Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Και πάμε τώρα μαζί με τον Αντώνη Δελλατόλα, να καλημερίσουμε τον Υπουργό Εξωτερικών τον κ. Νίκο Δένδια και να συζητήσουμε μαζί του για την πολιτική επικαιρότητα.
Κύριε Υπουργέ καλημέρα σας.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Καλημέρα κ. Χατζηνικολάου. Καλημέρα κ. Δελλατόλα. Πονηρές παρέες κάνετε κ. Χατζηνικολάου, το έχω πει επανειλημμένως, εάν μου επιτρέπετε.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Τις οποίες έχω μονιμοποιήσει φέτος. Θα είναι τη δεύτερη ώρα της εκπομπής δίπλα μου.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Κύριε Υπουργέ ήμουνα στην Τήνο Σαββατοκύριακο, είπα να μην έρθω γιατί με τέτοια φόρα που έχει πάρει η ανάπτυξη το δίμηνο που είστε, είπα να συνεχίσω λίγο τα Σαββατοκύριακα, αλλά λέω κάτσε να γυρίσω για να είμαστε και σίγουροι.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ελπίζω να λάβατε την ευλογία της Παναγίας κ. Δελλατόλα.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Βεβαίως.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Να σας φωτίσει και στις ερωτήσεις σας.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Να αρχίσουμε την κουβέντα από εκεί που την αφήσαμε με τον κ. Χαρίτση. Δεν είπατε και φοβερά πράγματα σε σχέση με το μεταναστευτικό και τα προβλήματα που παρουσιάζονται; Δεν άκουσα για καλύτερη φύλαξη των συνόρων, δεν άκουσα ότι θα πιέσουμε εμείς την Τουρκία.
Βασικά ντουντούκα της Ευρώπης. Θετικό το ακούω για να συνετιστεί ο Ερντογάν που δεν νομίζω ότι το έχει πράξει. Δηλαδή τι αλλάζει από το ΣΥΡΙΖΑ σε εσάς;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα σας απαντήσω. Κατ’ αρχήν όσον αφορά την εκτενή αναφορά στο μεταναστευτικό, αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει ούτε στο πλαίσιο μιας συνέντευξης, ούτε στο πλαίσιο μιας ομιλίας που κυρίως έχει οικονομικό προσανατολισμό.
Επί της ουσίας βεβαίως υπάρχει βελτίωση στην αντίληψη. Κατ’ αρχήν εάν μιλήσετε με τον αρμόδιο Υπουργό τον κ. Πλακιωτάκη, δημοπρατείται το έργο περί της συνδεσιμότητας των καμερών ώστε να ελέγχεται απολύτως ο χώρος του Βορείου Αιγαίου επί τη βάσει μελέτης του Πολυτεχνείου και όρων διακήρυξης που είχαμε ετοιμάσει το ’14, ήμουνα ακόμη Υπουργός εγώ τότε, όταν δούλευα γι’ αυτό και το οποίο είχε αφεθεί όλα αυτά τα πέντε χρόνια.
Το Αιγαίο είναι μια θάλασσα η οποία μπορεί να είναι απολύτως ορατή στις ελληνικές αρχές επί 24 ώρες, όπως και οι ακτές της Τουρκίας. Και άρα μπορούμε να έχουμε τη δυνατότητα να προειδοποιούμε τους Τούρκους.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Αυτό το άφησε πίσω ο ΣΥΡΙΖΑ; Δεν το είχε στην ….
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν το άγγιξε καθόλου.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Δεν το έτρεξε. Δεν το ακύρωσε;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ο ΣΥΡΙΖΑ, εάν θυμάστε, είχε την αντίληψη …..
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Τώρα δημοπρατείται είπατε. Δεν το ακύρωσε.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Το να αφήσεις τέσσερα χρόνια στο ράφι κάτι, δεν νομίζω ότι είναι και ο καλύτερος τρόπος να το προάγεις αν το πιστεύεις.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Όχι. Σωστά.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μια αντίληψη, η θάλασσα δεν αστυνομεύεται. Είναι λάθος αυτή η αντίληψη. Κατ΄ αρχήν δεν μιλάμε για τη θάλασσα, μιλάμε για τα παράλια της Μικράς Ασίας απέναντι από τις ελληνικές ακτές, γιατί εκεί γίνονται οι συγκεντρώσεις. Εκεί οι «λαθρέμποροι ανθρώπων» οδηγούν τους παράτυπους μετανάστες ώστε να επιχειρήσουν να τους περάσουν στην απέναντι ακτή.
Η Ελλάδα λοιπόν, όπως έχει και στον Έβρο τη δυνατότητα, γι’ αυτό στον Έβρο δεν έχουμε εισροές, έχει τη δυνατότητα να ελέγχει τα παράλια απέναντι. Αυτό όμως πρέπει να γίνει επί τη βάσει μιας συνδεσμολογίας των καμερών και των εργαλείων που έχουμε, να μην επεκταθώ για λόγους προφανείς, γιατί άπτονται και της ασφάλειάς μας σε άλλο επίπεδο, ώστε να μπορούμε σε πραγματικό χρόνο να ξέρουμε τι γίνεται απέναντι και να μην μας αποβιβάζονται στη Μυτιλήνη μέρα μεσημέρι 500, 600, 700 άτομα. Το λέω ως ένα απλό παράδειγμα βελτίωσης.
Επίσης παραγγέλνονται καινούργια ταχύπλοα σκάφη. Έχει ζητήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης να υπάρξει η σχετική αγορά και έχουν βρεθεί και οι πόροι και έχω την εντύπωση ότι οι πόροι αυτοί είναι μάλιστα και εκτός Δημοσίου.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Να δούμε εάν αυτά είναι και αποτελεσματικά στο τέλος.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κανείς δεν μπορεί να κριθεί προκαταβολικά. Έχετε δίκιο. Θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Σας απαντώ όμως στη λογική ότι δεν έχουμε καμία διαφορετική προσέγγιση στο μεταναστευτικό. Επί της προηγούμενης κυβέρνησης κ. Δελλατόλα υπήρχε παραίτηση.
Και η παραίτηση, λυπάμαι να πω, δεν αφορούσε μόνο τις εισροές, αφορούσε και τη διαχείριση της ζωής των ανθρώπων αυτών εντός της επικράτειας. Δεν μου αρέσει να λέω πολλά γιατί βλάπτω τη χώρα μου, αλλά σε συγκεκριμένα σημεία, στη Μόρια για παράδειγμα, εκθέτει τη χώρα η κατάσταση αυτή η οποία παρελήφθη από εμάς και κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί αυτό.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Υπουργέ έρχομαι σε ένα άλλο θέμα που επίσης έθεσε πριν από λίγο ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Χαρίτσης από τη συχνότητα του REAL FM, κατηγορεί την κυβέρνηση ότι έχει κάνει κωλοτούμπα, μάλιστα μίλησε για τεράστια κωλοτούμπα στο θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Είπε ότι αποφεύγει πλέον η κυβέρνηση να μιλήσει για το θέμα. Εφαρμόζει πλήρως τη συμφωνία και κατ’ ουσίαν στην πράξη αποδέχεται ότι ήταν μια καλή συμφωνία.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα ευχόμουν ειλικρινώς να έχω τη δυνατότητα να κάνω κωλοτούμπες. Θα σήμαινε ότι έχω μια ευελιξία στη σπονδυλική στήλη την οποία έχω χάσει από χρόνια.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Εσείς δεν χρειάζεστε αυτό, γιατί ήσασταν από αυτούς τους πιο ήπιους στο θέμα και σας αρέσει ή δεν σας αρέσει που σας το λέω, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα. Έτσι δεν είναι; Ή δεν είναι;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Είχα μια αντίληψη κατά των συγκεντρώσεων..
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Δεν ήταν η κυρίαρχη στο κόμμα σας αυτή.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Τι λέμε όμως; Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε αυτό έχει μια σαφή τοποθέτηση. Είπε εάν κυρωθεί η συμφωνία, εμείς θα την εφαρμόσουμε διότι υπάρχει συνέχεια στο κράτος και δεν υπάρχει κανείς ο οποίος να μπορεί να μην ακολουθήσει κάτι στο οποίο συμφώνησε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Ο αναθεωρητισμός των συνθηκών είναι επικίνδυνος για την Ελλάδα σε πολλά επίπεδα.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Και μια προδοτική συμφωνία την αφήνετε; Λάθος.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κοιτάξτε, να είμαστε τώρα ….
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Πόσοι συνάδελφοί σας ……
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Επιζήμια ναι, προδοτική …..
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Κύριε Υπουργέ, η λήθη δεν είναι καλό πράγμα και όταν αφορά πρόωρα πράγματα. Υπάρχουν δεκάδες στελέχη της Ν.Δ. που έκαναν αντιπολίτευση δυο τρία χρόνια σε ένα πολύ δύσκολο θέμα, όπως είναι αυτό, το ξέρετε πιο καλά από εμάς και λέγανε για προδοτική συμφωνία και στηρίξανε – και καλά έκαναν ως ένα βαθμό – ανθρώπους που βγήκανε στο πεζοδρόμιο.
Αυτό τώρα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν είναι κάτι διαφορετικό.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν πρόκειται να αποδώσω τον τίτλο του προδότη στη χώρα εγώ σε κανέναν. Με εξαιρέσεις, για να είμαστε και ειλικρινείς. Αλλά εν πάση περιπτώσει σε αυτή τη συγκυρία το να μιλάμε για προδοσία, δεν νομίζω ότι είναι σωστό. Έχουμε ακούσει εμείς από το ΣΥΡΙΖΑ τέτοια, θυμάστε, την εποχή των μνημονίων. «Προδότες», «δοσίλογους» μας λέγανε, «γερμανοτσολιάδες». Αυτά γίνονται στο πλαίσιο ενός πολιτικού λόγου οξύτατου. Κατά την άποψή μου όχι παραδεκτού, αλλά δεν χρειάζεται κανείς ούτε να τα υιοθετεί ούτε να τα διατηρεί ως πολιτική παρακαταθήκη.
Η χώρα έχει μια συμβατική δέσμευση απέναντι σε μια άλλη χώρα. Απέναντι σε αυτή την άλλη χώρα που έχει μια συμβατική δέσμευση, οφείλει να τηρήσει η Ελλάδα, απέναντι στη Βόρεια Μακεδονία, τις συμβατικές της δεσμεύσεις.
Όμως το είπα και στον κ. Ντιμιτρόφ ξεκάθαρα, πρέπει να τηρήσουν και αυτοί απολύτως στο γράμμα, στο κόμμα, στην τελεία, τις δικές τους δεσμεύσεις.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Υπουργέ, μπορεί να μην είναι μια προδοτική συμφωνία, όπως πράγματι κάποια από τα στελέχη της Ν.Δ. έλεγαν. Είναι όμως κατά την δική μου εκτίμηση, μια κακή συμφωνία, διότι έχει δυο σημεία στα οποία υπάρχει πρόβλημα.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Σωστά. Έχετε δίκιο.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Το ερώτημα είναι αν σκοπεύετε να κάνετε κάτι και τι, ώστε αυτά τα δυο σημεία να λειανθούν, ή εν πάση περιπτώσει να ….
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κύριε Χατζηνικολάου η ερώτηση είναι ευθεία και σας ευχαριστώ για τον τρόπο που την θέτετε, ειλικρινά.
Θα ευχόμουνα να είχα τη δυνατότητα να είχα διεξάγει εγώ και δεν το λέω προσωπικά εγώ, εννοώ ο Υπουργός Εξωτερικών που προέρχεται από τη Ν.Δ., τη διαπραγμάτευση αυτή και τα δυο σημεία αυτά που αφορούν την εθνικότητα και τη γλώσσα.
Θα σας προσέθετα ακόμη και την δυνατότητα νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου να χρησιμοποιεί τον τίτλο «μακεδονικός» χωρίς να μπορώ εγώ να το σταματήσω. Αυτά τα τρία πράγματα θα ήθελα να μπορούσα να τα είχα αλλάξει. Όμως είναι εκεί τώρα. Τι μπορώ να κάνω;
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε σαν χώρα είναι μέσα από το πλαίσιο της ευρωπαϊκής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας, να πείσουμε την άλλη πλευρά ότι αυτά τα πράγματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με συγκεκριμένο τρόπο και μόνο με αυτόν.
Παράδειγμα, να γίνει απολύτως αποδεκτή από την άλλη πλευρά, ότι ο τίτλος του πολίτη της κάθε χώρας είναι πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας. Αυτό όμως είναι μια διαδικασία υλοποίησης η οποία περνάει μέσα από την ευρωπαϊκή προοπτική της γείτονος.
Θα το επιχειρήσουμε, αλλά εάν σας πω ότι μπορώ να αλλάξω συνολικά τη συμφωνία, ή έστω να αλλάξω συνολικά αυτά τα δυο άρθρα, δεν θα σας πω την αλήθεια, αυτό αφ’ ης υπεγράφη και κυρώθηκε, δεν είναι δυνατόν.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 23 Σεπτεμβρίου έχει κλειστεί η συνάντηση του Ερντογάν με τον Πρωθυπουργό;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Όχι που να το γνωρίζω. Η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού, όπως ξέρετε, ήταν μια τοποθέτηση πολύ ισορροπημένη. Μια τοποθέτηση δηλαδή που θέτει τη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν μέσα σε ένα πλαίσιο λέγοντας ότι η Τουρκία κάνει αυτό και αυτό και αυτό. Παρά ταύτα πρέπει να υπάρχουν επικοινωνίες. Δεν μιλάμε για συνάντηση συγχωροχάρτι ή συνάντηση που αγνοεί τα όσα απαράδεκτα κάνει η Τουρκία τόσο στο Αιγαίο, όσο και εις βάρος της κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε αυτό το πλαίσιο το οποίο συζητάμε η συνάντηση ακόμη, καθόσον γνωρίζω, δεν έχει κλειστεί.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Η σχέση με τη γείτονα, με την Τουρκία, φαίνεται ότι δεν είναι στο καλύτερο σημείο της. Ο Ερντογάν κινείται με έναν προκλητικό τρόπο σε ό,τι αφορά τα θέματα που σχετίζονται με την Κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και γενικά με την ανατολική Μεσόγειο και με το Καστελόριζο και με την ελληνική επικράτεια.
Το ερώτημα είναι εάν πιστεύετε ότι υπάρχει περιθώριο για να βρει κάποιος σημεία συνεννόησης με ένα ηγέτη ο οποίος συμπεριφέρεται με αυτό τον τρόπο. Με έναν ηγέτη που απειλεί την Ευρώπη και την Ελλάδα ότι θα στείλει εκατομμύρια πρόσφυγες, με έναν ηγέτη ο οποίος δείχνει διαρκώς διάθεση επεκτατισμού.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Μόλις χθες είπε για το Αιγαίο για πολλοστή φορά.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Φωτογραφήθηκε σε χάρτη με τα μισά νησιά μας.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Είναι μερικά πράγματα τα οποία κάνει η Τουρκία και ειλικρινά δυσκολεύομαι να τα καταλάβω και έστω και εάν προσπαθώ να μπω στα «δικά της παπούτσια».
Δηλαδή τι ωφελεί, αυτό π.χ. το τελευταίο που είπατε, η φωτογράφηση του Προέδρου Ερντογάν μπροστά σε ένα χάρτη με τους οποίους κάποιος με ελεύθερη απόδοση εκλαμβάνει τις θαλάσσιες ζώνες στο Αιγαίο ως κάτι μεταξύ μπλε και άσπρο, όπως θέλει να το ζωγραφίσει. Τι έννοια έχουν αυτά τα πράγματα για μια σοβαρή χώρα; Ειλικρινά μου ξεφεύγει.
Και έχετε δίκιο, έχετε απόλυτο δίκιο. Η Τουρκία το κάνει δύσκολο για μας. Δεν μας βοηθάει σε αυτή την προσπάθεια να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε ένα νοήμονα διάλογο. Να βρούμε άκρη. Στο τέλος – τέλος η συνεργασία πάντοτε βοηθάει και η συνεργασία προάγει και εμείς είμαστε η μόνη χώρα που θέλει μια ευρωπαϊκή και σύγχρονη Τουρκία και μια Τουρκία μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νομίζω ότι η Τουρκία φαίνεται να το επιζητά λιγότερο από ό,τι εμείς θέλουμε να τη βοηθήσουμε σε αυτό. Όμως για να γίνει αυτό, θα πρέπει να σταματήσει τις προκλήσεις. Θα σταματήσει να φέρεται σαν ταραξίας; Θα σταματήσει να παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα; Θα σταματήσει να παραβιάζει και την κυριαρχία ακόμα της Κυπριακής Δημοκρατίας;
Δεν μας το κάνει εύκολο η Τουρκία. Όμως δεν πρόκειται να απελπιστούμε. Είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα, χτίζουμε – δεν σας κρύβω – τις συμμαχίες μας. Δεν προσερχόμαστε σε αυτή την προσπάθεια αγνοώντας την ανάγκη να έχουμε μαζί μας την διεθνή κοινότητα, να έχουμε μαζί μας τους συμμάχους μας το ΝΑΤΟ, να έχουμε μαζί μας τους εταίρους μας και φίλους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ενισχύουμε και παλεύουμε για να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τις συμμαχίες μας και από την άλλη λέμε στην Τουρκία ότι εφόσον σταματήσει όλα αυτά τα «περίεργα», μπορούμε να καταλήξουμε κάποια στιγμή σε σοβαρό τρόπο συζήτησης και επίλυσης των διαφορών μας. Αλλά δεν μας το κάνει εύκολο η Τουρκία. Έχετε δίκιο.
[…]
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Σας ευχαριστούμε θερμά κ. Υπουργέ.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ.
Α. ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ: Γεια σας.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Καλημέρα.
9 Σεπτεμβρίου, 2019