ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, ο Τούρκος ΥΠ.ΕΞ., Αχμέτ Νταβούτογλου, στη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αθήνα επανέλαβε στο σύνολό της την πάγια τουρκική επιχειρηματολογία για τα ελληνοτουρκικά, οπότε, σε τί συνίσταται η πρόοδος στη διερευνητικές επαφές;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Είναι γνωστές οι τουρκικές θέσεις. Και οι δικές μας είναι γνωστές, είναι ισχυρές και τις εκφράσαμε. Το πλαίσιο στο οποίο διεξάγονται οι διερευνητικές επαφές είναι το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Τουρκία θα πρέπει να προσαρμοσθεί στη διεθνή πραγματικότητα: 160 χώρες έχουν κυρώσει τη Σύμβαση. Με κοινή απόφαση των κυβερνήσεών μας, η διαδικασία των διερευνητικών επαφών έχει εντατικοποιηθεί. Ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Ταγίπ Ερντογάν είναι δύο ηγέτες που μπορούν να οδηγήσουν Ελλάδα και Τουρκία σε αυτό το ιστορικό βήμα, αλλά προφανώς, δεν μιλάμε για ατέρμονη διαδικασία. Η υπομονή έχει τα όριά της. Μετά τις εκλογές στην Τουρκία περιμένουμε αποφάσεις. Είτε να κλείσει το θέμα είτε να πάμε στη Χάγη. Εκεί θα κριθεί και η αξιοπιστία του κ. Ερντογάν, μεταξύ των λόγων και των πράξεών του.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Νταβούτογλου προανήγγειλε συνέχιση των υπερπτήσεων τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά, μίλησε για «ασαφές» καθεστώς στο Αιγαίο, και συνέχιση των διελεύσεων τουρκικών πολεμικών πλοίων εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Πριν λίγες ημέρες τουρκική κορβέτα παρενόχλησε ιταλικό πλοίο σε ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η Άγκυρα δείχνει να μην λαμβάνει υπόψη την αντίδραση της Αθήνας σε αυτές τις πρακτικές. Θα αλλάξει κάτι;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Οι προκλήσεις της Τουρκίας παίρνουν πάντα την απάντηση που αρμόζει και που κατοχυρώνει την κυριαρχία μας. Αυτό είναι πρώτιστο μέλημά μας. Δεν επιτρέπουμε ούτε «γρατσουνιά» στα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Η Τουρκία προσπαθεί να αποφύγει τον «στενό κορσέ» του Δικαίου της Θάλασσας και να επιβάλει τις θέσεις της με στρατιωτικά μέσα. Δεν το επιτρέπουμε αυτό και ούτε μπορεί η Τουρκία να θίξει τα δικαιώματα της Ελλάδας με αυτή την τακτική. Απλώς δυσχεραίνει την προσπάθεια που γίνεται και προκαλεί αμφιβολίες για τις προθέσεις της. Όπως τόνισα ήδη, παίζει με την αξιοπιστία της. Αυτό έχω πει ευθέως και στους Τούρκους συνομιλητές μου. Το ζητούμενο όμως είναι να αλλάξουμε την κατάσταση. Εάν δεν τα καταφέρουμε θα υπάρχει ένταση. Ξέρουμε να ζούμε σε συνθήκες έντασης με την Τουρκία. Όμως η κυβέρνησή μας έχει κάνει με θάρρος μια συνειδητή πολιτική επιλογή. Πιστεύουμε στη δυνατότητα βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ιδιαίτερα σε αυτή τη συγκυρία, με δυο πρωθυπουργούς που έχουν εκφράσει την πολιτική βούλησή τους και μπορούν να μιλήσουν ανοιχτά. Οφείλουμε να προσπαθήσουμε, ακόμη και παρότι η Τουρκία προκαλεί. Αυτή η πολιτική είναι που θέλει θάρρος, όχι οι ανέξοδες κορώνες των υποτιθέμενων υπερπατριωτών της θεωρίας. Αυτό είναι πανεύκολο και δεν ωφελεί την Ελλάδα. Υιοθετούν ως δεδομένη την πιο ακραία προπαγάνδα της Τουρκίας και μας εγκαλούν επειδή συνεχίζουμε να μιλάμε με τους Τούρκους. Δεν μας έχουν πει, όμως, ποτέ ποια είναι η δική τους πρόταση. Πού θέλουν να οδηγήσουν την Ελλάδα σε αυτό το θέμα; Υπάρχουν κύκλοι στην Ελλάδα που δεν επιθυμούν πρόοδο και εξομάλυνση στις σχέσεις με την Τουρκία. Κάποιοι εκ πεποιθήσεως, και αυτό είναι σεβαστό. Άλλοι, όμως, για λόγους πολιτικής και κομματικής εκμετάλλευσης ή επειδή έχουν άλλα – και οικονομικά- συμφέροντα από τη διατήρηση στρατιωτικής έντασης. Αυτή η εκμετάλλευση των εθνικών θεμάτων και συμφερόντων είναι καταδικαστέα. Ξέρω ότι και προσωπικά θα υποστώ μεγάλη πίεση και κριτική από αυτούς τους κύκλους. Όπως είπα όμως, οφείλουμε να προσπαθήσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με δεδομένο ότι «η Ελλάδα επιθυμεί τη διευθέτηση όλων των θαλασσίων ζωνών με όλους τους γείτονες», έχει ανοίξει συζήτηση με την Τουρκία για καθορισμό ΑΟΖ;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Κάνουμε διερευνητικές επαφές για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, γιατί αυτή κατοχυρώνει πλήρως τα υφιστάμενα (που υπάρχουν εξ υπαρχής και αυτοδικαίως) κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας, βάσει του Δικαίου της Θάλασσας. Το Δίκαιο, βέβαια, έχει προχωρήσει. Η έννοια της ΑΟΖ είναι μια πραγματικότητα. Και στη Μεσόγειο, εκ των πραγμάτων, τα όρια υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ συμπίπτουν. Επιθυμία μας είναι όταν και εφόσον φτάσουμε σε συμφωνία με την Τουρκία, αυτή να αποτυπώνει τη νέα πραγματικότητα. Πολιτική μας είναι να οριοθετήσουμε όλες τις θαλάσσιες ζώνες με όλους τους γείτονές μας. Αυτό γίνεται με συστηματικό τρόπο και συνολική προσέγγιση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πού βρίσκεται το Καστελόριζο;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Ανοίξτε το χάρτη να το δείτε. Το Καστελόριζο ανήκει στα Δωδεκάνησα και οποιαδήποτε αμφισβήτηση δεν έχει καμία βάση. Το θέμα, όμως, δεν είναι η γεωγραφία. Ξέρουμε που βρίσκεται το Καστελόριζο. Το θέμα είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όπου υπάρχει επικάλυψη. Από τον Έβρο μέχρι το Καστελόριζο. Αυτό δήλωσα και παρουσία του κ. Νταβούτογλου. Νομίζω ότι πιο ξεκάθαρη τοποθέτηση δεν υπάρχει. Θα παρακαλούσα να δίναμε περισσότερο βάρος στο τι λέει η ελληνική κυβέρνηση και να μη βιαζόμαστε να υιοθετήσουμε ό,τι δηλώνει ο όποιος Τούρκος αξιωματικός.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι εξελίξεις στη Λιβύη είναι ραγδαίες και τα δεδομένα μεταβάλλονται από ώρα σε ώρα. Τι θα κάνει η Ελλάδα;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η διεθνής κοινότητα απέδειξε ότι είναι αποφασισμένη να βάλει τέλος στη βία και την αιματοχυσία. Το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέτησε την απόφαση που νομιμοποιεί την περαιτέρω δράση και την επίτευξη αυτού του στόχου. Η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να είναι σε ετοιμότητα, ώστε από κοινού με του συμμάχους μας να συμβάλουμε στο να γίνει σεβαστή αυτή η απόφαση της διεθνούς κοινότητας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Που κρίθηκε η διαπραγμάτευση της περασμένης εβδομάδας για την παράταση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου και τη μείωση του επιτοκίου;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Κρίθηκε στην αξιοπιστία μας που επανακτήσαμε ως χώρα. Αυτό ήταν το ισχυρό μας χαρτί. Αναλογιστείτε την ανυποληψία στην οποία βρισκόμασταν 18 μήνες πριν. Πρόκειται για αναγνώριση των προσπαθειών του ελληνικού λαού και της συνέπειας με την οποία η ελληνική κυβέρνηση υλοποιεί αυτά για τα οποία δεσμεύθηκε. Είναι μια βαθιά ανάσα, για να συνεχίσουμε αυτό το έργο που έχουμε ξεκινήσει. Οι θυσίες των Ελλήνων δεν πρέπει να πάνε χαμένες. Και αυτό είναι ευθύνη όλων, προπαντός της κυβέρνησης, αλλά και όλων των πολιτικών δυνάμεων και του κάθε πολίτη ξεχωριστά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συμφωνείτε με την άποψη ότι η κυβέρνηση δεν λειτουργεί με τον τρόπο που οι συνθήκες επιβάλλουν, ότι υπάρχουν αρρυθμίες, καθυστερήσεις, απουσία ομαδικού πνεύματος και αντιλήψεις της κρισιμότητας των περιστάσεων;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Το έργο που γίνεται σήμερα είναι τεράστιο. Επιχειρούνται αλλαγές ριζικές και ανατροπές σε νοοτροπίες δεκαετιών. Είναι, λοιπόν, αναμενόμενες οι δυσκολίες και πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Θεωρώ, ωστόσο, και χωρίς την πρόθεση να αποφύγω την απαιτούμενη αυτοκριτική, ότι η συζήτηση για τις επιδόσεις της κυβέρνησης είναι σε ένα βαθμό κατασκευασμένη και υπερβολική, προκειμένου να εξυπηρετηθούν πολιτικά ή ακόμη και μικροκομματικά προσωπικά συμφέροντα-και όχι μόνο από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Ο στόχος και το διακύβευμα είναι τόσο σημαντικά που δεν επιτρέπεται - πρώτα εμείς που συμμετέχουμε στην κυβέρνηση - να ασχολούμαστε με οτιδήποτε άλλο ή να ακυρώνουμε μόνοι την προσπάθεια. Ασφαλώς υπάρχουν αντιδράσεις, δεν θα γινόταν διαφορετικά. Διαπιστώνω πάντως συχνά ότι οι πολίτες είναι πολύ πιο ώριμοι και από του πολιτικούς και από τον Τύπο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα βοηθούσε ένας ανασχηματισμός ή απόφαση για πρόωρες εκλογές να σταλεί ως μήνυμα ανασύνταξης δυνάμεων;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Τα μέλη της κυβέρνησης γνωρίζουμε καλά τι πρέπει να κάνουμε. Τι περιμένει από εμάς και ο πρωθυπουργός και οι πολίτες. Όσο, λοιπόν, βρισκόμαστε σε αυτές τις θέσεις, οφείλουμε να ασχολούμαστε μόνο με τη δουλειά μας, η οποία είναι πολλή και κρίσιμη. Αν όλοι μας συγκεντρωνόμαστε μόνο στη δουλειά και στις ευθύνες μας, δε θα υπήρχε τροφή για συζητήσεις περί ανασχηματισμού και εκλογών. Η δημόσια συζήτηση για αυτά τα θέματα μόνο βλάπτει και προσωπικά δε θα μπω σε αυτήν. Όσοι την επιλέγουν, ειλικρινά διερωτώμαι τι εξυπηρετούν. Ας συγκεντρωθούμε και στο να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία στη σχέση του πολίτη με την πολιτική και τους πολιτικούς. Θα το πετύχουμε μόνο εάν μιλήσουμε ανοιχτά και ειλικρινά, ακόμη και για θέματα «ταμπού», εάν ζητήσουμε αλλαγές ριζικές. Να τελειώνουμε με την εικόνα του πολιτικού ως εξουσία και κατεστημένο. Οι μεγάλες εκλογικές περιφέρειες- κύριος λόγος του «πάρε-δώσε» μεταξύ πολιτικών και άλλων συμφερόντων – πρέπει να «σπάσουν». Ακόμη, πρέπει να αναστέλλεται η βουλευτική ιδιότητα κάποιου που συμμετέχει στην κυβέρνηση. Δεν μπορείς να ασκείς κοινοβουλευτικό έλεγχο στον εαυτό σου ως εκτελεστική εξουσία. Να τεθεί όριο ηλικίας για την άσκηση δημοσίων λειτουργημάτων, όριο στη βουλευτική θητεία, π.χ. μετά από δύο συνεχόμενες θητείες να υπάρχει ένα υποχρεωτικό «διάλειμμα». Η εμπειρία πρέπει να αξιοποιείται, αλλά μπορεί κάποιος να προσφέρει και χωρίς επίσημο αξίωμα. Θα πείτε, ως μη εκλεγμένος τα λέω αυτά εύκολα. Είμαι βέβαιος ότι θα ακούσω και αυτή την κριτική. Πιστεύω, όμως, βαθιά στην αναγκαιότητα τέτοιων μέτρων, όπως και πολλών άλλων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όταν γίνουν εκλογές θα είστε υποψήφιος;
κ. Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Δεν με έχει απασχολήσει το θέμα. Διαβάζω διάφορα, όπως και στη δική σας εφημερίδα, ότι τάχα το «περιβάλλονν» μου ανησυχεί για την αναγνωρισιμότητά μου και για το σε ποιά περιφέρεια θα είμαι υποψήφιος. Σας διαβεβαιώ, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει καμία ανησυχία, όπως και κανένα «περιβάλλον». Για μένα δεν υπάρχουν δεύτερες σκέψεις. Όσο με εμπιστεύεται ο πρωθυπουργός, έχω πολλή και υπεύθυνη δουλειά. Αυτή είναι η μοναδική μου προτεραιότητα.
20 Μαρτίου, 2011