ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, η χώρα σας αντιμετωπίζει τώρα δύσκολη περίοδο, παρ’ όλα αυτά εσείς βρήκατε την ευκαιρία να επισκεφτείτε την Ουκρανία. Ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψής σας; Με ποιον σκοπεύετε να συναντηθείτε, ποια θέματα θα συζητήσετε;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η Ελλάδα έχει σημαντικά ιστορικά σημεία αναφοράς στην ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την Ουκρανία και τον ουκρανικό λαό με τον οποίο οι Έλληνες έχουν ιστορικά αναπτύξει σχέσεις φιλίας. Εντούτοις, οι διμερείς επισκέψεις είχαν ατονήσει το τελευταίο διάστημα. Για αυτό φέτος θα καλύψουμε το χαμένο έδαφος! Εγώ δέχτηκα με μεγάλη χαρά την πρόσκληση του Υπουργού Εξωτερικών και αγαπητού φίλου Konstantyn Gryshenko να επισκεφθώ το Κίεβο. Παράλληλα, έχει δρομολογηθεί τον Ιούλιο η πραγματοποίηση της Μικτής Διϋπουργικής Επιτροπής στην Αθήνα. Και φυσικά, το κορυφαίο γεγονός θα είναι τον ερχόμενο Οκτώβριο στην Αθήνα, όπου περιμένουμε να υποδεχθούμε τον Πρόεδρο κ. Yanukovych, μετά την πρόσκληση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Καρόλου Παπούλια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι εμπορικές συναλλαγές των χωρών μας είναι πολύ περιορισμένες. Ποιος κατά τη γνώμη σας είναι ο λόγος αυτής της κατάστασης; Στ’ αλήθεια δεν έχουμε τι να προτείνουμε ο ένας στον άλλο;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Πράγματι, τη διετία 2008-2009 υπήρξε μείωση των εμπορικών μας συναλλαγών, λόγω κυρίως της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Τα τελευταία, όμως, στοιχεία που έχω υπόψη μου αποδεικνύουν μια σχετική αύξηση. Για παράδειγμα, το πρώτο δίμηνο του 2011 υπήρξε μεγάλη αύξηση ελληνικών εξαγωγών προς Ουκρανία κατά 44,7% και ουκρανικών προς την Ελλάδα κατά 20,4%. Δεν είναι όμως μόνο το διμερές εμπόριο που πρέπει να βλέπουμε. Είναι και η παρουσία δεκάδων επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων στην Ουκρανία. Είναι ακόμη η σημαντική συνεισφορά στην τοπική οικονομία από τα εμβάσματα που αποστέλλουν στην πατρίδα τους οι Ουκρανοί πολίτες που εργάζονται σε ελληνικά νηολόγια, είναι τέλος οι δεκάδες χιλιάδες Ουκρανοί τουρίστες που έρχονται κάθε χρόνο στη χώρα μας. Όλα αυτά δεν είναι απλά οικονομικά στοιχεία. Αντιπροσωπεύουν ανθρώπους, σχέσεις, βιοτικούς δεσμούς μεταξύ των κοινωνιών μας. Είναι μια ισχυρή βάση φιλίας. Μπορούμε και καλύτερα βέβαια. Και αυτό θα είναι ένα από τα πράγματα που θα συζητήσουμε κατά την επίσκεψή μου στο Κίεβο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς κατά τη γνώμη σας μπορεί να αλλάξει αυτή η κατάσταση ύστερα από την υπογραφή της Συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ουκρανίας και της Ε.Ε.; Ποιες νέες δυνατότητες θα εμφανισθούν; Ποια πιθανά προβλήματα υπάρχουν;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και η υπογραφή της προωθημένης Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου ΕΕ-Ουκρανίας θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για την αύξηση του όγκου του εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας. Η Συμφωνία προβλέπει την μείωση των εισαγωγικών και των εξαγωγικών δασμών, παράγοντες που τίθενται μεν για την προστασία των παραγωγών ορισμένων προϊόντων, περιορίζουν όμως την ελεύθερη ανάπτυξη των συναλλαγών. Υπάρχουν και άλλοι κανόνες, η υιοθέτηση των οποίων μπορεί να αυξήσει το εμπόριο, αλλά και να βελτιώσει την εμπορευσιμότητα ποιοτικών προϊόντων, όπως π.χ. η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων, στις οποίες η Ελλάδα δίδει ιδιαίτερη σημασία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υποστηρίζει η Ελλάδα την επιδίωξη της ουκρανικής πλευράς να ενισχύσει, μέσω της Συμφωνίας Σύνδεσής της με Ε.Ε., την προοπτική εντάξεώς της στην Ε.Ε.; Παρακαλώ κάνετε συγκεκριμένη την θέση σας.
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η Ουκρανία είναι αναμφισβήτητα μια ευρωπαϊκή χώρα. Το έχει αναγνωρίσει αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Με την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας, στις οποίες έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, η Ουκρανία θα έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα προσέγγισης των αρχών και προτύπων της ΕΕ. Η Ουκρανία απολαμβάνει ήδη μιας ιδιαίτερης σχέσης με την EE. Είναι ένας από τους εταίρους της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και κατέχει εξέχουσα θέση. Παράλληλα, τα Υπουργεία Εξωτερικών της Ελλάδας και της Ουκρανίας έχουν συνάψει Μνημόνιο για την παροχή τεχνογνωσίας για την προσέγγιση προς την ΕΕ, το οποίο μάλιστα θα κυρωθεί την επόμενη εβδομάδα από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Η Ελλάδα πιστεύει θερμά στην όλο και στενότερη σύσφιξη των σχέσεων της Ουκρανίας με την ΕΕ και θα βρίσκεται στο πλευρό της σε κάθε βήμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Ελλάδα πάντα προσελκύει τους Ουκρανούς τουρίστες. Όμως είναι πολύ δύσκολο και πολύπλοκο να λάβει κανείς θεώρηση Σένγκεν στο Προξενείο της χώρας σας. Η αξιολόγηση των προξενικών υπηρεσιών, τις οποίες παρέχουν οι Διπλωματικές Αρχές των ευρωπαϊκών χωρών, την οποία πραγματοποίησε ομάδα 7 ουκρανικών ΜΚΟ, και η βαθμολογία που εδόθη βάσει αυτής, έθεσαν το Προξενείο της Ελλάδας σε μία από τις τελευταίες θέσεις. Μεταξύ των κυρίων παραπόνων της ουκρανικής πλευράς είναι η μη εφαρμογή από την Ελληνική πλευρά της παρ. 4 της Συμφωνίας Ουκρανίας - Ε.Ε. περί απλοποιήσεως χορηγήσεως θεωρήσεων και η απαίτηση αυθαίρετα μεγάλου αριθμού εγγράφων και η συχνά μη ευγενική συμπεριφορά προξενικών υπαλλήλων. Τι σκοπεύετε να κάνετε για να διορθώσετε αυτή την κατάσταση;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Ξέρω ότι, αντικειμενικά, δεν είναι ευχάριστο να αρχίζει κανείς το ταξίδι του, επαγγελματικό, τουριστικό ή άλλο, περνώντας από τη διαδικασία για έκδοση θεώρησης. Όπως ξέρω οτι υπάρχουν και προβλήματα. Μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω ότι λαμβάνουμε όλα τα μέτρα προκειμένου τα προξενικά μας τμήματα να ‘’αμβλύνουν’’ το ‘’άχαρο’’ της όλης διαδικασίας. Θέλουμε η πρώτη εντύπωση του υποψήφιου επισκέπτη της χώρας μας να είναι η καλύτερη δυνατή. Αυτό είναι κεντρική πολιτική επιλογή αυτής της Κυβέρνησης και έχουμε δώσει σαφείς οδηγίες. Αποτέλεσμα αυτού, στην Ουκρανία συγκεκριμένα, είναι η αύξηση κατά 55% του αριθμού των θεωρήσεων που χορηγήθηκαν το 2010 έναντι του 2009. Επίσης, έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των πολλαπλών θεωρήσεων. Αυτά για εμάς δεν είναι μόνο νούμερα, είναι άνθρωποι που ελπίζουμε ότι θα παραμείνουν ευχαριστημένοι από τη διαμονή τους στη χώρα μας και θα έρθουν ξανά και ξανά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι υπηρεσίες του Ισραήλ διαπιστώνουν ότι μετά την κατάργηση εκ μέρους του Ισραήλ των θεωρήσεων για τους Ουκρανούς πολίτες η ροή των Ουκρανών τουριστών προς το Ισραήλ αυξήθηκε σημαντικά. Η χώρα σας προωθεί την κατάργηση των θεωρήσεων Σένγκεν για τους Ουκρανούς πολίτες;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Ο ενιαίος χώρος ελεύθερης κυκλοφορίας ανθρώπων που έχει δημιουργήσει η Συνθήκη Σέγκεν είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Δεν φτάσαμε εύκολα ως εδώ. Έχει γινεί πολύ δουλειά για την ενοποίηση κανόνων, καθώς και για τη διασφάλιση κάποιων ελάχιστων κοινών συνθηκών που συνθέτουν έναν ενιαίο χώρο ασφάλειας, δικαιοσύνης και ευημερίας. Το κόστος βέβαια είναι ότι για να τροποποιηθεί όλος αυτός ο μηχανισμός χρειάζονται κάποιες διαδικασίες που είναι και χρονοβόρες αλλά και προϋποθέτουν διαβούλευση μεταξύ όλων των κρατών μελών. Εμείς έχουμε δει τα οφέλη από την απελευθέρωση του καθεστώτος χορήγησης θεωρήσεων στην περίπτωση των βαλκανικών μας γειτόνων. Δεν είναι μόνο ο τουρισμός. Είναι ένα βήμα που φέρνει πιο κοντά τους λαούς. Που καλλιεργεί ειρήνη και προσφέρει ανάπτυξη. Θα στηρίξουμε όλες τις προσπάθειες της χώρας σας για πλήρη απελευθέρωση θεωρήσεων, που είναι όμως μια διαδικασία που έχει αυστηρές προύποθέσεις και προβλέπει σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Εν τω μεταξύ, μπορώ να σας διαβεβαιώσω για το εξής: οι προξενικές μας αρχές στην Ουκρανία έχουν οδηγίες και τις εκτελούν να εφαρμόζουν με ευελιξία και αποτελεσματικότητα τη συμφωνία διευκόλυνσης θεωρήσεων μεταξύ Ουκρανίας – Ε.Ε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποια είναι η πρόβλεψή σας για την τρέχουσα τουριστική περίοδο στην Ελλάδα; Πώς την επηρέασε η βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση της χώρας σας; Πρέπει οι Ουκρανοί τουρίστες να φοβούνται τις μαζικές απεργίες και την ακύρωση αεροπορικών πτήσεων;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Ο τουρισμός είναι ένας από τους δυναμικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, είναι η «βαριά βιομηχανία» της. Ομολογουμένως η προηγούμενη χρονιά ήταν σχετικά δύσκολη, δεδομένου της έναρξης της κρίσης. Αλλά θεωρώ ότι η κρίση είναι μία μεγάλη ευκαιρία για την ελληνική οικονομία, να κάνει άλματα προς τα εμπρός, να γίνει δυναμικότερη, να βελτιωθεί. Όπως και στους υπόλοιπους τομείς της Οικονομίας έτσι και στον Τουρισμό, προχωρούμε με ένα φιλόδοξο στρατηγικό σχέδιο που λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα και τις απαιτήσεις της αγοράς, με κύριο στόχο την ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Για το φετινό καλοκαίρι τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Άλλωστε, η κρίση έχει κάνει ένα εξαίρετο ποιοτικά τουριστικό προϊόν, ακόμα πιο ελκυστικό, πιο προσιτό οικονομικά. Είμαι πεπεισμένος ότι οι Ουκρανοί φίλοι μας που θα επιλέξουν την Ελλάδα ως προορισμό θα έχουν υπέροχες διακοπές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποια, κατά τη γνώμη σας, τα κύρια λάθη της Ελλάδας που οδήγησαν στη σοβαρή οικονομική κρίση;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Υπήρξαν φαινόμενα δεκαετιών που εμπόδιζαν την πρόοδο της χώρας. Χρόνιες παθογένειες και στρεβλώσεις της πολιτικής, οικονομικής αλλά και κοινωνικής δομής, απαιτούσαν άμεσα απαντήσεις που εμείς όμως δεν δίναμε, μάλιστα μπροστά τους εθελοτυφλούσαμε. Δεν δημιουργήσαμε μία υγιή και ευρεία παραγωγική βάση, πάνω στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Ούτε δομές διαφανούς διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας. Παρακολουθήσαμε την πορεία των δημοσίων οικονομικών άβουλα, προσανατολισμένοι μόνο στο παρόν και όχι το μέλλον. Σίγουρα η διεθνής οικονομική συγκυρία επιτάχυνε και αύξησε την ένταση της κρίσης στην Ελλάδα. Μην ξεχνάμε οτι μιλάμε για μια κρίση που αγγίζει το σύνολο της Ευρώπης. Θέλω να είμαι όμως ειλικρινής. Έχουμε κι εμείς, οι Έλληνες, και ιδιαίτερα η πολιτική τάξη, που έχει την υποχρέωση να καθοδηγεί τις εξελίξεις, τεράστιες ευθύνες. Σήμερα το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας έχοντας συναίσθηση της κρισιμότητας των καταστάσεων προχωράει σε μία ιστορική μετάβαση: Αφήνοντας πίσω νοοτροπίες και παγιωμένες αντιλήψεις, που μας έφεραν σ΄αυτή την δύσκολη θέση, δημιουργούμε όχι μόνο τις προϋποθέσεις για έξοδο από την κρίση, αλλά και μία πραγματικά καλύτερη Ελλάδα. Μία χώρα με βιώσιμη οικονομία, ευνομία και κοινωνική δικαιοσύνη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει πιθανότητα να σημειωθεί σοβαρή διαίρεση ή διάσπαση της Ε.Ε. λόγω της οικονομικής κρίσης σε Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία, καθώς και λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων της κρίσης αυτής εκ μέρους των κ-μ της Ε.Ε.;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Όχι, δεν υπαρχει. Πρέπει να αποφύγουμε τη συνωμοσιολογία και καταστροφολογία που βρίσκουν έδαφος στο γενικότερο ρευστό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον που υπάρχει στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Είναι σίγουρα μία δυσάρεστη και ιδιαίτερα δύσκολη πραγματικότητα, η κρίση χρέους στις χώρες της Ευρωζώνης, που με την σειρά της επιβαρύνει την συνολική κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας. Για την αντιμετώπιση των ευρωπαϊκών προκλήσεων, και στην παρούσα συγκυρία των οικονομικών, δεν πρόκειται να βρεθεί λύση αν οι κυβερνήσεις αντιδράσουν με εγωιστικό τρόπο, προτάσσοντας εθνικές ιδιοτέλειες. Μία διάσπαση της ΕΕ στην παρούσα φάση θα είχε μία συσσωρευτικά καταστρεπτική δυναμική όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά για την παγκόσμια οικονομία. Αυτό το σενάριο πολύ απλά δεν υπάρχει. Ακριβώς τώρα είναι που πρέπει να αγωνισθούμε μαζί. Είναι ένα μήνυμα που συνεχώς το επαναλαμβάνουμε και πρέπει να το κατανοήσουμε: ότι μονάχα με αλληλεγγύη, θα μπορούμε να δημιουργήσουμε όλοι μαζί μια καινούργια Ευρώπη, μια Ευρώπη με ισχυρή φωνή και παρουσία στον κόσμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Ελλάδα έλαβε δάνειο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όταν ηγείτο αυτού ο κ. Dominik Stross-Kan, ο οποίος ακολουθούσε ''φιλοευρωπαϊκή'' πολιτική. Η αλλαγή επικεφαλής του ΔΝΤ πώς μπορεί να επηρεάσει τη συνεργασία της Ελλάδας με το ΔΝΤ;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η συνεργασία που έχουμε με το ΔΝΤ, όπως και με τους άλλους εταίρους μας, οι οποίοι μας δανειοδότησαν είναι θεσμική και φυσικά, δεν επηρεάζεται από πρόσωπα. Επηρεάζεται από πρακτικές και από πολιτικές. Είναι πάνω από όλα θέμα πολιτικών επιλογών. Το ουσιαστικό είναι το πώς αντιμετωπίζουμε εμείς αλλά και από κοινού με τους εταίρους μας, αυτή την κρίση. Συνεπώς θεωρώ ότι δεν υπάρχει καμία επίπτωση από την υπόθεση Στρος-Καν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Ουκρανία βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και αναγκάζεται να υλοποιεί τους σκληρούς όρους του ΔΝΤ. Μιλήστε μας παρακαλώ για την ελληνική εμπειρία υλοποίησης προγράμματος ριζικών μεταρρυθμίσεων τις οποίες ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος κ. Γ. Παπανδρέου. Κατά πόσον έχουν επιτύχει οι μεταρρυθμίσεις αυτές σε συνθήκες οξείας αντίθεσης της ελληνικής κοινωνίας.
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Τα βήματα που έγιναν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ήταν πολλά, δύσκολα και επώδυνα. Αναγκαία όμως. Ο ελληνικός λαός έκανε μεγάλες θυσίες και σίγουρα πολλοί συμπολίτες μας βιώνουν αισθήματα ανασφάλειας. Είναι όμως ισχυρή η βούληση του για αλλαγή. Ήδη έχουμε τα πρώτα απτά αποτελέσματα. Το έλλειμμα μειώθηκε κατά 5%, την μεγαλύτερη μείωση που πέτυχε χώρα μέλους της Ευρωζώνης σ΄ ένα μόνο χρόνο. Οι εξαγωγές μας αυξάνονται, ενώ προχωράμε στην αξιοποίηση με ταχείς ρυθμούς της Δημόσιας Περιουσίας. Παράλληλα πετύχαμε μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές, που ενισχύουν την διαφάνεια στην Δημόσια Διοίκηση, αποκαθιστώντας την σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες, διαμορφώνουν ένα υγιές και λειτουργικό περιβάλλον για επενδύσεις, εκσυγχρονίζουν την Παιδεία και την Υγεία. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε εντείνοντας τις μεταρρυθμίσεις. Προχωρούμε σε στέρεες βάσεις, με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών, αλλά με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία για το μέλλον της Πατρίδας μας.
29 Μαΐου, 2011