Γ. Παπαδάκου: Έχουμε μαζί μας τον κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, Aντιπρόεδρο της Kυβέρνησης, Yπουργό Εξωτερικών, πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Καλό μεσημέρι. Χαιρόμαστε που σας έχουμε κοντά μας.
Ευ. Βενιζέλος: Καλό μεσημέρι κα Παπαδάκου και στους ακροατές και στις ακροάτριες.
Για την κατάσταση στη Συρία και την Αίγυπτο
Γ. Παπαδάκου: Βλέπετε μια τελευταία ευκαιρία για ειρήνη, όπως βλέπω έναν τίτλο εδώ σήμερα στο ΕΘΝΟΣ;
Ευ. Βενιζέλος: Το ζητούμενο είναι μια οριστική πολιτική λύση στη Συρία. Στη Συρία υπάρχει ένα δράμα που εξελίσσεται επί 2,5 χρόνια περίπου. Υπάρχει ένας εμφύλιος πόλεμος, υπάρχει μια κατάσταση αντιφατική. Τα δυο στρατόπεδα έχουν μια εικόνα πολύπλοκη, δεν ξέρει κανείς με ποιον έχει να κάνει πάντα και ποιες είναι οι επιδιώξεις του καθενός.
Αυτό που χρειάζεται είναι να προστατευθεί ο Σύριος πολίτης, ο άμαχος πληθυσμός, να αποκατασταθεί η ηρεμία, η ειρήνη σε μια χώρα μεγάλη, σημαντική με 22.000.000 κατοίκους, με τεράστιες πλουτοπαραγωγικές πηγές. Μια χώρα-κλειδί για τη Μέση Ανατολή, για την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Άρα, ο στόχος είναι πάντα να επιτευχθεί ειρήνευση στη χώρα και μια πολιτική λύση μέσα από τη διαδικασία της Γενεύης ΙΙ. Είχε προηγηθεί, όπως ξέρετε, η Γενεύη Ι, όπου συναντήθηκαν οι δύο πλευρές, χωρίς αποτελέσματα. Και είναι ανάγκη να προχωρήσει αυτή η διαδικασία, προκειμένου να υπάρξει ένα σχέδιο μετάβασης σε μια κατάσταση, η οποία να είναι ευρύτερα αποδεκτή.
Γ. Παπαδάκου: Κύριε Υπουργέ, πώς βλέπετε το ρόλο της χώρας μας; Εδώ είναι η ανησυχία με χιλιάδες πρόσφυγες να έρχονται και προς τα εδώ.
Ευ. Βενιζέλος: Οι πρόσφυγες είναι, βεβαίως, ένα πολύ μεγάλο θέμα και έχουμε λάβει τα μέτρα μας από την άποψη αυτή. Δεν είναι βέβαια η Ελλάδα η πρώτη χώρα υποδοχής. Οι πρώτες χώρες υποδοχής είναι οι χερσαίοι γείτονες. Πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα έχει η Τουρκία, πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα έχει ο Λίβανος, η Ιορδανία. Αλλά φυσικά και εμείς, μέσω των θαλασσίων συνόρων μας. Και είμαστε σε συνεννόηση και με την Ευρωπαϊκή Ένωση και με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως είναι η Ιταλία, η Μάλτα για παράδειγμα, η Κύπρος, η οποία είναι πολύ πιο κοντά στην εστία της κρίσης.
Το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και το Υπουργείο Ναυτιλίας έχουν κάνει μια πολύ μεγάλη προετοιμασία από την άποψη αυτή.
Γ. Παπαδάκου: Και ο κ. Βαρβιτσιώτης παραδέχτηκε το πρόβλημα.
Ευ. Βενιζέλος: Κι εγώ είχα την ευκαιρία να μιλήσω εκτενώς με την αρμόδια Επίτροπο για την ανθρωπιστική βοήθεια, η οποία συντονίζει τα θέματα αυτά που έχουν σχέση με τη Συρία. Τώρα και, βεβαίως, παγίως, εμείς θέτουμε ένα πρόβλημα για τη μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και δίκαιη, γιατί έχει πολύ μεγάλα στοιχεία αδικίας σε βάρος της χώρας μας και σε βάρος άλλων χωρών που είναι γεωγραφικά πύλες εισόδου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και προς τον χώρο, τον λεγόμενο Σένγκεν.
Γ. Παπαδάκου: Ποια είναι η πολιτική σας πρόβλεψη; Πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα να βρεθεί μια πολιτική λύση;
Ευ. Βενιζέλος: Πιστεύω ότι η πίεση που έχει ασκηθεί μετά τη συνάντηση των G20, η πίεση που έχει ασκηθεί και από το Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνήλθε στη Λιθουανία –στο οποίο συμμετείχε και ο κ. Κerry και κάναμε μια πολύωρη συνεδρίαση 4 περίπου ωρών για το θέμα αυτό- είναι μια πολύ ισχυρή πίεση. Και σημειώνω τη μεγαλύτερη ταχύτητα και τη μεγαλύτερη ευελιξία με την οποία κινείται τώρα η ρωσική πλευρά, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Γ. Παπαδάκου: Ειδικά από χθες το μεσημέρι και μετά.
Ευ. Βενιζέλος: Γιατί υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα διεθνούς νομιμότητας και ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα αδυναμίας του Συμβουλίου Ασφαλείας να ασκήσει το ρόλο του. Αυτό είναι ένα έλλειμμα της παγκόσμιας έννομης τάξης που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Γ. Παπαδάκου: Από την άλλη πλευρά, η αντιπολίτευση σάς κατηγορεί, και εσάς προσωπικά, αλλά και την κυβέρνηση γενικότερα, ότι διευκολύνετε τα «γεράκια».
Ευ. Βενιζέλος: Η αντιπολίτευση, πρέπει να σας πω, μάλιστα του ΣΥΡΙΖΑ, ζητούσε πριν από ενάμιση χρόνο, με ανακοίνωσή της, να διακοπεί κάθε επαφή με το αιμοσταγές καθεστώς του Άσσαντ και να στηριχθεί, πάση δυνάμει, πολιτικά και οικονομικά, η αντιπολίτευση.
Εμείς κάνουμε αυτά που πρέπει να κάνουμε για να προστατεύουμε τα εθνικά συμφέροντα εδώ, γιατί διαμορφώνονται συσχετισμοί από τους οποίους δεν μπορούμε να λείπουμε, ίσως στους οποίους δεν πρέπει εμείς να καταλαμβάνουμε υποδεέστερη θέση σε σχέση με χώρες, οι οποίες είναι πάρα πολύ κρίσιμες για τα εθνικά μας συμφέροντα.
Γ. Παπαδάκου: Στην απευκταία περίπτωση που υπάρξει αυτή η επέμβαση, όσο και να διαρκέσει, λένε ότι θα είναι σύντομη χειρουργική, αλλά κανείς δεν μπορεί να ελέγξει μια τέτοια κρίση.
Ευ. Βενιζέλος: Δεν έχουμε τέτοιες πληροφορίες κα Παπαδάκου.
Γ. Παπαδάκου: Μακάρι.
Ευ. Βενιζέλος: Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι πως ό,τι έχουμε πει και προσωπικά ό,τι έχω πει όλες αυτές τις μέρες ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Δημοκρατίας, ως Υπουργός Εξωτερικών, είναι ακριβώς επί λέξει αυτά που υιοθετήθηκαν από τις 28 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λιθουανία και αυτά που συνόψισε η κα Άστον ως κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γ. Παπαδάκου: Για να προχωρήσουμε, να πάμε σε ένα θέμα που λίγο άπτεται, είναι οριακό και με αυτό που συζητάμε για την αμυντική βιομηχανία.
Ευ. Βενιζέλος: Πριν πάμε στην αμυντική βιομηχανία, να σας πω ότι ταυτόχρονα με την κρίση στη Συρία, υπήρξε η κρίση στην Αίγυπτο. Η Αίγυπτος είναι μια χώρα, η οποία εφάπτεται άμεσα με την Ελλάδα. Τα συμφέροντά μας είναι γειτονικά. Έχουμε πρόβλημα με τις θαλάσσιες ζώνες, είμαστε δυο χώρες της Ανατολικής Μεσογείου που γειτονεύουμε. Είχε πάρα πολύ μεγάλη σημασία η προώθηση των ελληνο-αιγυπτιακών σχέσεων κατά την διάρκεια της κρίσης και προκειμένου να προστατεύσουμε κάθε είδους εθνικά συμφέροντα που έχουμε.
Από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και την Ιερά Μονή του Σινά, μέχρι τις παραδοσιακές ελληνικές κοινότητες στην Αίγυπτο και από τις ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες είναι τώρα εκεί πολύ σημαντικές - η Ελλάδα είναι ο πέμπτος επενδυτής στην Αίγυπτο- μέχρι φυσικά το μεγάλο θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μας, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Άρα, η επίσκεψη που έκανα την προηγούμενη Πέμπτη στην Αίγυπτο, συνδέεται με το συνολικότερο πρόβλημα της Μέσης Ανατολής, της Ανατολικής Μεσογείου.
Γ. Παπαδάκου: Της εκμετάλλευσης του υπεδάφους.
Ευ. Βενιζέλος: Αυτό και όχι μόνο αυτό. Διότι υπάρχει και ένα συνολικότερο πρόβλημα, αφ’ ενός μεν ενεργειακών πόρων, αφ’ ετέρου δε ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή. Άρα πρέπει να τα συνδέσουμε όλα αυτά στην ανάλυσή μας και να θυμόμαστε πάντα ότι αυτά έγιναν μια μέρα πριν από τη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λιθουανία και από τη συνάντηση με τον κ. Kerry, στο Βίλνιους.
Γ. Παπαδάκου: Τα μηνύματα που εισπράξατε εσείς από αυτή τη συνάντηση ποια ήταν;
Ευ. Βενιζέλος: Τη συνάντηση της Αιγύπτου εννοείτε ή του Βίλνιους;
Γ. Παπαδάκου: Του Βίλνιους για τον κ. Κέρι λέω, γιατί είναι κρίσιμο. Έτσι θα κάνετε και μια επίσκεψη έπειτα στις ΗΠΑ. Έτσι δεν είναι;
Ευ. Βενιζέλος: Εγώ θα πάω στη Γενική Συνέλευση, της οποίας η τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου είναι η λεγόμενη «Υπουργική Εβδομάδα», που, ούτως ή άλλως, όλες οι χώρες αντιπροσωπεύονται σε υψηλό πολιτικό επίπεδο στη Γενική Συνέλευση και γίνονται και πολλές διμερείς επαφές.
Γ. Παπαδάκου: Θα είναι μαζί σας και ο κ. Σαμαράς;
Ευ. Βενιζέλος: Στη Γενική Συνέλευση επικεφαλής της αντιπροσωπείας θα είμαι εγώ και ο κ. Πρωθυπουργός θα ανακοινώσει πότε θα πάει μετά τη Γενική Συνέλευση.
Το θέμα με τον κ. Kerry που με ρωτήσατε ήταν πάρα πολύ κρίσιμο για όλους μας, γιατί μας ενημέρωσε για δυο μεγάλα θέματα. Το ένα θέμα ήταν η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, τι ακριβώς γίνεται στο διάλογο μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, ποιες είναι οι προοπτικές, ποιο είναι το σχέδιο -γιατί μας ενδιαφέρει αυτό, είναι η μήτρα όλων των άλλων προβλημάτων- και επίσης μας ενδιαφέρει πάρα πολύ γιατί εμείς έχουμε και το Πατριαρχείο εκεί. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και τα προσκυνήματα.
Και, επίσης, να πω και κάτι άλλο. Το ειρηνευτικό σχέδιο έχει και μια πολύ μεγάλη αναπτυξιακή διάσταση, την οποία έχουν επεξεργαστεί οι ΗΠΑ και αυτό είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για ελληνικές επιχειρήσεις στην περιοχή αυτή.
Το δεύτερο θέμα, για το οποίο μας ενημέρωσε, ήταν βεβαίως η Συρία, όπου η Ευρώπη τοποθετήθηκε με την κοινή θέση που ανακοίνωσε η κα Άστον και η οποία είναι αυτή που είχαμε διατυπώσει κι εμείς ούτως ή άλλως.
Γ. Παπαδάκου: Είναι και η ελληνική θέση.
Για την αμυντική βιομηχανία
Γ. Παπαδάκου: Για πείτε μου για την αμυντική βιομηχανία. Εδώ εκκρεμεί μια απάντησή σας στην τρόικα μαθαίνω από το ρεπορτάζ, την Παρασκευή. Από την άλλη, τελικώς, σας έχει τεθεί το θέμα των απολύσεων χωρίς αποζημιώσεις; Γιατί εδώ βγήκε ο κ. Καρβούνης που εκπροσωπεί εδώ την Eπιτροπή και είπε ότι τέτοιο θέμα δεν έχει τεθεί από παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ευ. Βενιζέλος: Η αμυντική βιομηχανία είναι, όπως το λέτε κι εσείς, αμυντική βιομηχανία. Κατ’ αρχάς και η ΕΛΒΟ και τα ΕΑΣ και η ΕΑΒ, ανήκουν πλήρως στο ελληνικό Δημόσιο. Υπάρχουν νομικά προβλήματα, επειδή πάρα πολλές αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου εκλαμβάνονται ως παράνομη κρατική ενίσχυση, ενίσχυση από το κράτος προς μια εταιρεία του δημόσιου τομέα. Αυτό είναι ένα νομικό θέμα, το οποίο μπορεί εύκολα να λυθεί εάν συμφωνήσουμε στον αμυντικό, ακριβώς, χαρακτήρα των βιομηχανιών αυτών, οι οποίες, ως εκ τούτου, υπάγονται σε μια εξαίρεση που προβλέπεται στο κοινοτικό Δίκαιο, στο πρωτογενές Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτό το είπα και εγώ στη συνάντηση με τους Υπουργούς Εξωτερικών, γιατί ένα από τα θέματα που συζητήσαμε ήταν το μέλλον της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας. Ένας από τους πυλώνες της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας είναι η λεγόμενη ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανική και τεχνολογική βάση. Και το ερώτημά μου ήταν «Πώς είναι δυνατό να θέλετε να διασφαλίσουμε τη βάση αυτή, αλλά από την άλλη να πιεζόμαστε να την κλείσουμε για λόγους πρωτίστως νομικούς».
Γ. Παπαδάκου: Άρα ετέθη τέτοιο θέμα. Μου λέτε εμμέσως ότι σας ετέθη τέτοιο θέμα.
Ευ. Βενιζέλος: Βεβαίως έχει τεθεί από την τρόικα ζήτημα ριζικής αναδιάρθρωσης και των ΕΑΣ και της ΕΛΒΟ.
Γ. Παπαδάκου: Και απολύσεων χωρίς αποζημίωση;
Ευ. Βενιζέλος: Δεν χειρίζομαι το θέμα, δεν ξέρω ακριβώς τη διαπραγμάτευση.
Γ. Παπαδάκου: Ναι, αλλά είναι η κα Γεννηματά που πήρε το e-mail αυτό.
Ευ. Βενιζέλος: Δεν υπάρχουν απολύσεις χωρίς αποζημίωση, αλλά πριν φτάσουμε στο θέμα των απολύσεων, εάν εξαιρέσει κανείς ορισμένες πολιτικού χαρακτήρα δραστηριότητες μη στρατιωτικές, ο μεγάλος όγκος των δραστηριοτήτων είναι στρατιωτικός και πρέπει να είναι στρατιωτικός γιατί μιλάμε για πυρομαχικά, για βαρέα στρατιωτικά οχήματα και για άρματα.
Αυτά θα μπορούσαν κάλλιστα, εάν χρειαστεί, να γίνουν ακόμη και στρατιωτικές μονάδες. Το θέμα είναι να διασφαλίσουμε την υποδομή. Διότι αυτός είναι ο σκληρός πυρήνας της εθνικής μας κυριαρχίας, συνδέεται με τις εκτιμήσεις μας σε σχέση με θέματα Ασφάλειας και Άμυνας και ως εκ τούτου αυτά τα θέματα θα τα κρίνουμε εμείς.
Γ. Παπαδάκου: Μελετάτε την εκχώρησή τους σε ιδιώτες ακόμη και ξένους;
Ευ. Βενιζέλος: Όχι. Αν υπήρχε επενδυτής που ενδιαφερόταν και για τις πολιτικές και για τις στρατιωτικές δραστηριότητες, θα το συζητούσαμε και πάντα είμαστε έτοιμοι να το συζητήσουμε. Αλλά εάν δεν υπάρχει τέτοια προοπτική, βεβαίως, πρέπει να κάνει κανείς ένα διαχωρισμό ανάμεσα σε πολιτικές δραστηριότητες και στρατιωτικές, οι οποίες είναι και οι πιο σημαντικές.
Γ. Παπαδάκου: Κατάλαβα.
Ευ. Βενιζέλος: Αυτό λοιπόν μπορεί να εξυπηρετηθεί νομικά με διάφορους τρόπους χωρίς να υπάρχει πρόβλημα παράνομων κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με το κοινοτικό Δίκαιο. Γιατί πολλές φορές χάνουμε την ουσία και χάνει και η Ευρωπαϊκή Ένωση και η τρόικα την ουσία, επειδή ασχολείται με νομικά ζητήματα, τα οποία πηγάζουν μέσα από μια τυποποιημένη ερμηνεία των συνθηκών, ας το πω έτσι.
10 Σεπτεμβρίου, 2013