ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Καλησπέρα σας. Ολοκληρώθηκε το πολιτικό μέρος της Υπουργικής Διάσκεψης που οργανώνει η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σήμερα, στη Θεσσαλονίκη, με τη συμμετοχή των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.
Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος γιατί υπήρξε πολύ μεγάλη ανταπόκριση. Στην Υπουργική Διάσκεψη, 24 χώρες εκπροσωπήθηκαν σε υπουργικό επίπεδο. Από αυτές δε τις 24 χώρες, 6 σε επίπεδο Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Εξωτερικών.
Η συζήτηση ήταν γόνιμη, καλόπιστη, πρακτική και έτσι καταλήξαμε σε μια σειρά από συμπεράσματα που συνιστούν το περιεχόμενο της Δήλωσης της Προεδρίας του Συμβουλίου, της Ελληνικής Προεδρίας, που έχει δοθεί στη δημοσιότητα.
Θέλω να ευχαριστήσω και δημόσια τον αρμόδιο Επίτροπο Διεύρυνσης και Γειτονίας, τον κύριο Štefan Füle, όλους τους συναδέλφους μου Υπουργούς Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων που μετείχαν και τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και των άλλων θεσμών και φορέων που μετείχαν στη συζήτηση ή που μετέχουν τώρα στο τεχνικό τμήμα της Διάσκεψης για τα θέματα της διασυνδεσιμότητας στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών.
Το πρώτο πολιτικό συμπέρασμα που είχα την ευκαιρία να αντλήσω και να υπογραμμίσω στο τέλος της πολιτικής συνεδρίασης, της πρώτης συνεδρίασης, ήταν πως τόσο τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων επιβεβαιώσαμε σήμερα με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τη δέσμευσή μας στην ευρωατλαντική προοπτική όλων των Δυτικών Βαλκανίων.
Στην πραγματικότητα, σήμερα, θυμηθήκαμε, γιορτάσαμε και αναζωογονήσαμε την “Ατζέντα Θεσσαλονίκη 2014”, που ήταν ένα από τα βασικά πολιτικά επιτεύγματα της προηγούμενης Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2003.
Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία να αναφερθούμε σήμερα στη 10η επέτειο του τελευταίου μεγάλου κύματος διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και είναι αλήθεια πως όλες οι ελληνικές Προεδρίες του Συμβουλίου, αυτή είναι η 5η φορά που η Ελλάδα ασκεί Προεδρία μετά την ένταξή της στις τότε Ευρωπαϊκές Κοινότητες, συνδέονται με πολύ μεγάλα βήματα προς την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και κυρίως προς την κατεύθυνση της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επί των ημερών της Ελληνικής Προεδρίας, είχαμε τη μετάβαση από την Ευρώπη των 12, στην Ευρώπη των 15 και από την Ευρώπη των 15, στην Ευρώπη των 25 και τώρα πλέον, με άλλα 3 μέλη, στην Ευρώπη των 28.
Είχα την ευκαιρία στην εισαγωγική μου ομιλία να τονίσω πως η ευρωπαϊκή και γενικότερα η ευρωατλαντική προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό κίνητρο για τον εσωτερικό, θεσμικό, πολιτικό και οικονομικό εκσυγχρονισμό όλων των χωρών.
Και έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι αυτά τα είπαμε σήμερα εδώ στη Θεσσαλονίκη, μετά από την εμπειρία της τελευταίας πολύχρονης σκληρής κρίσης που χτύπησε την καρδιά της Ευρωζώνης. Η Ελλάδα το έχει ζήσει αυτό πάρα πολύ έντονα, αλλά το έχουν ζήσει και άλλες χώρες-μέλη της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτή η κρίση είχε αρνητικές επιπτώσεις και στα Δυτικά Βαλκάνια και γενικότερα στις πολιτικές Γειτονίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κρίση μας έκανε ωριμότερους, όμως, και έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι μετά την κρίση και με βάση τα διδάγματα της κρίσης επιβεβαιώνουμε τις δεσμεύσεις μας για την Ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Τα Δυτικά Βαλκάνια προκαλούν μια ασυνέχεια εδαφική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προκειμένου να γεφυρώσουμε αυτή την ασυνέχεια και προκειμένου να διαμορφώσουμε την πραγματική υποδομή για τη διεύρυνση αναδείξαμε την ιδέα της διασυνδεσιμότητας με χαρακτηριστικά πεδία την ενέργεια και τις μεταφορές.
Σας θυμίζω, ότι τα λεγόμενα ”διευρωπαϊκά δίκτυα” έχουν αποφασιστεί στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Υπουργών Μεταφορών του 1994, στην Κρήτη, επί των ημερών της 3ης Ελληνικής Προεδρίας, της Ελληνικής Προεδρίας του 1994.
Στη διάρκεια του γεύματος, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε πολύ πιο συγκεκριμένα για το ενεργειακό πρόβλημα της Ευρώπης και της περιοχής. Είχαμε την ευκαιρία να αναδείξουμε τις γεωπολιτικές αλλά και τις πρακτικές διαστάσεις του ζητήματος υπό το φως της ουκρανικής κρίσης και της κρίσης γενικότερα στις σχέσεις Δύσης και Ρωσίας, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας, που θέλουμε να ξεπεραστεί ώστε να επανέλθουμε στην ομαλότητα, στο πλαίσιο πάντα του διεθνούς δικαίου.
Αντιλαμβάνονται όλοι πάρα πολύ καλά πόσο σημαντικό πλεονέκτημα είναι για την περιοχή τώρα ο ΤΑΡ, ο Trans Adriatic Pipeline. Αντιλαμβάνονται όλοι πάρα πολύ καλά τη σημασία που έχουν οι συνδετήριοι κόμβοι που ολοκληρώνουν τον ΤΑΡ. Στην περιοχή μας όλες οι χώρες ενδιαφέρονται για τέτοιες διασυνδέσεις.
Αντιλαμβάνονται όλοι πάρα πολύ καλά αυτό που είχαμε την ευκαιρία να πούμε πριν από μερικούς μήνες στη Βουδαπέστη, όταν συναντηθήκαμε οι 4 χώρες του Visegrád και οι 3 ευρωπαϊκές χώρες των Βαλκανίων, η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Επιβεβαιώσαμε, λοιπόν, την ιδέα του λεγόμενου Κεντρικού Διαδρόμου, του Διαδρόμου Αιγαίου-Βαλτικής, ο οποίος μπορεί πάρα πολύ εύκολα με διασυνδέσεις και με μικρό κόστος να γίνει μια πραγματικότητα, η οποία προσφέρει ασφάλεια και εναλλακτικές δυνατότητες σε όλη τη νοτιοανατολική και κεντρική Ευρώπη.
Και ένα πλεονέκτημα αυτής όλης της περιοχής, ένα περιφερειακό πλεονέκτημα, είναι ο τερματικός σταθμός φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας. Είναι εντυπωσιακά μεγάλη η πρακτική αξία της Ρεβυθούσας και πολλές χώρες τόνισαν την ανάγκη η Ελλάδα να προχωρήσει όσο γίνεται γρηγορότερα στην κατασκευή και άλλων τερματικών σταθμών φυσικού αερίου, υγροποιημένου ή συμπυκνωμένου φυσικού αερίου. Και ήδη ξέρετε ότι υπάρχουν τέτοια σχέδια και για την Αλεξανδρούπολη και για την Καβάλα. Σχέδια τα οποία μπορούν να προχωρήσουν με ταχύτητα.
Βεβαίως, αυτό που είχε πολύ μεγάλη σημασία είναι ότι όλοι οι συμμετέχοντες υπογράμμισαν τις πρωτοβουλίες και τα επιτεύγματα της Ελληνικής Προεδρίας και ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας να έρθουν εδώ, όχι για να επαναλάβουμε κοινοτοπίες, αλλά γιατί η σημερινή Υπουργική Συνάντηση, ως πολιτικό γεγονός, στέλνει ένα μήνυμα πολύ ισχυρό στις χώρες, στους λαούς, στις κοινωνίες της ευρύτερης περιοχής λίγες μέρες πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές, τώρα που έχουμε ανάγκη από μια νέα αφήγηση και πρόταση για την Ευρώπη, ως απάντηση σε διάφορες μορφές ευρωσκεπτικισμού.
Υπό την έννοια αυτή, κινητοποιούμε σήμερα και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι έτοιμη να διαθέσει κονδύλια για να προωθηθούν έργα διασυνδεσιμότητας. Τα κονδύλια αυτά προκαλούν μια μόχλευση. Ξεκινάμε με 1 δισεκατομμύριο ευρώ που, όμως, θα είναι στοχευμένο έτσι ώστε να κινητοποιήσει άλλα 10 δισεκατομμύρια ευρώ για επιλεγμένα έργα, όπως είναι για παράδειγμα ο Διάδρομος 10 από το Ζάγκρεμπ στην Αθήνα, ο Σιδηροδρομικός Διάδρομος 8 από τη Μαύρη Θάλασσα στην Αδριατική, ο ΤΑΡ και ο αγωγός Ιονίου-Αδριατικής που ήταν αντικείμενο μιας αντίστοιχης συνάντησης που οργανώσαμε στην Αθήνα στην αρχή της Προεδρίας.
Αλλά δεν κινητοποιείται μόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κινητοποιείται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κινητοποιείται το Περιφερειακό Συμβούλιο Συνεργασίας, το R.C.C., κινητοποιούνται άλλοι φορείς όπως για παράδειγμα η Eνεργειακή Kοινότητα, η οποία θα μας βοηθήσει να προωθήσουμε μια κεντρική ιδέα της Προεδρίας που είχα την ευκαιρία πολλές φορές να παρουσιάσω και δημόσια και στον αρμόδιο Επίτροπο Oettinger, πριν ξεσπάσει η σκληρή φάση της κρίσης στην Ουκρανία, αλλά τώρα έχουμε πρόσθετα επιχειρήματα μετά την κρίση στην Ουκρανία.
Πρόκειται για την ανάγκη ενιαίας διαπραγμάτευσης των κρατών-μελών δια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα ενεργειακά θέματα, ώστε να πετυχαίνουμε τις καλύτερες δυνατές τιμές για όλους. Αλλιώς θα είμαστε εγκλωβισμένοι σε εσωτερικές ανισότητες μεταξύ των κρατών-μελών ως προς την τιμή του φυσικού αερίου. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία, όση σημασία έχουν και οι διαφορές στα επιτόκια.
Σας θυμίζω ότι, χθές, πραγματοποιήθηκαν οι διμερείς συναντήσεις των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδος-Βουλγαρίας και Ελλάδος-Ρουμανίας, η τριμερής συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδος, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, η 1η μετά το Νοέμβριο του 2012.
Εκδώσαμε μια Κοινή Δήλωση, κατά τη γνώμη μου πολύ σημαντική ως κείμενο, γιατί τη φορά αυτή δεν ήμασταν απλώς τρεις Υπουργοί, αλλά ήμασταν και εκπρόσωποι τριών διαφορετικών Προεδριών. Η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Βουλγαρική Προεδρία του Οργανισμού Συνεργασίας του Ευξείνου Πόντου και η Ρουμανική Προεδρία της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης του SEECP. Άρα είχαμε ήδη από εχθές ένα σημαντικό κεκτημένο.
Είχα την ευκαιρία επίσης να έχω μια διμερή συνάντηση συνεργασίας, ως συνήθως, με τον Κύπριο ομόλογό μου, τον κύριο Κασουλίδη. Συζητήσαμε για την φάση στην οποία τώρα βρίσκονται οι συνομιλίες για το Κυπριακό.
Και είχα και μία διμερή συνάντηση, εννοώ οργανωμένη, επίσημη διμερή συνάντηση με τον Αλβανό ομόλογό μου, σε συνέχεια των προηγούμενων συναντήσεών μας και στο πλαίσιο που έχουμε ανακοινώσει κατά την τελευταία επίσκεψή μου στα Τίρανα.
Φυσικά, μίλησα με όλους τους συναδέλφους που ήταν εδώ, στο πλαίσιο και στο περιθώριο των διαδικασιών της Διάσκεψης.
Εκφράζω, λοιπόν, πραγματικά την χαρά μου και την ικανοποίησή μου γιατί σε πολιτικό επίπεδο, σε επίπεδο κλίματος, συναντίληψης έχουμε ένα πολύ θετικό αποτέλεσμα αλλά και γιατί ξεκινούν πρακτικές πρωτοβουλίες χρημοτοδοτήσιμες, επιλέξιμες, ζωτικές για την περιοχή.
Σας ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νίκος Ρούμπος από Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Το 2003 είχαν καλλιεργηθεί κάποιες προσδοκίες. Η σημερινή κατάσταση είναι κατώτερη, είναι υψηλότερη των προσδοκιών; Πού είμαστε; Και αν μπορούμε να δούμε σε βάθος χρόνου όταν λέμε ευρωατλαντική προοπτική για τι μιλάμε;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Κοιτάξτε, από το 2003 έως σήμερα έχουν μεσολαβήσει 11 χρόνια. Έχουμε από την περιοχή μας ένα νέο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι η Κροατία. Στην περιοχή μας έχουμε, επίσης, μία χώρα, που είναι η Αλβανία, η οποία έχει γίνει ήδη μέλος του ΝΑΤΟ, όπως και η Κροατία, και που ελπίζουμε ότι θα αποκτήσει το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας μέχρι το τέλος της ελληνικής Προεδρίας, δηλαδή μέχρι το τέλος Ιουνίου.
Στην περιοχή μας είχαμε την ευκαιρία και τη χαρά να προεδρεύσουμε της πρώτης Διακυβερνητικής Διάσκεψης Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σερβίας, τον Ιανουάριο, με την έναρξη της Ελληνικής Προεδρίας, προκειμένου να σηματοδοτήσουμε την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας.
Έχουμε μία χώρα, το Μαυροβούνιο, η οποία είναι ιδιαίτερα προωθημένη στην εξέταση κεφαλαίων στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας και έχει πάρα πολύ καθαρές νατοϊκές φιλοδοξίες.
Και έχουμε και ορισμένα προβλήματα, τα οποία ελπίζουμε ότι θα αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο που είναι γνωστό και που το επαναλαμβάνουμε κάθε φορά.
Επίσης, είναι πάρα πολύ σημαντικό να εφαρμοστούν τα όσα αποφασίσαμε στο τελευταίο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για την Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να συμβάλλουμε στη σταθεροποίηση της κατάστασης, και όταν λέω σταθεροποίηση δεν εννοώ μόνο αντιμετώπιση των εθνοτικών προβλημάτων ή των συνταγματικών προβλημάτων, που είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό και τεχνητά και τεχνικά, αλλά αναφέρομαι και στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων της χώρας αυτής.
Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να επαναλάβουμε ότι αυτά τα χρόνια περιλαμβάνουν και την έναρξη του διαλόγου Βελιγραδίου - Πρίστινας. Η έναρξη του διαλόγου αυτού είναι πάρα πολύ σημαντική για τις σχέσεις Σερβίας - Κοσσόβου και, ως εκ τούτου, έχουμε πολλά θετικά, τα οποία μπορούμε να καταγράψουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Διονύσιος Μποτώνης από τη ΝΕΡΙΤ. Κύριε Αντιπρόεδρε, είπατε για την Ουκρανία ότι είναι ένα θέμα, το οποίο το συζητήσατε, όλες αυτές τις εξελίξεις τις δραματικές. Μετά και τις δηλώσεις Putin, αλλά και Steinmeier, βλέπετε ότι έχουμε μία αποκλιμάκωση στην περιοχή; Πόσο αισιόδοξος είστε από αυτή την διαδικασία; Και αν υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας, δηλαδή, που μπορούν όλες οι πλευρές να συμβάλλουν στη σταθερότητα στην περιοχή;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Θα μου επιτρέψετε να πω ότι ο κύριος Σταϊνμάγερ είπε στις δηλώσεις του τις τελευταίες αυτό που είπα χθες και αυτό που είπαμε μαζί με τους συναδέλφους μου, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, ότι οι δηλώσεις του Προέδρου Putin, μετά τη συνάντησή του με τον Ελβετό Πρόεδρο, που προεδρεύει και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, είναι μία θετική ένδειξη, εφ' όσον φυσικά υπάρξει συνέχεια, είναι ένα βήμα αποκλιμάκωσης.
Η αποκλιμάκωση είναι αναγκαία, χρειαζόμαστε σταθεροποίηση στην Ουκρανία, προκειμένου να αποφύγουμε την διολίσθηση στον εμφύλιο πόλεμο. Χρειαζόμαστε μία λύση, η οποία να βασίζεται στο αίσθημα ασφάλειας όλων των πολιτών της Ουκρανίας, μία λύση η οποία είναι συμμετοχική, συμπεριληπτική όπως λέμε, και αφορά όλες τις πολιτικές και κοινωνικές ομάδες, όλες τις περιοχές, όλες τις εθνοτικές ομάδες, όλες τις γλωσσικές εκφράσεις.
Για εμάς, επίσης, υπάρχει πάντα το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την κοινότητα ελληνικής καταγωγής. Είμαστε σε καθημερινή, στενή επαφή με τους συλλόγους, με την Ομοσπονδία, μέσω της Πρεσβείας μας και των δύο Γενικών Προξενείων της Μαριούπολης και της Οδησσού, είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε κάθε δυνατή βοήθεια.
Το βασικό είναι στις περιοχές όπου κατοικεί και εργάζεται η κοινότητά μας αυτή να υπάρξει κλίμα ασφάλειας, σταθερότητα γιατί κανείς δεν θέλει να αντιμετωπίζει μία διαρκή κρίση που παραλύει την οικονομία. Και πάντα το μεγάλο πρόβλημα για τους απλούς πολίτες είναι να υπάρχουν συνθήκες στοιχειώδους ποιότητας ζωής και προοπτικές ευημερίας.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Επόμενη ερώτηση, παρακαλώ;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, τι συζητήσατε με τον κύριο Poposki κατά τη συνάντησή σας χθες; Ήταν μία ουσιαστική συνάντηση ή μία συνάντηση ευγένειας;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Με τον κύριο Poposki δεν είχαμε κατ’ ιδίαν συνάντηση τη φορά αυτή. Βρεθήκαμε τελευταία φορά στην Αθήνα, στο περιθώριο του άτυπου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων. Κάναμε μία σύντομη αναφορά στο εκλογικό αποτέλεσμα.
Οι αντιπρόσωποι των δύο χωρών συναντήθηκαν, προχθές στην Νέα Υόρκη, στην έδρα του ΟΗΕ με τον κύριο Nimetz. Εμείς πιστεύουμε πως αυτή είναι η αρμόζουσα διαδικασία, αυτή η διαδικασία σέβεται τις Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Αυτό είχα την ευκαιρία να το συζητήσω και με τον κύριο Gruevski, κατά τη διάρκεια της σχετικά πρόσφατης επίσκεψής μου στα Σκόπια.
Οι ελληνικές θέσεις είναι γνωστές, είναι καλόπιστες και δημιουργικές, περιμένουμε ανταπόκριση. Αλλά διαχωρίζουμε το ρόλο της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις θέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Ως Προεδρία αναφερόμαστε στα τελευταία Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων του Δεκεμβρίου του 2013. Τα Συμπεράσματα αυτά περιμένουν συγκεκριμένα, απτά βήματα από τη μεριά της γειτονικής μας χώρας, με έμφαση σε δύο θέματα: την εφαρμογή της Συμφωνίας της Αχρίδας, που ρυθμίζει τα διεθνοτικά ζητήματα. Και την εφαρμογή της συμφωνίας της 31ης Μαρτίου 2013, που ρυθμίζει τις σχέσεις Κυβέρνησης και Αντιπολίτευσης, κυβερνώντος κόμματος και αξιωματικής αντιπολίτευσης.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Επόμενη ερώτηση παρακαλώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σταύρος Τζίμας από την Καθημερινή. Εξ όσων κατάλαβα, κύριε Πρόεδρε, δεν έχει τεθεί ένα νέο deadline, όσον αφορά στο χρονικό ορίζοντα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ένταξης των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και το λέω αυτό διότι το 2003 είχε τεθεί ως ορίζοντας το 2014.
Αν κατάλαβα καλά δεν υπάρχει. Αλλά ήθελα να σας ρωτήσω επ’ αυτού, είπατε ότι παρακολουθείτε από κοντά και μάλλον κατάλαβα ότι είστε ικανοποιημένοι από την πορεία υλοποίησης των κριτηρίων των χωρών αυτών, τη διαδρομή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κριτήρια που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέλω να σας ρωτήσω αν σε αυτή τη διαδικασία εντοπίζετε ότι υπάρχει πρόβλημα εθνικισμών σε πολλές από τις χώρες αυτές και αν αυτό πιστεύετε ότι λειτουργεί τροχοπέδη στη διαδρομή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Ευ. Βενιζέλος: Καταρχάς, ενιαίο χρονοδιάγραμμα δεν υπήρχε ποτέ, ούτε υπάρχει. Κάθε χώρα ακολουθεί το δικό της χρονοδιάγραμμα και κάθε χώρα κρίνεται με βάση τις δικές της ατομικές επιδόσεις. Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως σε σχέση και με το ΝΑΤΟ, βρίσκονται σε διαφορετικό σημείο ωρίμανσης και προσέγγισης η κάθε μία.
Για παράδειγμα, στην π.Γ.Δ.Μ. από το 2005, με συμφωνία της Ελλάδας, έχει παραχωρηθεί το καθεστώς υποψήφιας χώρας, αλλά δεν έχουν αρχίσει φυσικά οι διαπραγματεύσεις. Με το Μαυροβούνιο έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις και ήδη έχουν εξεταστεί πολλά κεφάλαια. Η Σερβία έχει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας και άρχισαν τώρα διαπραγματεύσεις με τη σύγκληση της Διακυβερνητικής Διάσκεψης. Η Αλβανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά δεν έχει ακόμα το καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και φυσικά η Κροατία έγινε μέλος και του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Βοσνία - Ερζεγοβίνη πρέπει να αντιμετωπίσει ζωτικά προβλήματα, τα οποία απασχολούν εντόνως την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα γενικότερα.
Άρα, η κάθε μία χώρα έχει τα προβλήματά της, σε πολλές χώρες έχουμε προβλήματα κράτους δικαίου, διαφάνειας, δικαιοσύνης, προστασίας των μέσων ενημέρωσης, γενικότερα σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, έχουμε πολύ συχνά προβλήματα που αφορούν την αποδοχή άλλων κριτηρίων την Κοπεγχάγης, όπως είναι για παράδειγμα η συζήτηση που γίνεται για την εφαρμογή της απόφασης Sejdić & Finci στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Και αντιλαμβάνεστε ότι η προσπάθειά μας είναι όλα αυτά να τα αντιμετωπίζουμε με ένα τρόπο, ο οποίος είναι όσο γίνεται πιο παραγωγικός και πιο συγκεκριμένος.
Εθνικισμοί, δυστυχώς, υπάρχουν παντού, όχι μόνο στα Δυτικά Βαλκάνια. Υπάρχουν και στην Ανατολική Γειτονία μας και στη Νότια Γειτονία μας, υπάρχουν και μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και όταν αναφέρομαι σε εθνικισμούς δεν εννοώ μόνο τους κλασικούς, τυπικούς εθνικισμούς, γιατί υπάρχει και το στοιχείο του οικονομικού εθνικισμού, το οποίο είναι εξαιρετικά αρνητικό και αντιπαραγωγικό για την διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
8 Μαΐου, 2014