ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας ήταν από τα κορυφαία στις συνομιλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με το Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο, αλλά και των αντιπροσωπειών των δύο πλευρών, στις οποίες συμμετείχατε και εσείς. Να αναμένουμε νέες αμερικανικές επενδύσεις στον τομέα αυτό και εάν ναι σε υφιστάμενες υποδομές ή εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για νέα projects;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Όντως τα θέματα της ενέργειας βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών, σε κάθε επίπεδο, στην αμερικανική πρωτεύουσα. Και είναι απολύτως αναμενόμενο, δεδομένης της άνευ προηγουμένου αναστάτωσης που επικρατεί σήμερα στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας ως αποτέλεσμα της ρωσικής πολιτικής και της συνεχιζόμενης ρωσικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας.
Το πώς η Ευρώπη μπορεί να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο, οι τρόποι που οι ΗΠΑ μπορούν να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση αλλά και ο ρόλος της Ελλάδας στην όλη διαδικασία αποτελούν μείζονα ερωτήματα.
Μάλιστα, το ζήτημα της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ με στόχο τη μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό τοπίο για την Ευρώπη, στηριζόμενο σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, αποτέλεσε το αντικείμενο μελέτης που παρουσιάστηκε, παρουσία μου, στο Atlantic Council, στις 18 Μαΐου, επί του οποίου ακολούθησε μια άκρως ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική συζήτηση.
Η προοπτική συμμετοχής αμερικανικών εταιριών στα έργα υποδομής για τη διασύνδεση του ενεργειακού συστήματος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης βρέθηκε στην ατζέντα των συνομιλιών, στις συναντήσεις που είχα τόσο με την Ένωση Επιχειρήσεων Αμερικής-Κεντρικής Ευρώπης (ACEBA) όσο και με το Αμερικανικό Επενδυτικό Ταμείο DFC. Και υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης καινοτόμων τεχνολογιών στο πεδίο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αντιλαμβάνομαι πως η Αθήνα φιλοδοξεί να διαδραματίσει ένα ρόλο «συνδέσμου» ώστε ΗΠΑ και ΕΕ να εξεύρουν από κοινού τρόπους παρέμβασης στη διεθνή αγορά του φυσικού αερίου, ώστε να αποσυμφορηθούν οικονομικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ιδίως στην Ευρώπη.
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Η Ελλάδα ήδη αποτελεί κόμβο μεταφοράς ενέργειας προς την Ανατολική και την Κεντρική Ευρώπη και είναι σε εξέλιξη πολλά εγχειρήματα προς ενίσχυση αυτού του ρόλου. Μεταξύ αυτών, η νέα μονάδα FSRU στην Αλεξανδρούπολη, η οποία θα αποτελέσει την πηγή τροφοδότησης με υγροποιημένο αέριο της Βουλγαρίας καθώς και άλλων χωρών στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Επιπλέον, εξετάζεται η προοπτική ανάπτυξης περισσότερων μονάδων FSRU ανά την Ελλάδα και η αύξηση των εισαγωγών LNG από βασικούς προμηθευτές, όπως οι ΗΠΑ.
Με τις επιπλέον ιδιότητες του πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή και του ισχυρού συμμάχου των ΗΠΑ, η Ελλάδα έχει όλα τα εφόδια ώστε να ηγηθεί της
συλλογικής προσπάθειας, σε επίπεδο Ε.Ε, να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες ενεργειακές προκλήσεις και οι σοβαρές επιπτώσεις τους στην καθημερινότητα των ευρωπαϊκών νοικοκυριών, με τη στήριξη και των ΗΠΑ. Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ, όπως διατυπώθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης του ΠΘ, για την επίσημη ένταξη της Αμερικής στην τριμερή ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, στο σχήμα 3+1, για την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου, έρχεται να επιβεβαιώσει το ρόλο αυτό της χώρας μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είστε αισιόδοξος εν όψει της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στα τέλη Μαΐου πως υπάρχει το περιθώριο λήψης αποφάσεων για γενναίες παρεμβάσεις στην διεθνή τιμή του φυσικού αερίου;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Είμαι αισιόδοξος ότι, ως Ελλάδα, θα καταβάλουμε και στο πλαίσιο της Ε.Ε. κάθε δυνατή προσπάθεια να αμβλύνουμε όσο είναι εφικτό τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών. Σε εθνικό επίπεδο, έχουμε ήδη αναλάβει γενναίες πρωτοβουλίες για τη στήριξη των ελληνικών νοικοκυριών, με την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, όσο φυσικά το επιτρέπουν τα δημοσιονομικά δεδομένα και περιθώρια. Ευελπιστούμε ότι ακόμα πιο γενναίες θα είναι και οι αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών, στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής, προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας, της διαφοροποίησης των πηγών της, αλλά και ανάσχεσης των αυξητικών τάσεων στις τιμές τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς αντιμετώπισε η αμερικανική πλευρά τα ελληνικά επιχειρήματα για την κλιμάκωση εσχάτως της τουρκικής προκλητικότητας και εάν τα συσχετίζει καθ οιονδήποτε τρόπο με την προοπτική πώλησης μαχητικών αεροσκαφών F – 16 στην Τουρκία;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Νομίζω ότι ο τρόπος με τον οποίο ο Πρωθυπουργός έθεσε το θέμα, κατά τη διάρκεια της ιστορικής ομιλίας του στο Αμερικανικό Κογκρέσο, δεν άφησε κανένα περιθώριο αμφισβήτησης των λεγομένων του. Όπως σαφώς το έθεσε ο ΠΘ, η Ελλάδα είναι μια Δημοκρατία που επιδιώκει την ειρήνη, που πάντα τείνει χείρα φιλίας στους γείτονές της και που είναι πάντα ανοιχτή στο διάλογο στη βάση του διεθνούς δικαίου. Ωστόσο, δεν πρόκειται να δεχθεί επιθετικές ενέργειες που παραβιάζουν την κυριαρχία της και τα εδαφικά της δικαιώματα. Ο ΠΘ παρουσίασε στους Αμερικανούς αποδείξεις για τις επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας - τις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά - σε μια κίνηση που αιφνιδίασε πολλούς και σίγουρα αναστάτωσε την Τουρκία, αλλά που εκτιμώ ότι ήδη λειτούργησε υποστηρικτικά προς τις ελληνικές θέσεις και θα λειτουργήσει ακόμα περισσότερο σε βάθος χρόνου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως εξελίσσεται η θετική ατζέντα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, που επεξεργάζεστε από κοινού με τον ομόλογο σας, κ. Ονάλ. Σημειώνεται πρόοδος και εάν ναι σε ποια πεδία;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Όπως έχω διευκρινίσει επανειλημμένα, η θετική ατζέντα καλύπτει θέματα χαμηλής πολιτικής, χωρίς να αγγίζει ευαίσθητα ζητήματα στις διμερείς μας σχέσεις με την Τουρκία. Να επαναλάβω ότι οι θέσεις της Ελλάδας στα εθνικά μας θέματα είναι ξεκάθαρες και αδιαπραγμάτευτες, όσο και αν η Τουρκία επιχειρεί να θέτει προς συζήτηση ανύπαρκτα, βάσει διεθνούς δικαίου ζητήματα και να προβαίνει σε προκλητικές δηλώσεις. Διατηρώντας ωστόσο την πεποίθηση ότι η δημιουργία θετικού κλίματος, σε όποιον τομέα αυτό είναι εφικτό και δη σε οικονομικά θέματα, είναι προς όφελος της χώρας μας, συνεχίζουμε την προώθηση της θετικής ατζέντας. Μάλιστα, ο επόμενος γύρος των συζητήσεων επί των θεμάτων της θετικής ατζέντας έχει προγραμματιστεί να λάβει χώρα στην Άγκυρα, στις 24 Ιουνίου. Οι 25 θεματικές της θετικής ατζέντας αναπτύσσονται στους τομείς των μεταφορών, του περιβάλλοντος, του τουρισμού, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και έχουν γίνει σημαντικά βήματα, πχ για τη βελτίωση της διασυνδεσιμότητας, για τη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών, για την αύξηση των τουριστικών ροών εκατέρωθεν καθώς και για την ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα πολιτικής προστασίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατά τη συνάντηση σας με την αμερικανική αντιπροσωπεία στο Λευκό Οίκο ετέθησαν επί τάπητος και οι αυξανόμενες αμερικανικές επενδύσεις. Μπορείτε να μας ενημερώσετε για συγκεκριμένα projects, που θα τα δούμε να προωθούνται το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Η προσέλκυση επενδύσεων αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους μας στην Οικονομική Διπλωματία και τολμώ να δηλώσω υπερήφανος για τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας, κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν σημειώσει σημαντική αύξηση και ειδικά όσον αφορά τις επενδύσεις από ΗΠΑ, είναι ενδεικτική η παρουσία στη χώρα μας της Amazon, της Microsoft, της Pfizer, της Google. Είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με τον επιχειρηματικό κόσμο των ΗΠΑ και επεξεργαζόμαστε ιδέες και προτάσεις για σημαντική νέα project με έμφαση στην καινοτομία, τα νέες τεχνολογίες, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ευελπιστώ ότι σύντομα θα είμαστε σε ικανό στάδιο ωριμότητας ώστε να κάνουμε και σχετικές ανακοινώσεις.
21 Μαΐου, 2022