Κυρίες και κύριοι,
Χαίρομαι ιδιαίτερα που συμμετέχω σε αυτήν την επίκαιρη, θα έλεγα, εκδήλωση της Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων για τον Σύγχρονο Φιλελληνισμό.
Και λέω επίκαιρη διότι τα τελευταία δύο χρόνια, η Ελλάδα έχει βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των διεθνών μέσων ενημέρωσης, με σχεδόν καθημερινές ανταποκρίσεις για τις εξελίξεις στη χώρα μας, που δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις βασίζονταν σε διαστρεβλώσεις. Αν και συνήθως, τα δημοσιεύματα αυτά αφορούσαν την οικονομική κατάσταση, δεν έλειψαν και τα δημοσιεύματα που στόχο είχαν την εμπέδωση μιας αρνητικής εικόνας, ενός αρνητικού στερεοτύπου για τη χώρα μας.
Η δράση όμως φέρνει αντίδραση. Οι επιθέσεις εναντίον της εικόνας της Ελλάδας ενεργοποίησαν τα αντανακλαστικά ανθρώπων από όλο τον κόσμο, οι οποίοι ξεκίνησαν τις δικές τους εκστρατείες ενάντια στις επιθέσεις κατά της χώρας μας. Είναι οι άνθρωποι που ξέρουν την Ελλάδα. Την ιστορική Ελλάδα, αλλά και τη σύγχρονη. Που ξέρουν τους Έλληνες της δημιουργίας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Που μπορούν να δουν και να αναγνωρίσουν, όλα αυτά που έχει προσφέρει η Ελλάδα διαχρονικά στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Πέραν της ένδειξης αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό, θεωρώ ότι οι εκδηλώσεις αυτές είχαν και μια βαθύτερη πτυχή. Όπως και στις αρχές του 19ου αιώνα, έτσι και σήμερα, η έννοια και το περιεχόμενο του Ελληνισμού και του Ελληνικού πολιτισμού αγγίζει τις ψυχές όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εθνικής ταυτότητας, θρησκείας ή φυλής. Και τούτο διότι μέσω του πολιτισμού μας εκφράζονται διαχρονικές και πανανθρώπινες αξίες τις οποίες, πολύ συχνά, και εμείς οι ίδιοι, τις ξεχνάμε.
Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι η έννοια του «Φιλελληνισμού» χρονολογείται ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα, με την πρώτη εμφάνισή της περί το 1760, σε μία περίοδο δηλαδή όπου ολόκληρη η ευρωπαϊκή ήπειρος, αλλά και η Αμερική, βρισκόταν σε πολιτικό και ιδεολογικό αναβρασμό.
Έχουν γραφτεί πολλά για τις ρίζες και τα θεμέλια στα οποία βασίστηκε η ανάπτυξη του σύγχρονου Δυτικού κόσμου και της σύγχρονης δημοκρατίας και ασφαλώς οι συμμετέχοντες στη σημερινή συζήτηση θα μιλήσουν για τις ειδικότερες πτυχές του θέματος σε βάθος. Ως εκ τούτου, δεν θα σας κουράσω με ιστορικές αναδρομές για την εποχή εκείνη.
Θα σταθώ όμως στην εμφάνιση του φαινομένου του φιλελληνισμού, ο οποίος, ως γεγονός, μαρτυράει ότι ο απελευθερωτικός αγώνας των Ελλήνων κατά του οθωμανικού ζυγού, πέραν του αμιγώς εθνικού του χαρακτήρα, είχε και ένα έντονο ιδεολογικό υπόβαθρο. Και ήταν ακριβώς αυτό το ιδεολογικό υπόβαθρο το οποίο συνήγειρε Άγγλους, Γερμανούς, Γάλλους, Αμερικανούς, Ελβετούς και άλλους να στέρξουν να στηρίξουν τον αγώνα των Ελλήνων.
Έτσι λοιπόν και σήμερα, τολμώ να πω ότι το ελληνικό πνεύμα παραμένει ζωντανό και συνεχίζει να συνεγείρει τους ανθρώπους. Γιατί, στην ουσία, δεν ανταγωνίζεται και δεν στρέφεται εναντίον κανενός. Έχει την αυτοπεποίθηση που του επιτρέπει να συνδιαλέγεται με όλο τον κόσμο, γνωρίζοντας ότι υπάρχει λίγη Ελλάδα μέσα σε όλα όσα γνωρίζουμε στη σύγχρονη εποχή. Στην πολιτική, την οικονομία, την τέχνη και την επιστήμη, παντού υπάρχει λίγο Ελλάδα. Αυτή η οικουμενικότητα του Ελληνισμού είναι που κάνει το σύνθημα «Είμαστε όλοι Έλληνες» αληθινό.
Ταυτόχρονα, όμως, ως κληρονόμοι και θεματοφύλακες του ελληνικού πνεύματος, οφείλουμε πρώτοι εμείς να σεβόμαστε και να προωθούμε τις αρχές και τις αξίες που το συνθέτουν. Και εδώ, επιτρέψτε μου να επαναλάβω κάτι που επεσήμανα, με άλλη αφορμή, σε χθεσινή συνεδρίαση στη Βουλή. Ότι οι σχέσεις μεταξύ των κρατών και των λαών πρέπει να διέπονται από αλληλοσεβασμό, φιλία και εμπιστοσύνη. Η δυσφήμιση και τα στερεότυπα, από όπου και εάν προέρχονται, οδηγούν σε πόλωση και τρέφουν το λαϊκισμό. Αντίστοιχα, ο σύγχρονος φιλελληνισμός, μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα αλληλοκατανόησης και να γίνει ανάχωμα στη ρητορική του διχασμού, που δυστυχώς απλώθηκε στην Ευρώπη το τελευταίο διάστημα.
Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα να συγχαρώ την Ένωση Διπλωματικών Υπαλλήλων για την πρωτοβουλία της να διοργανώσει τη σημερινή εκδήλωση. Αν και δεν θα μπορέσω, δυστυχώς, να παραμείνω για το υπόλοιπο της συζήτησης, είμαι βέβαιος, κρίνοντας από τους εκλεκτούς συμμετέχοντες, ότι αυτή θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και εύχομαι κάθε επιτυχία.
Ευχαριστώ.
29 Μαρτίου, 2012