Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Δένδια στην κρατική τηλεόραση της Σερβίας «RTS CHANNEL» και στη δημοσιογράφο Natasa Djulic Banovic (15.11.2019)
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο λόγος που ίσως γνωρίζετε τη Σερβία τόσο καλά δεν είναι μόνο οι στενοί δεσμοί που συνδέουν τις δύο χώρες αλλά και το γεγονός, εξ’όσων γνωρίζω, ότι κατάγεστε από την Κέρκυρα.
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ναι. Μεγάλωσα σε μια πόλη όπου η Σερβία θεωρείτο πάντα μια χώρα φίλη και το δικηγορικό μου γραφείο στην Κέρκυρα βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Προξενείο της Σερβίας. Ως εκ τούτου κάθε πρωί, επί τουλάχιστον 20 χρόνια, έβλεπα τη σημαία της Σερβίας. Και επίσης, το διαμέρισμά μου βρίσκεται σε μια περιοχή όπου υπήρξε έδρα της σερβικής κυβέρνησης όταν ο Βασιλιάς Πέτρος ήταν σε εξορία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Έτσι λοιπόν είμαι ψυχολογικά και συναισθηματικά δεμένος με τη Σερβία όπως και όλοι στην Κέρκυρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όπως είπα λοιπόν, οι δύο χώρες διατηρούν καλές σχέσεις και σήμερα μάθαμε για τη διακήρυξη στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών η υπογραφή της οποίας αναμένεται να γίνει στην Αθήνα τον Δεκέμβριο. Ποια είναι λοιπόν η σημασία της για τις δύο χώρες ;
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Λοιπόν, η εν λόγω διακήρυξη αποτυπώνει εγγράφως κάτι που ήδη υπάρχει, δηλαδή μια πολύ στενή σχέση. Επιτρέψτε μου να πω ότι η Σερβία και η Ελλάδα δεν έχουν καλές σχέσεις, έχουν άριστες σχέσεις. Ουσιαστικά, καμία διαφορά δεν χωρίζει τις δύο χώρες. Συνομιλώντας σήμερα με τον Υπουργό Εξωτερικών, τον κ. Dacic και με τον Πρόεδρο τον κ. Vucic, διαπιστώσαμε ότι δεν έχουμε καμία διαφορά να λύσουμε. Συζητήσαμε για το παρελθόν και για το μέλλον αλλά δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ μας. Υπάρχει πάντοτε κατανόηση και επίσης η προσπάθεια να εξεύρουμε τρόπος για να οικοδομήσουμε το κοινό μας μέλλον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επίσης νομίζω ότι σήμερα μιλήσατε για τη διαδικασία της διεύρυνσης και τη στήριξη προς τη Σερβία – ίσως όχι μόνο προς τη Σερβία αλλά και προς τα Δυτικά Βαλκάνια – καθώς εστάλησαν ορισμένα αμφιλεγόμενα μηνύματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει: ναι, βασιζόμαστε στα Δυτικά Βαλκάνια, θέλουμε τα Δυτικά Βαλκάνια. Τι γνώμη έχετε για αυτά τα αμφιλεγόμενα μηνύματα εκ μέρους της Ευρώπης;
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Πρώτα από όλα, επιτρέψτε μου να εκφράσω την άποψη της Ελλάδας. Τα Βαλκάνια είναι η γειτονιά μας και η Σερβία είναι φίλη μας. Η Βόρεια Μακεδονία είναι μια χώρα με την οποία αναπτύσσουμε τις σχέσεις μας, η Αλβανία είναι γείτονάς μας. Θα θέλαμε – θέλουμε, αυτή είναι η πολιτική μας – τα Δυτικά Βαλκάνια να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πραγματικά ένα μοναδικό ιστορικό πείραμα, αλλά αποτελεί μια ενότητα αξιών. Και πιστεύουμε ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, προσπαθούμε, όσο είναι δυνατόν, για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων, της Βόρειας Μακεδονίας, της Αλβανίας και ειδικότερα της Σερβίας, μια χώρα φίλη και σύμμαχός μας εδώ και πολλά χρόνια.
Τώρα, όσον αφορά τη Γαλλία, τον τελευταίο χρόνο υπήρξαν στη Γαλλία κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Πρόεδρος Mακρόν εξέφρασε μια άποψη που ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα. Η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία δεν έλαβαν ημερομηνία για την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Το ζήτημα έχει καθυστερήσει. Αλλά και πάλι, αν μου επιτρέπετε, πιστεύω ότι πρόκειται για ένα ιστορικό πείραμα. Το έχουμε δει αυτό ορισμένες φορές στην Ελλάδα: κάναμε αίτηση το 1960, γίναμε μέλη το 1980, 20 χρόνια αργότερα. Υπάρχουν καθυστερήσεις, υπάρχουν εμπόδια, υπάρχουν δυσκολίες. Αλλά και πάλι πιστεύω ότι θα γίνει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επίσης θα ήθελα να σας ρωτήσω, επ’ευκαιρία της αναφοράς σας στον Πρόεδρο Μακρόν, το εξής: ο τελευταίος έστειλε ένα πολύ υπερβολικό, για ορισμένους, μήνυμα ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση και ότι το ΝΑΤΟ είναι εγκεφαλικά νεκρό. Πιστεύετε ότι αυτή η δήλωση είναι υπερβολική;
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Πιστεύω ότι εκφράζει την απόλυτα κατανοητή αγωνία του Προέδρου Μακρόν για το μέλλον. Ωστόσο, θεωρώ ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα τελικά. Επιτρέψτε μου να πω το εξής: συχνά χρησιμοποιώ το αεροδρόμιο του Ντίσελντορφ και πηγαίνω οδικώς από το Ντίσελντορφ στην Ολλανδία και καθώς περνώ από αυτά τα λιβάδια θυμάμαι πόσοι χιλιάδες νέοι πέθαναν εκεί κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Κάθε φορά καταλαβαίνω πόσο επιτυχημένο υπήρξε αυτό το πείραμα. Έχουμε ειρήνη, σταθερότητα στην Ευρώπη και αυτό είναι μοναδικό στην ιστορία της ανθρωπότητας. Έτσι, θα μου επιτρέψετε να πω ότι, ναι υπάρχουν προβλήματα, μεγάλα προβλήματα, αλλά πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα μοναδικό και επιτυχημένο πείραμα στην ανθρώπινη ιστορία. Το είδαμε και πρέπει να το δούμε ως τέτοιο. Έχουμε καθυστερήσεις όταν έχουμε προβλήματα, αλλά αν υιοθετήσουμε μια ολιστική προσέγγιση, πιστεύω ότι το αποτέλεσμα κρίνεται εξαιρετικά επιτυχές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήθελα επίσης να σας ρωτήσω το εξής: το κόμμα σας τον περασμένο χρόνο ήταν αντίθετο με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ποια είναι η στάση της κυβέρνησης τώρα απέναντι σε αυτή;
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Λοιπόν, ήμασταν ξεκάθαροι. Δεν συμφωνούμε με πολλά σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών. Αυτό είναι αλήθεια. Ωστόσο, είπαμε από την αρχή ότι αν η συμφωνία εγκριθεί και κυρωθεί από το ελληνικό κοινοβούλιο, θα τη σεβαστούμε. Αυτό υποστηρίζουμε και αυτό πρόκειται να κάνουμε. Αυτό το δηλώνουμε ανοικτά και ξεκάθαρα στη Βόρεια Μακεδονία. Θα πάω στα Σκόπια την επόμενη εβδομάδα. Με τον Πρωθυπουργό Zaev έχουμε μια φιλική σχέση. Ο Πρωθυπουργός Zaev βρίσκεται σήμερα στη Θεσσαλονίκη όπου έχει συνομιλίες με τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη και θα έχουμε συνομιλίες την επόμενη εβδομάδα με τον Υπουργό Εξωτερικών Dimitrov και το Πρωθυπουργό Zaev. Νομίζω ότι η Βόρεια Μακεδονία θα βρει στο πρόσωπο της Ελλάδας τον καλύτερο φίλο που θα μπορούσε να έχει ποτέ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Λέτε λοιπόν ότι η συμφωνία είναι "σώα και αβλαβής"; Γιατί η Βόρεια Μακεδονία περίμενε μια ημερομηνία, όπως είπατε, για την έναρξη των διαπραγματεύσεων.
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Όσον αφορά την Ελλάδα, η συμφωνία είναι απόλυτα "σώα και αβλαβής". Σεβόμαστε πάντα ό,τι έχουμε υπογράψει, ανεξάρτητα από αυτό που πιστεύαμε πριν. Έτσι είναι, αυτό είναι το διεθνές δίκαιο, αυτό θα κάνουμε. Υπάρχει μια Συνθήκη, που ονομάζεται Συνθήκη της Βιέννης η οποία αφορά την εφαρμογή των διεθνών συνθηκών. Δεν μας επιτρέπεται να κάνουμε πίσω. Την έχουμε υπογράψει. Θα τη σεβαστούμε. Και επιτρέψτε μου να πω ότι θα πρέπει να κοιτάξουμε τη συνολική εικόνα. Αυτό που είναι σημαντικό δεν είναι η διαφορά μεταξύ της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας, μεταξύ της Ελλάδας και της Αλβανίας. Το θέμα είναι ότι αυτό που θα είναι χρήσιμο για όλη την περιοχή, για τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ευρώπη, είναι η ανάπτυξη μια σχέσης συνεργασίας με αυτές τις χώρες. Και πιστεύω ότι κάναμε μια καλή αρχή με τη Βόρεια Μακεδονία. Το σημαντικό είναι να καταλάβουν ότι πρέπει να σεβαστούν τη συμφωνία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τέλος, ας μιλήσουμε λίγο για το μεταναστευτικό. Εδώ έχουμε ολοένα και περισσότερους…
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δύσκολο θέμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι. Βλέπουμε όλο και περισσότερους μετανάστες καθημερινά στη Σερβία, όλο και περισσότερους στη Βοσνία. Πώς είναι η κατάσταση στην Ελλάδα; Λαμβάνετε ειδικά μέτρα;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Λοιπόν, δεν είναι εύκολο, ας είμαστε ειλικρινείς. Δεν είναι εύκολο και κατά ένα μεγάλο μέρος αυτό έχει σχέση με την Τουρκία. Η Τουρκία στην πραγματικότητα εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό ζήτημα. Η Τουρκία χρησιμοποιεί τη μετανάστευση ως ένα είδος όπλου κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό είναι ανεπίτρεπτο. Η Τουρκία πρέπει να συμμορφωθεί και όπως όλοι μας πρέπει να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και δεν πρέπει με κανέναν τρόπο το μεταναστευτικό ζήτημα να χρησιμοποιηθεί ως όπλο. Οι ανθρώπινες ψυχές είναι ανθρώπινες ψυχές, πρέπει να προσπαθήσουμε να τις βοηθήσουμε και να τις προστατέψουμε. Η Τουρκία χρησιμοποιεί τις μεταναστευτικές ροές για να εκβιάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύω ότι αυτό είναι απαράδεκτο. Και προσπαθώ να το εξηγήσω αυτό στους Τούρκους φίλους μας και τον Υπουργό Εξωτερικών Cavusloglu όσο πιο συχνά μπορώ. Από την άλλη, πιστεύω ότι τελικά η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει επιτυχώς τις μεταναστευτικές ροές και θα μπορέσει να ελέγξει αυτά τα φαινόμενα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Σας ευχαριστώ πολύ για αυτή την ευκαιρία. Ήταν χαρά μου.