Τοποθέτηση Υφυπουργού Εξωτερικών Γιάννη Αμανατίδη στην 22η Υπουργική Σύνοδο ΟΑΣΕ (Βελιγράδι, 03.12.15)

Kύριε Πρόεδρε,
Εξοχότατοι Υπουργοί,
Κύριε Γενικέ Γραμματέα του ΟΑΣΕ,
Κυρίες και κύριοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους Σέρβους οικοδεσπότες μας για τη θερμή φιλοξενία τους και να συγχαρώ τον Πρώτο Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και Υπουργό Εξωτερικών, κ. Ivica Dačić, και την ικανή του ομάδα για την εξαιρετική διοργάνωση αυτής της Υπουργικής Συνόδου του ΟΑΣΕ.

Σαράντα χρόνια μετά την υπογραφή της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι, οι αρχές της  διατηρούν τη σημασία τους και συνεχίζουν να παρέχουν ένα ολοκληρωμένο και περιεκτικό πλαίσιο για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην Ευρώπη. Πολλά έχουν επιτευχθεί από το 1975, αλλά πολλά απομένουν να γίνουν ακόμη.

Μολονότι κάποια τείχη έπεσαν, τα συμμετέχοντα στον ΟΑΣΕ κράτη συνεχίζουν να βρίσκονται αντιμέτωπα με παλιές και νέες προκλήσεις ασφάλειας που υπονομεύουν τα θεμέλια, επί των οποίων έχει οικοδομηθεί η αρχιτεκτονική του ΟΑΣΕ.

Η σημερινή κατάσταση απαιτεί την ανάληψη κοινής δράσης, προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, σε πνεύμα συνεργασίας και υπευθυνότητας. Πρέπει να δεσμευτούμε για αναζωογόνηση του διαλόγου, με σκοπό να δημιουργηθεί η απαραίτητη πολιτική βούληση, ως απάντηση στην εντεινόμενη έλλειψη ασφάλειας και τις πολυδιάστατες κρίσεις. Ο διάλογός μας πρέπει να οδηγήσει σε συγκεκριμένες λύσεις.

Στον απόηχο των πρόσφατων πολύνεκρων τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, είναι επιτακτική ανάγκη να εντείνουμε τις κοινές μας προσπάθειες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, σε όλες τις μορφές και τις εκφάνσεις της, με την υιοθέτηση μιας συνολικής προσέγγισης και με συντονισμένο τρόπο.

Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του βίαιου εξτρεμισμού, της ριζοσπαστικοποίησης και του φαινομένου των ξένων τρομοκρατών μαχητών, παραμένει σημαντική η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Οφείλουμε, επίσης, να προωθήσουμε την ανεκτικότητα και την εξάλειψη των διακρίσεων, τον αμοιβαίο σεβασμό και την αλληλοκατανόηση μέσα στις κοινωνίες μας, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές και τις δεσμεύσεις του ΟΑΣΕ. Για την αποτελεσματική καταπολέμηση της μάστιγας της τρομοκρατίας, θα πρέπει να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με άλλους συναφείς διεθνείς και περιφερειακούς Οργανισμούς.

Εξοχότατοι,

Η κρίση εντός και γύρω από την Ουκρανία υπονομεύει τις βασικές αξίες της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Η Ελλάδα υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες του ΟΑΣΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης, μέσω της συμμετοχής του στην Τριμερή Ομάδα Επαφής και την Ειδική Αποστολή Παρακολούθησης επί του εδάφους. Καλούμε όλα τα μέρη της σύγκρουσης να διαφυλάξουν και να εφαρμόσουν πλήρως τις συμφωνίες του Μινσκ, στη βάση του σεβασμού της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας. Θέματα ασφάλειας θα πρέπει να αντιμετωπιστούν παράλληλα με τις ανθρωπιστικές ανάγκες. Η αποκατάσταση ενός πανεθνικού διαλόγου είναι ζωτικής σημασίας για την ειρήνη, προς όφελος του λαού της Ουκρανίας.

Η Ελλάδα έχει βρεθεί στο επίκεντρο ενός τριγώνου αποσταθεροποίησης, με την Ουκρανία στη μία γωνία και τη Μέση Ανατολή και τη Λιβύη στις άλλες δύο. Στο ασταθές αυτό περιβάλλον, η χώρα μου έχει προσπαθήσει να ενισχύσει την περιφερειακή ασφάλεια για την αντιμετώπιση των πολύπλευρων προκλήσεων.

Επί μήνες, η Ελλάδα έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή μιας μεγάλης κρίσης που πλήττει την Ευρώπη, μιας άνευ προηγουμένου ροής προσφύγων και μεταναστών που απειλεί να εξελιχθεί σε ανθρωπιστική καταστροφή, εάν δεν τύχει αποτελεσματικής και ανθρώπινης διαχείρισης. Δυσανάλογα επιβαρυμένη, η χώρα μου συνεχίζει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, αλλά η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μόνο μέσω δράσεων αλληλεγγύης και του καταμερισμού της ευθύνης.

Από την άποψη αυτή, η δραστηριοποίηση του ΟΑΣΕ κατά τρόπο συνεκτικό, ολοκληρωμένο και πολυδιάστατο θα μπορούσε να προσφέρει πραγματική προστιθέμενη αξία, σε στενή συνεργασία και με άλλους συναφείς διεθνείς Οργανισμούς.

Κυρίες και κύριοι,

Η Ελλάδα υποστηρίζει τις προσπάθειες για την εξεύρεση μιας συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης στη διένεξη της Υπερδνειστερίας, καθώς και στη Γεωργία και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, εντός των συμφωνημένων σχημάτων.

Παραμένουμε προσηλωμένοι και συμμετέχουμε ενεργά στην αναζωογόνηση του ελέγχου των συμβατικών εξοπλισμών στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων μέσω του εκσυγχρονισμού του Κειμένου της Βιέννης, προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, η διαφάνεια και η προβλεψιμότητα στην περιοχή του ΟΑΣΕ.

Ο Οργανισμός θα πρέπει να επικεντρωθεί περαιτέρω σε προσπάθειες για την ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων, της χρηστής διακυβέρνησης και της περιφερειακής συνεργασίας για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων και των αναδυόμενων διεθνικών απειλών, λαμβάνοντας υπόψη την αλληλένδετη διάστασή τους.

Χαιρετίζουμε τις δραστηριότητες του ΟΑΣΕ σε μείζονα θέματα που σχετίζονται με την οικονομική ανάπτυξη και τη συνεργασία, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την προστασία του περιβάλλοντος.

Είναι αυτονόητο ότι η ασφάλεια και η δημοκρατία είναι αδιανόητες χωρίς σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην υλοποίηση των δεσμεύσεων του ΟΑΣΕ, η οποία παραμένει σημαντική πρόκληση για όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες για να διασφαλισθεί η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων.

Σε αυτό το πνεύμα, η Ελλάδα υποστηρίζει πρωτοβουλίες υπέρ του διαθρησκειακού διαλόγου και είναι έτοιμη να παράσχει τις καλές της υπηρεσίες και διαμεσολάβηση για την εξεύρεση λύσεων σε προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πολιτισμικές και θρησκευτικές κοινότητες. Τον περασμένο Οκτώβριο διοργανώσαμε στην Αθήνα Διεθνή Διάσκεψη με θέμα: «Θρησκευτικός και Πολιτιστικός Πλουραλισμός και Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή», με τη συμμετοχή θρησκευτικών ηγετών και προσωπικοτήτων από τον χριστιανικό, τον εβραϊκό και τον μουσουλμανικό κόσμο.

Θα ήθελα να τονίσω ότι η εμβάθυνση του διαλόγου και η ενίσχυση της συνεργασίας με τους εταίρους μας στη Μεσόγειο και την Ασία είναι απαραίτητη για την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή του ΟΑΣΕ.

Κλείνοντας, θα ήθελα να απευθύνω τις καλύτερες ευχές μου στην επόμενη Γερμανική Προεδρία του ΟΑΣΕ και να τους διαβεβαιώσω για την πλήρη υποστήριξη και συνεργασία μας.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.