ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα έδειξε πως μπορεί να γίνουν βήματα προόδου στις σχέσεις των δύο πλευρών. Πώς θα προχωρήσουν από εδώ και πέρα οι συζητήσεις για τη θετική ατζέντα Ελλάδας και Τουρκίας;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Η προχθεσινή επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Erdogan και της τουρκικής αντιπροσωπείας στην Αθήνα πήγε ομολογουμένως πολύ καλά, με τον Τούρκο Πρόεδρο να δείχνει ειλικρινή διάθεση συνεργασίας. Αυτό αποτυπώθηκε όχι μόνο στις δηλώσεις του αλλά και στη συνολική του παρουσία, τις χειρονομίες, τη στάση σώματος, στοιχεία που αποκαλύπτουν τις πραγματικές διαθέσεις.
Η Κοινή Διακήρυξη Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας, που υπεγράφη σε επίπεδο ηγετών, αλλά και η σειρά σημαντικών συμφωνιών και μνημονίων κατανόησης μεταξύ Υπουργείων και αρμόδιων κατά περίπτωση φορέων, αντανακλούν το καλό κλίμα στις σχέσεις μας με τη γείτονα. Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι η Θετική Ατζέντα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτού του καλού κλίματος. Όταν γεννήθηκε η ιδέα της Θετικής Ατζέντας, το 2021, το κλίμα στις σχέσεις μας με τη γείτονα ήταν αρκετά διαφορετικό. Με τη στρατηγική μας επιλογή, ως κυβέρνηση, να μην εστιάσουμε στις διαφωνίες μας με την Τουρκία, αλλά να αναζητήσουμε τα πεδία σύγκλισης όπου η συνεργασία μας θα είναι αμοιβαία επωφελής, πετύχαμε κάτι πολύ σημαντικό. Πετύχαμε να διατηρήσουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, ακόμα και σε δύσκολες στιγμές, χάρη στις πολυάριθμες θεματικές της Θετικής Ατζέντας, που καλύπτουν διαφορετικούς τομείς του κυβερνητικού έργου.
Οι 15 συμφωνίες/μνημόνια/δηλώσεις που υπεγράφησαν στους τομείς της επιχειρηματικότητας, της τελωνειακής συνεργασίας, του τουρισμού, του αθλητισμού, της εκπαίδευσης, της καινοτομίας ήταν το αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς από τις αντίστοιχες επιτροπές και ομάδες εργασίας που συγκροτήθηκαν για την επεξεργασία τους. Μέσα από αυτή τη σκληρή δουλειά, ωστόσο, καλλιεργήθηκε ένα κλίμα συνεργασίας, αμοιβαίας κατανόησης και εμπιστοσύνης, το οποίο σταδιακά ενδυναμώνεται και εμπεδώνεται. Και το οποίο διαχέεται και επηρεάζει και άλλες πτυχές των σχέσεων. Είναι σημαντικό να τονίσω ότι η Θετική Ατζέντα αποτελεί δυναμική διαδικασία. Οι θεματικές της εμπλουτίζονται, θα ακολουθήσουν και άλλες συμφωνίες πέραν των 15 που υπογράψαμε στις 7 Δεκεμβρίου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το καλό κλίμα που επικράτησε στη 5η συνάντηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας δεν σημαίνει βέβαια πως έχουν εξαλειφθεί όλα τα προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο το επόμενο διάστημα η Άγκυρα να επιχειρήσει να ανοίξει νέα θέματα και να μην διατηρηθούν τα «ήρεμα νερά»;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Προφανώς και δεν έχουμε λύσει όλες τις διαφωνίες μας με την Τουρκία, έχουμε κάνει, ωστόσο, πολύ σημαντικά βήματα και υπάρχει εκπεφρασμένη πλέον βούληση και από τις δύο πλευρές η συνεργασία να εμβαθυνθεί. Στο χαρτοφυλάκιό μου, στην Οικονομική διπλωματία, θα συνεχίσουμε να αναζητούμε γέφυρες φιλίας και συνεργασίας σε όλο και περισσότερους τομείς.
Και είμαι αισιόδοξος ότι το καλό κλίμα θα διατηρηθεί γιατί απλά αυτό είναι προς το συμφέρον όλων. Οι δύσκολες και πρωτοφανείς προκλήσεις, που αντιμετωπίζουμε σήμερα τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε περιφερειακό επίπεδο στη Μεσόγειο, δεν αφήνουν περιθώρια για αντιπαραθέσεις και αντιπαλότητες, αλλά απαιτούν συνεργασίες και συγκλίσεις. Η εμβάθυνση του θετικού κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και η περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων συμβάλλει στη συνολική ευημερία στην περιοχή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε επισημάνει πως η Ελλάδα δεν αποτελεί μόνο κόμβο και σημείο εισόδου ενέργειας αλλά εξελίσσεται και σε εγγυητή της ενεργειακής ασφάλειας. Ποιες πρωτοβουλίες να αναμένονται το επόμενο διάστημα προς αυτή την κατεύθυνση;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Η κυβέρνησή μας έχει δώσει μεγάλη έμφαση στην ενεργειακή της πολιτική, η οποία είναι καλά σχεδιασμένη και προσανατολισμένη στη διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών της ενέργειας, ώστε να εξασφαλίζεται και επάρκεια και ασφάλεια.
Με μια σειρά από έργα που σχεδιάζονται και κατασκευάζονται σε στεριά και θάλασσα, η χώρα εδραιώνει όλο και περισσότερο τη θέση της ως κόμβου για τη μεταφορά ενέργειας και για τη διασυνδεσιμότητα μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Ο διαδριατικός αγωγός TAP για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, ο Ελληνο-Βουλγαρικός διασυνδετήριος αγωγός IGB, ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας–Βόρειας Μακεδονίας, η δεξαμενή αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου (SRU) στο νησί Ρεβυθούσα, η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου FSRU Αλεξανδρούπολης καθώς και η προοπτική ανάπτυξης περισσότερων μονάδων FSRU ανά την Ελλάδα, έχουν στρατηγική σημασία για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Οι συζητήσεις γύρω από προοπτικές επενδύσεων και συνεργασιών στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα όλων των επαφών μας στο εξωτερικό, σε διμερείς συναντήσεις και επιχειρηματικές αποστολές τόσο σε χώρες παραδοσιακούς συμμάχους και εταίρους, όπως οι ΗΠΑ, χώρες της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, όσο και σε άλλες μεγάλες αγορές-στόχους, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το τριμερές σχήμα συνεργασίας για την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος-Κύπρου-Αιγύπτου “EuroAfrica Interconnector”, η υλοποίηση της οποίας προχωρά με γοργούς ρυθμούς. Πρόκειται για ένα έργο που συμβάλλει στον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, διασυνδέει το ηλεκτρικό δίκτυο Αιγύπτου με αυτό της ΕΕ και τονώνει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε ένα περιβάλλον παγκόσμιων οικονομικών προκλήσεων τελικά πόσο εύκολο είναι για την Ελλάδα να ισχυροποιήσει τη θέση της ως ελκυστικός επενδυτικός προορισμός;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Και όμως, μέσα σε αυτό το περιβάλλον που περιγράφετε, αυτό που διαπιστώνω – ομολογώ με ικανοποίηση – σε όλες τις διεθνείς επαφές μου, είναι ότι η Ελλάδα βρίσκεται πλέον σταθερά στα ραντάρ των διεθνών επενδυτών. Η εδραιωμένη πολιτική σταθερότητα στη χώρα, σε συνδυασμό με τις δομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει και την έμφαση που η κυβέρνηση δίνει στην εξωστρέφεια της οικονομίας, έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών.
Όπως προανέφερα, ειδικά στον τομέα της ενέργειας, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και πολλές ευκαιρίες. Ταυτόχρονα, αυξημένο ενδιαφέρον καταγράφεται και στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, όπου και πάλι η Ελλάδα λειτουργεί ως κόμβος για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Το ευνοϊκό αυτό κλίμα για την Ελλάδα αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, σε συνέχεια και του πρόσφατου μπαράζ - ας μου επιτραπεί η λέξη - αναβαθμίσεων της αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς Οίκους αξιολόγησης, στο οποίο προσβλέπαμε και για το οποίο εργαστήκαμε με συνέπεια. Να υπενθυμίσω ότι ο ένας μετά τον άλλο, αναβάθμισαν την ελληνική οικονομία, αρχικά ο ιαπωνικός οίκος R&I, ο γερμανικός Scope Ratings και ο καναδικός DBRS Morningstar και ακολούθησαν οι πιο διάσημοι οίκοι Standard & Poors, Moody’s και τελευταία και ο Fitch.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όσον αφορά στο κομμάτι των εξαγωγών πώς μπορεί να ενισχυθούν κυρίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις ;
Κ. ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: Η στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων στο να ενισχύσουν την παρουσία τους στις διεθνείς αγορές, και κατ’ επέκταση η αύξηση των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της οικονομικής διπλωματίας.
Για την επίτευξη του στόχου αυτού - επιδιώκουμε μάλιστα μέχρι το 2027 να αυξηθούν οι εξαγωγές στο 60% του ΑΕΠ - διαθέτουμε και αναπτύσσουμε μια σειρά από εργαλεία. Οι επιχειρηματικές αποστολές στο εξωτερικό και η σύσταση επιχειρηματικών συμβουλίων αποτελούν τέτοια εργαλεία. Οι επιχειρηματικές αποστολές σε ξένες χώρες προσφέρονται για τη γνωριμία και τη συζήτηση περί προοπτικών συνεργασίας μεταξύ επιχειρηματιών από τις δύο πλευρές και μάλιστα με την «ευλογία» των κυβερνήσεων. Αυτό είναι σημαντικό γιατί δημιουργείται ένα αίσθημα ασφάλειας στους επιχειρηματίες ότι το κλίμα στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών είναι καλό και άρα είναι ευνοϊκές οι προοπτικές επιτυχίας των δραστηριοτήτων τους. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που δεν έχουν μεγάλα περιθώρια και δεν επιθυμούν να πάρουν μεγάλο ρίσκο, αυτό το αίσθημα ασφάλειας είναι πολύ σημαντικό.
Στην ίδια κατεύθυνση, σημαντικό εργαλείο συνιστά και η μεταρρυθμισμένη πλέον Εταιρία Εξαγωγικών Πιστώσεων (ECG) η οποία προσφέρει στις επιχειρήσεις - και ειδικά τις μικρομεσαίες - σημαντικά προϊόντα για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους.
Στο πλευρό των Ελλήνων εξαγωγέων είναι φυσικά και η Enterprise Greece, με τις διευκολύνεις που παρέχει για την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Η εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας μας αφορά όλους, κυβέρνηση, θεσμικούς φορείς της αγοράς, επιχειρηματίες. Και είμαι ικανοποιημένος που και με την εμπειρία μου από τον ιδιωτικό, επιχειρηματικό τομέα, έχω συμβάλει στη γενικότερη προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων και της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς όφελος της ελληνικής οικονομίας.
10 Δεκεμβρίου, 2023