ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Γενικέ, βρίσκεστε αυτή την στιγμή στην Ουάσινγκτον καθώς συμμετείχατε στον Στρατηγικό Διάλογο και μάλιστα στην ομάδα Ενέργειας και στην ομάδα Εμπορίου και Επενδύσεων. Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια σχετικά με τα θέματα που συζητήθηκαν και ποιά είναι τα οφέλη που προέκυψαν για την Ελλάδα από τον Στρατηγικό Διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ;
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Κυρία Αφεντούλη, ο Στρατηγικός Διάλογος μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία. Είναι ο τρίτος γύρος του Στρατηγικού Διαλόγου που τελείωσε χθες με πολύ καλά αποτελέσματα. Ελλάδα και ΗΠΑ αυτή την στιγμή επίσημα δηλώνουν και συζητούν ως πολύ στενοί στρατηγικοί εταίροι. Και, ξέρετε, αυτό είναι πολύ σημαντικό για την πατρίδα μας. Ο Στρατηγικός Διάλογος είχε μια πολύ σπουδαία Αμυντική Συμφωνία που υπέγραψε ο Υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας με τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών, A. Blinken, η οποία αναβαθμίζει ακόμη περισσότερο το ρόλο της Ελλάδας σε όλη την περιοχή μας και δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια για τη χώρα μας. Πέραν τούτου, συζητήθηκαν και θέματα επενδύσεων και θέματα εξαγωγών.
Είναι σημαντικό να πούμε με απλά λόγια τι κάνουμε στον Στρατηγικό Διάλογο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, φέρνουμε σε επαφή τους ειδικούς των δύο χωρών, σε όλους τους τομείς στους οποίους διαπραγματευόμαστε και συζητάμε ώστε να δίνουμε λύσεις στην πράξη. Και φτάνουμε μια φορά τον χρόνο, όταν γίνεται η Ολομέλεια, το Plenary του Στρατηγικού Διαλόγου, όπου ερχόμαστε και συμφωνούμε σε αυτές τις λύσεις που μπορέσαμε και βρήκαμε. Έτσι αφενός τα ελληνικά προϊόντα μπορούν πολύ πιο εύκολα να εξάγονται στις ΗΠΑ και το αντίθετο, αφετέρου οι ελληνικές και οι αμερικανικές εταιρείες μπορούν να επενδύουν στην Αμερική και την Ελλάδα αντίστοιχα, με διαδικασίες πολύ πιο εύκολες για την αγορά.
Αντίστοιχα και στο κομμάτι της ενέργειας, συμφωνήθηκαν τα επόμενα βήματα. Συζητήσαμε πού βρισκόμαστε σε σχέση με τις επενδύσεις που γίνονται στην ενέργεια από την αμερικανική πλευρά τα τελευταία δύο χρόνια. Είχαμε και συζητήσεις για θέματα πολιτικής προστασίας -μετά τις πολύ δύσκολες φωτιές που ξέσπασαν το καλοκαίρι, οπότε θα έχουμε συνεργασία και σε αυτόν τον τομέα. Και, βέβαια, είναι και τα πολιτικά θέματα για τα οποία κρατάμε μια ανοιχτή γραμμή και ανανεώνουμε τη συνεργασία μας. Έτσι, ο Στρατηγικός Διάλογος φέρνει πιο κοντά τις δύο χώρες και στην πραγματικότητα δημιουργεί διαδικασίες συνεργασίας, ούτως ώστε να ξέρουν και οι δύο πλευρές πώς συνεργάζονται σε κάθε τομέα ανά πάσα ώρα και στιγμή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας και σύμφωνα με δημοσιευμένες πληροφορίες, η Ελλάδα αποτελεί ένα από τα ελάχιστα ευρωπαϊκά κράτη όπου επενδύουν οι ΗΠΑ για τα επόμενα τουλάχιστον πέντε χρόνια, όπως και ορίζει η εν λόγω συμφωνία. Πρακτικά τώρα, σε οικονομικό επίπεδο τι σημαίνει αυτή η συμφωνία; Τι είδους επενδύσεις δηλαδή προωθούνται στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ; Θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας;
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Κυρία Αφεντούλη, η Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια έχει αναβαθμίσει την εικόνα της, έχει προωθήσει πλέον μια καινούρια Ελλάδα. Υπάρχει ένα νέο προφίλ της χώρας στο εξωτερικό. Αυτό απεικονίζεται και στην παγκόσμια επενδυτική κοινότητα, με νέες επενδύσεις που έρχονται στην πατρίδα μας, και φυσικά και στην αμερικανική επιχειρηματική κοινότητα. Είναι γνωστό ότι Microsoft, Pfizer και Cisco επενδύουν ήδη στην Ελλάδα και τώρα έρχεται να προστεθεί η Amazon. Πρόκειται δηλαδή για μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες θέλουν μια χώρα η οποία να είναι σύγχρονη, σταθερή, δημοκρατική και να μπορεί να είναι ένας περιφερειακός παίκτης. Αυτό, λοιπόν, σφραγίζεται από τέτοιες επενδύσεις και έχει ανοίξει ο δρόμος για να μπορούμε σε διαφόρους τομείς, πέραν από τους κλασσικούς, όπως είναι ο τουρισμός και το real estate στην Ελλάδα, να πάμε πλέον και στην τεχνολογία, σε επενδύσεις τεχνολογίας ακόμη και στον αγροτικό τομέα, άρα σε σύγχρονες μορφές παραγωγής.
Εκεί, λοιπόν, η Ελλάδα με τις ΗΠΑ έχουν μια στρατηγική συμμαχία, ούτως ώστε να χρησιμοποιήσουν την Ελλάδα, που γεωγραφικά βρίσκεται στο ανατολικό μέρος της Ευρώπης, αλλά είναι μέσα στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, άρα ό,τι παράγεται και δημιουργείται στην Ελλάδα, παράγεται εντός της Ε.Ε., με τις ανάλογες προδιαγραφές. Παράλληλα, έχουμε τα Βαλκάνια, τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή, αγορές δηλαδή που είναι πολύ κοντά μας και με τις κινήσεις που κάνει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, και με την πολύ δραστήρια εξωτερική πολιτική που έχει, μπορούμε να είμαστε και ένα επενδυτικό hub, πέρα από το γεωστρατηγικό καλό σημείο που βρισκόμαστε, ούτως ώστε αυτές οι εταιρείες να μπορέσουν να ανοίξουν όλες αυτές τις αγορές. Μετά από αυτές τις μεγάλες επενδύσεις, προχωράμε και σε άλλους τομείς για να έχουμε κι ακόμη περισσότερες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε όλες αυτές τις επενδύσεις που προωθούνται στην Ελλάδα, συμπεριλαμβάνονται και επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στην πράσινη ανάπτυξη; Γιατί είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα ένα από τα θέματα που τίθεται εδώ και χρόνια είναι η επένδυση στην πράσινη ανάπτυξη, στους πράσινους τομείς.
Δεδομένου ότι, είπατε κιόλας, ότι θα υπάρξει συνεργασία στο θέμα της πολιτικής προστασίας που είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Ελλάδα, ήθελα να σας ρωτήσω αν θα υπάρξουν κάποια ερευνητικά προγράμματα για την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Ι.ΣΜΥΡΛΗΣ: Κυρία Αφεντούλη, έχει φτιαχτεί πολύ γρήγορα και πολύ καλά ένα τεράστιο σχέδιο που αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης, όπου βασικός πυλώνας είναι η πράσινη ανάπτυξη, οι νέες τεχνολογίες, οι ΑΠΕ, η καθαρή ενέργεια. Αυτό το πρόγραμμα που έχει φτιαχτεί και το οποίο ξεκινάει να υλοποιείται τους επόμενους μήνες έχει σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας. Για τις ΑΠΕ μπορώ να σας πω ότι η πολύ σημαντική απόφαση που πήρε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης να κλείσει τις μονάδες λιγνίτη στα επόμενα δεκατρία χρόνια, μας βοήθησε στο να κάνουμε γρήγορες κινήσεις ενεργειακής αναβάθμισης. Ήδη οι ΑΠΕ πάνε πολύ καλά στην Ελλάδα. Ήδη πιάνουμε τους στόχους που είχαμε βάλει για το ποσοστό ΑΠΕ που θέλουμε να έχουμε.
Δημιουργούμε νέο χώρο και τελικά μέσα από τις πολύ σημαντικές και στοχευμένες πολιτικές που έχει η κυβέρνηση έχουμε προσελκύσει επενδυτές και από τις ΗΠΑ για τις ΑΠΕ. Μπορώ να πω ότι αρχίζουμε και βρισκόμαστε μπροστά. Δε μιλάμε μόνο για τις κλασσικές ανεμογεννήτριες. Πάμε σε ακόμη πιο προηγμένα συστήματα, πάμε σε στρατηγικές επενδύσεις. Εκεί έχει σημαντικό ρόλο και η Enterprise Greece για την προσέλκυσή τους. Και νομίζω ότι έχουμε και καλές ελληνικές εταιρείες και μπορούμε να εξάγουμε τεχνογνωσία σε αυτό το κομμάτι. Άρα πάμε να εκμεταλλευτούμε πολύ γρήγορα και με σταθερά βήματα τα χρήματα που έρχονται στην Ελλάδα, ώστε η ανάπτυξη στον τομέα αυτό να είναι πολύ έντονη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα κομβικό θέμα για την Ελλάδα είναι και το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Κάνετε κάτι ως προς την κατεύθυνση αυτή, ώστε να αποκτήσουμε ίσως περισσότερη τεχνογνωσία ως προς τη διαχείριση των απορριμμάτων, για την καλύτερη και πιο αποτελεσματική διαχείρισή τους;
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Και σε αυτό το κομμάτι, η κυβέρνηση με το αρμόδιο Υπουργείο βέβαια –δεν το χειριζόμαστε εμείς αυτό- προχωράει σε στρατηγικές καλής διαχείρισης των απορριμμάτων. Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα θέμα παγκόσμιο που απασχολεί πραγματικά όλες τις δυτικές χώρες για να μπορέσουμε πολύ καλύτερα να προστατεύσουμε και τον πλανήτη μας και να εκμεταλλευθούμε τα απορρίμματα για τα οποία υπάρχει τρόπος να τα χρησιμοποιήσουμε σωστά και να τα αξιοποιούμε. Η Ελλάδα προχωράει σε αυτό, ήδη στην DUBAI EXPO που ξεκίνησε πριν από λίγες ημέρες και θα κρατήσει έξι μήνες, στο εθνικό μας περίπτερο παρουσιάζεται και μια μεγάλη ελληνική εταιρεία, η οποία έχει κάνει σύμπραξη με εμιρατιανή εταιρεία για διαχείριση τεράστιων ποσοτήτων. Αυτό δείχνει ότι υπάρχουν και ελληνικές καλές εταιρείες οι οποίες μπορούν να δραστηριοποιηθούν στο εξωτερικό στον τομέα αυτό. Κι αυτός είναι ο οδηγός για την ανάπτυξη ακόμη περισσότερων τέτοιων πολιτικών και για την προσέγγιση ακόμη περισσότερων τέτοιων επενδυτών στη χώρα μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε τι βαθμό και με ποιο τρόπο έχει επηρεάσει η πανδημία την επενδυτική προσέγγιση ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ; Τι έχει αλλάξει ως προς το θεσμικό πλαίσιο των επενδύσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ;
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Ξέρετε, στην πανδημία η Ελλάδα κατάφερε κάτι πολύ σημαντικό. Εκτός από την καλή διαχείριση για να έχουμε τις λιγότερες δυνατές απώλειες, η Ελλάδα κατάφερε να αναβαθμίσει πολύ γρήγορα την εικόνα της, γιατί έγινε πολύ καλή διαχείριση της πανδημίας. Κατάφερε επίσης να αξιοποιήσει πολύ καλά και τον χρόνο, έτσι ώστε να ψηφιοποιηθεί πιο γρήγορα, να εκσυγχρονιστεί πιο γρήγορα και έτσι να έχει τα απαραίτητα εφόδια και τα απαραίτητα κριτήρια που χρειάζονται για να έρθουν οι επενδυτές. Πλέον δεν είναι απλά μια πολύ ωραία χώρα η Ελλάδα στην οποία ένας επενδυτής θα έρθει δύσκολα να βάλει τα χρήματά του, διότι αποδείξαμε ότι μπορούμε να είμαστε ευέλικτοι, μπορούμε να έχουμε fast track διαδικασίες, μπορούμε να προσαρμόζουμε το θεσμικό μας πλαίσιο και μπορούμε να είμαστε φιλοεπενδυτικοί.
Ίσως έχουμε την πιο φιλοεπενδυτική κυβέρνηση της σύγχρονης ιστορίας μας, με τις εντολές και τις οδηγίες του ίδιου του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και όλων των υπουργών και όλης της κυβέρνησης. Είμαστε μια χώρα στην οποία οι επενδυτές πλέον, βλέπουν ένα πρόσωπο. Έχουμε δημιουργήσει και μια δομή στην οικονομική διπλωματία κατ’ εντολή του Πρωθυπουργού μας, και του Υπουργού των Εξωτερικών, του κύριου Δένδια, μαζί με τον Υφυπουργό, τον κύριο Φραγκογιάννη, όπου πλέον ο επενδυτής μπορεί να βρει με ποιόν θα μιλήσει. Πλέον έχουμε ένα σημείο, το Υπουργείο Εξωτερικών, στο οποίο υπάρχουν οι εμπορικοί μας ακόλουθοι και οι Πρεσβείες μας σε όλο τον πλανήτη. Υπάρχει η Enterprise Greece, που είναι το σημείο αιχμής, ως εταιρεία προσέλκυσης επενδύσεων και προώθησης των ελληνικών εξαγωγών. Υπάρχει ο ΟΑΕΠ -για την ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων- που αναβαθμίζεται τώρα για να παίξει ένα σημαντικό ρόλο για το πως μπορούν οι ελληνικές εταιρείες να εξάγουν στο εξωτερικό με ασφάλεια.
Έτσι, για παράδειγμα, ο επενδυτής μπορεί να πάει στο Προξενείο μας στη Νέα Υόρκη να μιλήσει με τους εμπορικούς μας ακολούθους. Αυτόματα να συνδεθεί με την Enterprise Greece, να του γίνει μια παρουσίαση των κινήτρων που υπάρχουν στον κλάδο που θέλει να επενδύσει και πριν φτάσει στην Ελλάδα να έχει και ένα κλεισμένο ραντεβού με το αρμόδιο υπουργείο, με τους αρμόδιους φορείς, ώστε να ξέρει ότι μπορεί να κάνει την επένδυσή του. Και πλέον όταν φτάσει στην Ελλάδα, να κάνει το επόμενο βήμα του.
Οπότε όλο αυτό είναι μια διαδικασία που διευκολύνει τους επενδυτές και μάλιστα είναι πολύ πιο φιλική προς αυτούς. Διότι ασχολείσαι με τον επενδυτή και μπορείς πριν φτάσει στη χώρα να τον έχεις εξυπηρετήσει. Καταλαβαίνετε ότι λειτουργείς με όρους σχεδόν ιδιωτικού τομέα –αν μου επιτρέπετε να το πω- το οποίο είναι και το ζητούμενο. Το κράτος πρέπει να λύνει προβλήματα, να διευκολύνει διαδικασίες και να είναι αρωγός του επενδυτή. Δεν πρέπει να είναι ούτε απέναντί του, ούτε να αποτελεί ένα εμπόδιο για αυτόν. Κι αυτό προσπαθούμε να κάνουμε. Και νομίζω ότι τον τελευταίο καιρό, γίνεται καλά. Αν μου επιτρέπετε να αναφέρω ότι οι στρατηγικές επενδύσεις που διαχειρίζεται στην προσέλκυση επενδύσεων η Enterprise Greece, τα τελευταία δύο χρόνια έφτασαν τα 4,8 δισ. ευρώ, τα οποία εγκρίθηκαν και τα οποία αυτήν την στιγμή υλοποιούνται. Όταν στην προηγούμενη πενταετία ήταν 1,6 δισ. ευρώ. Αυτό δείχνει τη μεγάλη διαφορά που υπάρχει. Αυτό είναι μια συλλογική δουλειά που γίνεται από όλη την κυβέρνηση. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Τα νούμερα αποδεικνύουν ότι δεν είναι κάτι που απλά μας έτυχε. Οφείλω να πω ότι το pipeline που υπάρχει στην Enterprise Greece είναι συνεχώς γεμάτο και για πρώτη φορά η χώρα έχει το καλό «πρόβλημα» ότι πρέπει να προλαβαίνει να συναντά επενδυτές και να εξηγεί τα κίνητρα που υπάρχουν για να έρθουν να επενδύσουν στην Ελλάδα. Αυτό το momentum πρέπει να το κρατήσουμε και να το συνεχίσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα από τα θέματα που έχουν τεθεί κατά καιρούς από Έλληνες επιχειρηματίες-παραγωγούς στην Ελλάδα είναι το θέμα της πιστοποίησης των προϊόντων. Ήθελα να σας ρωτήσω σε τι βαθμό έχουν απλοποιηθεί οι διαδικασίες πιστοποίησης προϊόντων στην Ελλάδα, ώστε να μπορέσουν να τα προωθήσουν στο εξωτερικό και να ενισχυθούν τελικά οι εξαγωγές των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό και ειδικότερα στην Αμερική.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Η πιστοποίηση των ελληνικών προϊόντων ακολουθεί τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Οι διαδικασίες διαρκώς εκσυγχρονίζονται ούτως ώστε να είναι γρήγορες και αποτελεσματικές και ένα μέρος της συζήτησης του Στρατηγικού Διάλογου που έχουμε για τις εξαγωγές, αφορά το πώς αυτές οι πιστοποιήσεις θα είναι συμβατές με την αμερικανική αγορά. Αυτό δεν είναι ένα θέμα που έχει να κάνει μόνο με το πώς κινείται το ελληνικό δημόσιο με τις πιστοποιήσεις, αλλά και το πώς αυτό θα γίνει συμβατό με τις αμερικανικές διαδικασίες. Γι’ αυτό με τους εταίρους μας στις ΗΠΑ συζητάμε για τους τρόπους που θα γίνει συμβατό και γρήγορο προς όφελος των εξαγωγέων και των δύο χωρών. Οι συζητήσεις προχωράνε και νομίζω ότι σιγά-σιγά θα ξεκινήσουμε να έχουμε αποτελέσματα και σε αυτό. Τα ελληνικά προϊόντα να έχουν τη θέση που τους αναλογεί στην αμερικανική αγορά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Γενικέ, σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Εγώ σας ευχαριστώ κυρία Αφεντούλη. Με χαρά τους επόμενους μήνες που θα επισκεφθούμε τη Νέα Υόρκη να τα πούμε και από κοντά. Ξέρετε, οι ΗΠΑ είναι πολύ σημαντικές για την Ελλάδα. Η ελληνική ομογένεια είναι πολύ σημαντική για εμάς. Η «άλλη πλευρά» του υπουργείου, το κομμάτι του απόδημου ελληνισμού, έχει την άμεση επαφή με τους ομογενείς μας, αλλά κι εμείς θα θέλαμε να τους συναντήσουμε από κοντά, να μιλήσουμε για επενδύσεις, να μας περάσουν την πραγματικότητα την οποία ζουν. Είναι σημαντική για να διαμορφώνεις μια πιο σωστή εικόνα και να μπορείς να βοηθάς περισσότερο τις εξαγωγές και τις επενδύσεις. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ. Θα σας περιμένουμε να συζητήσουμε περαιτέρω, όταν με το καλό έρθετε στη Νέα Υόρκη. Καταλαβαίνουμε ότι στο πλαίσιο αυτό, η επαφή με τον ελληνισμό της διασποράς είναι σημαντική. Ενδεχομένως να υπάρχουν ομογενείς, Ελληνοαμερικάνοι στην προκειμένη περίπτωση, που να επιθυμούν να επενδύσουν ίσως στην Ελλάδα και η επικοινωνία μαζί σας να έχει ιδιαίτερη σημασία, όχι μόνο ως προς το επενδυτικό κομμάτι, αλλά και ως προς τη σύσφιξη ευρύτερα των σχέσεων μεταξύ απόδημου ελληνισμού και Ελλάδας.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Βεβαίως κυρία Αφεντούλη. Βέβαια, να ξέρετε ότι η συνεργασία μας με την ομογένεια δεν έχει σταματήσει ποτέ. Ο κορωνοϊός μας απέτρεψε να μπορούμε να συναντηθούμε δια ζώσης, όμως συχνά σε τηλεδιασκέψεις με την ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ, συζητούμε τα θέματα μαζί τους και τους επόμενους μήνες θα μπορέσουμε να ξανασυναντηθούμε μετά από ενάμιση χρόνο από κοντά, γιατί αυτό ξέρετε πάντοτε βοηθάει να έχουμε καλύτερη συνεργασία στον τομέα που αναφέρατε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ κύριε Γενικέ.
Ι. ΣΜΥΡΛΗΣ: Να είστε καλά. Κι εγώ ευχαριστώ.
19 Οκτωβρίου, 2021