωση της συνεργασίας για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων.
Το σύνθημα της Διάσκεψης, «κάνοντας περισσότερα, καλύτερα και γρηγορότερα για την ανώτερη εκπαίδευση σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης» είναι επίκαιρο όσο ποτέ.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφέρω επιγραμματικά στοιχεία από τις προτεραιότητες στην εκπαίδευση για τους πρόσφυγες με την ονομασία «δεν αφήνουμε κανέναν πίσω» της χώρας μου.
Στο διεθνές επίπεδο: Η Ελλάδα έχει ζητήσει την συμπερίληψη στην προσωρινή ατζέντα του εκτελεστικού συμβουλίου της UNESCO μιας απόφασης που προσκαλεί όλα τα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν την εκπαίδευση των προσφύγων.
Τα ελληνικά σχολεία-μέλη του δικτύου συνδεδεμένων σχολείων της UNESCO υλοποιούν δράσεις που εστιάζουν στην ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την βιώσιμη ανάπτυξη, την διαπολιτισμική εκπαίδευση και την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Στο περιφερειακό επίπεδο: η Ελλάδα συμμετέχει ως «εταίρος-κλειδί» στα πιλοτικά προγράμματα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πιστοποίηση ευρωπαϊκών προσόντων για τους πρόσφυγες.
Και σε ότι αφορά στο εθνικό επίπεδο: κάθε παιδί που διαμένει στην Ελλάδα έχει δικαίωμα σε δωρεάν παιδεία σύμφωνα με το άρθρο 16 του Συντάγματος. Ειδικότερα όμως, υπάρχουν οι ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας, όπου σε περιοχές με χαμηλό συνολικό εκπαιδευτικό και οικονομικό επίπεδο διεξάγονται μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας. Από το 2016 το Υπουργείο Παιδείας έχει εγκαινιάσει επιπλέον, τάξεις υποδοχής παιδιών προσφύγων με σκοπό να επιτύχει την ενσωμάτωσή τους στο ελληνικό σύστημα σε όλα τα επίπεδα της παιδείας.
Τα προηγούμενα στοιχεία τα ανέφερα ως παράδειγμα μίας ειδικής κατηγορίας εκτάκτου ανάγκης στην εκπαίδευση, αυτή των προσφύγων.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Η εμφάνιση των συναισθημάτων του εθνικο-λαϊκισμού κατά τη γνώμη μου ενισχύεται από την αύξηση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, από την άποψη ότι για όλα φταίνε οι άλλοι, και οι ξένοι, και από την απόσταση και την απομάκρυνση που αισθάνονται οι πολίτες τόσο από τους εθνικούς όσο και από τους ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους θεσμούς. Έτσι θεωρούν ότι η υψηλή/διεθνής εκπαίδευση δημιουργεί μια παγκόσμια ελίτ που σκοπό έχει να εξυπηρετήσει μόνο τα δικά της συμφέροντα. Άρα είναι προνόμιο για τους λίγους και στρέφεται εναντίον των πολλών.
Πώς μπορούμε να αντιστρέψουμε και να ανατρέψουμε αυτήν την εντύπωση; Αυτό μπορεί να γίνει με την βελτίωση της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα, σε όλους τους τομείς, και με την διάδοση των συστημάτων των μεθόδων και των γνώσεων σε όλους τους πολίτες.
Η εκπαίδευση μιας ποιότητας υψηλότερης, χωρίς αποκλεισμούς, είναι η απάντηση και ταυτόχρονα η γραμμή που δεν επιτρέπει την δημιουργία μιας τέτοιας ελίτ. Τα άτομα που λαμβάνουν μια τέτοια διεθνή εκπαίδευση πρέπει να είναι επιφορτισμένα και υποχρεωμένα να χρησιμοποιήσουν τη γνώση τους, ώστε τα αποτελέσματα της να έχουν ευεργετικές επιδράσεις για το κοινωνικό σύνολο. Έτσι το συναίσθημα της αποξένωσης των μεγάλων μαζών θα εκλείψει και η ενδυνάμωση της Δημοκρατίας θα αποδυναμώσει τον εθνικό λαϊκισμό.
Οι υψηλού επιπέδου θεσμοί της εκπαίδευσης δεν είναι οι εχθροί μας. Είναι σύμμαχοί μας σε αυτό που χρειάζονται σήμερα οι κοινωνίες μας, δηλαδή να γίνουν πιο ισότιμες, δίκαιες και δημοκρατικές.
Η Ευρώπη πρέπει να αναστοχαστεί για την πορεία και τους στόχους της και, επιλύοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί της, τόσο στο οικονομικό όσο και στο κοινωνικό επίπεδο, να τους κάνει να αισθανθούν ότι συνδιαμορφώνουν το μέλλον στο κοινό ευρωπαϊκό τους σπίτι.
Ακόμα και η σημερινή Διάσκεψη αποτελεί μία διεθνή εκπαίδευση, και δεν πιστεύω ότι κανείς αμφιβάλλει ότι αυτή συμβάλλει στη μείωση του εθνικο-λαϊκισμού. Συνεπώς, η διεθνής εκπαίδευση είναι μέρος της λύσης.»
Την διεθνή διάσκεψη συνδιοργάνωσαν το Πορτογαλικό Υπουργείο Εξωτερικών και η «Παγκόσμια Πλατφόρμα για τους Σύρους Σπουδαστές» της οποίας προεδρεύει ο τέως Πορτογάλος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Jorge Sampaio. Τη διάσκεψη χαιρέτισε ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Antonio Costa, ενώ συμμετείχαν ο Υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας, κ. Augusto Santos Silva, ο Υπουργός Εξωτερικών του Πράσινου Ακρωτηρίου, κ. Luis Filipe Lopes Tavares, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για θέματα Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων, κ. Χρήστος Στυλιανίδης και ο Γενικός Γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, κ. Ahmed-Aboul Gheit. Επιπλέον, στη διάσκεψη απηύθυναν βιντεοσκοπημένο μήνυμα χαιρετισμού ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, κ. Antonio Guterres, καθώς επίσης και η Καγκελάριος της Γερμανίας, κα. Angela Merkel.
5 Απριλίου, 2018