Ήσασταν μαζί με τον πρωθυπουργό στα περισσότερα τελευταία ταξίδια του, προωθώντας την οικονομική διπλωματία. Υπάρχει ενεργό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα και από ποιες χώρες προέρχεται κατά κύριο λόγο;
Ο Πρωθυπουργός έχει τονίσει επανειλημμένα τη σημασία της οικονομικής διπλωματίας στη συνολική προσπάθεια της Ελλάδας να διευρύνει τους ορίζοντές της και να προωθήσει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, εξού και στηρίζει και ο ίδιος προσωπικά τις προσπάθειες που γίνονται συντονισμένα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Εξωτερικών. Οι προσπάθειες αυτές αποδίδουν και αυτό αντανακλάται στην αύξηση των εξαγωγών, στην αύξηση ξένων επενδύσεων αλλά και στη θεαματική βελτίωση της εικόνας της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού.
Είναι πλέον γεγονός ότι το εχθρικό επενδυτικό κλίμα των προηγούμενων ετών έχει αναστραφεί και η Ελλάδα αντιμετωπίζεται παντού ως αξιόπιστος συνομιλητής και ασφαλής επενδυτικός προορισμός. Αυτή είναι η εμπειρία μου από τα πρόσφατα ταξίδια μου σε Σαουδική Αραβία, Λιβύη, Τίρανα, Κιργιζία, Βελιγράδι. Και αυτό είναι και το συμπέρασμα πρόσφατων ερευνών. Ενδεικτικά, αναφέρω ότι σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα “Attractiveness Survey” της Ernst & Young, η χώρα μας βρίσκεται πλέον ανάμεσα στους 10 ελκυστικότερους ευρωπαϊκούς επενδυτικούς προορισμούς, με το 75% των επιχειρήσεων να εκτιμά ότι η ελκυστικότητα θα βελτιωθεί ακόμα περισσότερο.
Να σημειώσω, εδώ, ότι μόνο στο πρώτο εξάμηνο 2021, οι καθαρές εισροές Άμεσων Ξένων Επενδύσεων ανήλθαν σε 2,31 δις ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 34% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Παράλληλα, το Enterprise Greece οργάνωσε 39 δράσεις προώθησης επενδύσεων (φυσικές και ψηφιακές) ενώ προώθησε προς τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων, 24 μεγάλες επενδύσεις ύψους 4,8 δις ευρώ, οι οποίες δημιουργούν 3.335 θέσεις εργασίας.
Έχετε αναλάβει τη διαχείριση της λεγόμενης θετικής ατζέντας με την Τουρκία. Υπάρχει πρόοδος στο συγκεκριμένο ζήτημα και σε ποιους τομείς;
Η ενεργός προώθηση διμερών οικονομικών σχέσεων αποτελεί κρίσιμη πτυχή της σύγχρονης εξωστρεφούς διπλωματίας, με δυναμική άμβλυνσης – γιατί όχι και υπέρβασης – ζητημάτων και εντάσεων της παραδοσιακής διπλωματίας. Με αυτό το σκεπτικό, πήραμε στο ΥΠΕΞ την πρωτοβουλία να προωθήσουμε τη λεγόμενη θετική ατζέντα με την Τουρκία, τη συζήτηση δηλαδή επί θεματικών στις οποίες η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, δεν μπορεί παρά να είναι αμοιβαία επωφελής. Οι θεματικές αυτές αφορούν από την ψηφιακή διακυβέρνηση και τις μεταφορές μέχρι το περιβάλλον και τον τουρισμό. Στις επιμέρους θεματικές έχουν τεθεί σε λειτουργία επιτροπές που επεξεργάζονται τις δυνατότητες ανάπτυξης συνεργασιών και συνεργειών και βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία. Ενδεικτικά, αυτές τις ημέρες διεξάγεται στη Σμύρνη το 9ο Φόρουμ Τουρισμού Ελλάδας-Τουρκίας και η 4η σύνοδος της Κοινής Επιτροπής Τουρισμού, παρουσία και του αρμόδιου Υπουργού Βασίλη Κικίλια.
Η πράσινη μετάβαση των νησιών, το σχέδιο δηλαδή για τα Greco islands, με ποιους πόρους και σε τι βάθος χρόνου θα υλοποιηθεί; Ποιο θα είναι το όφελος για τις τοπικές κοινωνίες;
Τα φιλικά προς το περιβάλλον συστήματα, μαζί με την καινοτομία, την τεχνολογία και την ψηφιοποίηση αποτελούν τα σύγχρονα μοντέλα παραγωγής αλλά και καθημερινότητας. Οι οικονομίες που σπεύδουν να ασπαστούν και να προσαρμοστούν σε αυτή την πραγματικότητα, θα βρεθούν σε μια πολύ πιο ανταγωνιστική θέση στο μέλλον. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και το συγκεκριμένο, πρωτοποριακό θα έλεγα εγχείρημα, το οποίο μόνο οφέλη μπορεί να φέρει στα νησιά μας και στις τοπικές κοινωνίες.
Ο δρόμος άνοιξε με το εγχείρημα της Αστυπάλαιας, του πρώτου «έξυπνου και βιώσιμου» νησιού της Μεσογείου που αποτελεί μια φωτογραφία από το μέλλον, πριν από το μέλλον, σήμερα. Με τα Greco Islands κλιμακώνεται αυτή η πρωτοβουλία σε ένα μεγαλόπνοο έργο για τη μετατροπή των νησιών της Ελλάδας σε πρότυπα πράσινης οικονομίας και ενεργειακής αυτονομίας. Στο έργο αυτό περιλαμβάνονται ακόμα ψηφιακές καινοτομίες, με δράσεις όπως η αυξημένη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων και των υδάτων, ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών, ο πράσινος μετασχηματισμός της γεωργίας και του τουρισμού.
Το έργο αποτελεί μια φιλόδοξη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με ορίζοντα υλοποίησης πενταετίας.
Έχετε επισκεφθεί αρκετές φορές τη Λιβύη. Είστε αισιόδοξος για την πορεία της χώρας προς την ομαλοποίηση, την πρόοδο στις διμερείς μας σχέσεις και εν τέλει την ακύρωση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου;
Όντως μέσα στο 2021 πήγαμε 5 φορές στην Λιβύη. Επιπλέον, ανοίξαμε την πρεσβεία στην Τρίπολη και το προξενείο στην Βεγγάζη, συμμετείχαμε στην σύνοδο Libyan Stability Initiative που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Λιβυκής κυβέρνησης καθώς και στη Διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι πριν λίγες ημέρες. Το ενδιαφέρον μας για τη Λιβύη έχει να κάνει με το γεγονός ότι είναι χώρα γείτονας, σε μεταβατική περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο, πολιτικά και οικονομικά. Η Ελλάδα ενδιαφέρεται ειλικρινά για τη σταθεροποίηση, την ανάπτυξη και την ευημερία της χώρας. Και σε αυτό το πλαίσιο, η οικονομική διπλωματία συμβαδίζει και συνεργεί με την παραδοσιακή εθνική διπλωματία. Η ανασυγκρότηση της Λιβύης και η ανοικοδόμηση των υποδομών της, προσφέρουν σημαντικές προοπτικές δραστηριοποίησής μας, στους τομείς της ενέργειας, της διαχείρισης υδάτων, των αγροδιατροφικών προϊόντων και των φαρμάκων, ενώ σημαντική δραστηριότητα μπορεί να αναπτύξει και ο κλάδος των κατασκευών.
Προσβλέπουμε, όπως και σύσσωμη η διεθνής κοινότητα, στη διενέργεια ελεύθερων, συμπεριληπτικών και αξιόπιστων προεδρικών και βουλευτικών εκλογών στη χώρα στις 24 Δεκεμβρίου, από τις οποίες θα αναδειχθεί ένα κυβερνητικό σχήμα που θα έχει νομιμοποίηση και καθολική αναγνώριση. Και όπως επεσήμανε και ο Πρωθυπουργός, η Ελλάδα είναι έτοιμη να ξαναρχίσει τις συζητήσεις για συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με μία πραγματικά αντιπροσωπευτική κυβέρνηση της Λιβύης, που θα συγκροτηθεί με βάση την ελεύθερη βούληση του λιβυκού λαού και θα σέβεται τους κανόνες το Διεθνούς Δικαίου.
Επιστρέψατε προχθές από το Βελιγράδι. Πως εκτιμάτε τις εξελίξεις στα Βαλκάνια και ιδίως στην Βόρεια Μακεδονία;
Είχα μια πολύ εποικοδομητική επίσκεψη εργασίας στο Βελιγράδι, στη διάρκεια της οποίας συναντήθηκα με πολλούς Σέρβους Υπουργούς αλλά και με ‘Έλληνες επιχειρηματίες και καταφέραμε, μεταξύ άλλων, να διευθετήσουμε κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τη δραστηριότητα των Ελλήνων επιχειρηματιών στη χώρα. Η Ελλάδα στηρίζει σταθερά την ευρωπαϊκή πορεία όλων των χωρών της περιοχής, με σεβασμό πάντα στις ευρωπαϊκές αξίες, στην εδραίωση των οποίων προσπαθούμε να συμβάλλουμε λειτουργώντας ως πόλος εγγύησης της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας. Πρέπει να συμβιώσουμε με τη Βόρεια Μακεδονία στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Πρεσπών. Έχουμε εκφράσει τις διαφωνίες μας αλλά πρέπει να συνυπάρξουμε μαζί της. Πρέπει να τηρήσουμε τη Συμφωνία απαιτώντας και από τους άλλους να την τηρήσουν. Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι η πολιτική μας τιμά την υπογραφή μας με την προϋπόθεση ότι και οι άλλοι τιμούν την υπογραφή τους. Οποιεσδήποτε λοιπόν και αν είναι οι πολιτικές εξελίξεις σε μια δημοκρατική χώρα σαν την γείτονα, αυτό που υπερέχει είναι η τήρηση της διεθνούς νομιμότητας στην βάση της αρχής «Pacta sunt servanda», δηλαδή οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται.
20 Νοεμβρίου, 2021