–«Το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας μπορεί να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στην ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας σε θέματα υποδομών, δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων, ασφάλειας και δημιουργίας ανθρώπινου κεφαλαίου»
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, πώς αξιολογείτε το γενικό πολιτικό κλίμα που επικρατεί στην Νοτιοανατολική Ευρώπη; Θα μπορούσε από αυτό το πρόσφατο πνεύμα προσέγγισης να προκύψει μια συγκεκριμένη συνεργασία; Βλέπετε να υπάρχει το ενδεχόμενο υλοποίησης σημαντικών περιφερειακών αναπτυξιακών έργων και σε ποιους τομείς;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από τη δεκαετία του ’90 έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Έχει εδραιωθεί η σταθερότητα, η δημοκρατία έχει αποκτήσει γερές ρίζες και η οικονομική ανάπτυξη βρίσκεται στη σωστή πορεία. Σίγουρα, η κύρια κινητήρια δύναμη πίσω από όλες τις μεταρρυθμίσεις ήταν το ευρωπαϊκό όραμα, αλλά πιστεύω ότι μπορούμε να επικαλεστούμε ότι και εμείς είχαμε ένα μερίδιο σε αυτή την επιτυχία καθώς δημιουργήσαμε αυτόνομα ένα πλαίσιο περιφερειακής συνεργασίας, τη Διαδικασία Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEECP). Για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία των Βαλκανίων, έχουμε μια πλατφόρμα στην οποία μπορούν να συμμετάσχουν όλες οι χώρες της περιοχής. Ως φόρουμ διαλόγου, έχει πράγματι αποδειχθεί απαραίτητο σε κρίσιμες περιόδους. Γιατί να μην κάνουμε ένα παραπάνω βήμα τώρα; Γιατί να μην συνεργαστούμε στην υλοποίηση περιφερειακών αναπτυξιακών έργων που θα βελτιώσουν τη ζωή των λαών μας, θα ενισχύσουν την ανάπτυξη των σχέσεων και θα δημιουργήσουν συνθήκες ανάπτυξης για όλους; Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι υπάρχουν τομείς στους οποίους ένα τέτοιο είδος συνεργασίας θα μπορούσε να αποφέρει απτά αποτελέσματα: υποδομές που συνδέονται με τις μεταφορές και την ενέργεια, δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις, συνεργασία σε θέματα ασφάλειας και δημιουργία ανθρώπινου κεφαλαίου. Το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας (RCC), ως «επιχειρησιακός βραχίονας» του SEECP μπορεί να διαδραματίσει έναν αποφασιστικό ρόλο σε αυτούς τους τομείς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατά πόσο αυτή η προσέγγιση λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς τη στρατηγική διεύρυνσης της ΕΕ και τη χαρτογράφηση ολόκληρης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εντός της ΕΕ;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Στο παρελθόν, η προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας είχε αντιμετωπιστεί με κάποιο σκεπτικισμό. Πολλοί φοβήθηκαν ότι η περιφερειακή συνεργασία θα μπορούσε να υποκαταστήσει την ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων. Αυτά τα επιχειρήματα όχι μόνο δεν επιβεβαιώθηκαν αλλά και αποκρούστηκαν από την ίδια την πολιτική της ΕΕ. Σήμερα, είναι ευρέως αποδεκτό ότι η περιφερειακή συνεργασία σε συνδυασμό με καλές σχέσεις γειτονίας, είναι προϋπόθεση για την ένταξη στην ΕΕ. Θα πάω ένα βήμα παρακάτω λέγοντας ότι η περιφερειακή συνεργασία χαράσσει στην πραγματικότητα το δρόμο προς την ένταξη στην ΕΕ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς βλέπετε τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο πλαίσιο της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Τι θα συμβεί κατά τη γνώμη σας το 2011 και πιθανόν μετέπειτα;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Κάθε υποψήφια χώρα έχει σημειώσει τη δική της πρόοδο ως προς τη συμμόρφωση της με τις ευρωπαϊκές αξίες και πρακτικές. Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ο τρόπος με τον οποίο αυτή η διαδικασία επηρεάζει την καθημερινότητα των πολιτών. Για παράδειγμα, η απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Η μη υποχρέωση θεώρησης για τα ταξίδια εντός της ΕΕ αποτελεί πραγματικότητα για τους πολίτες πολλών υποψήφιων χωρών από το 2010. Αυτό δεν ήταν ένα «δώρο» που προσέφερε η ΕΕ. Ήταν μια αμοιβή που δικαιωματικά έπρεπε να λάβουν αυτές οι χώρες καθώς πέτυχαν τους στόχους που είχαν τεθεί. Αν ψάχνετε ένα παρόμοιο φωτεινό παράδειγμα για το 2011, νομίζω ότι το έχετε ήδη μπροστά σας. Αναφέρομαι στο διάλογο που εγκαινίασαν το Βελιγράδι και η Πρίστινα. Οι συζητήσεις που διευκολύνονται με τη μεσολάβηση της ΕΕ, αναμένεται να περιστραφούν γύρω από τρία βασικά θέματα: την περιφερειακή συνεργασία, την ελεύθερη κυκλοφορία και το κράτος δικαίου. Ο στόχος των συνομιλιών είναι η προώθηση της συνεργασίας και η προσέγγιση της Πρίστινας και του Βελιγραδίου με την ΕΕ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες είναι οι περιφερειακές προτεραιότητες της Ελλάδας και με ποιο τρόπο η Ελλάδα προωθεί την ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η προτεραιότητα της Ελλάδας είναι και ήταν πάντα η ενσωμάτωση της περιοχής στην ΕΕ. Όταν αναλάβαμε την προεδρία της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2014, πρόθεσή μας ήταν να συγκαλέσουμε μια νέα σύνοδο κορυφής μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων, μια σύνοδος κορυφής «Θεσσαλονίκη ΙΙ», προκειμένου να υιοθετηθεί μια πολιτική διακήρυξη που θα καθορίσει ένα συγκεκριμένο στόχο για την ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Θα συνεργαστούμε με τις υποψήφιες χώρες, τόσο σε μεμονωμένη βάση όσο και περιφερειακά προκειμένου να τις υποστηρίξουμε σε αυτή τη μεταρρυθμιστική διαδικασία. Αν η Ατζέντα της συνόδου κορυφής της Θεσσαλονίκης το 2003 έδωσε το σύνθημα εκκίνησης της πορείας των Δυτικών Βαλκανίων προς την ΕΕ, θα θέλαμε η «Θεσσαλονίκη ΙΙ» να δώσει το σήμα του τελευταίου γύρου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είσαστε θερμός υποστηρικτής της Ατζέντας 2014 για τα Δυτικά Βαλκάνια που έχει ως στόχο τον καθορισμό ενός ξεκάθαρου χρονοδιαγράμματος για την ένταξη των υπόλοιπων χωρών, μέσω της αναφοράς σε ένα είδος συμβολικής επετείου στην ιστορία των Βαλκανίων. Ποια είναι η γνώμη σας για την ευθύνη των χωρών της περιοχής ως προς την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ζητημάτων σε εκκρεμότητα προκειμένου να τηρήσουν από την μεριά τους την Ατζέντα 2014;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Ο στόχος της πρωτοβουλίας μας, της λεγόμενης «Ατζέντας 2014» είναι να αναβιώσουμε τη ενταξιακή διαδικασία των υποψήφιων χωρών. Πιστεύουμε ότι σε ένα μεγάλο βαθμό αυτός ο στόχος έχει επιτευχθεί: η Σύνοδο κορυφής στο Σεράγεβο πέρσι αποτελεί μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι αυτή η διεύρυνση βρίσκεται πάλι στην ατζέντα της ΕΕ. Θέλουμε το μήνυμα της δέσμευσης της ΕΕ απέναντι στην ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής να παραμείνει ισχυρό. Αλλά η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας εξαρτάται βασικά από τις ίδιες τις χώρες. Η εντατικοποίηση των μεταρρυθμίσεων, η περιφερειακή συνεργασία και οι καλές σχέσεις γειτονίας αποτελούν το κλειδί για τη διαδικασία της διεύρυνσης. Αυτές οι απαιτήσεις, βέβαια, δεν πρέπει να θεωρηθούν ως « ενοχλητικά εμπόδια» που πρέπει να ξεπεραστούν. Πρέπει να χρησιμέψουν ως χρήσιμα κίνητρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εν όψει της Στρατηγικής του Συμβουλίου Περιφερειακής Συνεργασίας και του Προγράμματος Εργασίας για την περίοδο 2011-2013, σε τι είδους ενέργειες μπορεί να προβεί ο οργανισμός προκειμένου να προωθήσει τον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό διάλογο στην περιοχή με στόχο την ανεμπόδιστη και επιτυχή συνεργασία στην πορεία προς το κοινό ευρωπαϊκό όραμα;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Τα τελευταία χρόνια, η περιφερειακή συνεργασία στην Νοτιοανατολική Ευρώπη έχει αυξηθεί σημαντικά και έχει επιπλέον λάβει τη διάσταση της περιφερειακής κυριότητας. Η SEECP με τον επιχειρησιακό βραχίονά της, το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας, παρέχει ευκαιρίες για την ανάληψη νέων πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της νέας Στρατηγικής και του Προγράμματος εργασίας για την περίοδο 2011-2013. Αυτό που απομένει να γίνει είναι να εξασφαλιστεί ότι οι προσπάθειες δικτύωσης του Συμβουλίου Περιφερειακής Συνεργασίας θα αποφέρουν συγκεκριμένα αποτελέσματα. Το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο στην εφαρμογή της περιφερειακής συνεργασίας καθώς και την αναγνώριση και αντιμετώπιση των αναγκών στο πλαίσιο των περιφερειακών δραστηριοτήτων. Για εμάς, η πραγματική πρόκληση για το πρόγραμμα 2011-2013 έγκειται στο να καταστήσουμε τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη ορατά στους πολίτες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στο πλαίσιο των φιλοδοξιών τους για την ένταξη τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
14 Απριλίου, 2011