ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να πάμε στον πρώτο καλεσμένο, τον Υφυπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Κούρκουλα, τον οποίον καλημερίζουμε. Κύριε Κούρκουλα.
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Καλημέρα σας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλή σας ημέρα. Υπάρχουν πολλά θέματα τα οποία έχουμε να συζητήσουμε, αλλά να ξεκινήσουμε με κάτι το οποίο έχουμε αρχίσει να το ξεχνάμε εδώ, παρότι είναι σε εξέλιξη, αναφέρομαι στην απαγωγή των δύο Μητροπολιτών. Έχουμε κάτι νεότερο ; Δηλαδή υπήρχαν αυτές οι συγκεχυμένες πληροφορίες αρχικά ότι αφέθηκαν ελεύθεροι, μετά δεν ίσχυαν αυτές, διαψεύστηκαν. Τί ακριβώς συμβαίνει;
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Είχα την τιμή και την τύχη να γνωρίσω και προσωπικά ο ίδιος τον Μητροπολίτη Χαλεπίου, τον Παύλο, ο οποίος έχει απαχθεί και αγνοείται η τύχη του. Στη Συρία και στο Λίβανο υπάρχει για μία πολύ δυναμική ελληνορθόδοξη, όπως την ονομάζουν, κοινότητα που διαθέτει ιεράρχες πολύ υψηλού επιπέδου. Ένας από αυτούς είναι και ο Μητροπολίτης Χαλεπίου. Το Υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί πάρα πολύ στενά την πορεία αυτής της τραγικής ιστορίας, η οποία βεβαίως είναι και ενδεικτική του χάους και της τραγικής κατάστασης την οποίαν αντιμετωπίζει ολόκληρος ο συριακός λαός. Αυτή τη στιγμή δεν έχω κάτι καινούργιο να προσθέσω, κάποια πληροφορία, απλώς να επιβεβαιώσω ότι είμαστε σε επαφή με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και με το Πατριαρχείο Αντιοχείας για να προσπαθήσουμε να έχει ένα αίσιο τέλος αυτή η τραγική ιστορία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια που το αναφέρετε, γιατί ακριβώς συμβαίνει αυτό στη Συρία ; Βλέπουμε εκεί διστακτικές κινήσεις από την πλευρά των ευρωπαίων και...
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Έχετε δίκιο, κύριε Παντελάκη, δε θα έλεγα διστακτικές κινήσεις, θα έλεγα ότι το μέγεθος και η περιπλοκότητα του προβλήματος είναι τέτοια που η διεθνής κοινότητα, όχι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και οι Ηνωμένες Πολιτείες, δυστυχώς δεν έχουν βρει ακόμα τον τρόπο να σταματήσουν αυτή την τραγωδία, η οποία εξελίσσεται και παίρνει διαστάσεις παγκόσμιας ανθρωπιστικής τραγωδίας που δεν έχουμε δει εδώ και πολλές δεκαετίες. Η καταστροφή, η οποία έχει, ήδη, επέλθει και στις υποδομές της χώρας αλλά και οι ανθρώπινες τραγωδίες, πέραν των νεκρών, των τραυματιών, μιλάμε για εκατομμύρια πρόσφυγες είτε μέσα στη χώρα τους είτε σε γειτονικές χώρες και βεβαίως δεν υπάρχει δυστυχώς αυτήν τη στιγμή ορατή μία άμεση λύση. Εμείς και πάρα πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες υποστηρίζουμε ένθερμα την πολιτική λύση. Πιστεύουμε ότι μόνο μία πολιτική λύση είναι εφικτή και εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση, δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είναι αναμφισβήτητα ένα πολύ δύσκολο πάζλ αυτό που συμβαίνει εκεί πέρα και έχει αναλυθεί. Να έρθουμε σε αυτό το οποίο θίξατε και εσείς, γιατί έχει ενδιαφέρον και είχαμε σκοπό να σας ρωτήσουμε γιατί σήμερα είναι η Ημέρα της Ευρώπης. Αυτό που έχει ένα ενδιαφέρον, είναι μία ομιλία που έκανε ο Martin Schulz ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, ο οποίος παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί μία πολιτική που βασίζεται στις περικοπές δημοσίων δαπανών. Αυτή η λογική έχει εκφραστεί από αρκετούς ηγέτες αλλά δεν είναι αυτοί οι οποίοι μπορεί να την επιβάλουν κιόλας, καθώς αυτοί οι οποίοι μπορούν να επιβάλουν οικονομικές πολιτικές στην Ευρώπη εμμένουν στις απόψεις τους.
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Η Ημέρα της Ευρώπης είναι και μία ευκαιρία να κάνει κανείς έναν απολογισμό. Καταρχήν δεν πρέπει να υποτιμάμε τις ιστορικές κατακτήσεις της ευρωπαϊκής ενοποίησης που πολλοί σήμερα και ιδίως από τη νεότερη γενιά τις θεωρούν αυτονόητες. Δηλαδή παρόλη τη βαθιά κρίση, πρέπει να υπενθυμίζουμε πάντα τις μεγάλες κατακτήσεις της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Βεβαίως από την άλλη μεριά δεν πρέπει να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας, μιλάμε για μία κρίση όχι μόνο οικονομική αλλά πολιτική, κοινωνική και θα έλεγα και μία κρίση ολόκληρου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, άλλωστε δεν είναι τυχαίο, συγνώμη που σας διακόπτω, ότι έχουν αυξηθεί και οι ευρωσκεπτικιστές, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλη…
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Ακριβώς αυτό θα έλεγα. Εγώ έχω εργαστεί στα ευρωπαϊκά όργανα τα τελευταία 30 χρόνια, δε θυμάμαι καμία άλλη περίοδο όπου να υπάρχει τόσο μεγάλη αύξηση του ευρωσκεπτικισμού και υπάρχει μία κρίση, θα έλεγα, νομιμοποίησης των ευρωπαϊκών οργάνων, της ευρωπαϊκής ιδέας. Πέραν, λοιπόν, της θεμιτής συζήτησης, όσον αφορά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης –και εκεί βεβαίως και οι απόψεις του κυρίου Schulz είναι πολύ ενδιαφέρουσες– νομίζω ότι πρέπει να δούμε τη γενικότερη εικόνα, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που διακυβεύεται σήμερα δεν είναι μόνο εάν θα ακολουθήσουμε την Α ή την Β οικονομική πολιτική, αλλά ουσιαστικά το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διότι η αποδόμηση της Ευρωζώνης, κατά την προσωπική μου άποψη, δε θα άφηνε ανεπηρέαστη και την Ευρωπαϊκή Ένωση αυτή καθεαυτή. Δυστυχώς στην Ελλάδα ο δημόσιος διάλογος παγιδεύτηκε για πάρα πολύ καιρό στη δημαγωγική, θα έλεγα, διάκριση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων που είναι «μνημονιακές» και αυτές που είναι «αντιμνημονιακές». Αυτός είναι ένας συλλογισμός ο οποίος δεν αντέχει στην κρίση της λογικής, διότι δεν μπορεί να είσαι εντός του Ευρώ αλλά εκτός των κανόνων της Ευρωζώνης. Βεβαίως, από την άλλη πλευρά, κι εγώ ο ίδιος σπεύδω να αναγνωρίσω ότι η Ευρώπη δεν ήταν προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει αυτήν την κρίση, καθυστέρησε πάρα πολύ. Υπήρχαν, και αυτό έχει αναγνωριστεί νομίζω από όλες τις πολιτικές δυνάμεις πλέον στην Ευρώπη, εξαρχής λάθη στην αρχιτεκτονική της Νομισματικής Ένωσης και γίνεται προσπάθεια, τώρα, αυτά τα λάθη, αυτές οι ελλείψεις, όπως ότι δεν υπήρχε ένας πολιτικός πυλώνας στη Νομισματική Ένωση, σιγά-σιγά να διορθωθούν.
Βεβαίως, παράλληλα, η κοινωνική κατάσταση, η οικονομική κατάσταση, ιδίως στις χώρες του νότου, δημιουργεί συνθήκες πολιτικής κρίσης και νομίζω ότι εκεί οφείλεται και η έξαρση του ευρωσκεπτικισμού και στο νότο, αλλά και στο βορρά της Ευρώπης. Είναι, λοιπόν, μία πολύ κρίσιμη καμπή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά νομίζω ότι αυτή η επέτειος, η σημερινή, μας δίνει την ευκαιρία να αναλογιστούμε και τα επιτεύγματα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, να μην τα υποτιμήσουμε, και να κοιτάξουμε πώς μπορούμε –και αυτό θα κοιτάξουμε κι εμείς σαν κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τώρα, αλλά και στην Προεδρία μας, η οποία αρχίζει τον Ιανουάριο του 2014– να επιταχύνουμε τις αναγκαίες αλλαγές οι οποίες είναι απαραίτητες ώστε να μπορέσει η Ευρώπη να αντιμετωπίσει την κρίση και τη σημερινή αλλά και τις μελλοντικές ενδεχόμενες κρίσεις πιο αποτελεσματικά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Είναι ένα μεγάλο στοίχημα, πάντως, γιατί, όπως λέτε, δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτά που έχουν επιτευχθεί στην ενοποίηση της Ευρώπης, αλλά αυτά μπορούν να ακυρωθούν –και εν μέρει έχουν αρχίσει και ακυρώνονται, όπως λέγαμε και πριν– λόγω των πολιτικών που ακολουθούνται. Δηλαδή λέτε, οι νέοι πρέπει να θυμούνται αυτά, ναι, πρέπει να τα γνωρίζουν για να τα θυμούνται, αλλά όταν οι νέοι είναι οι πρώτοι σε επίπεδα ανεργίας, τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό νότο, όλα αυτά μάλλον δεν τους λένε πολλά πράγματα.
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Βεβαίως, έχετε απόλυτο δίκιο. Εξάλλου, πάντα η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν προήλθε από μία λαϊκή απαίτηση, ήταν περισσότερο ένα σχέδιο, πολύ επιτυχημένο, το οποίο εκπορεύθηκε από τις ευρωπαϊκές ελίτ, από τις ηγεσίες, γι’ αυτό υπήρχε και υπάρχει ακόμα ένα έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα, κύριε Υφυπουργέ, επειδή έχουμε δυόμισι-τρία λεπτά μόνο, ήθελα να σας ρωτήσω για το ταξίδι που ετοιμάζει ο Πρωθυπουργός στο Πεκίνο, στην Κίνα τις επόμενες ημέρες, νομίζω στις 15 του μηνός θα είναι. Είναι ένα ταξίδι, στο οποίο θα συνοδεύεται από πολλούς επιχειρηματίες και φαίνεται ότι οι προσδοκίες είναι αρκετά υψηλές σε ότι αφορά κατά κύριο λόγο τις επενδύσεις Κινέζων που ήδη έχουν δείξει ένα ενδιαφέρον για τη χώρα μας, να επενδύσουν εδώ και μάλλον τη βλέπουν και ως έναν μοχλό, μία δίοδο προς την Ευρώπη, δεν είναι έτσι;
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Είναι σαφές ότι η έξοδος από την κρίση προϋποθέτει και θα επιτευχθεί μόνο μέσω της εξωστρέφειας. Εξωστρέφεια τί σημαίνει, σημαίνει εξαγωγές, σημαίνει επενδύσεις και σημαίνει τουρισμός. Άρα, αυτό το ταξίδι εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια αναπροσαρμογής του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης, που τα τελευταία 20 χρόνια στηρίχτηκε μόνο στην εσωτερική κατανάλωση με δανεικά χρήματα. Δεδομένου ότι η εσωτερική ζήτηση, ξέρουμε ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι χαμηλή στην Ελλάδα λόγω της λιτότητας, η μόνη διέξοδος για ανάπτυξη είναι η εξωστρέφεια.
Το ταξίδι του Πρωθυπουργού και άλλα που θα ακολουθήσουν εντάσσονται σε αυτό το γενικότερο πλαίσιο. Δεν είναι το ταξίδι αυτό καθεαυτό, από μόνο του, απομονωμένο, πρέπει να το δει κανείς συνολικά, έχει προηγηθεί και προεργασία, υπάρχει η εκφρασμένη πολιτική βούληση από πλευράς Κινέζων για στενότερη συνεργασία με την Ελλάδα και στον οικονομικό τομέα. Πράγματι η Ελλάδα διαθέτει μία γεωπολιτική-γεωστρατηγική θέση η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί σαν πύλη για την ευρωπαϊκή αγορά, αυτό κάνουν οι Κινέζοι και με το λιμάνι του Πειραιά και νομίζω ότι αυτή η συνεργασία θα επεκταθεί τα επόμενα χρόνια. Εκεί χρειάζεται βέβαια και η συνδρομή του ιδιωτικού τομέα, ώστε να μπορέσουμε να αυξήσουμε και τις εξαγωγές μας, να προσελκύσουμε τουρίστες και, όπως είπα πριν, αυτό θα συνεχιστεί και με άλλες χώρες, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Και στον ενεργειακό τομέα περιμένουμε τις επόμενες εβδομάδες την απόφαση του consortium για τον αγωγό φυσικού αερίου, τον TAP, που θα ξεκινάει από το Αζερμπαϊτζάν. Δεν ξέρουμε ακόμα ποια θα είναι η έκβαση, αλλά αν υπάρχει θετικό αποτέλεσμα θα είναι πολύ σημαντικό. Νομίζω ότι μόνο με τέτοιες δράσεις και με κινητοποίηση όλου του υπάρχοντος δυναμικού, και του δημόσιου αλλά και του ιδιωτικού τομέα, μπορούμε κάποια στιγμή να ξεπεράσουμε την κρίση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα, και μακάρι να συμβεί αυτό. Να σας ευχαριστήσω πολύ για αυτήν την επικοινωνία.
Δ. ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ: Εγώ ευχαριστώ κύριε Παντελάκη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να είστε καλά, καλημέρα.
9 Μαΐου, 2013