ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάμε τώρα στο πρώτο θέμα της ημέρας, πάμε στα ελληνοτουρκικά και στα όσα έλαβαν χώρα εχθές στο Ερζερούμ.
Οι υπερπτήσεις δε θα αλλάξουν το καθεστώς στο Αιγαίο, μπορεί να έχουν γίνει ρουτίνα για την Τουρκία, αλλά έχουν γίνει ρουτίνα για την Ελλάδα. Το αυστηρό μήνυμα Παπανδρέου για τις καθημερινές παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου από τα μαχητικά της γείτονος και μήνυμα του Έλληνα Πρωθυπουργού για το casus belli που έχει θέσει η Τουρκία στο ενδεχόμενο επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Στον σημερινό κόσμο η απειλή πολέμου δεν έχει θέση στη διπλωματία υπογράμμισε ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ για το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας υπενθύμισε ακόμη ότι αν δεν καταλήξουν οι διερευνητικές συνομιλίες υπάρχει πρόνοια για προσφυγή στη Χάγη.
Μίλησε για ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία, μακριά από ανταγωνισμούς σε ελληνοτουρκικά, Κυπριακό, Οικουμενικό Πατριαρχείο, λαθρομετανάστευση συζητήθηκαν μεταξύ άλλων στην εφ΄ όλης της ύλης τρίωρη συνάντηση των δύο Πρωθυπουργών.
Από την πλευρά του ο Ταγίπ Ερντογάν απέφυγε να σχολιάσει τις αιτιάσεις για το Αιγαίο, συνέδεσε το θέμα εκλογής Μουφτή στη Θράκη με εκείνο του Οικουμενικού Πατριάρχη, για το Κυπριακό επανέλαβε την πρότασή του για τετραμερείς συνομιλίες, ενώ αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας είπε ότι η ένωση δοκιμάζει την υπομονή της η οποία έχει όρια.
Πριν την αναχώρησή του από την Τουρκία ο Γιώργος Παπανδρέου ενημέρωσε τηλεφωνικώς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ενημέρωση και της Βουλής ζήτησε ο Αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος εκτίμησε πως το Ερζερούμ προστίθεται σε μία σειρά ατυχών διπλωματικών κινήσεων της Κυβέρνησης.
Πάμε να τα δούμε όλα από την αρχή, να δούμε αρχικά τι νέο μάθαμε από τα όσα διημείφθησαν εχθές, πήγαμε ένα βήμα μπρος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ή μείναμε στα ίδια; Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου των Εξωτερικών ο κ. Γρηγόρης Δελαβέκουρας είναι στην τηλεφωνική μας γραμμή, καλό σας μεσημέρι και χρόνια πολλά.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Καλό μεσημέρι, επίσης, να είστε καλά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πήγαμε λοιπόν ένα βήμα μπρος, είμαστε στα ίδια, πήγαμε ένα βήμα πίσω και δεν το μάθαμε ποτέ, πήγαμε ένα βήμα μπρος και δεν το καταλάβαμε; Γιατί η εικόνα που δόθηκε, πέραν της καλής σχέσης και της θερμής υποδοχής του Έλληνα Πρωθυπουργού είναι ότι δε μάθαμε κάτι νέο.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Κοιτάξτε, πρώτα απ΄ όλα πέραν της θερμής υποδοχής που είχε ο Πρωθυπουργός, αυτό που πρέπει να δούμε είναι ο ισχυρός συμβολισμός που είχε η θετική ανταπόκρισή του στην πρόσκληση του Πρωθυπουργού Ερντογάν να μιλήσει στους Τούρκους Πρέσβεις.
Και αυτή την ευκαιρία ο Πρωθυπουργός την αξιοποίησε, προκειμένου να μιλήσει ανοιχτά στη ραχοκοκαλιά, ουσιαστικά, της τουρκικής διπλωματίας και να θέσει όλα αυτά τα θέματα τα οποία δημιουργούν εμπόδια στην ελληνοτουρκική προσέγγιση -στην «εταιρική σχέση», όπως την αποκάλεσε ο κ. Ερντογάν- από την άλλη όμως να μιλήσει και για το όραμά μας, την προοπτική δηλαδή της εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, προκειμένου να αναπτύξουμε το δυναμικό αυτής της σχέσης.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να τα θέσει όλα, με πολύ ξεκάθαρο και ειλικρινή τρόπο, από τις υπερπτήσεις, από την κατάσταση στην Κύπρο, τα θέματα των μειονοτήτων, όλα τα θέματα. Αυτό ακριβώς είναι και η νέα φάση στην οποίαν έχουν περάσει οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, ότι μπορούμε να μιλάμε ειλικρινά. Υπάρχουν προβλήματα και πρέπει να τα λύσουμε, συνομιλούμε, το επιδιώκουμε αυτό και αυτή η ειλικρίνεια που υπάρχει, ακόμα κι αν εκπλήσσει μερικές φορές, είναι νομίζω απαραίτητο συστατικό, αν θέλουμε να κάνουμε αυτά τα βήματα προς τα μπρος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτή την ειλικρίνεια, έτσι όπως εσείς τη χαρακτηρίζετε, την έχουμε δει ωστόσο μέχρι τώρα αρκετές φορές, σε όλες τις επαφές που είχε ο κ. Παπανδρέου με τον Τούρκο ομόλογό του, τον κ. Ερντογάν και στην Αθήνα τους έχουμε παρακολουθήσει σε αντίστοιχες δηλώσεις, ανάλογου ύφους και περιεχομένου.
Αυτό το οποίο ρώτησα λοιπόν είναι αν υπάρχουν κάποια βήματα εξέλιξης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, κάτι που πρέπει να περιμένουμε από δω και πέρα κ. Δελαβέκουρα ή αν είμαστε ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι οι σχέσεις παραμένουν σταθερές.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Μα ήδη έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα μέσα στους τελευταίους δώδεκα μήνες.
Σας θυμίζω ότι τον Μάιο έγινε η ιδρυτική συνάντηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, με την υπογραφή 22 συμφωνιών και την έναρξη μιας συνεργασίας σε ένα ευρύ φάσμα τομέων που απασχολούν και τις δύο χώρες, από τον τουρισμό, τη λαθρομετανάστευση, τη συνεργασία σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Αυτά είναι πολύ σημαντικοί τομείς.
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του Πρωθυπουργού Ερντογάν στην Αθήνα για την κλιματική αλλαγή και το συντονισμό των χωρών της περιοχής μας για την αντιμετώπισή της, είχαμε τώρα τη νεότερη επίσκεψη του δικού μας Πρωθυπουργού, προγραμματίζουμε τον Ιούλιο να γίνει το 2ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Τουρκία, ενώ το Μάρτιο θα φιλοξενήσουμε τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας τον κ. Νταβούτογλου, προκειμένου να προετοιμάσουμε το Συμβούλιο.
Ήδη υπάρχει πολύ μεγάλη κινητικότητα, αλλά ακόμα και στον πυρήνα, στο δύσκολο θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας κι εκεί έχουμε εντατικοποίηση των διερευνητικών επαφών και μια σαφή πολιτική εντολή από τους δύο Πρωθυπουργούς προς τους εκπροσώπους των δύο πλευρών να τις προχωρήσουν προκειμένου να φτάσουμε σε αποτέλεσμα. Δεν είμαστε ακόμα εκεί, αλλά αυτή η προσπάθεια πρέπει να γίνει και γίνεται.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και η προειδοποίηση της Χάγης βεβαίως και δια στόματος του Έλληνα Πρωθυπουργού του κ. Παπανδρέου.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Μα δεν μπορεί να είναι ένας διάλογος ο οποίος θα συνεχίζεται εσαεί, έχει έναν συγκεκριμένο σκοπό. Το θέμα είναι δύσκολο, είναι νομικό, είναι σύνθετο κι αυτό που λέμε είναι ότι αν οι διερευνητικές επαφές δεν μπορέσουν να φτάσουν στο αποτέλεσμα, τότε θα πρέπει να προχωρήσουμε προς τη διεθνή δικαιοσύνη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο διάλογος για τα μεγάλα ζητήματα δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται εσαεί και πάρα πολύ σωστά εσείς κάνετε και το επισημαίνετε.
Το άλλο ζήτημα των υπερπτήσεων εθίγη με έντονο τρόπο, είναι αλήθεια, από τον Πρωθυπουργό από τον κ. Παπανδρέου εχθές στο Ερζερούμ, που το έχει ξαναθίξει και το έχει επαναλάβει αρκετές φορές, έχει την δική του αξία να το λέει δυνατά ο ένας μπροστά στον άλλον.
Από την άλλη όμως ο κάτοικος του Αγαθονησίου και πολλών άλλων ελληνικών νησιών παρακολουθεί καθημερινά πάνω από το κεφάλι του οπλισμένα τουρκικά μαχητικά να κόβουν βόλτες πάνω από το Αιγαίο. Αποτέλεσμα δηλαδή δεν βλέπει.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα απ΄ όλα πρέπει να πούμε ότι έχουμε μια απαράδεκτη παραβατική συμπεριφορά.
Και το γεγονός ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός στη συγκεκριμένη συνάντηση απέναντι σε 200 Πρέσβεις της Τουρκίας έθεσε αυτά τα θέματα με τόσο καθαρό τρόπο κι ακριβώς τονίζοντας αυτή τη διάσταση που λέτε για τον κάτοικο του Αγαθονησίου, ακριβώς αυτό είναι που έπρεπε να γίνει προκειμένου η τουρκική διπλωματία να ξέρει ότι δεν υπάρχει ανοχή εκ μέρους της ελληνικής πλευράς σε αυτή την πρακτική.
Θέλω όμως να πω και κάτι άλλο και το τονίσω αυτό. Κάθε φορά που έχουμε τέτοια παραβατική συμπεριφορά εκ μέρους της Τουρκίας, τόσο το Υπουργείο Εξωτερικών όσο και το Υπουργείο Αμύνης, προβαίνουν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να προασπίσουν την εθνική κυριαρχία.
Γίνονται όλα τα διαβήματα προς διεθνείς οργανισμούς και την τουρκική πλευρά, αλλά γίνονται και οι επιχειρησιακές ενέργειες που απαιτούνται από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, άρα πρέπει να ξέρουμε ότι η προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας είναι κορυφαία προτεραιότητα και εξασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση.
Από κει και πέρα, είναι προφανές ότι τέτοιες πρακτικές εκ μέρους της Τουρκίας όχι μόνο ενέχουν τον κίνδυνο ενός θερμού επεισοδίου ενδεχομένως, αλλά ακόμη περισσότερο δημιουργούν ερωτηματικά ως προς την πραγματική βούληση και ενδεχομένως ικανότητα της Τουρκίας να προχωρήσει στην ελληνοτουρκική προσέγγιση.
Αυτό θα πρέπει η Τουρκία να το αλλάξει και θα πρέπει να μιλήσει με πράξεις. Υπάρχουν οι δηλώσεις προθέσεων, οι οποίες είναι πραγματικά θετικές. Ο Τούρκος Πρωθυπουργός και ο Έλληνας Πρωθυπουργός μοιράζονται ένα κοινό όραμα για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αυτό είναι μια πραγματικότητα η οποία είναι θετική και πάρα πολύ σημαντική, αλλά θα πρέπει να συνοδευτεί από πράξεις εκ μέρους της τουρκικής πλευράς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Δελαβέκουρα δε θα ρωτήσω αν υπάρχουν πράγματα τα οποία συζητούν οι δύο Αρχηγοί μεταξύ τους και δεν τα μαθαίνουμε ποτέ, γιατί ούτως ή άλλως και εσείς δε θα μου απαντήσετε.
Υπάρχουν πράγματα όμως τα οποία συζητούν μόνον σε επίπεδο κορυφής οι δύο χώρες κι όταν λέω κορυφής εννοώ μεταξύ του Έλληνα και του Τούρκου Πρωθυπουργού και τα οποία δεν ακούνε ούτε οι Υπουργοί των Εξωτερικών;
Και το λέω αυτό, επειδή και εχθές, όπως είχε γίνει και την τελευταία φορά στην Ελλάδα, στο μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης δύο και πλέον ώρες της συνάντησης υπήρξε μία κατ΄ ιδίαν επαφή και προς το τέλος μπήκαν στο χώρο ο κ. Δρούτσας και ο κ. Νταβούτογλου.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Θέλω να σας πω κάτι γι΄ αυτό, γιατί δεν είναι καλό να δημιουργούνται εντυπώσεις.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός, όπως όλοι οι ηγέτες του κόσμου, πραγματοποιεί και κατ΄ ιδίαν συναντήσεις. Είναι σημαντικές αυτές οι συναντήσεις, γιατί επιτρέπουν να αναπτυχθεί ένας δίαυλος επικοινωνίας και μια προσωπική σχέση μεταξύ των ηγετών, η οποία είναι απολύτως απαραίτητη, συμπληρωματικά προς τις διπλωματικές προσπάθειες, προκειμένου να πετυχαίνουμε πρόοδο.
Δεν μπορούμε λοιπόν να λέμε ότι αυτές οι συναντήσεις είναι κάποιας μορφής μυστική διπλωματία ή κάτι τέτοιο, γιατί είναι μέρος της διπλωματικής πρακτικής και υπάρχει η πλήρης εικόνα για τις συναντήσεις αυτές.
Ο Πρωθυπουργός χθες έδωσε μια συνέντευξη τύπου, έκανε ενημέρωση στους Έλληνες δημοσιογράφους και είχαμε την ευκαιρία και θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε γι΄ αυτή τη συνάντηση και για το περιεχόμενό της, στην οποία εθίγησαν πάρα πολύ σημαντικά ζητήματα.
Το θέμα της λαθρομετανάστευσης το οποίο αυτή τη στιγμή είναι στην κορυφή της ατζέντας στις τελευταίες συναντήσεις των δύο Πρωθυπουργών, είναι ακριβώς είναι ένα πάρα πολύ φλέγον ζήτημα, στο οποίο απαιτείται η συνεργασία των δύο χωρών μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να το αντιμετωπίσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και θα δούμε τι θα γίνει και με το πρωτόκολλο της επανεισδοχής.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Το θέμα του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας έχει πρακτικά αποτελέσματα για τους πολίτες των δύο χωρών, ωφέλιμα αποτελέσματα στον τουρισμό, στην οικονομία και δεν μπορούμε αυτά να τα περιβάλουμε με έναν μανδύα περί δήθεν μυστικής διπλωματίας, γιατί δεν είναι αυτή η πραγματικότητα. Και ακριβώς αυτές οι συναντήσεις παράγουν αποτελέσματα, μετά από αυτές τις συναντήσεις δίνονται οι οδηγίες προκειμένου η διπλωματική υπηρεσία να προετοιμάσει τα επόμενα βήματα, έτσι λειτουργεί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να ρωτήσω και κάτι τελευταίο κ. Δελαβέκουρα. Υπάρχει ένα αίτημα από την πλευρά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, από τον Αντιπρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας τον κ. Αβραμόπουλο, να ενημερωθεί και η Βουλή για τα όσα έγιναν στο Ερζερούμ. Θα γίνει κάτι τέτοιο από το Υπουργείο των Εξωτερικών από τον Υπουργό τον κ. Δρούτσα ή από τον Πρωθυπουργό; Είναι κάτι τέτοιο εις γνώση σας;
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Ήδη έχουμε προγραμματίσει μια συνάντηση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, το οποίο θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη.
Ο κ. Υπουργός των Εξωτερικών έχει κατ΄ επανάληψη συζητήσει στη Βουλή για όλα τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και είναι δέσμευσή του ότι θα έχει μια συνεχή ενημέρωση με την αρμόδια Επιτροπή, αλλά και την Ολομέλεια της Βουλής.
Και όπως ίσως θα γνωρίζετε, προγραμματίζεται και μια συζήτηση στη Βουλή σε επίπεδο Αρχηγών, προκειμένου να συζητηθούν όλα τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστώ θερμά κ. Δελαβέκουρα, να είστε καλά, καλό μεσημέρι και χρόνια πολλά.
κ. Γ. ΔΕΛΑΒΕΚΟΥΡΑΣ: Ευχαριστώ, χρόνια πολλά, να είστε καλά.
8 Ιανουαρίου, 2011