Δηλώσεις του Πρωθυπουργού και Υπουργού Εξωτερικών, Αλέξη Τσίπρα, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Τετραμερούς Συνόδου Συνεργασίας Ελλάδας- Σερβίας- Βουλγαρίας- Ρουμανίας (Βελιγράδι, 22.12.2018)

Θέλω και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Βούτσιτς για τη φιλοξενία στο Βελιγράδι. Είμαι από χθες εδώ στη διμερή συνάντηση, σήμερα στη τετραμερή συνάντηση, που έχει πλέον καθιερωθεί. Είναι η έκτη τετραμερής συνάντηση Σερβίας, Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Μια πρωτοβουλία που πιστεύω ότι έχει δημιουργήσει μια ιδιαίτερη δυναμική για την περιοχή μας. Και μιας και σήμερα έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε στη συζήτηση μας και τους υπουργούς Αθλητισμού και τους επικεφαλής των ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών, θα μιλήσω και εγώ με ποδοσφαιρικούς όρους. Έχουμε φτιάξει μια πολύ καλή ομάδα. Μια ομάδα που έμαθε να συνδυάζεται, να δίνει πάσες, να παίζει καλή άμυνα, προστατεύοντας τα συμφέροντα της κάθε χώρας ξεχωριστά, αλλά και της περιοχής, γιατί είναι κοινά συμφέροντα. Έχει μάθει, όμως να παίζει και δημιουργική μπάλα, δηλαδή να ανοίγει το παιχνίδι, να σκέφτεται ιδέες πολύ σημαντικές για την περιοχή. Και γιατί όχι.

Πιστεύω ότι μέσα από την πολύ καλή συνεργασία που έχουμε ιδιαίτερα στους τομείς των υποδομών, της ενέργειας, αλλά και στην ανάπτυξη μιας νέας γεωπολιτικής δυναμικής για την περιοχή των Βαλκανίων, πολύ σύντομα αυτό το δημιουργικό παιχνίδι, που παίζουμε, μπορεί να έχει και αποτέλεσμα, δηλαδή να σκοράρουμε.

Πιστεύω, λοιπόν, ότι η τετραμερής συνεργασία μας έχει αναδείξει την περιοχή των Βαλκανίων, ως μια περιοχή η οποία μπορεί να δώσει στην Ευρώπη. Και όχι ως μια περιοχή δεύτερης διαλογής, όπου η Ευρώπη θα την αντιμετωπίζει με συμπάθεια προσπαθώντας να επιβάλει τους δικούς της όρους. Εμείς πιστεύουμε ότι τα Βαλκάνια πρέπει να ξαναγίνουν το επίκεντρο της ειρήνης, της συνεργασίας, της συνανάπτυξης, της οικονομικής συνεργασίας, βεβαίως. Αλλά, αυτό δεν μπορεί παρά να περνάει μέσα και από την προοπτική της διεύρυνσης της Ε.Ε Και θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό ότι η βουλγαρική Προεδρία, πριν από λίγους μήνες, έδωσε την δυνατότητα να ξαναπιάσουμε το νήμα της ατζέντας της Θεσσαλονίκης, της ελληνικής Προεδρίας το 2003 και δημιούργησε προϋποθέσεις για να μπορούμε να ξαναβάλουμε τα Βαλκάνια στο επίκεντρο.

Σε λίγες μέρες αναλαμβάνει, επίσης, μια βαλκανική χώρα η Ρουμανία. Ευελπιστούμε να είναι και αυτή μια Βαλκανική Προεδρία στην Ε.Ε, η οποία πρέπει να βοηθήσει σημαντικά.

Σε αυτό το πλαίσιο συζητήσαμε σήμερα για τις προτεραιότητες της Ρουμανικής Προεδρίας. Τονίσαμε ότι η διεύρυνση και η ενταξιακή πορεία των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε, θα είναι μια από τις σημαντικές προτεραιότητες της Ρουμανικής Προεδρίας. Και ασφαλώς για άλλη μια φορά υπογραμμίσαμε την αξία, τη σημασία που έχει η ένταξη της Σερβίας στην Ε.Ε για το μέλλον της περιοχής.

Η Ε.Ε οφείλει βεβαίως να δώσει ένα θετικό όραμα στους λαούς των Βαλκανίων. Να μιλήσει με αυτοπεποίθηση για τα Δυτικά Βαλκάνια, όχι φοβικά, όχι με ηττοπάθεια. Έχουμε μπροστά μας σημαντικές προκλήσεις. Έχουμε δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Υπάρχουν σε εξέλιξη σημαντικές διαπραγματεύσεις. Εμείς θέλουμε να δώσουμε ένα μήνυμα σήμερα αισιοδοξίας. Ταυτόχρονα, όμως, και ένα μήνυμα ότι όλες οι χώρες της Βαλκανικής, πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα που δίνουμε εμείς σήμερα, της συνεργασίας. Όλες οι χώρες της Βαλκανικής πρέπει να βασίσουν το όραμά τους για την ενταξιακή πορεία στην Ε.Ε στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους και στην ανάγκη συμμόρφωσης με αυτό που ονομάζουμε ευρωπαϊκό κεκτημένο. Άρα ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, ο σεβασμός των μειονοτικών δικαιωμάτων, καθώς και η διασφάλιση του κράτους δικαίου, είναι απαράβατα κριτήρια για την ένταξη στην Ε.Ε. Πιστεύουμε ότι η Σερβία αυτά τα κριτήρια τα πληροί. Πρέπει και οι υπόλοιπες χώρες να ακολουθήσουν στον ίδιο δρόμο.

Συζητήσαμε, βεβαίως, όχι μόνο για την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Βαλκανίων. Προτεραιότητα της Ρουμανικής Προεδρίας, πρέπει να είναι το επόμενο διάστημα και η αναθεώρηση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου. Μια υπόθεση, που, δυστυχώς, η Αυστριακή Προεδρία δεν την προχώρησε ούτε κατά ένα βήμα. Και ευελπιστούμε ότι κατά τη διάρκεια της Ρουμανικής Προεδρίας θα γίνουν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση τους επόμενους μήνες, καθώς, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε για πολύ στην Ε.Ε να αντιμετωπίζουμε αλά καρτ αρχές και αξίες όπως η αρχή της αλληλεγγύης.

Και οι χώρες πρώτης υποδοχής θα πρέπει να μοιράζονται τα βάρη με όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε, καθώς είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα, που απασχολεί το μέλλον της Ευρώπης και οφείλουμε να τηρήσουμε την αρχή της αλληλεγγύης και του διαμερισμού της ευθύνης.

Συζητήσαμε, επίσης για το πώς θα μπορέσουμε να δουλέψουμε κατά τη διάρκεια της Ρουμανικής Προεδρίας, προκειμένου να αξιοποιήσουμε με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και πιθανές ευρωπαϊκές ή και άλλες από τρίτες χώρες αμερικανικές, κινεζικές επενδύσεις το επόμενο διάστημα στην περιοχή. Ευρωπαϊκά κονδύλια όπως αυτά που προκύπτουν από τα προγράμματα Διαπεριφερειακής Συνεργασίας ή από τα projects του Μεσογειακού Διαδρόμου Οδικής Διασυνδεσιμότητας.

Ασφαλώς, μιλήσαμε και για τα συγκεκριμένα projects ξεχωριστά, projects υποδομών διασυνδεσιμότητας, οικονομικής συνεργασίας στα πεδία των σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών, της ενέργειας και των υποδομών, τα οποία θέλουμε να υποστηρίξουμε το επόμενο διάστημα.

Να αναφέρω επιγραμματικά:
• την σιδηροδρομική διασύνδεση Θεσσαλονίκης-Καβάλας-Αλεξανδρούπολης-Μπουργκάς-Βάρνας-Ρούσε.
• την σιδηροδρομική διασύνδεση Θεσσαλονίκης-Σκοπίων-Βελιγραδίου και από εκεί στη Βουδαπέστη, που όπως τονίσαμε, χθες, με τον Σέρβο Πρόεδρο επιταχύνεται ραγδαία χάρη στην υπογραφή και στην κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
• Βεβαίως μιλήσαμε για τον αγωγό IGB, ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο και θα συνδέει την Αλεξανδρούπολη με τη βουλγαρική αγορά και μπορεί αργότερα να συνδεθεί και με τη Σερβία.
• για την πρόθεσή μας να προχωρήσουμε άμεσα στην αναβάθμιση των λιμανιών της Βόρειας Ελλάδας.

Και εγώ να επισημάνω για άλλη μία φορά, τη μεγάλη σημασία που έχει η πόλη της Θεσσαλονίκης, σε αυτήν τη διαβαλκανική μας συνεργασία. Μια πόλη που ξαναπιάνει το νήμα της ιστορίας με στόχο να γίνει το μεγάλο λιμάνι όχι μόνο της Βόρειας Ελλάδας αλλά όλης της Βαλκανικής.

Να κλείσω λοιπόν και εγώ με το ενδεχόμενο υποψηφιότητας των τεσσάρων χωρών μας για την φιλοξενία του Παγκόσμιου Κυπέλλου το 2030, ένας πολύ φιλόδοξος στόχος, ή του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου το 2028.

Και να πω ότι για εμάς, η διοργάνωση ενός τόσο μεγάλου αθλητικού γεγονότος, είναι κάτι παραπάνω, αν θέλετε, από ένας στόχος. Είναι από μόνη της αυτή η πρωτοβουλία, μία πρωτοβουλία που έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Στην περιοχή των Βαλκανίων όλα τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν συγκρούσεις, αντιπαραθέσεις, τώρα εμείς δίνουμε τον συμβολισμό της συνεργασίας. Και θέλουμε μέσα από αυτή την πρωτοβουλία της διεκδίκησης να κάνουμε τα Βαλκάνια θετικό πρωτοπόρο στην Ευρώπη και στον κόσμο.

Σε αυτά τα πλαίσια ήδη έχουμε ετοιμάσει τις συνεργασίες μας και σε πιο κοντινούς στόχους. Τον Απρίλιο στη Θεσσαλονίκη, η Ελλάδα διοργανώνει το SportExpo, μία πολύ σημαντική έκθεση, θα την συνδιοργανώσουμε και οι τέσσερις χώρες. Και βεβαίως το 2020, είπε ήδη ο Πρόεδρος Βούτσιτς έχουμε την διοργάνωση, που έχει ήδη αναληφθεί από τις τρεις χώρες και έχουν καλέσει και την Ελλάδα να συμμετάσχει και με πολύ μεγάλη χαρά θα συμμετάσχουμε, στην διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Βόλεϊ Γυναικών.

Παίρνουμε λοιπόν πρωτοβουλίες, σημαντικές πρωτοβουλίες, δίνουμε καλές πάσες ο ένας στον άλλον, παίζουμε δημιουργικό ποδόσφαιρο και άρα μπορούμε πιστεύω να πετύχουμε σε αυτήν την διεκδίκηση. Είναι ένας δύσκολος στόχος, αλλά πιστεύω ότι είναι ένας ωραίος στόχος, θα βάλουμε όλες μας τις δυνάμεις ώστε τα Βαλκάνια να πρωταγωνιστήσουν θετικά την επόμενη περίοδο. Και πιστεύω ότι μπορούμε μία από τις δύο διοργανώσεις να την κερδίσουμε και να κάνουμε μία από τις καλύτερες διοργανώσεις που έχουν συμβεί στα χρόνια του Παγκόσμιου Ποδοσφαίρου, είτε αυτή η διοργάνωση μπορεί να είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο, είτε το Ευρωπαϊκό Κύπελλο.

Με αυτές τις σκέψεις να ευχαριστήσω για άλλη μία φορά τον Πρόεδρο Βούτσιτς για την φιλοξενία και να ευχηθώ στην Πρωθυπουργό της Ρουμανίας τις καλύτερες ευχές για μια πολύ επιτυχή Προεδρία, μία πολύ επιτυχή διοργάνωση Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το πρώτο εξάμηνο του 2019.

Ευχαριστώ πολύ.