ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλό σας μεσημέρι κύριε Σμυρλή. Να μιλήσουμε για εξαγωγές. Διάβαζα την ομιλία σας στο χθεσινό συνέδριο του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγών και μπορούμε να πανηγυρίζουμε. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ο φόβος, γιατί διάβαζα και την έρευνα της PMI που αναφέρει ότι η μεταποίηση θα πληγεί λόγω του αυξημένου κόστους της ενέργειας, αλλά και της συνακόλουθης αύξησης των πρώτων υλών. Άρα, λοιπόν, οι εξαγωγείς, πέρα από τον τομέα των τροφίμων, θα έχουν θέμα. Τι λέτε για αυτό;
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Καλό σας μεσημέρι κύριε Ντιγριντάκη σε εσάς και στους ακροατές μας. Κατ’ αρχήν, να πω ότι και τα νούμερα που παρουσίασα εχθές στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων δεν είναι υπό κανονικές συνθήκες, αλλά στο πλαίσιο της πανδημίας του κορωνοϊού. Άρα, με πολύ δύσκολες συνθήκες, οι Έλληνες εξαγωγείς έδειξαν ανθεκτικότητα. Μάλιστα, ένας συνάδελφός σας έβγαλε κι ένα τίτλο πολύ ωραίο: «αντισώματα» έχουν οι Έλληνες εξαγωγείς, κάνοντας τη σύνδεση με την πανδημία. Οφείλω να πω ότι σίγουρα η ενέργεια μας απασχολεί, όπως και η ακρίβεια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όχι μόνο «αντισώματα», εδώ έχουν κάνει την τέταρτη δόση ήδη και πάνε turbo. Και μάλιστα και με τη HORECA κλειστή, βλέπουμε και στα τρόφιμα τρομερή αύξηση. Εσείς τι λέτε; Πώς γίνεται αυτό;
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Γίνεται διότι έχουν πληγεί οι αλυσίδες αξίας λόγω των lockdown που γίνονται σε διαφορετικά χρονικά σημεία σε κάθε χώρα του πλανήτη. Επιπλέον, σε μια παγκόσμια οικονομία τα προϊόντα διακινούνται και περνάνε από πολλές χώρες μέχρι να φτάσουν στον τελικό καταναλωτή, με αποτέλεσμα να μην μπορείς να ελέγξεις την όλη διαδικασία και όλες οι καθυστερήσεις δημιουργούν αυξήσεις. Όταν σταματάνε να μετακινούνται πλοία από μία χώρα σε μια άλλη και δημιουργείται ένα backlog με φορτία, καταλαβαίνετε ότι μετά, όποιος προηγείται πληρώνει και πολλά. Αυτό έχουμε να αντιμετωπίσουμε και το ξέρουμε. Όμως, αυτό δε σημαίνει ότι οι Έλληνες εξαγωγείς θα πληγούν σε τέτοιο βαθμό που δε θα μπορούν να ανταπεξέλθουν, διότι μιλάμε για μια παγκόσμια ακρίβεια. Διότι, ξέρετε, έχει μεγάλη σημασία ότι δεν είναι ελληνικό το πρόβλημα. Είναι συνολικό, άρα ρυθμίζεται η παγκόσμια αγορά με διαφορετικό τρόπο και γι’ αυτό είμαστε αισιόδοξοι και οι Υπουργοί της Κυβέρνησης είναι αισιόδοξοι, ότι μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, οι Έλληνες εξαγωγείς θα μπορέσουν να αντέξουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μου έκανε εντύπωσε-πρόσφατα είχα βγάλει στον αέρα και τον Πρόεδρο των Ελλήνων Κλωστοϋφαντουργών, όπου υπάρχει μια τεράστια αύξηση, δε θα φτάσουμε τη δεκαετία του 1980, αλλά βλέπεις ότι τα μεγέθη είναι διογκούμενα. Και τον ρώτησα αν κάνουν φασόν. Και μου είπε ότι από τις εξαγωγές μας το 50% είναι branded προϊόντα και το άλλο 50% είναι φασόν. Βλέπεις, λοιπόν, ότι και σε άλλους κλάδους, το branded προϊόν, αυτό που θέλει η Ελλάδα, γιατί εκεί έχουμε προστιθέμενη αξία. Εσείς ως Πρόεδρος της Enterprise Greece προωθείτε τέτοιες πρωτοβουλίες. Ίσως θα θέλατε περισσότερο να τις προωθήσετε, αλλά γίνεται η προσπάθεια. Τώρα ανοίγουν οι Εκθέσεις.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Βεβαίως, τόσο στο πλαίσιο της οικονομικής διπλωματίας συνολικά ως Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών, αλλά και ως Πρόεδρος του Enterprise Greece, μπορώ να σας πω ότι αυτό που είχαμε ως κεντρική προτεραιότητα, ήταν πώς θα βοηθήσουμε τους Έλληνες εξαγωγείς να εξελιχθούν καλύτερα, να μετασχηματιστούν καλύτερα, να γίνουν branded, να μάθουν τα ηλεκτρονικά εργαλεία καλύτερα. Για το λόγο αυτό κάναμε συγκεκριμένα προγράμματα εκμάθησης και εκπαίδευσης δωρεάν σε Έλληνες εξαγωγείς με μεγάλες πλατφόρμες, για να μπορέσουν να καλύψουν το κενό που δημιουργήθηκε με το κλείσιμο των αγορών. Αυτό βοήθησε. Δε σταματάμε εκεί. Συνεχίζουμε. Έχουμε βάλει και εργαλεία εκπαίδευσης και εξέλιξης και μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα οποία θα χρησιμοποιήσουμε μέσα στο 2022.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πείτε μας ορισμένα συγκεκριμένα εργαλεία.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Θα σας πω ότι έχουμε μόνο για τους εξαγωγείς 5,5 εκ. ευρώ μόνο για εκπαίδευση σε ηλεκτρονικά μέσα. Για να μπορέσουν οι εξαγωγείς να δημιουργήσουν την εικόνα τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να πωλούν στο εξωτερικό, είτε μέσα από δικά τους sites, είτε μέσα από μεγάλες πλατφόρμες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εγώ πιστεύω ότι η οικονομία είναι αλυσίδα. Για να μπορέσουν να το κάνουν αυτό πρέπει να έχουν και μια ρευστότητα, να είναι υγιείς και πρέπει να κάνετε και κάποιες «ενέσεις» και στο πιστωτικό σύστημα της χώρας μας. Να μπορεί να τους αγκαλιάσει περισσότερο. Γιατί αν λειτουργήσει και το Ταμείο Ανάκαμψης με τραπεζικά κριτήρια, οι μικρές επιχειρήσεις δε θα πάρουν ούτε ένα ευρώ.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Κύριε Ντιγριντάκη δεν είναι έτσι. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει συγκεκριμένα και πολύ μικρά επιτόκια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για τα επιτόκια συμφωνώ μαζί σας και επαυξάνω. Έχετε απόλυτο δίκιο.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Να πω για τις τράπεζες. Το Ταμείο Ανάκαμψης έρχεται και μοχλεύει χρήματα και από το τραπεζικό σύστημα, όπου στο σύνολο το επιτόκιο φτάνει στο 1%.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εγώ αναφέρομαι στα τραπεζικά κριτήρια με τα οποία χορηγούνται αυτά.
Ι.ΣΜΥΡΛΗΣ: Αυτό σας λέω. Όταν δίνεται έγκριση από το Ταμείο Ανάκαμψης, αυτόματα θα δίνεται έγκριση και από τις τράπεζες. Συνεργαζόμαστε με τις τράπεζες ώστε τα προγράμματά τους να προσαρμόζονται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Άρα, εκεί βοηθούμε τους Έλληνες επιχειρηματίες και τους Έλληνες εξαγωγείς, ούτως ώστε να μην έχουν τα προβλήματα που είχαν αντιμετωπίσει στο παρελθόν από τις τράπεζες. Προφανώς, βέβαια, οι τράπεζες ακολουθούν και τη δική τους πολιτική. Εμείς, ως Κυβέρνηση, συμβάλλουμε με αυτόν τον τρόπο, ούτως ώστε να διευκολύνουμε τις επιχειρήσεις. Δεν μπορούμε εμείς να επιβάλουμε στις τράπεζες τι θα κάνουν. Μπορούμε, όμως, να τους δείξουμε τον δρόμο και να συνδυάσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει το κράτος με τέτοιο τρόπο, ώστε και οι τράπεζες να καταλάβουν ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να πορευθούν καλύτερα απέναντι στους πελάτες τους. Εμείς έτσι δίνουμε λύσεις στην αγορά.
Μετά από δέκα χρόνια κρίση και δύο πανδημίας COVID-19, σίγουρα δεν έχουμε μια ομαλή λειτουργία της αγοράς. Παρόλα αυτά, τα νούμερα «κρατιούνται» για δύο λόγους. Ο ένας είναι η πραγματικά σοβαρή δουλειά που κάνουν οι ίδιοι οι εξαγωγείς μας. Κι εγώ μιλάω για τους εξαγωγείς συγκεκριμένα, γιατί θέλω να μείνω στο κομμάτι για το οποίο έχω ευθύνη. Το ένα κομμάτι, λοιπόν, είναι η ανθεκτικότητα και η σοβαρότητα που έδειξαν οι ίδιοι οι εξαγωγείς μας και οφείλουμε να τους τιμήσουμε και να το λέμε αυτό. Ο δεύτερος λόγος είναι η προσαρμογή των εργαλείων του κράτους, ούτως ώστε να μπορέσουμε να τους διατηρήσουμε ζωντανούς όταν είχαμε τα lockdown. Γι’ αυτό, με το που άνοιξε η αγορά, αυτόματα είχαμε ένα άλμα αύξησης των εξαγωγών. Ήταν μεγάλο το άλμα το καλοκαίρι με το που άνοιξε η αγορά, με διψήφια και πολύ μεγάλα νούμερα αύξησης. Αυτό, λοιπόν, πρέπει να το κρατήσουμε τώρα ως εχέγγυο, ούτως ώστε να πάμε στο επόμενο βήμα που είναι αυτό που λέτε. Τι θα κάνουμε από εδώ και πέρα και πώς θα φτάσουμε μέχρι κάτω. Εμείς, λοιπόν, όπως ανακοινώσαμε χθες στο Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων, προχωράμε σε ένα πρόγραμμα της δομής εξωστρέφειας. Αφού ολοκληρώσαμε το «προς τα έξω» -το πώς θα φτάνεις σε χώρα στόχο και θα έχεις καλή εικόνα της αγοράς- πάμε στο «προς τα μέσα». Πάμε να δημιουργήσουμε γραφεία εξωστρέφειας σε κάθε Περιφέρεια, σε συνεργασία με τις Περιφέρειες, τους Δήμους και κυρίως τα Επιμελητήρια. Θέλουμε οι εξαγωγείς και οι μελλοντικοί εξαγωγείς να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε εμάς και στα εργαλεία. Έτσι θα φτάσουμε εμείς σε αυτούς, ώστε να μπορούμε να τους βρούμε, να τους εκπαιδεύσουμε, να τους αναδείξουμε. Επειδή θαύματα δεν μπορούμε να κάνουμε, δεν έχουμε μαγικό ραβδάκι, θέλουμε οι εξαγωγείς με το που ανοίξουν οι αγορές από τον κορωνοϊό να μην κάνουν λάθος κινήσεις. Να τους δώσουμε όλη την απαραίτητη πληροφόρηση, ώστε να μην πάνε σε μια λάθος αγορά να εξάγουν, γιατί αυτή η αγορά στο μυαλό τους είναι ιδανική. Αλλά να έχουν τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτή η αγορά ταιριάζει στο προϊόν τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πολύ σωστό αυτό.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Μιλάμε για label, αλλά το label του εκάστοτε εξαγωγέα δεν ταιριάζει παντού. Το θέμα είναι να πας στην αγορά που ταιριάζεις, γιατί αλλιώς, μπορεί να καταστραφείς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να μου πείτε για την ομιλία που κάνατε επίσης χθες σε ημερίδα σε συνεργασία της Enterprise Greece με τη Eurobank -βλέπω ότι είστε υπερκινητικός- για τις επενδύσεις με κριτήρια ESG για την επέκταση των ελληνικών επιχειρήσεων στο μεταπανδημικό περιβάλλον.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Στόχος μας είναι να διευρύνουμε το πλαίσιο και να μπορούμε να είμαστε όσο πιο κοντά γίνεται στις επιχειρήσεις. Αυτός είναι ο σκοπός και το διαφορετικό που προσπαθούμε να φέρουμε σε αυτό το πλαίσιο της διακυβέρνησης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο σκοπός μας είναι να καταλαβαίνουμε τα προβλήματα των επιχειρήσεων και να προτείνουμε και να εφαρμόζουμε λύσεις. Τώρα τι είναι το ESG. Είναι τα περιβαλλοντικά, τα κοινωνικά και τα σχετικά με τη διακυβέρνηση πρότυπα. Ακούγεται ωραίο. Στόχος είναι να καταλάβουμε τι σημαίνει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μου ακούγεται πολυτέλεια υπό τις παρούσες συνθήκες.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Όταν θέλεις να προσελκύσεις επενδύσεις και όταν θέλεις να έρθει κάποιος σοβαρός επενδυτής στην Ελλάδα, πρέπει να δημιουργήσεις τέτοιες συνθήκες ούτως ώστε να συμβαδίζεις με τις προηγμένες χώρες. Κι εμείς είμαστε μια προηγμένη χώρα. Άρα το ESG είναι ένα κριτήριο που σχετίζεται με τις χρηματοδοτήσεις και με την εμπιστοσύνη που έχει μια ξένη επένδυση, ένας ξένος επενδυτής που θέλει να έρθει στην Ελλάδα. Τι είναι το ESG; Είναι το πώς εκσυγχρονίζουμε τον ελληνικό δημόσιο τομέα, ώστε να λειτουργεί ψηφιακά και άρα να έχουμε λιγότερη γραφειοκρατία. Είναι το πώς χρησιμοποιούμε τη μετεξέλιξη της χώρας στην ενέργεια με την απολιγνιτοποίηση και πως δημιουργούμε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Είναι το πώς κάνουμε μια πράσινη και «έξυπνη» ανάπτυξη. Αυτά τα κριτήρια όσο περισσότερο τηρούνται από τις επιχειρήσεις, τόσο περισσότερο εύκολα θα έχουν πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις και τόσο πιο εύκολα θα είναι ανοιχτές οι τράπεζες σε αυτές. Σε αυτές τόσο πιο δύσκολα κάποιος επενδυτής θα αρνηθεί να συνεργαστεί μαζί τους. Υπάρχουν μεγάλοι όμιλοι που για να έρθουν στην Ελλάδα κοιτούν αυτά τα κριτήρια. Εάν αυτά τα κριτήρια δεν τα πληροί μια εταιρεία, τότε είναι μη επιλέξιμη. Κάνουμε συναντήσεις με τις τράπεζες για να δημιουργήσουμε τέτοιες συνθήκες, ώστε να μπορούν οι εταιρείες να αντλήσουν πληροφόρηση και εκπαίδευση από εκεί, ώστε να είναι επιλέξιμες, να βρίσκουν συνεργάτες, να βρίσκουν partners από άλλες χώρες, προηγμένες, εξελιγμένες και τελικά να έχουμε πετυχημένο αποτέλεσμα, τόσο για την προσέλκυση επενδύσεων, όσο και την προώθηση των εξαγωγών. Γιατί αυτό έχει να κάνει και με το πώς επιλέγεσαι από μια προηγμένη χώρα, ούτως ώστε να είσαι συνεργάτης τους και να εξάγεις από εδώ σε αυτούς.
3 Δεκεμβρίου, 2021