Συνέντευξη Τύπου Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλου για τα επιτεύγματα της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε.

Συνέντευξη Τύπου Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλου για τα επιτεύγματα της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε.Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος παραχώρησε σήμερα, Δευτέρα 30 Ιουνίου, συνέντευξη Τύπου, με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στα σημαντικότερα επιτεύγματα της Ελληνικής Προεδρίας και απάντησε σε ερωτήματα δημοσιογράφων τόσο για ζητήματα της Ελληνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και για γενικότερα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλημέρα σε όλους. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ που ανταποκριθήκατε στην πρόσκλησή μας, προκειμένου να παρακολουθήσετε τη συνέντευξη Τύπου του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Εξωτερικών, κ. Βενιζέλου, για τα επιτεύγματα της Ελληνικής Προεδρίας.
Μετά την ολοκλήρωση της παρέμβασης του κ. Βενιζέλου θα ακολουθήσουν και σύντομες ερωτήσεις για θέματα της Προεδρίας και γενικότερα ζητήματα της εξωτερικής και γενικότερης πολιτικής.
Κύριε Πρόεδρε, έχετε το λόγο.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Καλημέρα σας. Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας. Ιδιαίτερα θα μου επιτρέψετε να επισημάνω την παρουσία των κυρίων πρέσβεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μας τιμούν με την παρουσία τους και των ακολούθων Τύπου των πρεσβειών. Η παρουσία των πρέσβεων μας τιμά ιδιαιτέρως, αλλά δείχνει και την αποδοχή που είχε η Ελληνική Προεδρία που ολοκληρώνεται σήμερα.
Κυρίες και κύριοι, σήμερα λοιπόν, 30 Ιουνίου, ολοκληρώνεται η πέμπτη κατά σειρά Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέμπτη μετά την ένταξη της Ελλάδας στις τότε ευρωπαϊκές κοινότητες.
Το εξάμηνο που ολοκληρώνεται σήμερα ήταν ένα εξάμηνο γεμάτο από προκλήσεις, αλλά, θα μου επιτρέψετε να πω, γεμάτο και από επιτεύγματα.
Ο Πρωθυπουργός, αλλά και εγώ, θα έχουμε την ευκαιρία το βράδυ στον ίδιο αυτό χώρο, στον συμβολικό χώρο του Ζαππείου που στέγασε τις αρμοδιότητες της Ελληνικής Προεδρίας, στη μικρή τελετή λήξης να αναφερθούμε στην πυκνότητα αυτού του πρώτου εξαμήνου του 2014.
Επιτρέψτε μου για τις ανάγκες της συζήτησής μας να θυμίσω ότι το εξάμηνο αυτό δεν ήταν μόνο το εξάμηνο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και το εξάμηνο των δημοτικών, περιφερειακών και ευρωπαϊκών εκλογών. Οι ευρωπαϊκές εκλογές αφορούσαν και τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά εμείς επιπλέον στην Ελλάδα είχαμε και δημοτικές και περιφερειακές εκλογές με πολύ μεγάλη πολιτική ένταση.
Το εξάμηνο αυτό ήταν το εξάμηνο της επιβεβαίωσης του πρωτογενούς πλεονάσματος που πέτυχε η χώρα μας το 2013, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ολοκλήρωση της δημοσιονομικής προσαρμογής και τη δρομολόγηση της εξόδου από την κρίση, και, βέβαια, το εξάμηνο αυτό ήταν ένα εξάμηνο γεμάτο από διεθνείς κρίσεις, με κορυφαία την κρίση στην Ουκρανία και ως εκ τούτου την κρίση στις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία, με πολύ σημαντικές επιπτώσεις σε όλους τους τομείς, ιδίως στον τομέα της ενέργειας.
Είχα πει όταν ξεκινούσε η Προεδρία ότι διαθέτουμε πολύ μεγάλη θεσμική μνήμη στο Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και σε όλη την ελληνική δημόσια διοίκηση, λόγω των προηγούμενων τεσσάρων Προεδριών, που ταυτίζονται με πολύ μεγάλες εξελίξεις στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, κυρίως με μεγάλα κύματα διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επί των ημερών προηγούμενων ελληνικών Προεδριών προήχθη από το επίπεδο της Ευρώπης των 12 στο επίπεδο της Ευρώπης των 15 και από το επίπεδο της Ευρώπης των 15 στο επίπεδο της Ευρώπης των 25.
Είχαμε ορίσει για την Προεδρία του εξαμήνου αυτού σαφείς προτεραιότητες, τις ξέρετε όλοι πάρα πολύ καλά. Προτεραιότητες ταυτισμένες στην πραγματικότητα με τις αγωνίες και τις ανάγκες των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προσπαθήσαμε να οργανώσουμε την προεδρία με τον μέγιστο δυνατό επαγγελματισμό και με τα πιο λιτά οικονομικά μέσα και νομίζω ότι αυτός ο συνδυασμός πέτυχε.
Επίσης, καταφέραμε να έχουμε τον υψηλότερο δυνατό βαθμό εσωτερικού συντονισμού, δηλαδή διυπουργικού συντονισμού στην Ελλάδα. Συντονίσαμε όλες τις επιμέρους συνθέσεις του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό το συντονιστικό ρόλο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων. Και πρέπει επίσης να αναδείξω εδώ το ρόλο της Επιτροπής των Μονίμων Αντιπροσώπων του COREPER Ι και ΙΙ, αλλά και της Επιτροπής Πολιτικής Ασφάλειας.
Οργανώσαμε την πέμπτη αυτή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα σε ένα κλίμα στενής και αποδοτικής συνεργασίας με τις μόνιμες προεδρίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον Πρόεδρο Ρομπάι, του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, τη μόνιμη αντιπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την κυρία Άστον, φυσικά και σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της, αλλά και σε συντονισμό με τη μόνιμη Προεδρία του EUROGROUP που συνάπτεται με τα ζητήματα του ECOFIN, μιας από τις σημαντικές συνθέσεις του Συμβουλίου.
Κινηθήκαμε σε απόλυτο συντονισμό με τον Πρόεδρο, τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, βεβαίως, σε συνεργασία με το Κολέγιο των Επιτρόπων. Είχαμε επίσης πολύ καλό, φιλικό συντονισμό με τη Γραμματεία του Συμβουλίου.
Ιδιαίτερα θέλω να τονίσω όχι μόνο από θεσμική υποχρέωση, αλλά γιατί αυτό ανταποκρίνεται στην αλήθεια, την πολύ καλή συνεργασία μας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τη σύνθεσή του που ολοκληρώνει τη θητεία της σήμερα, με τον Πρόεδρο Μάρτιν Σουλτς, με τη Διάσκεψη των Προέδρων, με τους Προέδρους και όλες τις Επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Θα μου επιτρέψετε εγώ, ως Υπουργός Εξωτερικών, να επισημάνω τη συνεργασία με την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και τον Πρόεδρο τον κ. Μπροκ, φυσικά με την Ολομέλεια και με όλες τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Είναι πολύ σημαντικό να δώσουμε, νομίζω, μερικές ενδείξεις στατιστικού χαρακτήρα. Πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα περισσότερες από 161 συναντήσεις, από τις οποίες 21 σε υπουργικό επίπεδο. Πραγματοποιήθηκαν υπό Ελληνική Προεδρία 36 συνεδριάσεις του Συμβουλίου υπό διάφορες συνθέσεις στις Βρυξέλλες και το Λουξεμβούργο. Πραγματοποιήθηκαν παραπάνω από 1.500 συνεδριάσεις 150 διαφορετικών ομάδων εργασίας. Πραγματοποιήθηκαν 67 συνεδριάσεις της Επιτροπής Μονίμων Αντιπροσώπων του COREPER I & II. Στο Ζάππειο φιλοξενήθηκαν παραπάνω από 12.000 μέλη αντιπροσωπειών. Φιλοξενήθηκαν παραπάνω από 3.000 συνάδελφοί σας δημοσιογράφοι των ευρωπαϊκών και των διεθνών μέσων ενημέρωσης, τεχνικοί και γενικότερα άνθρωποι της επικοινωνίας.
Είναι επίσης σημαντικό να θυμίσω ότι η Ελληνική Προεδρία οργάνωσε ένα λιτό, αλλά συμβολικό πολιτιστικό πρόγραμμα. Η δε επικοινωνιακή μας πολιτική, εξαρχής, με το λογότυπο και το μότο της Προεδρίας έτυχε μιας πάρα πολύ θερμής υποδοχής, βραβεύτηκε. Είχε χάρη στον εκπρόσωπο Τύπου της Προεδρίας, τον κ. Κούτρα, τον αναπληρωτή του, τα στελέχη του Υπουργείου Εξωτερικών, αλλά φυσικά και της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας μια πάρα πολύ έντονη παρουσία στο διαδίκτυο και με τη σελίδα της Προεδρίας και με το twitter, μια δραστηριότητα η οποία είχε πάρα πολύ μεγάλη ανταπόκριση.
Θα μου επιτρέψετε, πριν προχωρήσω στον πολιτικό απολογισμό, να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στον στενότερο συνεργάτη μου στο ζήτημα της Προεδρίας, Υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις κ. Δημήτρη Κούρκουλα, που με αναπλήρωσε σε αρκετές από τις δραστηριότητες και στο Συμβούλιο και στο Κοινοβούλιο. Τον Υφυπουργό Εξωτερικών, τον κ. Άκη Γεροντόπουλο, που ανέλαβε τις μακρινές, συνήθως εκτός Ευρώπης και πολυήμερες αποστολές.
Θα μου επιτρέψετε να ευχαριστήσω τους Γενικούς Γραμματείς του Υπουργείου, τον Γενικό Γραμματέα, πρέσβη κ. Μητσιάλη και τον Γενικό Γραμματέα των Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, τον κ. Μίχαλο και από την πλειάδα των υπηρεσιακών στελεχών που θα ήθελα να μνημονεύσω και στο Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά γενικότερα στην ελληνική δημόσια διοίκηση, θα μου επιτρέψετε να μνημονεύσω κάποια ονόματα: την πρέσβη κυρία Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Γενική Διευθύντρια Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, που σήκωσε ένα τεράστιο βάρος. Το Μόνιμο Αντιπρόσωπό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέσβη κ. Θεόδωρο Σωτηρόπουλο, τον αναπληρωτή Μόνιμο Αντιπρόσωπο, πρέσβη κ. Ανδρέα Παπασταύρου, και τον επικεφαλής του Γραφείου της Προεδρίας στην Αθήνα, τον πρέσβη κ. Τζιρά.
Θέλω επίσης πριν προχωρήσω στον πολιτικό απολογισμό για μια ακόμη φορά να ευχαριστήσω όλους τους χορηγούς, τους οποίους θα τιμήσουμε με τον πρέποντα τρόπο, γιατί χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσαμε να ανταποκριθούμε με την ευελιξία που απαιτείται σε όλα τα θέματα.
Περιττεύει να τονίσω ότι εξαρχής ήμασταν σε πολύ στενό συντονισμό με την επόμενη Προεδρία που αναλαμβάνει αύριο, την Ιταλική Προεδρία. Συμφωνήσαμε στις προτεραιότητες, συγκροτούμε με την Ιταλική Προεδρία στην πραγματικότητα ένα Μεσογειακό Έτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι επί των ημερών της Ελληνικής Προεδρίας ανασυγκροτήθηκε η μεσογειακή ομάδα με τις επτά κατεξοχήν μεσογειακές χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ήδη πραγματοποίησε δυο συναντήσεις, στις Βρυξέλλες και στο Αλικάντε της Ισπανίας.
Και χαιρόμαστε γιατί, μετά την Ιταλία, οι άλλες δυο Προεδρίες που συγκροτούν το επόμενο τρίο, η Προεδρία της Λετονίας και η Προεδρία του Λουξεμβούργου, είναι πραγματικά έτοιμες να συνεχίσουν τον καμβά στον οποίο κινήθηκε και η Ελληνική Προεδρία, η οποία με τη σειρά της αξιοποίησε όσο μπορούσε περισσότερο τα επιτεύγματα, τις προσπάθειες της Λιθουανικής Προεδρίας. Αυτή είναι μια συνεχής σκυταλοδρομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία όμως έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, γιατί αναδεικνύει μια αρχή που δεν πρέπει να ξεχαστεί, την αρχή της θεσμικής ισοτιμίας όλων των κρατών μελών.
Και εάν θέλετε να σας πω με μια και μόνη φράση ποιο ήταν το μεγαλύτερο στοίχημα της Ελληνικής Προεδρίας του εξαμήνου που λήγει, το στοίχημα αυτό ήταν η Ελλάδα της κρίσης που τροφοδότησε πολλά δημοσιεύματα, πολλά αρνητικά και άδικα σχόλια, πολλά στερεότυπα τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα τα προηγούμενα χρόνια, η Ελλάδα, λοιπόν, στη βάση ακριβώς της αρχής της θεσμικής ισοτιμίας των κρατών μελών, να ασκήσει για πέμπτη φορά την Προεδρία, να την ασκήσει με οργανωμένο, αποτελεσματικό, επαγγελματικό και τελικά πετυχημένο τρόπο, γιατί αυτό αναδεικνύει μια Ελλάδα διαφορετική, μια Ελλάδα της κανονικότητας, της ομαλότητας, μια Ελλάδα που μπορεί να διευθύνει με επιτυχία τις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο επίπεδο του Συμβουλίου. Και να την εκπροσωπήσει με αξιοπιστία και αξιοπρέπεια και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και διεθνώς στο πλαίσιο που αυτό είναι αρμοδιότητα της περιοδικής Προεδρίας και δεν είναι αρμοδιότητα των μονίμων προεδριών και ιδίως της Υπάτης Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σας θυμίζω, λοιπόν, ότι η πρώτη προτεραιότητα που είχαμε θέσει στον εαυτό μας ως Προεδρία, ήταν αυτή που αφορούσε τα ζητήματα της ανάπτυξης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, τα ζητήματα που συνδέονται με την απασχόληση και ιδίως με την απασχόληση των νέων.
Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι σε αυτόν ειδικά τον τομέα, της ανάπτυξης και της απασχόλησης, καταφέραμε τους προηγούμενους έξι μήνες να δώσουμε έμφαση στο πακέτο ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που μπορεί να διασφαλίσει την έγκαιρη και σταθερή χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
Από την άποψη αυτή η συμφωνία για τη χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας, που διασφαλίζει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση της νέας Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της Ένωσης, και η υιοθέτηση νομικών πράξεων που αφορούν την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης της πρώτης και δεύτερης πράξης της ενιαίας αγοράς, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς όφελος του πολίτη, είναι δυο χαρακτηριστικές εξελίξεις.
Ακόμη πιο χαρακτηριστική εξέλιξη είναι η προσπάθειά μας για την ενεργοποίηση της λεγόμενης «Πρωτοβουλίας για τους Νέους», που αφορά την καρδιά του ευρωπαϊκού προβλήματος, που είναι η οξυμένη ανεργία των νέων και η παροχή δυνατοτήτων ένταξης των νέων ανθρώπων ηλικίας έως 24 ετών στην αγορά εργασίας.
Η δεύτερη προτεραιότητα αφορούσε την εμβάθυνση της Ευρωζώνης και της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Έχει αποκτήσει πολύ μεγάλη διασημότητα ήδη το γεγονός ότι καταφέραμε να συμφωνήσουμε στον κανονισμό για τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης, που είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της Τραπεζικής Ένωσης σε συνδυασμό με την διακυβερνητική συμφωνία για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης των τραπεζών.
Παράλληλα ολοκληρώθηκε ένας σημαντικός αριθμός νομοθετημάτων στον τομέα της αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ασφάλειας και της διαφάνειας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά και της υπευθυνότητας των εμπλεκομένων σε αυτό.
Οτιδήποτε συνδέεται με την οικονομική διακυβέρνηση, με την Τραπεζική Ένωση, με τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, δεν αφορά τους τραπεζίτες ή τις τράπεζες, αλλά αφορά τους πολίτες, τους καταθέτες, τις επιχειρήσεις και ιδίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιδιώκουν να έχουν πρόσβαση στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια πραγματικά ενιαία αγορά, αν δεν υπάρχει μια ενιαία τραπεζική αγορά και εάν δεν αρθούν οι μεγάλες εσωτερικές ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα αυτό.
Οι ανισότητες αυτές αφορούν δυο κατεξοχήν ζητήματα: το ύψος των επιτοκίων χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις και ιδίως προς τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Δεν μπορεί μια ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση να δανείζεται με ένα επιτόκιο 5 ή 6 μονάδων ακριβότερο από αυτό που δανείζεται μια γερμανική επιχείρηση. Και το δεύτερο πολύ σημαντικό στοιχείο είναι να υπάρχει η ίδια αίσθηση ασφάλειας των καταθέσεων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ακριβώς για να μην υπάρχει ροή καταθέσεων από τις χώρες της περιφέρειας, ή τις πιο ασθενείς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τις ισχυρότερες χώρες του ευρωπαϊκού κέντρου.
Η τρίτη προτεραιότητά μας ήταν αυτή που έδινε έμφαση στην προστασία των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και της κινητικότητας, κυρίως μέσω της προώθησης της συζήτησης για το μέλλον του ευρωπαϊκού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
Καταφέραμε, νομίζω, να καταστήσουμε σαφές πως η μετανάστευση δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο των χωρών του Νότου, ή των χωρών που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα, καθώς και οι επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή της Ένωσης γίνονται αισθητές από όλους, μολονότι σε διαφορετική έκταση και ένταση. Από την άποψη αυτή θεωρούμε κορυφαία ίσως επιτυχία της Ελληνικής Προεδρίας τον καθορισμό των στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών για τον νομοθετικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό στον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Είναι το λεγόμενο «πακέτο των μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το νέο αυτό κείμενο επανατοποθετεί στο επίκεντρο την αρχή της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής των βαρών μεταξύ των κρατών μελών. Τοποθετεί την αρχή αυτή πρακτικά στο επίκεντρο των πολιτικών μας για το άσυλο και τη διαχείριση των συνόρων και των μεταναστευτικών ροών. Συνδέει τη μετανάστευση με την εξωτερική πολιτική της Ένωσης, με την αναπτυξιακή συνεργασία και τη συνεργασία με τρίτες χώρες. Εισάγει την αρχή της λεγόμενης θετικής αιρεσιμότητας σε συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες, ενώ περιλαμβάνει την ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών επιστροφής σε συνδυασμό με την πολιτική θεωρήσεων και επανεισδοχής.
Ο τέταρτος άξονας των προτεραιοτήτων μας, όπως θυμάστε, ο λεγόμενος οριζόντιος, ήταν μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη θάλασσα, κάτι που συνάδει με το χαρακτήρα της χώρας μας, ως χώρας ναυτιλιακής και νησιωτικής.
Η Ελλάδα, το προηγούμενο εξάμηνο, ανέδειξε την αξία της θάλασσας ως πηγής ευημερίας και ασφάλειας για τους Ευρωπαίους πολίτες και έθεσε τους όρους που πρέπει να διέπουν τη θαλάσσια διακυβέρνηση με στόχο την περιφρούρηση της ασφάλειας και την αξιοποίηση των ευκαιριών που προκύπτουν από τις θαλάσσιες δραστηριότητες για την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών.
Κομβικό σημείο εξέλιξης στο σημείο αυτό αποτελεί η υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Θαλάσσιας Ασφάλειας στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της προηγούμενης εβδομάδας, της 24ης Ιουνίου 2014, που ήταν και το τελευταίο Συμβούλιο της Ελληνικής Προεδρίας. Καταφέραμε να συμφωνήσουμε σε μια εξαντλητική καταγραφή των στρατηγικών συμφερόντων της Ένωσης και των κρατών μελών, γεγονός που επιτρέπει την αποδοτικότερη προώθησή τους. Αναδείξαμε τη σημασία της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών για την οικονομία και την ευημερία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και των ίδιων των πολιτών, καθώς και την ενεργειακή ασφάλεια και τη σημασία που έχει η ενεργειακή ασφάλεια για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Η Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια διατυπώνει και οριοθετεί με σαφήνεια τον όρο «εξωτερικά θαλάσσια σύνορα», αναδεικνύει τη σημασία της περιφρούρησής τους και της αντιμετώπισης των σχετικών απειλών, όπως είναι το μεταναστευτικό, η πειρατεία, η τρομοκρατία και άλλες παράνομες δραστηριότητες. Αναδεικνύει, επίσης, τη σημασία που έχει ως κανόνας αναφοράς η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Αυτό, όπως αντιλαμβάνεστε, έχει προφανή σημασία για την Ελλάδα, καθώς μεγάλο μέρος των εθνικών συνόρων αποτελούν εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η νέα Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια αναδεικνύει την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών για την αντιμετώπιση απειλών στο θαλάσσιο χώρο, ως βασική αρχή που διέπει τη στρατηγική αυτή. Διασφαλίζει τον σεβασμό στην αρχή της αυτονομίας λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της συνεργασίας της Ένωσης με διεθνείς οργανισμούς, όπως κυρίως ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και το ΝΑΤΟ, αλλά και τρίτες χώρες για την από κοινού αντιμετώπιση απειλών στον θαλάσσιο χώρο.
Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι το 90% του εξωτερικού εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το 40% του εσωτερικού εμπορίου διακινείται μέσω της θάλασσας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατατάσσεται στην τρίτη θέση των εξαγωγών και στην πέμπτη θέση των παραγωγών προϊόντων αλιείας. Πάνω από 400 εκατομμύρια επιβάτες μετακινούνται μέσω των λιμανιών της Ένωσης κάθε χρόνο. Αυτό νομίζω ότι μας επιτρέπει να καταλάβουμε το μέγεθος της παρέμβασης αυτής και από οικονομικής και από πολιτικής πλευράς.
Πέρα από αυτά όμως θα ήθελα να επισημάνω και ορισμένα επιτεύγματα στον τομέα των ευρωπαϊκών θεσμών. Σημαντικό επίτευγμα αποτελεί η υιοθέτηση του Κανονισμού για το καθεστώς και τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και των ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι αναδείξαμε από διάφορες πλευρές την αρχή της αλληλεγγύης ως θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από τη μια μεριά θα πρέπει να μνημονεύσω τους νέους κανόνες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, που θα επιτρέψουν την ταχύτερη αντίδραση σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, και από την άλλη μεριά την απόφαση για τον τρόπο εφαρμογής της ρήτρας αλληλεγγύης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ρήτρα αλληλεγγύης προβλέπεται από τις συνθήκες και τίθεται, πλέον, σε εφαρμογή. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ενισχύεται η από κοινού δράση των κρατών μελών και της Ένωσης για συνδρομή προς κράτη μέλη σε περιπτώσεις τρομοκρατικής επίθεσης ή ανθρωπογενούς ή φυσικής καταστροφής.
Εκτός από αυτά υπήρχαν, βεβαίως, και οι πάγιες προτεραιότητές μας σε σχέση με τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά και σε σχέση με τις πολιτικές Γειτονίας και αυτό για μας σήμαινε, κυρίως, να διατηρήσουμε ζωντανή τη νότια διάσταση και την επαφή με τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, γενικότερα με τον αραβικό κόσμο, γιατί, ούτως ή άλλως, η Ανατολική Γειτονία, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, ήταν στο επίκεντρο της προσοχής και της διεθνούς ειδησεογραφίας.
Κατά την διάρκεια της Προεδρίας μας, θα μου επιτρέψετε να επισημάνω ότι οργανώσαμε τη Σύνοδο Υπουργών των Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στις 8 Μαΐου, στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να αναζωπυρώσουμε τη μνήμη και το κεκτημένο της Ατζέντας Θεσσαλονίκη 2014 που ήταν το βασικό επίτευγμα της τέταρτης Ελληνικής Προεδρίας, της Προεδρίας του 2003.
Η συνάντηση της Θεσσαλονίκης μας έδωσε την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε την επιμονή μας στην ευρωατλαντική προοπτική όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Τα δε συμπεράσματα της συνάντησης αυτής νομίζω ότι θα επηρεάσουν στο μέλλον τις σχετικές αποφάσεις και του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Από πλευράς Νότιας Γειτονίας, ιδιαίτερη σημασία θα μου επιτρέψετε να αποδώσω στο γεγονός ότι φιλοξενήσαμε στην Ελλάδα, στις 10 και 11 Ιουνίου, στην Αθήνα, εδώ, στο Ζάππειο τη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών του Αραβικού Συνδέσμου.
Στο πλαίσιο της Συνόδου αυτής εξήχθησαν πολύ σημαντικά συμπεράσματα, επηρεασμένα, βεβαίως, από τις ανοιχτές κρίσεις στο Ιράκ και στη Συρία, αλλά οργανώθηκαν και πάρα πολλές διμερείς επαφές, εξίσου σημαντικές με τις διμερείς επαφές που είχαμε στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης - Αφρικανικών Χωρών.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός, θα μου επιτρέψετε να πω, ότι επί των ημερών της Ελληνικής Προεδρίας, είχαμε σημαντικές εξελίξεις που αφορούν και χώρες της Ανατολικής Γειτονίας. Είχαμε τη χαρά να υποδεχθούμε, εδώ, όλη την πολιτική ηγεσία της Μολδαβίας την ημέρα που ήρθησαν οι περιορισμοί σε σχέση με τις θεωρήσεις και, επίσης, είχαμε την ευκαιρία να προεδρεύσουμε μιας σειράς Συμβουλίων Σύνδεσης ή διακυβερνητικών διασκέψεων που είχαν πολύ μεγάλη σημασία για όλο το τόξο, στο οποίο αναφέρθηκα προηγουμένως.
Ενδεικτικά, αναφέρω ότι το εξάμηνο της Ελληνικής Προεδρίας πραγματοποιήθηκαν Συμβούλια Συνεργασίας, Σύνδεσης ή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ιράκ, του Ουζμπεκιστάν, της Τυνησίας, της Αλβανίας, της Αλγερίας, της Τουρκίας, του Μαυροβουνίου και της Μολδαβίας.
Είχαμε την τιμή να προεδρεύσουμε στην εναρκτήρια Διακυβερνητική Διάσκεψη για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Διακυβερνητική Διάσκεψη Ευρωπαϊκής Ένωσης - Μαυροβουνίου, με το οποίο ανοίχτηκαν άλλα 5 κεφάλαια ουσιαστικά στη διαπραγμάτευση για την ένταξη του Μαυροβουνίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ιδιαίτερα θα μου επιτρέψετε να επισημάνω το Συμβούλιο Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, τη Δευτέρα 23 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο, κάτι που μας έδωσε την ευκαιρία, φυσικά, μιλώντας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να αναδείξουμε τη σημασία που έχει η αποδοχή, εκ μέρους της γειτονικής μας χώρας, μια πολύ απλής πραγματικότητας: ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει 28 κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ό,τι αυτό σημαίνει και για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας, αλλά και για την κύρωση και εφαρμογή της πρόσφατης συμφωνίας επανεισδοχής που έχει υπογραφεί μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας.
Το γεγονός ότι στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 24ης Ιουνίου 2014, επί Ελληνικής Προεδρίας παραχωρήθηκε το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Αλβανία, επίσης μας χαροποιεί, γιατί η Αλβανία αντιλαμβάνεται πάρα πολύ καλά ότι η παραχώρηση αυτού του καθεστώτος γίνεται μέσα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, του Ευρωπαϊκού Δικαίου, των πολιτικών κριτηρίων της Κοπεγχάγης και φυσικά του Διεθνούς Δικαίου.
Σας θυμίζω εδώ ότι στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έχει παραχωρηθεί το καθεστώς αυτό της υποψήφιας προς ένταξη χώρας από το 2005. Η δε Τουρκία, όχι απλώς έχει το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας, αλλά είναι χώρα σε ανοιχτή διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη ροή, βεβαίως, που ανοίγουν τα κεφάλαια, και τα κεφάλαια ανοίγουν, πάντα, με ομόφωνη απόφαση των κρατών μελών, γιατί η διαδικασία αυτή είναι μια διαδικασία αυστηρά διακυβερνητικού χαρακτήρα.
Νομίζω ότι αυτά δίνουν μια εικόνα για το τι καταφέραμε να κάνουμε την περίοδο αυτή. Μια περίοδο κοινοβουλευτικά συντομότερη του συνήθους, γιατί στην πραγματικότητα η επαφή μας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διήρκεσε τέσσερις και όχι έξι μήνες, λόγω των ευρωπαϊκών εκλογών.
Η Ελληνική Προεδρία συνέπεσε με τις ευρωπαϊκές εκλογές, διαχειριστήκαμε στο μέτρο του δυνατού, δηλαδή στο πλαίσιο που αυτό αφορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και άρα το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που προετοιμάζει τις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το μεγάλο ζητούμενο που είναι μια νέα αφήγηση για την Ευρώπη.
Μια αφήγηση που δίνει απάντηση στις διάφορες μορφές ευρωσκεπτικισμού, μια αφήγηση που δίνει απάντηση στις πραγματικές αγωνίες των Ευρωπαίων πολιτών που δεν αντιλαμβάνονται σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες πώς είναι δυνατόν η Ευρώπη να ταυτίζεται με πολιτικές λιτότητας, με μειωμένους ρυθμούς ανάπτυξης ή με ανεργία και ιδίως με ανεργία των νέων.
Αυτό είναι το μεγάλο θέμα που τώρα απασχολεί και πρέπει να απασχολεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στο επίπεδο του Συμβουλίου αλλά και του Κοινοβουλίου. Τώρα, έχουμε τις διαδικασίες στελέχωσης των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τα αποτελέσματα των τελευταίων ευρωπαϊκών εκλογών.
Θέλω και από τη θέση αυτή να συγχαρώ τον κ. Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, γιατί επελέγη να προταθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως Πρόεδρος της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αυτό, ως επιλογή, συνιστά σεβασμό του νέου ενισχυμένου ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σεβασμό της ψήφου των Ευρωπαίων πολιτών, σεβασμό μιας κοινοβουλευτικής, θα έλεγα, ερμηνείας της Συνθήκης της Λισσαβόνας.
Κι επειδή έχω ζήσει από κοντά, σε μια πολύ κρίσιμη φάση για την Ελλάδα, τον κ. Γιουνκέρ, ως Πρόεδρο του Eurogroup, ξέρω ότι είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να λειτουργήσει κατά τρόπο εποικοδομητικό, όχι απλά και μόνο συνθετικό αλλά και υπερβατικό πολλές φορές, ως ένας γνήσιος Ευρωπαίος που έχει συνείδηση των δυσκολιών που έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει συνείδηση και των ευαισθησιών και των επιφυλάξεων πολλών κρατών μελών.
Στο πλαίσιο της Προεδρίας μας, είχαμε την ευκαιρία να οργανώσουμε στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, παρουσία του Προέδρου Βαν Ρομπάι, μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για τον τρόπο ερμηνείας και εφαρμογής της αρχής της επικουρικότητας και πιστεύω ότι αυτό, τώρα, μπορεί να αξιοποιηθεί και από τη νέα Επιτροπή και από το Συμβούλιο σε επαφή με τη νέα σύνθεση του Κοινοβουλίου.
Έχει επίσης πολύ μεγάλη σημασία να τονίσουμε, και με αυτό κλείνω, ότι μπορεί το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον να προσωποποιείται, εύκολα, στις επιλογές των προσώπων που θα καταλάβουν τις κρίσιμες ευρωπαϊκές θέσεις, αλλά για τους λαούς και τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ζήτημα δεν είναι η επιλογή του ενός ή του άλλου προσώπου, αλλά η επιλογή της μιας ή της άλλης πολιτικής.
Μια πιο έξυπνη και αποτελεσματική πολιτική μπορεί να βασισθεί στα υφιστάμενα κείμενα για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αλλά τα υφιστάμενα κείμενα πρέπει να ερμηνεύονται έτσι, ώστε να τροφοδοτούν, πραγματικά, την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, να δίνουν προοπτική στους Ευρωπαίους πολίτες όλων των ηλικιών και ιδίως στους νέους Ευρωπαίους πολίτες.
Από την άποψη αυτή, η Ελληνική Προεδρία έκανε ό,τι μπορούσε. Ξέρουμε ποια είναι τα περιθώρια κάθε περιοδικής Προεδρίας, δεν έχουμε καμία έλλειψη αίσθησης μέτρου από την άποψη αυτή. Αλλά πιστεύουμε ότι η επιμονή στην αρχή της θεσμικής ισοτιμίας των κρατών μελών έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία.
Και τελικά, ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει, για εμάς, ως Έλληνες, να πούμε ότι η Ελλάδα απέδειξε πως είναι πάντα και θα παραμείνει μια κανονική, ισότιμη θεσμικά χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Παρακαλώ, προκειμένου να γίνει πιο συνεκτική και σύντομη η συζήτησή μας, να προηγηθούν οι ερωτήσεις που έχουν να κάνουν με την Ελληνική Προεδρία και στη συνέχεια περνάμε στον δεύτερο κύκλο. Αναφέρετε, σας παρακαλώ, το όνομα και το μέσο που εκπροσωπείτε για να καταγράφεται. Παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας.
Δ. ΜΠΟΤΩΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ακριβώς σε αυτό το τελευταίο ήθελα να αναφερθώ που είπατε για τα πρόσωπα και τις πολιτικές. Φυσικά για τα πρόσωπα, ο κ. Γιουνκέρ αμφισβητείται από πάρα πολλές πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, δεν τον θεωρούν το καταλληλότερο πρόσωπο για να εφαρμόσει αυτές τις πολιτικές. Εσείς ταυτίζεστε με αυτές τις πολιτικές της λιτότητας, όπως λένε και πάρα πολλά κόμματα στην Ευρώπη; Και επειδή θέλω να αναφερθώ και σε ένα θέμα που μπορεί να μην είναι στην ατζέντα, αλλά σίγουρα αποτελεί θέμα εθνικής σημασίας και αξίας, για την εθνική επιτυχία χτες στη Βραζιλία, όπου έφτασε η χώρα μας μια ανάσα από τους οκτώ.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Να εκφράσω - το έχω κάνει ήδη γραπτά αλλά και ο προφορικός λόγος έχει τη δική του πάντα αξία - τη χαρά, τη συγκίνησή μου να διατυπώσω τα συγχαρητήριά μου, αλλά κυρίως τις ευχαριστίες μου ως Έλληνας πολίτης προς τους διεθνείς παίκτες μας, προς τον προπονητή και τα στελέχη της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου, γιατί μας έκαναν περήφανους, μας έφτασαν πολύ ψηλά στη σημαντικότερη παγκόσμια ποδοσφαιρική διοργάνωση, αλλά κυρίως γιατί έστειλαν στον ελληνικό λαό ένα μήνυμα περηφάνιας, αγωνιστικότητας και πείσματος. Μπορεί να χάσαμε στα πέναλτι που έχουν μέσα υψηλό βαθμό τύχης, αλλά νομίζω ότι κερδίσαμε τις εντυπώσεις και αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία.
Τώρα σε σχέση με την ερώτηση που αφορά τον κ. Γιουνκέρ. Τον κ. Γιουνκέρ τον ψηφίζουν στο Κοινοβούλιο τρεις μεγάλες πολιτικές ομάδες: η ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, η ομάδα των Ευρωπαίων Δημοκρατών και Σοσιαλιστών και τελικά και η ομάδα των Φιλελευθέρων. Ακόμη και οι άλλες ομάδες τάχθηκαν υπέρ αυτής της ερμηνείας της Συνθήκης της Λισσαβόνας, πως έπρεπε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επιλέξει ως επόμενο Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε αυτός να εμφανιστεί ενώπιον του Κοινοβουλίου και να ζητήσει ψήφο, τον υποψήφιο που είχε προεκλογικά υποδείξει το Κόμμα που κέρδισε τη σχετική πλειοψηφία των ψήφων και των εδρών. Γιατί φυσικά κανένα Κόμμα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία.
Αυτή η σχεδόν κοινοβουλευτική ερμηνεία της Συνθήκης συναντά και αντιρρήσεις, οι οποίες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράστηκαν τελικά από δυο χώρες: από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ουγγαρία. Φαντάζομαι ότι όλες οι χώρες μέλη σέβονται κάθε φορά τις μειοψηφούσες χώρες, αλλά εδώ διαμορφώθηκε η αναγκαία ειδική πλειοψηφία.
Ο κ. Γιουνκέρ είναι ένας παλιός Ευρωπαίος πολιτικός με μακρά θητεία ως Πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου. Δεν πρόκειται να εφαρμόσει ως Πρόεδρος της Επιτροπής το πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η ευρωπαϊκή πολιτική βασίζεται πάντα σε δυο πολύ μεγάλους πυλώνες. Ο ένας πυλώνας είναι η κοινοτική αρχή, ο δεύτερος πυλώνας είναι η ανάγκη σεβασμού των διακυβερνητικών συσχετισμών, γιατί χωρίς αυτούς δεν μπορεί να καταλήξει εύκολα σε συναινετικές αποφάσεις το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο.
Την Ευρώπη την κυβερνά ένας συνεχής κυλιόμενος μεγάλος συνασπισμός. Γιατί ένα Κόμμα από μόνο του δεν αρκεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί πρέπει να λαμβάνεις υπόψη 28 εθνικούς εκλογικούς κύκλους, οι οποίοι συνεχώς είναι παρόντες και συνεχώς μεταβάλλουν τους συσχετισμούς, όχι στο επίπεδο του Κοινοβουλίου που αναδεικνύεται κάθε πέντε χρόνια, αλλά στο επίπεδο του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου αλλάζουν οι Κυβερνήσεις. Επίσης οι Κυβερνήσεις δεν εκφράζουν μόνο την πολιτική και κομματική τους ταυτότητα, μονοκομματική ή συνεργατική. Εκφράζουν πάγιες εθνικές στρατηγικές, οι οποίες υπηρετούνται σε πάρα πολλές χώρες από όλες τις Κυβερνήσεις, ανεξαρτήτως πολιτικού χρώματος.
Άρα η ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Η αρχή της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας, η διάκριση μεταξύ Κυβέρνησης και Αντιπολίτευσης, που είναι γνωστή σε κρατικό επίπεδο, δεν μπορεί να λειτουργήσει με τόσο απλό και ευθύγραμμο τρόπο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν είναι εύκολο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης να μιλήσεις για μια Κυβέρνηση και μια Αντιπολίτευση, για μια πλειοψηφία και για μια μειοψηφία.
Όλα αυτά μεταβάλλονται κατά περίπτωση, όλα αυτά κινούνται μέσα στη ροή των εξελίξεων, άρα πρέπει να λαμβάνει κανείς υπόψη όλες αυτές τις παραμέτρους. Είναι εξαιρετικά πολύπλοκο το ευρωπαϊκό θεσμικό οικοδόμημα. Και αν όλα αυτά ισχύουν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα πράγματα είναι ακόμη πιο σκληρά σε επίπεδο Ευρωζώνης. Γιατί σε επίπεδο Ευρωζώνης πρέπει να προστατευτεί το κοινό νόμισμα, πρέπει να προστατευτεί μια ενιαία Τραπεζική Αγορά. Είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος του Eurogroup που δεν εφάπτεται με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Γιατί δεν υπάρχουν διαδικασίες οι οποίες να προβλέπουν αυτή τη στιγμή αυτή την επαφή. Είναι άλλο η επαφή που έχει το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως σύνθεση Ecofin με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και άλλο οι δραστηριότητες του Eurogroup. Και επίσης υπάρχουν σχήματα, τα οποία έχουν προκύψει από την κρίση, όπως είναι το σχήμα της Τρόικας, η συνεργασία δηλαδή μεταξύ Επιτροπής, Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που στην πραγματικότητα δεν προβλέπεται από κανένα θεσμικό κείμενο και είναι μια πραγματικότητα που υπερβαίνει το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όλα αυτά πρέπει τώρα να τα δούμε με έναν τρόπο, ο οποίος να είναι ρεαλιστικός, ταυτόχρονα όμως και υπερβατικός, γιατί δεν αρκεί να κατανοούμε και να περιγράφουμε την πραγματικότητα. Πρέπει να δίνουμε απαντήσεις που μας πηγαίνουν προς τα εμπρός συνολικά, ως Ευρωπαϊκή Ένωση και ως Ευρωζώνη.
Φυσικά η κάθε χώρα έχει τα εθνικά της συμφέροντα, υπάρχουν οικονομικοί πατριωτισμοί, πολύ συχνά υπάρχουν οικονομικοί εθνικισμοί. Πρέπει να καταλάβουμε ξανά ότι υπάρχει ένα κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον και τελικά αυτό το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον φαίνεται και στους αριθμούς, δηλαδή στο οικονομικό αποτέλεσμα της ενιαίας αγοράς και στο οικονομικό αποτέλεσμα της συγκρότησης της Ευρωζώνης και της δημιουργίας του κοινού νομίσματος. Υπάρχει ένα θετικό οικονομικό αποτέλεσμα από τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών και από τη συνολική προοπτική που έχει και η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη και πρέπει να πιστέψουμε σε αυτό.
Η Ελλάδα κατέβαλλε τεράστιες προσπάθειες να μείνει στην Ευρωζώνη. Οι θυσίες των Ελλήνων πολιτών είναι πάρα πολύ μεγάλες, δυσβάστακτες, ανυπόφορες. Αλλά σκεφτείτε τι θα είχε συμβεί στον τόπο αυτό αν δεν είχαμε ακολουθήσει αυτό το δρόμο και είχαμε αφεθεί έρμαιο των εξελίξεων και είχαμε βρεθεί εκτός Ευρωζώνης και στην πραγματικότητα στο περιθώριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ζημιά για το οικογενειακό εισόδημα, για τις επιχειρήσεις, για την απασχόληση, για τις τράπεζες, για τις καταθέσεις, για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας θα ήταν ανυπολόγιστη. Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τις μεγάλες απώλειες μιας συντεταγμένης πορείας με την εκμηδένιση της ελληνικής οικονομίας που θα είχε προκαλέσει η ασύντακτη πορεία. Αυτό είναι πολύ συνοπτικά το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε.
Α. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Καλημέρα, κ. Πρόεδρε. Δυο ερωτήσεις θα ήθελα να κάνω. Η πρώτη αφορά το εξής: μιλήσατε για την ευρωπαϊκή στρατηγική θαλάσσιας ασφάλειας και για τη χορήγηση ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία.
Αντιλαμβάνομαι ότι το πρώτο ζήτημα έχει μεγάλη σχέση με τη σχέση μας με την Τουρκία και το πρόβλημα που έχουμε εκεί με τις θαλάσσιες ζώνες. Και αντίστοιχα το θέμα που αφορά την Αλβανία έχει, επίσης, σχέση με το πρόβλημα που έχουμε με την Αλβανία, με τις θαλάσσιες ζώνες. Θα ήθελα να ρωτήσω πώς σκέφτεστε ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτές τις δυο εξελίξεις έως να υπάρξει πρόοδος σε αυτά τα δυο μέτωπα. Αυτό είναι το πρώτο ερώτημα.
Και το δεύτερο αφορά σε αυτό που μόλις πριν από λίγο είπατε. Αντιλαμβάνεστε ότι στην Ευρώπη υπάρχει μια καινούργια, μια εκ νέου συζήτηση περί λιτότητας και ανάπτυξης. Ο Ιταλός Πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, φαίνεται να ηγείται μιας προσπάθειας, αν όχι χαλάρωσης, τουλάχιστον ευέλικτης εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και θα ήθελα να σας ρωτήσω για μια χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία υπέστη όλη αυτή τη δύσκολη προσαρμογή όλα αυτά τα χρόνια, πόσο δίκαιο είναι, πόσο δίκαιο χαρακτηρίζετε εσείς το να ζητούν ορισμένες χώρες μια πιο ευέλικτη εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και ενδεχομένως νέες παρατάσεις στην εφαρμογή των ορίων περί δημοσιονομικών ελλειμμάτων, τη στιγμή που για εμάς η αυστηρότητα ήταν πολύ μεγάλη; Ευχαριστώ.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Αρχίζω από τη δεύτερη ερώτηση, που είναι συνέχεια της πρώτης. Θα μου επιτρέψετε να θυμίσω ότι, την προηγούμενη Πέμπτη, ο Πρωθυπουργός και εγώ είχαμε την ευκαιρία να μετέχουμε παραλλήλως στην Ιπρ του Βελγίου σε δυο σημαντικές θεσμικές συναντήσεις των δύο μεγάλων ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων.
Ο κ. Σαμαράς μετείχε πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη συνάντηση των ηγετών των κομμάτων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και εγώ μετείχα στη συνάντηση των κυβερνητικών κομμάτων που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, δηλαδή των κομμάτων που είναι μέλη του και μετέχουν σε κυβερνήσεις μονοκομματικές ή συνεργατικές, άρα σε μια συνάντηση Πρωθυπουργών και Αντιπροέδρων Κυβερνήσεων, που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Εκεί είχα την ευκαιρία να συζητήσω και με τον Πρόεδρο Ολάντ και με τον Πρωθυπουργό της Ιταλίας, τον κ. Ρέντσι, και με άλλους Πρωθυπουργούς. Ήταν οκτώ Πρωθυπουργοί παρόντες και έξι Αντιπρόεδροι Κυβερνήσεων. Πραγματικά υπάρχει ανάγκη μιας έξυπνης εφαρμογής ενός συμφώνου που δεν είναι μόνο σύμφωνο σταθερότητας, αλλά και ανάπτυξης. Και πρέπει να θυμηθούμε ότι αυτό είναι σύμφωνο όχι μόνο σταθερότητας αλλά και ανάπτυξης, άρα απασχόλησης. Γιατί εάν δεν δώσουμε μια προοπτική στην ανταγωνιστικότητα, την ευελιξία της ευρωπαϊκής οικονομίας, τη δυνατότητά της να λειτουργεί όχι μόνο ως μια πολύ μεγάλη αγορά αλλά και ως μια παραγωγική μηχανή καινοτομίας, που αυξάνει το ευρωπαϊκό ΑΕΠ και δίνει ευκαιρίες στους Ευρωπαίους πολίτες, δεν θα έχουμε δώσει απάντηση στις αγωνίες των κοινωνιών μας.
Επίσης εμείς έχουμε και ένα άλλο πολύ μεγάλο ιστορικό βάρος: πρέπει να προστατεύσουμε το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο, το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος σε οποιαδήποτε εκδοχή του. Είτε μιλήσει κανείς για τη βρετανική εκδοχή, είτε για τη σκανδιναβική, είτε για τη νοτιοευρωπαϊκή υπάρχει ένας κοινός παρανομαστής που λέγεται ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος, ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο, το οποίο κινείται σε πάρα πολύ υψηλό επίπεδο.
Μπορεί να υπάρχουν επιμέρους διαφορές, αλλά ο κοινός παρανομαστής είναι πάρα πολύ σημαντικός. Άρα δεν μπορείς να επενδύεις στην ακύρωση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους, ούτε στη μείωση του κόστους εργασίας ως μοναδικούς μοχλούς για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και τη νέα πορεία της Ευρώπης μέσα στον κόσμο.
Γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη μικραίνει πληθυσμιακά, γηράσκει πληθυσμιακά και έχει πάρα πολλούς μεγάλους ανταγωνιστές. Υπάρχουν άλλες περιφερειακές οντότητες οι οποίες έχουν πολύ μεγάλο δυναμισμό. Άρα αυτό πρέπει να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη.
Κανείς δεν λέει να αλλάξουμε τα κείμενα, αλλά ακόμη και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η κεντρική ιδέα ήταν ότι πρέπει να κάνουμε μια δυναμική, έξυπνη ερμηνεία ώστε να μπορέσει να πάρει μπροστά η ευρωπαϊκή οικονομία, να απαντήσει σε αυτά τα σύνθετα ερωτήματα, στα οποία έχει να απαντήσει.
Μιλώντας τώρα, θα μου επιτρέψετε, ως Πρόεδρος ενός κόμματος που μετέχει στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προεκλογική πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος πρέπει να είναι παρούσα στην πολιτική της νέας Επιτροπής.
Η Επιτροπή έχει έναν Πρόεδρο που προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, τον κ. Γιουνκέρ, αλλά η πολιτική της Επιτροπής πρέπει να είναι επηρεασμένη αισθητά και από την προεκλογική πρόταση του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, θα μου επιτρέψετε να πω, και της ομάδας των Φιλελευθέρων με τον κ. Φέρχοστατ, που τάχθηκαν υπέρ της εκλογής του κ. Γιουνκέρ.
Αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, αλλά βεβαίως πρέπει να ληφθούν υπόψη και τα κρατικά συμφέροντα, οι κρατικές ευαισθησίες, αν και ο βασικός ρόλος της Επιτροπής είναι να είναι θεματοφύλακας της κοινοτικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε σχέση τώρα με την πρώτη ερώτηση που κάνατε, καταρχάς φοβάμαι ότι υπάρχει μια παρεξήγηση. Αυτό που αποφάσισε το Συμβούλιο και επικύρωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δεν είναι έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία, είναι να της παραχωρήσει το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας, κάτι το οποίο είναι τελείως διαφορετικό.
Και γι’ αυτό θύμισα ότι το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας το έχει η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας από το 2005 - και έχουν σημασία οι ημερομηνίες. Η Τουρκία πολλά χρόνια πριν, γιατί έχει και μια πάρα πολύ παλιά συμφωνία σύνδεσης. Η Τουρκία έχει ανοιχτές διαπραγματεύσεις, αλλά βλέπετε πόσο δύσκολο είναι να ανοίξουν τα επιμέρους κεφάλαια. Από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δύο μόνο έχουν ανοιχτές διαπραγματεύσεις: Το Μαυροβούνιο, που έχει προχωρήσει σε πολλά κεφάλαια και τελευταία ανοίξαμε προχθές στη Διακυβερνητική Διάσκεψη πέντε κεφάλαια, και η Σερβία, με την οποία ξεκινήσαμε τη διαπραγμάτευση, αλλά δεν ανοίξαμε στην πραγματικότητα ακόμη κανένα κεφάλαιο παρά την επιθυμία μας.
Άρα, λοιπόν, είναι άλλο το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας και άλλο η έναρξη διαπραγματεύσεων. Για να φτάσουμε στην έναρξη διαπραγματεύσεων πρέπει να εκπληρούνται όλα τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, πρέπει να έχουν δοθεί όλες οι ενδείξεις και οι αποδείξεις της αποδοχής του Κοινοτικού Κεκτημένου. Αυτό αφορά και το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Και όταν έρχεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο και ψηφίζει τη νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγικής Θαλάσσιας Ασφάλειας και επιμένει στη σημασία που έχουν οι θαλάσσιες ζώνες για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αυτό κάτι σημαίνει.
Γιατί οι 28 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης φυσικά αποδέχονται και τη σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και την έννοια των θαλασσίων ζωνών και την ανάγκη οριοθέτησης σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Ν. ΧΡΥΣΟΛΩΡΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, τώρα που τελειώνει η Προεδρία έχετε μια συνολική εκτίμηση για το κόστος της για τον Έλληνα φορολογούμενο; Εξ όσων γνωρίζω έχουμε μια εκτίμηση μέχρι 30/5, τώρα που τελειώνουμε αν υπάρχει μια γενική εκτίμηση και, αν υπάρξει πράγματι περίσσευμα, όπως φαινόταν ως τον Μάιο από τις συνολικές πιστώσεις, οι οποίες νομίζω ήταν γύρω στα 45 εκατομμύρια ευρώ, αν υπάρχουν σκέψεις ήδη για το πού θα χρησιμοποιηθεί αυτό το περίσσευμα.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Όπως έχει πει ο κ. Κούρκουλας, ο οποίος χειρίζεται τα θέματα αυτά με τις υπηρεσίες του και το Γραφείο Προεδρίας, θα κινηθούμε σε ένα επίπεδο απολογιστικά, γιατί ακόμη έχουμε να εξοφλήσουμε ορισμένες υποχρεώσεις, της τάξεως των 18-19 εκατομμυρίων, δηλαδή θα έχουμε δαπανήσει σχεδόν το 30% του συνολικού προϋπολογισμένου ποσού των 50 εκατομμυρίων.
Τώρα ο προϋπολογισμός ήταν από την αρχή λιτός, διότι ο προϋπολογισμός των άλλων χωρών που άσκησαν την Προεδρία υπερέβαινε κατά πολύ τα 50 εκατομμύρια. Εμείς, λοιπόν, επί τη βάσει των καλών ευρωπαϊκών πρακτικών, είχαμε έναν προϋπολογισμό 50 εκατομμυρίων για τις δαπάνες όλων των Υπουργείων και όλων των Υπηρεσιών και όλων των δραστηριοτήτων.
Τελικά έγινε πάρα πολύ αυστηρή διαχείριση, συμπιέστηκαν πάρα πολύ οι δαπάνες, αξιοποιήθηκαν οι χορηγοί κι έχουμε φτάσει σε αυτό το αποτέλεσμα, το οποίο είναι, θα έλεγα, εντυπωσιακά καλό. Τα λεφτά τα οποία περισσεύουν θα επιστραφούν στο Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα τα διαθέσει με βάση τις δικές του προτεραιότητες, γιατί, όπως ξέρετε, στο δημόσιο λογιστικό ισχύει η αρχή της εξειδίκευσης των δαπανών, αλλά της γενικότητας των εσόδων.
Το Υπουργείο Οικονομικών μαζεύει από παντού, αδιακρίτως, για να ξοδέψει εκεί που λέει ο προϋπολογισμός. Υπό την έννοια αυτή θέλω να συγχαρώ και τον κ. Κούρκουλα και τον Πρέσβη, τον κ. Τζιρά, και όλες τις Υπηρεσίες του Υπουργείου αλλά και τα άλλα Υπουργεία, γιατί απεδέχθησαν αυτή τη λογική των περιορισμένων δαπανών, που απεδείχθη ότι μας επιτρέπει να τα βγάλουμε πέρα.
Μ. ΚΟΥΡΜΠΕΛΑ: Κύριε Αντιπρόεδρε, θα μείνω λίγο στη διάσταση της ευρωπαϊκής ηθικής. Θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: πολλά τα θέματα τα ενδιαφέροντα, γνωρίζω ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι μας έχουν πράγματι δεχθεί πως η Ελληνική Προεδρία ήταν πολύ επιτυχημένη. Έχει γίνει όμως αντιληπτό το γεγονός ότι μία χώρα σε τέτοια μεγάλη κρίση έκανε τέτοια επιτυχία ανάλογη με προηγούμενες επιτυχίες, έτσι ώστε αυτό που υπέστη ο ελληνικός λαός, δηλαδή τις επιθέσεις τις άδικες, να έχει λίγο αποκατασταθεί;
Αυτό είναι το ερώτημά μου και, επαναλαμβάνω, είναι θέμα πλέον ευρωπαϊκής ηθικής και ερωτώ αν έχει γίνει αυτό αρκετά αντιληπτό. Διότι είναι γεγονός ότι έχουμε τραυματισθεί πολλοί Έλληνες από άδικες επιθέσεις. Αυτό θα ήταν και μια επιτυχία διαφορετικής μορφής της Ελληνικής Προεδρίας.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Νομίζω ότι έχω απαντήσει σε αυτό. Βασικός μας στόχος ήταν να δείξουμε ότι η Ελλάδα είναι ένα κανονικό, ισότιμο κράτος μέλος. Ακούσαμε πολλούς επαίνους και στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Οι έπαινοι είναι στοιχείο της καθημερινότητας της ευρωπαϊκής, γιατί υπάρχει και μια ευγένεια και μια δεοντολογία, και οι περιοδικές Προεδρίες είναι αναγκασμένες να κάνουν κάποια πράγματα ούτως ή άλλως, αλλά, νομίζω, από την εμπειρία μου, γιατί αυτή είναι η τρίτη Προεδρία στην οποία μετέχω, έχω παρακολουθήσει και πάρα πολλές άλλες Προεδρίες και τις λήξεις τους, πως τα καλά λόγια δεν ήταν απλώς τα τυπικά καλά λόγια.
Υπήρχε κάτι παραπάνω. Και αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι όλοι καταλαβαίνουν πως το εξάμηνο αυτό ήταν ένα εξάμηνο πολύ μεγάλων δυσκολιών αλλά και πολύ μεγάλων στόχων για την Ελλάδα. Δεν είχε μόνο την Προεδρία, είχε και πολλά άλλα πράγματα. Και αυτό πιστεύω ότι βοήθησε και θα βοηθήσει διαρκώς στο μέλλον την αποκατάσταση της εικόνας της χώρας.
Γ. ΙΓΝΑΤΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, δυο ερωτήσεις θέλω να σας κάνω: Στο διάστημα της Ελληνικής Προεδρίας υπήρχαν αποτελέσματα τα οποία ήταν ανησυχητικά, προβλημάτισαν πάρα πολλούς. Σε πολλές χώρες, δηλαδή Γαλλία, Βρετανία, Δανία και σ’ εμάς, είχαμε αποτελέσματα που ανέπτυξαν, κλιμάκωσαν μια φιλολογική δράση σχετικά με την Ευρώπη των Μιτεράν, Κολ, Ανδρέα Παπανδρέου και τη σημερινή Ευρώπη.
Δηλαδή σχετικά με τα προτάγματα, ποια ήταν τα προτάγματα της τότε Ευρώπης και της σημερινής Ευρώπης; Κυκλοφορεί ήδη μια συνέντευξη του Ανδρέα Παπανδρέου με διευθυντήρια κτλ. Εσείς είστε ο πλέον κατάλληλος, με την έννοια ότι έχετε ζήσει και τις δυο περιόδους. Αυτά έχουν να κάνουν με μια συνωμοσιολογία; Έχουν να κάνουν με έναν εξωραϊσμό του παρελθόντος λόγω των δυσκολιών που περνά η Ευρώπη ή είναι και λογικό να ήταν πιο γνοιαστικοί οι τότε ηγέτες γιατί είχαν ζήσει πολέμους, την ανέχεια, τη φτώχεια;
Και μια δεύτερη ερώτηση, σε σχέση με τους Έλληνες δικαστές που μας ήρθε και από το γραφείο Τύπου του ΠΑΣΟΚ, οι αποφάσεις σε σχέση με την υφιστάμενη πραγματικότητα. Το ερώτημα είναι το εξής: Οι Έλληνες δικαστές βγάζουν 60% παραπάνω όγκο εργασίας σε σχέση με τον Ευρωπαίο. Αυτό τι λέει για σας; Ευχαριστώ.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Αρχίζω από το δεύτερο ερώτημά σας. Η Ελληνική Δικαιοσύνη αντιμετωπίζει πολύ σημαντικά προβλήματα. Ο όγκος εργασίας, ο όγκος των εκκρεμών υποθέσεων είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα για πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι μόνο για την Ελλάδα. Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε συνεπείς στην ανάγκη ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων στο χώρο της Δικαιοσύνης.
Πρέπει να αποδεχόμαστε τις αναγκαίες αλλαγές στις δικονομικές ρυθμίσεις, στους νέους θεσμούς, όπως είναι για παράδειγμα οι εναλλακτικές μορφές Δικαιοσύνης, μέσω της διαμεσολάβησης, και, φυσικά, έχουμε όλοι πλήρη συνείδηση του θεσμικού ρόλου των δικαστών, οι οποίοι πρέπει να προστατεύονται με εγγυήσεις προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, οι οποίες προβλέπονται ρητά στο Ελληνικό Σύνταγμα, κατά τρόπο πολύ πιο λεπτομερή και πιο σαφή από ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα.
Υπάρχουν, βεβαίως, ζητήματα οργάνωσης της λεγόμενης Συνταγματικής Δικαιοσύνης, του τρόπου, με τον οποίο ασκείται στην Ευρώπη ο έλεγχος συνταγματικότητας των νόμων. Μεταξύ των θεμάτων που τίθενται υπό έλεγχο συνταγματικότητας είναι και τα θέματα της οικονομικής πολιτικής, είναι και τα θέματα που αφορούν τα προγράμματα προσαρμογής των ευρωπαϊκών οικονομιών που βρέθηκαν στο επίκεντρο της κρίσης, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία.
Εμείς στην Ελλάδα έχουμε ένα διάχυτο σύστημα ελέγχου της συνταγματικότητας. Δεν έχουμε εξειδικευμένο συνταγματικό δικαστήριο. Σε άλλες χώρες υπάρχει εξειδικευμένο συνταγματικό δικαστήριο. Βλέπουμε πώς εξελίσσεται αυτού του τύπου ο έλεγχος σε χώρες, όπως η Πορτογαλία, βλέπουμε πώς εξελίσσεται και στην Ελλάδα.
Θα μου επιτρέψετε τώρα, μιλώντας γι’ αυτό με μια άλλη ιδιότητά μου, την ιδιότητα του Καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου, που δεν την έχω αποβάλει ποτέ, θα πω ότι πρέπει σε όλα αυτά να σκεφτόμαστε ποιο θα ήταν το λεγόμενο συνταγματικό δίκαιο της ασύντακτης χρεοκοπίας.
Δηλαδή, τι θα είχε συμβεί στη χώρα, εάν η χώρα δεν είχε ακολουθήσει τον δύσκολο δρόμο της προσαρμογής και των θυσιών, αλλά είχε αφεθεί να χρεοκοπήσει, με πρωτογενές έλλειμμα 15,7%, για να είμαι ακριβής, με έλλειμμα 15,7% το 2009, με πρωτογενές έλλειμμα 12,5%, ήτοι 26 δισεκατομμύρια ευρώ. Εάν η χώρα δεν είχε να πληρώσει μισθούς, δεν είχε να πληρώσει συντάξεις καθόλου, εάν η χώρα έβλεπε τις τράπεζές της να καταρρέουν, τις καταθέσεις να εξανεμίζονται, ποια συνταγματική προστασία θα υπήρχε απέναντι στον μισθωτό που δεν θα έπαιρνε μισθό, στον συνταξιούχο που δεν θα έπαιρνε σύνταξη και στον καταθέτη που δεν θα έβρισκε καμία κατάθεση;
Πρέπει να το σκεφτούμε και αυτό, για να δούμε τι σημαίνει γενικό συμφέρον και πώς πρέπει να ερμηνεύεται η έννοια του γενικού συμφέροντος, όταν αντιμετωπίζουμε θέματα μεγάλων πολιτικών και ιστορικών διλημμάτων, γιατί υπάρχει η εξής διαφορά.
Ο δικαστής δικάζει, πάντα, με βάση τα αιτήματα. Με βάση μια αγωγή, μια προσφυγή, ένα ζήτημα. Δικάζει, πάντα, εντός των αιτουμένων. Κανείς δεν έχει τη δυνατότητα να τα συνθέσει όλα αυτά σε μια συνολική πολιτική. Η Βουλή, μόνο, έχει τη δυνατότητα αυτή και η κυβέρνηση που εξαρτάται από την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αυτή μπορεί να δει συνολικά την εικόνα, γιατί δεν υπάρχει θεσμική διαδικασία να τη δει κάποιος άλλος. Έτσι προβλέπεται στη δημοκρατία.
Ως προς την πρώτη ερώτησή σας, πρέπει να σας πω, επειδή είχα ζήσει την Ελληνική Προεδρία του 1994, δίπλα στον Ανδρέα Παπανδρέου, ως Υπουργός Τύπου και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και είχα ζήσει από πολύ κοντά, από μέσα, και τη Σύνοδο Κορυφής της Κέρκυρας. Τότε οι χώρες που ασκούσαν την Προεδρία φιλοξενούσαν και τις Συνόδους Κορυφής.
Στην Κέρκυρα, ήταν η Θάτσερ, ήταν ο Καγκελάριος Κολ, ήταν ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Πρόεδρος Γέλτσιν, γιατί τότε υπογράφτηκε η Συμφωνία Σύνδεσης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας.
Τότε, ήταν η Ευρώπη των 12 και ο οικονομικός κύκλος της παγκόσμιας οικονομίας ήταν εξαιρετικά ευνοϊκός για την Ευρώπη που δεν είχε ακόμη ΟΝΕ, αλλά είχε μια προοπτική. Τα πράγματα έχουν αλλάξει, έκτοτε.
Καταρχάς, άλλαξε ο κόσμος, ενώθηκε η Γερμανία, διαλύθηκε η Σοβιετική ‘Ένωση, διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία, έπεσαν οι διαχωριστικές γραμμές του Ψυχρού Πολέμου.
Τώρα, η Ευρώπη πρέπει να βρει ξανά την προοπτική της, τη θέση της μέσα στον κόσμο. Στα θέματα εξωτερικής πολιτικής δεν έχουν, βεβαίως, αλλάξει τα δομικά στοιχεία, γιατί το ζήτημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας ήταν και είναι πάντα ένα ευρωατλαντικό ζήτημα. Αυτό ισχύει από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Από τότε που ο Πρόεδρος Ουίλσον αποφάσισε να μετάσχει η Αμερική στην τελευταία φάση του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, την έναρξη του οποίου μνημονεύουμε τώρα, δεν θα έλεγα γιορτάζουμε, γιατί δεν γιορτάζεις ένα τόσο απεχθές γεγονός, αλλά μνημονεύουμε τα 100 χρόνια από την έναρξη του Μεγάλου Πολέμου, του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που κόστισε τόσα εκατομμύρια ζωών μαζί με την ισπανική γρίπη, βεβαίως.
Αυτό που, τώρα, αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως πολιτική πραγματικότητα και ως οικονομικό δίλημμα, είναι πολύ πιο πολύπλοκο. Τα διλήμματα έχουν γίνει εξαιρετικά πολύπλοκα και τεχνικά, εξαιρετικά δύσκολα. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι οι Συνθήκες περιγράφουν μια Ευρώπη 28 ισότιμων κρατών μελών, αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία απηχεί την πραγματικότητα, είναι ένας θεσμός που κατανέμει τις ψήφους με βάση τη συμβολή κάθε χώρας στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ.
Άρα, μια χώρα με μεγάλο ΑΕΠ έχει περισσότερες δυνατότητες επιρροής από ό,τι μια χώρα με μικρό ΑΕΠ. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα στο Eurogroup, όπως σας είπα και προηγουμένως και είχα την ευκαιρία να το πω και στη συνάντηση των Σοσιαλιστών ηγετών προχθές, στο Eurogroup βλέπουμε μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα, γιατί υπάρχουν οι χώρες που είναι, εντός εισαγωγικών, “ενάρετες δημοσιονομικά και μακροοικονομικά”.
Αυτό είναι ένας πολύ μικρός όμιλος πέντε χωρών, τεσσάρων χωρών, γιατί βλέπουμε πολλές χώρες να φεύγουν από τον όμιλο αυτό και καμία να μη μπαίνει. Έχουμε πολύ λίγες χώρες, οι οποίες ανήκουν σε αυτόν τον Όμιλο και έχουμε τις υπόλοιπες χώρες, οι οποίες είναι λίγο πολύ “αμαρτωλές” - χρησιμοποιώ τον όρο εντός εισαγωγικών - και άλλες “άσωτες”, όπως λέγεται εντός εισαγωγικών και άλλες από αυτές εντάσσονται, ευθέως, σε πρόγραμμα με οικονομική ενίσχυση, όπως είναι για παράδειγμα η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Κύπρος.
Άλλες εντάσσονται σε ένα πρόγραμμα χωρίς ενίσχυση, όπως συνέβη σε πολύ μεγάλο βαθμό με την Ιταλία, εν μέρει με την Ισπανία που ενισχύθηκε μόνο για τις τράπεζές της και άλλες τελούν υπό την απειλή των αριθμών.
Εδώ θέλω να σας θυμίσω ότι εμείς, μέσα απ’ όλα όσα έχουμε υποστεί, αυτή τη στιγμή δεν έχουμε μόνο πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά έχουμε και δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από το όριο του 3% που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας είναι 2,1%. Άρα, είμαστε εντός των ορίων του Συμφώνου Σταθερότητας και ανάπτυξης, σας θυμίζω.
M. POPOVIK: Κύριε Υπουργέ, ήθελα να σας ρωτήσω, έκανε τα πάντα, ό,τι μπορούσε δηλαδή η Ελληνική Προεδρία να βοηθήσει τα Σκόπια προς την Ευρωπαϊκή τους ένταξη; Δηλαδή δείξατε μια καλή βούληση;
Είχατε κάποιες συναντήσεις με τον κύριο Πόποσκι. Πιστεύετε ότι αυτές θα συνεχίσουν, τώρα που τελειώνει η Προεδρία, για να βοηθήσετε μια γειτονική σας χώρα να προχωρήσει; Γιατί πιστεύω ότι και την Ελλάδα συμφέρει να είμαστε προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και εάν θέλετε να μας πείτε, λίγο συνοπτικά, πώς βοήθησε η Ελληνική Προεδρία για τη διεύρυνση γενικά των Δυτικών Βαλκανίων;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Αρχίζω από το δεύτερο. Η Ελληνική Προεδρία, ακολουθώντας την Ατζέντα «Θεσσαλονίκη 2014» είχε την ευτυχία να συγκαλέσει τη Διακυβερνητική Διάσκεψη Ευρωπαϊκής Ένωσης - Σερβίας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας, επιβραβεύοντας και το διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας.
Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία να προεδρεύσουμε της Διακυβερνητικής Διάσκεψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Μαυροβουνίου και να βοηθήσουμε στο άνοιγμα πέντε κεφαλαίων. Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία, μέσα από τα Συμβούλια Σύνδεσης, στα οποία προεδρεύσαμε, να επιταχύνουμε τις σχέσεις πολλών χωρών της ευρύτερης περιοχής με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θα μου επιτρέψετε να μνημονεύσω, από την άποψη αυτή, τη Μολδαβία, η οποία είναι πολύ κοντά στα Δυτικά Βαλκάνια, παρότι ανήκει στη λεγόμενη Ανατολική Γειτονία, αλλά γεωγραφικά είναι δίπλα στα Δυτικά Βαλκάνια.
Και σε σχέση με τα Σκόπια, στα οποία αναφερθήκατε, πράγματι, κατά την επίσκεψη που έκανα εκεί, ως Πρόεδρος του Συμβουλίου και όχι ως Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με τον Πρωθυπουργό, τον κ. Γκρουέφσκι, με τον οποίο συμφωνήσαμε να δώσουμε πολύ μεγάλη έμφαση στη διαδικασία που υπάρχει, υπό τον πρέσβη κ. Νίμιτς, στο πλαίσιο των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Όμως η Προεδρία είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει τις αποφάσεις του Συμβουλίου και η τελευταία, σχετική με τα Σκόπια, απόφαση του Συμβουλίου, είναι η απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου του 2013, που θέτει δυο πολύ σημαντικές προϋποθέσεις και ζητάει απτά βήματα σε σχέση με αυτές τις προϋποθέσεις.
Η μία προϋπόθεση είναι να εφαρμοστεί, πλήρως, η συμφωνία της Οχρίδας που είναι μια διεθνοτικού χαρακτήρα συμφωνία, για τη σχέση του σλαβικού με το αλβανικό στοιχείο και, δεύτερον, να εφαρμοστεί η συμφωνία της 31ης Μαρτίου του 2013 για τις σχέσεις των δυο μεγάλων κομμάτων, οι οποίες όμως οξύνθηκαν μετά τις τελευταίες εκλογές, γιατί οδηγήθηκαν σε παραίτηση από τις βουλευτικές τους έδρες οι βουλευτές του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος.
Άρα, υπάρχει πρόβλημα, όχι απλώς εφαρμογής της συμφωνίας του Μαρτίου του 2013, αλλά να πάμε στο πλαίσιο της συμφωνίας, γιατί τώρα έχουμε πάει πίσω από το πλαίσιο της συμφωνίας του Μαρτίου.
Και επίσης θέλω να θυμίσω εδώ ότι το λεγόμενο ζήτημα του ονόματος δεν είναι ένα διμερές ζήτημα, όπως συνήθως λέγεται, είναι ένα διεθνές ζήτημα για το οποίο υπάρχουν συγκεκριμένες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και εμείς αυτό που θέλουμε είναι η γειτονική μας χώρα, με την οποία έχουμε τόσο στενές οικονομικές σχέσεις, να ανταποκριθεί, γενικά, στα κριτήρια της Κοπεγχάγης. Δηλαδή σε θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου, σεβασμού των ελευθεριών, σεβασμού της ελευθερίας του Τύπου, καλών σχέσεων με την αντιπολίτευση, απουσία κάθε αλυτρωτισμού, σεβασμού του διεθνούς δικαίου.
Αυτά δεν είναι διμερή ζητήματα. Είναι ζητήματα περιφερειακής σταθερότητας και γενικής εφαρμογής των κριτηρίων της Κοπεγχάγης.
Α. ΤΑΣΟΥΛΗ: Η ερώτησή μου αφορά και το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Είπατε, νωρίτερα, ότι η Ελλάδα έδωσε μάχη, για να μείνει στο ευρώ. Έχετε επίσης τονίσει, πολλές φορές στο παρελθόν, ότι η κυβερνητική σταθερότητα είναι το ζητούμενο. Ήθελα να ρωτήσω αν συμμερίζεστε την άποψη που διατυπώνεται από ορισμένα κυβερνητικά στελέχη, ότι αν σε περίπτωση εκλογών δεν υπάρξει αυτοδυναμία, όλες οι επιλογές είναι ανοιχτές στη συνεργασία των Κομμάτων του συνταγματικού τόξου με Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, να υπάρξει δηλαδή ένας μεγάλος συνασπισμός κομμάτων. Ευχαριστώ.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Η χώρα δεν βαδίζει σε εκλογές. Η χώρα, θα μου επιτρέψτε να πω, βγήκε όρθια και αλώβητη από τις ευρωπαϊκές, δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.
Κάποιοι είχαν χαρακτηρίσει δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της κυβέρνησης και της πολιτικής της τις εκλογές αυτές, ο λαός απάντησε υπέρ της κυβερνητικής σταθερότητας και της εθνικής στρατηγικής. Άρα, αυτό που πρέπει να κάνουμε, όλοι μαζί όλα τα κόμματα του εθνικού συνταγματικού τόξου, είναι να αγωνιστούμε, ώστε να ολοκληρωθεί η έξοδος από την κρίση.
Να αγωνιστούμε, ώστε να επιβεβαιωθεί με τους καλύτερους όρους η βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους. Το ελληνικό δημόσιο χρέος, με το κούρεμα του 2012 και κυρίως με τη ριζική αναδιάρθρωση του 2012, είναι ένα βιώσιμο χρέος, εφόσον γίνουν οι παραμετρικές αλλαγές, οι οποίες, λίγο ή πολύ, θεωρούνται αυτονόητες και τις έχει παρουσιάσει, κατ’ επανάληψη, ο επικεφαλής του ίδιου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ο κ. Κλάους Ρέγκλινγκ.
Είναι πολύ εύκολο να διαρρυθμίσει κανείς θέματα επιτοκίων, λήξεων των δόσεων και των ομολόγων, ή παράτασης συνολικά της μέσης διάρκειας του χρέους.
Έχουμε πει, σε πολλούς τόνους, κατ’ επανάληψη, ότι αν μετρήσει κανείς το χρέος σωστά, δηλαδή υπό όρους καθαράς παρούσης αξίας, το ελληνικό χρέος είναι μικρότερο και πολύ πιο βιώσιμο από ό,τι το χρέος πολλών βασικών ευρωπαϊκών χωρών.
Αλλά δεν θα αμφισβητήσουμε εμείς τους κανόνες της Eurostat. Η ίδια η Eurostat πρέπει να δει πώς πρέπει να αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό δημόσιο χρέος και το δημόσιο χρέος κάθε κράτους μέλους. Εμείς ακολουθούμε το κεντρικό ρεύμα.
Υπό την έννοια αυτή οι προτεραιότητες είναι σαφείς.
Τώρα, λέτε, εάν δεν προκύψει αυτοδυναμία… Δεν πρόκειται να προκύψει αυτοδυναμία. Ο λαός δεν θέλει αυτοδυναμία. Ο λαός θέλει συνεργασίες. Άλλαξε το πολιτικό σύστημα, άλλαξε η κοινωνία, άλλαξε η συγκυρία. Πέρασε η εποχή των μεγάλων αυτοδύναμων κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών, περάσαμε από το κοινοβουλευτικό σύστημα των μονοκομματικών κυβερνήσεων στον συνεργατικό κοινοβουλευτισμό. Άρα, θα υπάρχουν συνεργασίες.
Εμείς το 2012 είπαμε να συνεργαστούν όλες οι δυνάμεις που πιστεύουν στην Ευρώπη και είναι υπεύθυνες. Προτείναμε να συνεργαστούμε και με τον ΣΥΡΙΖΑ και με τη ΔΗΜΑΡ και με τη Νέα Δημοκρατία. Δεν μας άκουσε κανείς τον Μάιο, μας άκουσε η Νέα Δημοκρατία και η ΔΗΜΑΡ τον Ιούνιο. Μετά έφυγε η ΔΗΜΑΡ.
Η πρότασή μας απερρίφθη από τον ΣΥΡΙΖΑ ευθύς εξαρχής και απορρίπτεται συνεχώς. Εδώ, εμείς έχουμε ένα καθαρό λόγο, μια καθαρή θέση. Άλλοι είναι αυτοί που πρέπει να τοποθετηθούν.
Π. ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ: Κύριε Υπουργέ, συναντηθήκατε με τον κ. Νταβούτογλου, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ και είχατε την ευκαιρία, επίσης, να προεδρεύσετε και του Συμβουλίου Σύνδεσης με την Τουρκία.
Επίσης είχαμε, πριν από μια εβδομάδα, άλλον ένα γύρο ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών.
Από τη συνάντηση με τον Νταβούτογλου και από, εν πάση περιπτώσει, όλα αυτά που έχουν γίνει αυτές τις εβδομάδες, σας προκύπτει διάθεση της Τουρκίας να κάνει κάτι για το Κυπριακό, όπως έχετε ζητήσει; Σας προκύπτει διάθεση της Τουρκίας να συζητήσει θέματα θαλασσίων ζωνών;
Και ένα τρίτο πράγμα, το οποίο θα είχε ένα ενδιαφέρον, είναι αν διαπιστώσατε ότι επηρεάζει με κάποιο τρόπο την τουρκική στάση όλο αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στα ανατολικά σύνορά της με το «ISIS» και το «ISIL» και τα λοιπά. Ευχαριστώ πολύ.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Με τον κ. Νταβούτογλου συναντηθήκαμε στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, γιατί μου ζήτησε την κατανόησή μου, αργά την Κυριακή το βράδυ, επειδή δεν θα ερχόταν, τελικά, στις Βρυξέλλες για το Συμβούλιο Σύνδεσης, όπου ηγήθηκε της αντιπροσωπείας ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, ο κ. Τσαβούσογλου, επειδή έπρεπε να μείνει για πολύ λεπτούς χειρισμούς σε σχέση με τους ομήρους που κρατούνται στη Μοσούλη.
Είναι προφανές ότι η Τουρκία έχει ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για αυτό που συμβαίνει στα σύνορά της. Η Τουρκία, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αυτή τη στιγμή εφάπτεται με πάρα πολλές εστίες κρίσης. Εφάπτεται με την κρίση στη Συρία, με την κρίση στο Ιράκ, ενδιαφέρεται, φυσικά, πάρα πολύ για το τι γίνεται με το Ιράν και με τη διαδικασία 3+3 ή 5+1, ανάλογα με το πώς το βλέπει κανείς, είναι προφανές ότι αντιμετωπίζει ένα πολύ μεγάλο φάσμα ανοιχτών θεμάτων και ανοιχτών κρίσεων, τα οποία πρέπει να διαχειριστεί.
Σε σχέση με το Κυπριακό, ο ρόλος της Τουρκίας είναι καθοριστικός. Γιατί, όπως έχει αποφανθεί, κατ’ επανάληψη, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η Τουρκία έχει την ευθύνη της κατοχής και της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα.
Η Τουρκία δεν έχει στο Κυπριακό τη θέση που έχει η Ελλάδα, η οποία είναι η μητέρα πατρίδα της ελληνοκυπριακής Κοινότητας, σέβεται τους θεσμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας και στηρίζει τις πρωτοβουλίες του Προέδρου Αναστασιάδη που είναι Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ηγέτης της ελληνοκυπριακής Κοινότητας.
Η Τουρκία έχει διεθνή ευθύνη, διαπιστωμένη από διεθνές δικαιοδοτικό όργανο, όπως είναι το Δικαστήριο του Στρασβούργου, και υπάρχουν εκκρεμείς αποφάσεις που πρέπει να γίνουν σεβαστές και επί διακρατικών προσφυγών, όπως ξέρετε και όπως πολύ πρόσφατα επιβεβαιώθηκε από το ίδιο το Δικαστήριο που επιδίκασε αποζημίωση από την άποψη αυτή.
Επίσης, πρέπει να αναγνωριστεί η απλή πραγματικότητα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία υπάρχει, είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Όταν κάποιος κάνει μια συμφωνία με την Ευρώπη των 28 κάνει μια συμφωνία και με την Κυπριακή Δημοκρατία ως έχει και βρίσκεται πριν τη λύση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου, η οποία πρέπει να εναρμονίζεται με τις αρχές του κοινοτικού κεκτημένου και με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Εμείς είμαστε πάντα έτοιμοι να στηρίξουμε τις πρωτοβουλίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τις πρωτοβουλίες του Προέδρου Αναστασιάδη και του κ. Έρογλου που ηγείται της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Δεχτήκαμε στην Αθήνα τον διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής κοινότητας τον κ. Οζερσάι, επειδή ο κ. Μαυρογιάννης έγινε δεκτός στην Άγκυρα, και είμαστε ανοιχτοί και για επόμενη συνάντηση, μόλις αυτή έχει νόημα και μόλις μας το ζητήσει ο Πρόεδρος κ. Αναστασιάδης.
Αλλά θα ήταν πολύ σημαντικό να στηριχθεί η διαδικασία αυτή με συγκεκριμένα βήματα καλής πίστης που αλλάζουν την εντύπωση και αυτό αφορά τα λεγόμενα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που έχει προτείνει ο Πρόεδρος κ. Αναστασιάδης.
Επίσης, στηρίζουμε κάθε διεθνή πρωτοβουλία, η οποία μπορεί να βοηθήσει. Έγινε μια προσπάθεια με την επίσκεψη του κ. Μπάιντεν, του Αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρέπει τέτοιου είδους προσπάθειες να συνεχιστούν, πάντα στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και του κοινοτικού κεκτημένου.
Ούτως ή άλλως, αναζητείται μια συμφωνία, η οποία να είναι συμβατή με το κοινοτικό κεκτημένο και να εγκριθεί μέσω δημοψηφίσματος από τον κυπριακό λαό. Αν δεν εγκριθεί μέσω δημοψηφίσματος από τον κυπριακό λαό, δεν υπάρχει.
Επίσης, έχουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Προφανώς και συζητάμε για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Έχουν διεξαχθεί 57 γύροι επαφών. Μόλις διεξήχθη ο 57ος από το 2002 έως το 2014 και η Ελλάδα κινείται πάντα με βάση αυτά που έχει πει δημόσια.
Και είναι, επίσης, πολύ σημαντικό, από την άποψη αυτή να πούμε ότι η Ελλάδα τώρα, όπως έχει ανακοινώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, είναι έτοιμη να προκηρύξει σημαντικά βυθοτεμάχια, οικόπεδα στις θαλάσσιες ζώνες της, επί των οποίων ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα και στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης και αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, η πιο πρακτική και η πιο σημαντική κίνηση σε σχέση με την άσκηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια.
Και αυτό, φυσικά, γίνεται σε συνεννόηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος με το Υπουργείο Εξωτερικών, οι Υπηρεσίες του οποίου παρακολουθούν πάρα πολύ στενά το θέμα, με γνώμονα, πάντα, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, τον απόλυτο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και ειδικότερα τον σεβασμό της Σύμβασης του Ο.Η.Ε. για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία προβλέπει πώς εξελίσσονται και οι σχέσεις των κρατών που έχουν αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Αν δεν υπάρχει άλλη ερώτηση…. Δεν υπάρχει. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Ευχαριστούμε κ. Πρόεδρε.

30 Ιουνίου, 2014