Συνέντευξη Αν. Υπουργού Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλου, στην ρωσική ε/φ Παρλαμέντσκαγια Γκαζέτα και στον δημ/φο Ι. Baikov (05.12.2018)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Κατρούγκαλε, τί σημασία αποδίδουν στην Ελλάδα για την επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Η Ρωσία είναι μια φιλική για την Ελλάδα χώρα, με την οποία παραδοσιακά μας συνδέουν καλές σχέσεις. Τα κράτη μας συνδέονται με πολιτιστικούς, θρησκευτικούς και ιστορικούς δεσμούς. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η αμοιβαία συμπάθεια των δύο λαών. Η Αθήνα προσπαθεί πάντα να βελτιώσει τη συνεργασία με τη Μόσχα.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα θίξουν διάφορα πολιτικά ζητήματα. Είναι προφανές ότι όταν συναντιόνται ηγέτες δύο χωρών, η συζήτηση αφορά μεταξύ άλλων και στη γεωπολιτική διάσταση. Κύρια έμφαση θα δοθεί στις προοπτικές εμβάθυνσης της οικονομικής συνεργασίας, καθώς και στους τρόπους ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας στον τομέα αυτό.

Επιπλέον, θα υπάρξει συζήτηση για την ενίσχυση των πολιτιστικών δεσμών και των επαφών μεταξύ των λαών των χωρών μας. Από αυτή την άποψη, σκεφτόμαστε το επόμενο έτος να είναι αφιερωμένο στον πολιτισμό. Συγκεκριμένα, θα μπορούσε να είναι ένα έτος της ρωσικής γλώσσας στην Ελλάδα και της ελληνικής γλώσσας στη Ρωσία αντιστοίχως. Μελετούνται, επίσης, ζητήματα εμβάθυνσης της συνεργασίας μεταξύ των πανεπιστημίων των δύο χωρών.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιοί τομείς συνεργασίας παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την Αθήνα στον διάλογο με τη Μόσχα;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Η Ελλάδα ανακάμπτει μετά από μια σοβαρή οικονομική κρίση. Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας. Ελπίζουμε ότι το 2019 θα φθάσει περίπου το 2,5% του ΑΕΠ. Από αυτή την άποψη, η Αθήνα ενδιαφέρεται να προσελκύσει επενδύσεις, μεταξύ άλλων και από φιλικές χώρες όπως η Ρωσία. Παρεμπιπτόντως, ρωσικές επιχειρήσεις επενδύουν ήδη δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στον τουριστικό τομέα στην Ελλάδα.

Σε γενικές γραμμές, προσπαθούμε να αναδιοργανώσουμε το εθνικό οικονομικό μοντέλο, καθώς και να χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητες της πολυδιάστατης εξωτερικής μας πολιτικής. Δεδομένης της γεωπολιτικής θέσης της Ελλάδας, θέλουμε να γίνουμε ένα είδος γέφυρας μεταξύ διαφορετικών ηπείρων και χωρών.

Μιλάμε, πρώτα απ’ όλα, για την υλοποίηση του δυναμικού της χώρας ως κέντρο μεταφορών και logistics. Από αυτή την άποψη, η Αθήνα προωθεί τη συνεργασία με το Πεκίνο και την ενσωμάτωση της κινεζικής πρωτοβουλίας "One Belt, One Road" σε ευρωπαϊκά προγράμματα συνεργασίας. Η Ελλάδα στοχεύει επίσης να καταστεί ενεργειακός κόμβος. Έτσι, το έργο του αγωγού φυσικού αερίου TAP βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωσή του, ενώ στα σχέδια μας είναι η υλοποίηση μιας σειράς έργων διασύνδεσης με τις βαλκανικές χώρες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:Η Ελλάδα ενδιαφέρεται για την επέκταση του αγωγού φυσικού αερίου “TurkStream” μέσω της επικράτειάς της;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Όπως ήδη ανέφερα, η Ελλάδα θα ήθελε να καταστεί ενεργειακός κόμβος και αυτό δεν αποκλείει τις παραδόσεις ρωσικής ενέργειας. Αν επιλυθούν όλα τα υφιστάμενα νομικά κωλύματα από την άποψη του ευρωπαϊκού δικαίου, τότε η Αθήνα φυσικά θα ενδιαφερόταν να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία για το θέμα αυτό.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων μεταξύ των χωρών μας παρεμποδίζεται από την μάχη των κυρώσεων μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία…

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Πράγματι, αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Η Ελλάδα θεωρούσε πάντα ότι οι κυρώσεις είναι αντιπαραγωγικές, εάν θέλουμε να δούμε την ενσωμάτωση της Ρωσίας στο ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας. Πρέπει όμως να εργαστούμε μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Εκτός από τις σχετικές προσπάθειες των κυβερνήσεων των χωρών μας, είναι επίσης σημαντική η ανάπτυξη του διαλόγου στο επίπεδο του ιδιωτικού τομέα, των επιχειρήσεων της Ελλάδας και της Ρωσίας, προκειμένου να εξευρεθούν τρόποι εξόδου από αυτήν την κατάσταση.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στο πλαίσιο των προαναφερθέντων κυρώσεων, μπορεί η δημιουργία ρωσο-ελληνικών κοινοπραξιών να αποτελέσει έναν από τους τρόπους εμβάθυνσης των οικονομικών δεσμών μεταξύ των χωρών μας;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Σίγουρα. Αυτός είναι ένας από τους τρόπους ενεργοποίησης της συνεργασίας στον οικονομικό τομέα. Δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι αυτή είναι μια καλή ιδέα που έχουμε κατά νου τα τελευταία δύο χρόνια, δεν έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής να την εφαρμόσουμε σωστά. Είναι όμως απαραίτητο να εργαστούμε πάνω σε αυτό. Οι κυβερνήσεις των δύο χωρών μπορούν μόνο να παράσχουν το διαρθρωτικό πλαίσιο για μια τέτοια συνεργασία, ωστόσο, η εφαρμογή του, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων και από τις δύο πλευρές και της δημιουργίας κοινοπραξιών, είναι θέμα του ιδιωτικού τομέα και των επιχειρήσεων.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τί θα μπορούσε να προσφέρει η Ελλάδα στη Ρωσία από την άποψη της διμερούς συνεργασίας;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Για να αναφέρω ένα παράδειγμα, έχουμε μεγάλη εμπειρία στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας, η οποία μπορεί να ενδιαφέρει τη ρωσική πλευρά. Μεταξύ άλλων πιθανών τομέων συνεργασίας είναι οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, η ναυπηγική βιομηχανία. Όπως ήδη ανέφερα, η συνεργασία στον τομέα του πολιτισμού και των επαφών μεταξύ των λαών είναι επίσης σημαντική.

Να σημειώσω ότι η Ελλάδα προσπαθεί όχι μόνο να είναι μια γέφυρα μεταξύ διαφορετικών χωρών για οικονομικούς λόγους, αλλά και να ενεργήσει ως μεσολαβητής στην επίλυση των υφιστάμενων αντιφάσεων. Προσπαθούμε πάντα να τηρούμε αυτήν την προσέγγιση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς μπορεί η Αθήνα να συμβάλει στην ομαλοποίηση των σχέσεων της ΕΕ με τη Ρωσία;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Το σπίτι μας είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και ακολουθούμε τους κανόνες. Αλλά αυτοί οι κανόνες δεν περιλαμβάνουν «ρωσοφοβία». Η Ρωσία είναι μια μεγάλη χώρα που ήταν πάντα παρούσα στην ιστορία της Ευρώπης. Είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ένα ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας χωρίς τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Η Αθήνα στηρίζεται στο γεγονός ότι η βάση των διεθνών σχέσεων είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου. Αλλά ταυτόχρονα, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη συζήτηση θεμάτων που αφορούν τις σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Μόσχας, υπογραμμίζουμε ότι οι υπάρχουσες αντιφάσεις πρέπει να επιλύονται μόνο μέσω διαλόγου. Ναι, η Ελλάδα δεν εμπόδισε την επιβολή των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, διότι είναι σαφές ότι αυτό δεν θα ήταν το καλύτερο βήμα. Ωστόσο, προσπαθούμε συνεχώς να στέλνουμε ένα μήνυμα σχετικά με την ανάγκη για εποικοδομητικό διάλογο με τη Ρωσία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε επισκεφθήκατε για πρώτη φορά τη χώρα μας;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Ήταν το 1985, όταν συμμετείχα στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών στη Μόσχα. Νωρίτερα, ήμουν ήδη εξοικειωμένος με τη ρωσική κουλτούρα. Ειδικότερα, είχα ήδη διαβάσει έργα του Τολστόι, του Ντοστογιέφσκι, του Τσέχωφ, του Γκόρκυ. Μεταξύ άλλων, ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον για εμένα να επισκεφθώ τα μέρη που περιγράφει ο Μπουλγκάκοφ στο “Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα”.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς προτιμάτε να περνάτε τον ελεύθερο χρόνο σας;

Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Μου αρέσει να διαβάζω. Μου αρέσει η ιστορική λογοτεχνία και το μυθιστόρημα. Δεν αποφεύγω ούτε την επιστημονική φαντασία. Από αυτή την άποψη, προσπαθώ να διαβάζω βιβλία με διάφορα θέματα που μπορεί να είναι ενδιαφέροντα για εμένα.