Σημεία συνέντευξης του Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Δένδια, στο «IN.GR» και τη δημοσιογράφο Α. Φωτάκη (05.05.2023)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θα πάμε σε πόλεμο με την Τουρκία τελικά ή όχι;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Βεβαίως και όχι. Νομίζω ότι κατ’ αρχάς, έχει διαμορφωθεί ένα κλίμα το οποίο, ανεξαρτήτως συνθηκών, δεν επιτρέπει στη γειτονική χώρα απονενοημένα διαβήματα.

Πέραν των άλλων όμως, η κατάσταση επί του πεδίου μετά τον τραγικό σεισμό στην Τουρκία είναι μία κατάσταση διαφορετική. Τώρα σε τι θα οδηγήσει αυτό μετά τις εκλογές, αυτό δεν μπορώ να το ξέρω.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μετά τον «μήνα του μέλιτος» που είχαμε στην αρχή, έχουμε δει την Τουρκία να εκφράζει ξανά τις πάγιες θέσεις της. Δεν έχουμε απειλές, δεν έχουμε προκλήσεις όπως είπατε, στο πεδίο, αλλά και η Αθήνα παίρνει κάποιες αποστάσεις, παρ’ ότι υπογραμμίζει ότι πρέπει να διατηρήσουμε το καλό κλίμα και να πάμε σε διάλογο.     Αυτές οι εκλογές τί ρόλο μπορούν να παίξουν;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κατ’ αρχάς και εμείς δεν έχουμε αποστεί από τις πάγιες θέσεις μας. Τις έχω επαναλάβει πάρα πολλές φορές. Και ούτε κανείς είναι αφελής, αιθεροβάμων, να πιστεύει ότι ακριβώς επειδή συνέβησαν οι σεισμοί και υπήρξε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά οφειλόμενη από ανθρωπιστικό καθήκον, για να είμαστε συνεννοημένοι.    Η Ελλάδα δεν επεδίωξε, δεν επιδιώκει αντάλλαγμα για τη συμπεριφορά της. Θα είναι, όμως, περίεργο να θεωρεί κανείς ότι θα αλλάξουν οι πάγιες θέσεις της μίας ή της άλλης χώρας.

Από εκεί και πέρα, η προσπάθεια είναι να συντηρήσουμε το καλό κλίμα και μετά τις εκλογές, και οι δύο νέες εκλεγμένες κυβερνήσεις που θα έχουν  - ελπίζω - πολιτικό κεφάλαιο, να υπάρξει μεταξύ τους μια προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς μας. Θα δούμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η διαφορά μας για την Ελλάδα είναι η υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μάλιστα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα χωρικά ύδατα είναι τα 12 μίλια. Είναι πανάκεια ή μπορούμε να κάνουμε, να δεχθούμε διαφορετικές θέσεις;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Τα 12 μίλια είναι κάτι που αφορά στην Ελλάδα. Όπως και τα ανάλογα 12 μίλια είναι κάτι που αφορά στην Τουρκία. Τα χωρικά ύδατα είναι δικαίωμα κυριαρχίας της χώρας μας.

Κατά συνέπεια, η χώρα μας έχει τα δικαιώματα που η UNCLOS της δίνει. Αυτό είναι. Δεν είναι κάτι το οποίο θα το διαπραγματευτείς με την Τουρκία ή με οποιαδήποτε άλλη χώρα. Και με την Ιταλία όταν συζητήσαμε, δεν υπήρξε διαπραγμάτευση. Και με την Αλβανία όταν συζητήσαμε, δεν υπήρξε διαπραγμάτευση. Και με την Αίγυπτο όταν συζητήσαμε για αυτό το θέμα, δεν υπήρξε διαπραγμάτευση. Η UNCLOS αναφέρει επί λέξει ότι «είναι δικαίωμα κάθε χώρας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μέχρι 12 μίλια». Αυτό το δικαίωμα έχει και η Ελλάδα. Το έχει και η Τουρκία, προφανώς.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για να φτάσουμε όμως σε μία συμφωνία, θα μπορούσαμε να δεχθούμε σε κάποια σημεία μικρότερο εύρος των χωρικών μας υδάτων;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Όχι. Γιατί έτσι όπως το διατυπώνετε, μετατρέπεται το θέμα των χωρικών υδάτων σε αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Το τι θα κάνει η Ελλάδα με τα χωρικά της ύδατα, είναι δικό της αποκλειστικό δικαίωμα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τελικά, είναι καιρός να βγούμε από τις διερευνητικές επαφές και να μπούμε σε συνομιλίες με την Τουρκία;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Να σας πω. Οι διερευνητικές επαφές, κατ’ καταρχάς όταν ξεκίνησαν, ξεκίνησαν μετά το Ελσίνκι, μετά την αντίληψη ότι θα μπορέσουμε το 2004 να παραπέμψουμε στη Χάγη όλες μας τις διαφορές εν όψει και της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. Και ήταν η προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα τεχνικά θέματα και να υπάρξει εισήγηση ώστε σε πολιτικό επίπεδο, τότε, σε εκείνη την περίοδο, να αρχίσει η διαπραγμάτευση.

Από εκεί και πέρα, το 2004 πέρασε. Δε παραπέμφθηκε κάτι  στη Χάγη. Συνέχισαν οι διερευνητικές. Έχουμε φτάσει 63 κύκλους. Εγώ ένα πράγμα λέω. Εάν ακολουθήσουμε ακριβώς την ίδια συνταγή στον 64ο, 65ο, 66ο και ούτω καθ’ εξής κύκλο, δεν πρέπει να περιμένουμε διαφορετικό αποτέλεσμα.

Έχω, λοιπόν, κάποιες σκέψεις για το πως αυτό θα μπορούσε να αποκτήσει μια φρεσκάδα. Ένα νέο μάτι, ώστε να επιδιώξουμε μήπως μπορέσουμε να βρούμε μία λύση στη διαφορά μας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή αναφερθήκατε στο 2004, τότε οι δύο πλευρές είχαν έρθει κοντά, αλλά καμία κυβέρνηση, ούτε αυτή που αποχωρούσε, ούτε η επόμενη, υπέγραψε κάποιο συμφωνητικό ή προχώρησε στη Χάγη. Και επειδή έχουμε και το προηγούμενο της «Συμφωνίας των Πρεσπών», που ακούστηκαν πολλά για «προδότες» και λοιπά.  Θεωρείτε ότι εσείς θα βάζατε την υπογραφή σας σε ένα συμβιβασμό με τους όρους που θα ήταν δίκαιοι για την Ελλάδα; Και πόσο θεωρείτε η Τουρκία θα ήταν έτοιμη  να το κάνει στο σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Είναι δύο τελείως διαφορετικές ερωτήσεις και βάζετε και μια παράμετρο την οποία θα μου επιτρέψετε να αποκρούσω. Το θέμα «Πρέσπες» δεν έχει καμία σχέση, ούτε ως νοοτροπία, ούτε ως αντίληψη, ούτε ως διαπραγμάτευση, με τα ζητήματα που αφορούν την επίλυση της διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ή για να το πω λιανά, δεν μπορούμε να μπερδεύουμε τη λίμνη με τη θάλασσα.

Εγώ έχω βάλει την υπογραφή μου σε μια πολύ μεγάλη σειρά Συμφωνιών, είτε αμυντικών Συμφωνιών, είτε Συμφωνιών για τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες, Ιταλία, Αίγυπτος.

Προφανώς, επί της αρχής δεν υπάρχει υπογραφή, αλλά έχω συμφωνήσει με τον Edi Rama ένα πλαίσιο με την Αλβανία.

Άρα, δεν θα δίσταζα με κανέναν τρόπο - σας διαβεβαιώ - να βάλω την υπογραφή μου σε κάτι που θα έλυνε την ελληνοτουρκική διαφορά. Με μια διαφορά όμως, ότι αυτό θα υπηρετούσε το εθνικό συμφέρον και θα είχε αντιστοίχιση με την πάγια ελληνική θέση και στάση, την οποία έχει προσυπογράψει, νομίζω, το πολιτικό σύστημα σχεδόν στο σύνολό του.
Άλλωστε, αυτό είναι ξεκάθαρο από το τι έχει γίνει μέχρι τώρα. Οι Συμφωνίες που έχουν υπογραφεί, είχαν είτε τη στήριξη, είτε - να πω -  την ανοχή, μερικές φορές, σε μερικά άλλα πράγματα, του συνόλου σχεδόν του πολιτικού συστήματος της χώρας και της συντριπτικής πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας.

Δεν είμαστε καταδικασμένοι, κυρία Φωτάκη, να είμαστε πάντα σε σχέση αντιπαλότητας με την Τουρκία, δεν το επιβάλλει κάτι. Μπορούμε να βρούμε λύση. Αλλά μπορούμε να βρούμε λύση επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου, επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όχι σε ένα εξωγενές πλαίσιο αρχών και αξιών που κανείς εκτός από τη μια πλευρά που το εισηγείται δεν αποδέχεται.  

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ηρεμία στα ελληνοτουρκικά νερά φέρνει τρικυμία στις ελληνοκυπριακές σχέσεις;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Και βέβαια όχι, αντιθέτως. Ένα καλό κλίμα μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας είναι ένα κλίμα που διευκολύνει την επίλυση ενός προβλήματος που είναι δυσχερές, του Κυπριακού.

Η λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας δεν είναι μια εύκολη λύση. Και από ό,τι ξέρω, γιατί δεν ήμουνα εκεί, στο Crans-Montana, υπήρξε μία σημαντική σύγκλιση. Δεν επιβεβαιώθηκε, δυστυχώς, στη Γενεύη, στη μόνη διαπραγμάτευση του Kυπριακού στην οποία ήμουνα παρών.

Όμως, πιστεύω ότι αν υπάρχει καλό κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αυτό ευθέως διευκολύνει την επίλυση του Κυπριακού.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπήρξε δυσαρέσκεια για τον «IMO» από τη Λευκωσία;  

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μα, πώς να υπάρξει δυσαρέσκεια, αφού είχαμε συζητήσει;  H Λευκωσία είχε ενημερωθεί δι΄εμού προς τον φίλο μου, νυν Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη, πάρα πολλές μέρες πριν καταλήξουμε και συμφωνήσουμε με την Τουρκία και ανακοινωθεί.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στο θέμα των Βαλκανίων η Ελλάδα εμφανίζεται να παίζει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο. Είχαμε πρόσφατα και το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, θα έπρεπε να έχουμε τηρήσει κάποια άλλη στάση θεωρείτε;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Και βέβαια όχι.

Η στάση της αποχής ήταν μία εποικοδομητική στάση, που βοηθάει το Βελιγράδι, υπηρετεί τις πάγιες ελληνο-σερβικές σχέσεις και βοηθάει και την Πρίστινα, υπό την έννοια ότι της δείχνει ότι αν βοηθήσει, με τη σειρά της, στις διαπραγματεύσεις με το Βελιγράδι, υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας ενσωμάτωσης στο ευρωπαϊκό και το διεθνές γίγνεσθαι
.
Πριν με ρωτήσετε γιατί εξεδηλώθη πικρία, οφείλω να πω μάλλον sotto voce από ένα τμήμα του σερβικού πολιτικού συστήματος, αυτό νομίζω ήταν κάτι το αναμενόμενο. Αυτά γίνονται, και αν θέλετε γίνονται και ως μοχλοί πίεσης, τα καταλαβαίνουμε αυτά τα πράγματα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε πει πολλές φορές ότι το θέμα του Κοσόβου δε συγκρίνεται με το Κυπριακό, θα μπορούσε η Κύπρος να αλλάξει στάση;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Το τι θα κάνει η Κύπρος θα το κρίνει η Κύπρος ως ανεξάρτητο κράτος. Εγώ λέω αυτό που λέει το Διεθνές Δικαστήριο, verbatim, ότι δεν έχει καμία σχέση το θέμα  της αναγνώρισης του Κοσόβου με το θέμα του ψευδοκράτους.

Αυτό είναι η διεθνής άποψη, η νομικά κατοχυρωμένη άποψη, δεν είναι μια δική μου σκέψη, την οποία μπορεί κάποιος να αντικρούσει με κάποιο άλλο επιχείρημα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι Αμερικανοί διπλωμάτες θεωρούν ότι τη λύση του Μακεδονικού, η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν αυτή που ξεκλείδωσε ουσιαστικά το ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια, τον ηγετικό της ρόλο στα Βαλκάνια. Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει λύσει τις εκκρεμότητες, να έχει ψηφίσει τα μνημόνια;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Πάντα, κάθε κυβέρνηση κρίνει ποιο είναι το εθνικό συμφέρον και τι χαρτιά προς διαπραγμάτευση πρέπει να κρατήσει στα χέρια της.

Άρα νομίζω ότι η ελληνική κυβέρνηση, η νέα ελληνική κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές, που εγώ ελπίζω και εκφράζω τη βεβαιότητα ότι θα είμαστε εμείς, θα δει το θέμα και θα δει τι συμφέρει την Ελλάδα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επομένως, δεν δεσμεύεστε ότι στην επόμενη μέρα θα έχουμε..

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μα κατ΄αρχήν και να δεσμευόμουν εγώ δε θα είχε σημασία, διότι η δέσμευση αν προέλθει, θα πρέπει να προέλθει από τον Αρχηγό του κόμματος και σημερινό και επόμενο Πρωθυπουργό. Εγώ είμαι Υπουργός, δεν είμαι Πρωθυπουργός.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δημιούργησε ένα momentum που έδειξε και ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας. Θεωρείτε ότι η Ελλάδα έχει διεκδικήσει και έχει λάβει αυτά που δικαιούνταν από τη συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες; Με βάση και τα όσα έδωσε;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα σας πω, δεν το βλέπω τόσο ως δούναι και λαβείν, το βλέπω ως κατοχύρωση ενός ρόλου ενός αξιόπιστου, σοβαρού, διεπόμενου από αξίες και αρχές συμμάχου - και νομίζω ότι αυτό η Ελλάδα το έχει κατοχυρώσει και έχει φανεί με πάρα πολλές ευκαιρίες.

Νομίζω πια ότι το συνολικό πολιτικό σύστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες, και πέρα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά μια και με ρωτάτε για τις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζει την Ελλάδα ως τον σοβαρό, σταθερό και αξιόπιστο σύμμαχο στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Και αυτό θεωρώ ότι είναι ένα τεράστιο κεκτημένο και είναι και μία σαφής απάντηση σε μία άλλη θεωρία που λέει ότι δεν πρέπει να θεωρείσαι βέβαιος, αντιθέτως, πρέπει πάντοτε να αφήνεις τον άλλον να αμφιβάλλει για τις επιλογές σου.

Αυτό, κατά την ταπεινή μου γνώμη, δεν είναι επιλογή που υπηρετεί το εθνικό συμφέρον, αυτό είναι μία πολιτική, την οποία μετέρχεται η Τουρκία και ακριβώς επειδή τη μετέρχεται η Τουρκία, αυξάνει η γεωπολιτική αξία της Ελλάδας. Αυτή την αυξημένη γεωπολιτική αξία η Ελλάδα την απολαμβάνει ακριβώς λόγω της σταθερότητας της θέσης της.

Και κάτι άλλο, στην Ουκρανία η Ελλάδα δεν υποστηρίζει την Ουκρανία, υποστηρίζει μια θέση αρχής. Ποια είναι η θέση αρχής; Η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Εάν η Ελλάδα προσυπέγραφε την αντίθετη αρχή, τη δυνατότητα δηλαδή μιας μεγάλης χώρας με τη στρατιωτική ισχύ της να μεταβάλλει τα σύνορά της, τα σύνορα τα δικά της και της διπλανής, της μικρότερης χώρας, πέραν των Συνθηκών. Για πέστε μου, ποια αναλογία θα υπηρετούσε αυτή η ελληνική στάση; Τελικά τι θα υπηρετούσε στην περιοχή μας, το ελληνικό αφήγημα ή κάποιο άλλο αφήγημα;

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επομένως θεωρείτε ότι και την επόμενη μέρα, ακόμα κι αν υπάρξει αλλαγή ηγεσίας στην Τουρκία, η Ελλάδα θα διατηρήσει το ρόλο της και την αξία της απέναντι στους συμμάχους;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αυτό βεβαίως εναπόκειται και στην επόμενη Ελληνική Κυβέρνηση.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν έχουμε μία άκρως φιλοδυτική κυβέρνηση στην Τουρκία;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν θα αλλάξει κάτι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θεωρείτε ότι μπορεί ας πούμε μία κυβέρνηση Κιλιτσντάρογλου ξαφνικά να κάνει μία στροφή 180 μοιρών σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, όχι μόνο όσον αφορά την Ελλάδα αλλά και τη Ρωσία και γενικότερα…;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μα, και η σχέση με την Ελλάδα και η σχέση με το ΝΑΤΟ και η πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο είναι […].

Εγώ θα ευχόμουν, χωρίς να ονομάσω ποιος θα είναι ο Αρχηγός της επόμενης τουρκικής κυβέρνησης, μπορεί να είναι ο Πρόεδρος Erdogan, μπορεί να είναι κάποιος άλλος, μπορεί να είναι ο Αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, να έχει μια αλλαγή πολιτικής και να αποκτήσει η Τουρκία μία σαφή φιλοευρωπαϊκή, φιλοδυτική τροχιά. Διότι αυτό θα τη φέρει αυτονόητα πολύ κοντά στην Ελλάδα.

Εμείς τι ελπίζουμε; Ελπίζουμε σε μία σταθερή, πλούσια, δημοκρατική, δυτικόφιλη Τουρκία. Αυτό ελπίζουμε, αυτό θέλουμε. Εμείς δεν θέλουμε η Τουρκία να γίνει μια ριζοσπαστική ισλαμική χώρα στις ακτές του Αιγαίου. Αυτό, αν θέλετε, για την Ελλάδα θα μπορούσε να είναι δυνάμει ένας γεωπολιτικός εφιάλτης.

Όμως, όλα αυτά εναπόκεινται στην τουρκική ηγεσία, στην τουρκική κοινωνία, στον τουρκικό λαό. Η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να έχει σχέσεις με οποιαδήποτε τουρκική κυβέρνηση.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επομένως, η διεύρυνση του αποτυπώματος των ΗΠΑ στην Ελλάδα, εννοώ στις βάσεις, στις διευκολύνσεις, όπως λέγονται με την MDCA που έχει υπογραφεί,..

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Εγώ πολλές φορές λέω και κατανοήσεις...

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατανοήσεις… είναι και αποτρεπτικό χαρτί στα χέρια της Ελλάδα, σωστά;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα το έλεγα πιο πολύπλοκα από αυτό, γιατί έτσι ακούγεται σαν κάτι αντι-τουρκικό.

Εγώ θα έλεγα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ως η υπερδύναμη, η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στον πλανήτη και μια χώρα που έχει έναν πολύ σημαντικό ρόλο μέσα στο ΝΑΤΟ, ενδιαφέρεται για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και προάγει τις καλές σχέσεις μεταξύ των συμμάχων της.

Υπό αυτή την έννοια, η παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή μας είναι μια παρουσία την οποία εμείς πρέπει να ευχόμαστε. Και είναι μια παρουσία που προσθέτει και όχι αφαιρεί στο αίσθημα ασφάλειας της Ελλάδας και των Ελλήνων πολιτών.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που ξεκίνησε να διαπραγματεύεται τις νέες περιοχές στην MDCA και αυτός που την κατήγγειλε όταν την υπογράψατε.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ξέρετε, δεν θα αναιρέσω το μεγάλο, νομίζω, κεκτημένο που αφήνουμε πίσω που είναι και μια παράμετρος επιτυχημένης εξωτερικής πολιτικής.

Ποιο είναι αυτό; Να υπάρχει, αν όχι μια συμφωνία, μια αλληλοκατανόηση στις βασικές γραμμές της εξωτερικής πολιτικής.

Άρα, δεν πρόκειται τώρα, δυο εβδομάδες, τρεις εβδομάδες πριν φύγω από το Υπουργείο να μεταβάλω πολιτική και να μπω σε μια λογική καταγγελιών.

Από την άλλη, εγώ τι εύχομαι για τον ΣΥΡΙΖΑ, για το μέλλον του, ανεξαρτήτως που θα τον θέσει η ελληνική κοινωνία στις επόμενες εκλογές;

Να συνεχίσει να πορεύεται με βάση τις σταθερές παραμέτρους που οδηγούν στο εθνικό συμφέρον.  Και οι οποίες είναι σαφείς, οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια από αυτές τις παραμέτρους.

Είναι μεγάλο κεκτημένο αυτό που έχουμε καταφέρει. Δηλαδή, τη μεγάλη αναβάθμιση του επιπέδου των σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών-Ελλάδας. Αυτό δεν νομίζω ότι ωφελεί να το θέσει σε διακινδύνευση οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας, από οποιοδήποτε κόμμα και αν προέρχεται.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή αυτό που αναφέρετε για πολιτικό πολιτισμό στα εθνικά θέματα είναι κάτι πραγματικά πάρα πολύ σημαντικό, είναι ένα μήνυμα προς όλα τα κόμματα και για την επόμενη μέρα, είτε είναι στην κυβέρνηση, είτε είναι στην αντιπολίτευση;  Και σε αυτό συμπεριλαμβάνω και τη Νέα Δημοκρατία.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Προφανώς, καταρχήν η Νέα Δημοκρατία νομίζω ότι έδωσε στο διάστημα αυτής της κυβέρνησης δείγματα γραφής.        

Εγώ δεν θα το έλεγα μήνυμα, κυρία Φωτάκη, θα το έλεγα κάτι πολύ πιο σοβαρό. Θα το έλεγα απαραίτητη συνθήκη εθνικής επιβίωσης.  Είμαστε πολύ λίγοι εμείς οι Έλληνες, έχουμε πάρα πολλά προβλήματα. Η περιοχή μας γεννά προβλήματα, γεννά κρίσεις, δεν έχουμε το περιθώριο, την πολυτέλεια να τσακωνόμαστε μεταξύ μας.

Και πρέπει να προσέξουμε τρεις φορές γιατί η μεταξύ μας διχόνοια είναι πάγιο χαρακτηριστικό του DNA της φυλής μας. Αν θέλετε αποδεικνύει τη συνέχειά μας από τα 1000 τόσα χρόνια προ Χριστού μέχρι σήμερα.

Πρέπει να το αποφύγουμε αυτό.  Κάθε φορά που συνέβη οδήγησε σε εθνικές κρίσεις και σε εθνικές τραγωδίες.

[…]

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Δένδια.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Και εγώ, να είστε καλά.

5 Μαΐου, 2023