Βασικά σημεία:
·«Είμαστε ανακουφισμένοι με το θετικό αποτέλεσμα των εκλογών. Το μήνυμα της κάλπης αποτελεί μια δήλωση υποστήριξης, μια συγκατάθεση των Ελλήνων ψηφοφόρων για το πρόγραμμα που ακολουθεί η κυβέρνηση.»
·«Ο ελληνικός λαός είναι κατ’ αρχάς ευγνώμων στη Γερμανία και όλους τους εταίρους μας στην ΕΕ για την αλληλεγγύη τους σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Ωστόσο, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι τίποτα δεν χαρίζεται στην Ελλάδα. Πρόκειται για δάνεια, από τα οποία θα αποπληρώσουμε μέχρι και το τελευταίο ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των διόλου ευκαταφρόνητων τόκων».
·«Για μένα είναι σημαντικό να μην καταλογίζονται σε έναν ολόκληρο λαό λάθη που έκαναν οι κυβερνήσεις. Υπάρχει ένας ωραίος μύθος του Αισώπου για το εργατικό μυρμήγκι και τον τεμπέλη τζίτζικα. Αυτή η εικόνα προβλήθηκε πολλές φορές τελευταία από τα μέσα σε σχέση με την Ελλάδα, είναι όμως λανθασμένη. Οι Έλληνες είναι μυρμήγκια εργατικά, μορφωμένα, τα οποία ενδιαφέρονται για το κοινό καλό.»
Δημοσιογράφος: Κύριε υπουργέ, είστε ανακουφισμένος από το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών της Κυριακής; Δεδομένου ότι ο πρωθυπουργός σας τις είχε ανακηρύξει ουσιαστικά σε εκλογές-τεστ για το πρόγραμμα λιτότητας και είχε απειλήσει με πρόωρες εκλογές.
κ. Δ. Δρούτσας: Είμαστε ανακουφισμένοι με το θετικό αποτέλεσμα των εκλογών. Το μήνυμα της κάλπης αποτελεί μια δήλωση υποστήριξης, μια συγκατάθεση των Ελλήνων ψηφοφόρων για το πρόγραμμα που ακολουθεί η κυβέρνηση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ή να υποτιμάμε τις συνθήκες μέσα στις οποίες πραγματοποιήθηκαν αυτές οι εκλογές. Οι δημοτικές εκλογές είναι πάντα μια καλή ευκαιρία για τους ψηφοφόρους να στείλουν ένα μήνυμα στην εκάστοτε κυβέρνηση. Οι τελευταίοι δώδεκα μήνες ήταν πολύ δύσκολοι για τον πληθυσμό της Ελλάδας. Ο κάθε πολίτης επηρεάστηκε άμεσα από τα μέτρα, τα οποία αναγκάστηκε να λάβει η κυβέρνηση. Η αντιπολίτευση κράτησε μια ιδιαιτέρως επιθετική και λαϊκιστική στάση, κάτι που θα μπορούσε να έχει πολύ αρνητικές επιπτώσεις στη δεδομένη κατάσταση.
Δημοσιογράφος: Ο πρωθυπουργός Παπανδρέου, συνέδεσε αυτές τις εκλογές με την προσωπική του πολιτική τύχη απείλησε με την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Δεν αποτελεί αυτό εκβιασμό;
κ. Δ. Δρούτσας: Τέτοιες έννοιες είναι απολύτως εσφαλμένες. Η απόφαση να τεθεί το δίλημμα ξεκάθαρα στους ψηφοφόρους ήταν μια κίνηση που φανερώνει την υπευθυνότητα του πρωθυπουργού. Επρόκειτο για μια επείγουσα έκκληση να λάβουν σοβαρά υπόψη αυτές τις εκλογές. Μέλημα του πρωθυπουργού δεν είναι να διατηρήσει την καρέκλα του αλλά να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις.
Δημοσιογράφος: Ιδιαίτερα στη Γερμανία, η οποία μαζί με τη Γαλλία χρηματοδοτεί σε σημαντικό ποσοστό το πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, προκαλεί έκπληξη η τάση των Ελλήνων να απεργούν και να διαδηλώνουν. Με αποτέλεσμα να παραμένουν τελικά ανεφάρμοστες κάποιες μεταρρυθμίσεις, τις οποίες οι ίδιοι οι Γερμανοί έχουν ήδη υποστεί. Πάρτε το παράδειγμα της ηλικίας συνταξιοδότησης. Έχουν αντιληφθεί στην Ελλάδα ότι η χώρα υστερεί σε πολλά θέματα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη;
κ. Δ. Δρούτσας: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει ανάγκη για σοβαρές μεταρρυθμίσεις. Η κυβέρνηση έπρεπε να ενεργήσει ταχύτατα προκειμένου να αποφευχθεί το χειρότερο, η εθνική χρεοκοπία. Άμεση συνέπεια ήταν οι επώδυνες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Ωστόσο, για να χτυπηθεί στη χώρα μας το κακό στη ρίζα του απαιτούνται δομικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες η κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή σε χρόνο ρεκόρ: η φορολογική μεταρρύθμιση, η ριζική για τα ελληνικά δεδομένα μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό. Βρίσκεται σε επεξεργασία η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας. Ακόμα και οι ίδιες οι δημοτικές εκλογές αποτελούσαν καινοτομία για την Ελλάδα, καθώς εφαρμόστηκε ένα νέο εκλογικό σύστημα, το οποίο βασίστηκε σε διοικητική μεταρρύθμιση, σύμφωνα με την οποία τα έως τώρα πέντε επίπεδα διοίκησης μειώθηκαν σε τρία. Δεν υπάρχουν πια 50 διοικητικές περιφέρειες αλλά 13, οι πάνω από 1000 δήμοι και κοινότητες μειώθηκαν σε κάτι περισσότερο από 300. Με αυτό τον τρόπο περιορίστηκε το μέγεθος της διοικητικής μηχανής, περιορίστηκαν οι κρατικές δαπάνες και μειώθηκαν οι κίνδυνοι διαφθοράς.
Δημοσιογράφος: Όταν γράφουμε σήμερα ως Γερμανοί δημοσιογράφοι κάτι για την Ελλάδα, το άρθρο μας λαμβάνουμε αμέσως στο διαδίκτυο εκατοντάδες σχόλια, στα οποία εκφράζεται η οργή των Γερμανών. Γνωρίζετε πολύ καλά τους Γερμανούς. Πώς το εξηγείτε αυτό;
κ. Δ. Δρούτσας: Από τη μία κατανοώ απόλυτα αυτές τις ευαισθησίες. Έχουν γίνει πολλά λάθη στη χώρα μας στο παρελθόν. Τώρα όμως θέλουμε να εξέλθουμε από αυτό τον φαύλο κύκλο. Η Ελλάδα δεν είναι φτωχή χώρα, απλά τα προηγούμενα χρόνια διοικήθηκε άσχημα από μια υπερδιογκωμένη δημόσια διοίκηση, η οποία δεν λειτουργούσε και ήταν σπάταλη. Τώρα όμως είμαστε σε πορεία οικοδόμησης μιας νέας Ελλάδας.
Δημοσιογράφος: Πώς θα εξηγούσατε σε έναν Γερμανό πολίτη ότι θα πρέπει να επωμιστεί ο ίδιος τα λάθη της ελληνικής διοίκησης;
κ. Δ. Δρούτσας: Ο ελληνικός λαός είναι κατ’ αρχάς ευγνώμων στη Γερμανία και όλους τους εταίρους μας στην ΕΕ για την αλληλεγγύη τους σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Ωστόσο, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι τίποτα δεν χαρίζεται στην Ελλάδα. Πρόκειται για δάνεια, από τα οποία θα αποπληρώσουμε μέχρι και το τελευταίο ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των διόλου ευκαταφρόνητων τόκων. Θα ήμασταν ιδιαίτερα ευγνώμονες αν προβάλλονταν όλα αυτά που έχουν καταφέρει οι Έλληνες πολίτες τους τελευταίους μήνες και είναι διατεθειμένοι να τα συνεχίσουν. Σε αυτή την πορεία μεταρρυθμίσεων χρειαζόμαστε την αναγνώριση των εταίρων μας στην ΕΕ.
Δημοσιογράφος: Ασφαλώς και σας αναγνωρίζεται αυτό. Ωστόσο η Ευρώπη ξαφνιάστηκε στην αρχή της κρίσης στην Ελλάδα από την ένταση των διαδηλώσεων κατά μέτρων, τα οποία έχουν τεθεί ήδη από καιρό σε εφαρμογή στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Ίσως ανέμεναν στην Ευρώπη περισσότερη σεμνότητα από τους Έλληνες δεδομένης της καταστρεπτικής σχεδόν χρεοκοπίας, της ηθελημένης εξαπάτησης των εταίρων?
κ. Δ. Δρούτσας: Για μένα είναι σημαντικό να μην καταλογίζονται σε έναν ολόκληρο λαό λάθη που έκαναν οι κυβερνήσεις. Υπάρχει ένας ωραίος μύθος του Αισώπου για το εργατικό μυρμήγκι και τον τεμπέλη τζίτζικα. Αυτή η εικόνα προβλήθηκε πολλές φορές τελευταία από τα μέσα σε σχέση με την Ελλάδα, είναι όμως λανθασμένη. Οι Έλληνες είναι μυρμήγκια εργατικά, μορφωμένα, τα οποία ενδιαφέρονται για το κοινό καλό.
Δημοσιογράφος: Παρά το πακέτο διάσωσης, οι Γερμανοί αντιμετωπίζονται ιδιαιτέρως κριτικά από τους Έλληνες. Λόγω του ολέθρου που προκάλεσαν οι Ναζί στην Ελλάδα, οι συμπατριώτες σας ανέμεναν χαμηλότερους τόνους. Και εσείς;
κ. Δ. Δρούτσας: Ακούω αυτό το διάστημα επαίνους και λόγια αναγνώρισης. Είναι επομένως ακόμα πιο επώδυνο για τους Έλληνες, σε περίοδο τέτοιων θυσιών, να γίνονται αποδέκτες προσβλητικής κριτικής. Οι σχέσεις ανάμεσα στη Γερμανία και την Ελλάδα βρίσκονται, ωστόσο, σε ένα ιδιαιτέρως υψηλό επίπεδο και η συνεργασία των δύο κυβερνήσεων δεν υπήρξε, από όσα γνωρίζω, ποτέ τόσο εντατική. Ελπίζω ότι δεν θα επιστρέψουμε σε αυτούς τους σκληρούς τόνους.
Δημοσιογράφος: Πολλοί από τους συμπατριώτες σας νιώθουν ότι η αντιμετώπιση της κρίσης δεν είναι δίκαιη. Μόνο οι «μικροί» πρέπει να πληρώσουν, ενώ η ελίτ της οικονομίας και της πολιτικής μένει ανεπηρέαστη. Στην πράξη υπάρχουν σοβαρά εμπόδια για την ποινική δίωξη διεφθαρμένων πολιτικών, τα οποία τις περισσότερες φορές καθιστούν απίθανη την καταδίκη τους.
κ. Δ. Δρούτσας: Πρέπει να αλλάξουν πολλά ακόμα, αλλά σε όλα τα μέτρα την προτεραιότητα πρέπει να έχει η κοινωνική δικαιοσύνη. Πάνω-πάνω στην ατζέντα μας βρίσκονται η διαφάνεια και η αξιοκρατία (Επεξήγηση της σύνταξης: ο διορισμός των καλύτερων στη δημόσια διοίκηση), ώστε να απαλείψουμε τη διαφθορά. Στο προσεχές μέλλον θα απλοποιήσουμε τη διαδικασία ποινικής δίωξης πολιτικών που κατηγορούνται για διαφθορά. Έχουμε ήδη συστήσει εξεταστικές επιτροπές της Βουλής, οι οποίες ερευνούν περιπτώσεις υπονοιών διαφθοράς.
Δημοσιογράφος: Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ, η οποία διαθέτει χωρίς διακοπή εδώ και δεκαετίες μια ενεργή ακροαριστερή σκηνή τρομοκρατών. Τώρα αγγίζει και την Ευρώπη. Ένα πακέτο με εκρηκτικά έφθασε μάλιστα και στην καγκελαρία. Μετατρέπεται η Ελλάδα σε χώρα εξαγωγής τρομοκρατίας;
κ. Δ. Δρούτσας: Κατ’ αρχάς επιτρέψτε μου να κάνω την ακόλουθη διαπίστωση: αυτές οι περιπτώσεις δεν συνδέονται με τη διεθνή τρομοκρατία. Διεξάγουμε έρευνες με επαγγελματισμό. Ενημερώσαμε όλες τις εμπλεκόμενες χώρες εγκαίρως και εξασφαλίσαμε τη συνεργασία με τους εταίρους μας στην ΕΕ. Μόλις πληροφορηθήκαμε ότι ένα πακέτο με εκρηκτικά βρισκόταν σε αεροσκάφος με κατεύθυνση τη Ρώμη με παραλήπτη τον Ιταλό αρχηγό της κυβέρνησης Silvio Berlusconi, καταφέραμε σε συνεργασία με τις ιταλικές αρχές να προσγειώσουμε το αεροσκάφος στη Μπολόνια, ώστε να εξουδετερωθεί το πακέτο με ελεγχόμενη έκρηξη.
Δημοσιογράφος: Πώς εξηγείτε αυτή την οργή, αυτή την ασυνήθιστη βιαιότητα στις διαμαρτυρίες κατά της εξουσίας; Είναι το πρόβλημα της Ελλάδας με την τρομοκρατία αντίστοιχο με αυτό της Γερμανίας τη δεκαετία του 1970 με τη RAF;
κ. Δ. Δρούτσας: Όχι, αυτό δεν ισχύει σε καμιά περίπτωση. Δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι η Ελλάδα πέρασε μια στρατιωτική δικτατορία. Το δημοκρατικό συναίσθημα στην Ελλάδα, το οποίο καταπιέστηκε ιδιαίτερα την περίοδο της δικτατορίας, είναι πολύ έντονο. Υπεύθυνες για τα πακέτα-βόμβες είναι μικρές περιθωριακές ομάδες που δεν βρίσκουν κανενός είδους στήριξη στην ελληνική κοινωνία. Η Ελλάδα είναι μια ασφαλής χώρα.
Δημοσιογράφος: Έχετε ζήσει αρκετό χρόνο στην Αυστρία και τη Γερμανία. Ποια πράγματα, νόμους ή θεσμούς, θα θέλατε να καθιερώσετε στη χώρα σας, από αυτά που γνωρίσατε και εκτιμήσατε «κατά την περίοδο της γερμανική σας ζωής»;
κ. Δ. Δρούτσας: Από τον γερμανικό πολιτισμό θα ήθελα να «εισάγω» στη χώρα μου μια πιο έντονη αίσθηση πειθαρχίας. Την φυσιολογική συνείδηση που ισχύει στη Γερμανία ως προς τον σεβασμό των κανόνων της καθημερινότητας. Αυτό ξεκινάει από τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και φτάνει μέχρι το σεβασμό της φύσης και τον αποτελεσματικό διαχωρισμό των απορριμμάτων. Τα στοιχεία αυτά είναι βαθιά ριζωμένα στη συνείδηση του Γερμανού πολίτη, ενώ αντίθετα οι Έλληνες δεν τα θεωρούν ακόμη αυτονόητα. Στο Βερολίνο συνάντησα τον εδώ και χρόνια φίλο μου Frank-Walter Steinmeier, ο οποίος αναφέρθηκε στην συζήτηση που λαμβάνει χώρα αυτή τη στιγμή στη Βουλή και την κοινωνία σχετικά με την «προεμφυτευτική γενετική διάγνωση». Είναι ένα θέμα με το οποίο πρέπει να ασχοληθούν οι κοινωνίες μας. Αλλά στον ελληνικό πολιτικό και κοινωνικό δημόσιο λόγο το θέμα αυτό δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη. Αυτό με στενοχωρεί πολύ. Μια τέτοια συζήτηση αποτελεί ενδεχομένως πολυτέλεια σε μια στιγμή που πρέπει να σώσουμε τη χώρα μας.
11 Νοεμβρίου, 2010