ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχουμε την τιμή να είναι μαζί μας στο στούντιο του ΑΝΤ1, ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης. Κύριε Υπουργέ, καλησπέρα σας.
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Καλησπέρα. Η τιμή είναι δική μου κύριε Χατζηνικολάου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ξεκινήσω με το παράλληλο σήμα που έδωσε η Ουάσινγκτων σε Αθήνα και Άγκυρα για τα F-35 και τα F-16. Ορισμένοι λένε ότι, ενώ η ελληνική κυβέρνηση «πανηγυρίζει» για την αναμενόμενη προμήθεια των F-35, στην πραγματικότητα είναι μια μικρή ήττα μας το γεγονός ότι η Άγκυρα παίρνει τα F-16. Μάλιστα σήμερα ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, ο κύριος Βελόπουλος, μιλώντας στον Real FM το πρωί, είπε ότι βάλαμε την υπογραφή μας στα F-16, διότι τους τα έδωσε η Τουρκία, λόγω της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα και της Διακήρυξης των Αθηνών. Και ότι ήταν μέγα λάθος η ελληνοτουρκική προσέγγιση του τελευταίου διαστήματος. Παρακαλώ για την απάντηση σας.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Νομίζω κύριε Χατζηνικολάου, δεν έχω ακούσει συμπυκνωμένες τόσες ανακρίβειες σε λίγα δευτερόλεπτα, θα μου επιτρέψετε να πω. Να ξεκινήσω από τις παραδοχές. Πρώτον, εμείς δεν πανηγυρίζουμε. Γενικά, η παρούσα κυβέρνηση δεν είναι καθόλου του πανηγυρισμού. Εκείνο το οποίο πράττουμε είναι με σοβαρότητα, με ευθύνη, με λογοδοσία, να προσπαθούμε πάντοτε το καλύτερο για το εθνικό μας συμφέρον. Δεύτερον, εμείς δεν πρόκειται ποτέ να μπούμε σε μια λογική ετεροκαθορισμού. Εμείς ούτε λόγο έχουμε, και δεν θα μπορούσαμε εξάλλου, να καθορίσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αποδίδουν εξοπλιστικά προγράμματα. Εκείνο το οποίο πράττουμε και το πράττουμε, νομίζω με συνέπεια, είναι να διασφαλίζουμε τα δικά μας εθνικά συμφέροντα όταν υπάρχουν τέτοιου τύπου εξοπλιστικές προμήθειες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πριν φύγετε από το δεύτερο, ο ΣΥΡΙΖΑ λέει, κύριε Υπουργέ, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, και από το βήμα του Κογκρέσου στην ιστορική εκείνη ομιλία του, αλλά και από το βήμα της ελληνικής Βουλής, διαβεβαίωνε ότι δεν θα πάρει η Τουρκία τα F-16.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Είμαι πάρα πολύ σαφής και είναι νομίζω σαφής και ο Πρωθυπουργός Δεν μπορούμε να καθορίσουμε τα εξοπλιστικά των Ηνωμένων Πολιτειών. Εκείνο το οποίο μπορούμε να καθορίσουμε όμως, είναι ότι αυτά τα εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία αποδίδονται σε σύμμαχες χώρες, δεν θα χρησιμοποιούνται σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων. Και αυτό είναι μια εντελώς αυτοδίκαιη, θα έλεγα, παρατήρηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτόματη ερώτηση και εδώ. Διάβασα σήμερα στην εφημερίδα Καθημερινή ότι υπάρχει ένα μυστικό έγγραφο του State Department προς το Κογκρέσο, στο οποίο περιγράφεται ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα F-16 εναντίον χώρας μέλους του ΝΑΤΟ. Θέλω να σας ρωτήσω αν έχετε πληροφόρηση, αν πράγματι υπάρχει ένα τέτοιο έγγραφο ή όχι. Και αν έχουμε λάβει κάποιες διαβεβαιώσεις και τι μορφής, για τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν τα F-16 από τη γειτονική χώρα.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θα μου επιτρέψετε κύριε Χατζηνικολάου, σε ορισμένα σημεία να είμαι πιο επιφυλακτικός στις απαντήσεις. Όχι επειδή δεν θέλω να σας απαντήσω, αλλά επειδή ακόμα είναι μια δυναμική διαδικασία. Tόσο η ένταξή μας στο πρόγραμμα των F-35, όσο και η αναβάθμιση των F-16 για την Τουρκία, είναι σε ένα στάδιο ακόμη προσαρμογής. Δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες, τώρα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες, οπότε όλα αυτά θα τα δούμε. Θέλω όμως να αισθάνεστε και εσείς, όπως θα αισθάνεται και ο ελληνικός λαός, ότι με την παρούσα κυβέρνηση δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μην προασπιστούν τα εθνικά συμφέροντα με τον προσήκοντα τρόπο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχουν μια στρατηγική συμμαχία, η οποία είναι η πιο δυνατή που μπορεί να υπάρξει. Και για τον λόγο αυτό νομίζω ότι επιβραβεύεται η εξωτερική πολιτική αρχών, την οποία έχουμε τηρήσει. Εμείς δεν είμαστε επαμφοτερίζοντες κύριε Χατζηνικολάου. Έχουμε ακούσει και αυτό. Είμαστε πάρα πολύ συνεπείς. Είμαστε με το Διεθνές Δίκαιο, είμαστε με τη διεθνή νομιμότητα, είμαστε σταθερά προσανατολισμένοι στη Δύση, είμαστε κατά της οποιασδήποτε επιθετικότητας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και για αυτό σας κατηγορεί η αντιπολίτευση, ότι παραείστε φιλοδυτικοί, φιλοαμερικανοί.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Έχω ακούσει κύριε Χατζηνικολάου, ότι είμαστε δεδομένοι. Μακάρι κύριε Χατζηνικολάου, οι δεδομένοι σύμμαχοι να λαμβάνουν αυτά που λαμβάνει σήμερα η πατρίδα μας. Και θέλω να σας πω κάτι. Θέλω ως απάντηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και των όσων είπε ο κύριος Βελόπουλος, να ανατρέξετε στο ποιο ήταν το status το 2019. Πού ήταν σε σχέση με τα εξοπλιστικά προγράμματα η Ελλάδα το 2019 και πού ήταν οι άλλες σύμμαχες χώρες. Εμείς το 2019 θέλω να σας θυμίσω κύριε Χατζηνικολάου, μετά από μια δεκαετία απαξίωσης, δυστυχώς, λόγω της οικονομικής κρίσης των Ενόπλων Δυνάμεων, ξεκινήσαμε να αιτούμεθα να μπούμε στα F-16. Και σήμερα η Ελλάδα, κύριε Χατζηνικολάου, καθίσταται μέρος ενός πολύ μικρού κλαμπ που έχουν μαχητικά πέμπτης γενιάς. Που λαμβάνουν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, «ο δεδομένος σύμμαχος», φρεγάτες, λαμβάνουν μεταγωγικά, λαμβάνουν τεθωρακισμένα, πράγματα τα οποία είναι δωρεάν για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Εμείς κύριε Χατζηνικολάου θα συνεχίσουμε ισχυρή εξωτερική πολιτική με σοβαρότητα και από την άλλη πλευρά αυτοδύναμες Ένοπλες Δυνάμεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, άκουσα ωστόσο την κυρία Νούλαντ, την Αναπληρώτρια Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, να μισανοίγει το παράθυρο στην Άγκυρα για την επιστροφή της στο πρόγραμμα των F-35, ζητώντας ουσιαστικά να αποσύρουν τους ρωσικούς πυραύλους S-400. Θέλω το σχόλιό σας.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Βεβαίως, να σας θυμίσω απλώς, κύριε Χατζηνικολάου, ότι η Τουρκία ήταν μέσα στο πρόγραμμα των F-35 το 2019, όταν εμείς ζητούσαμε απλά και μόνο να μπούμε στα F-16. Ας δούμε λιγάκι λοιπόν την προοπτική της ιστορίας αυτής. Πού βρίσκεται σήμερα η Ελλάδα. Πόσο ισχυρός γεωστρατηγικός πόλος είναι. Πόσο στην πραγματικότητα αυτή τη στιγμή η Ελλάδα μπορεί να συνομιλεί με δυνάμεις, οι οποίες είναι περιφερειακές, που είναι οικουμενικές. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή, και θέλω να το πω με ταπεινότητα, κύριε Χατζηνικολάου, η Ελλάδα μπορεί να είναι μία μικρή γεωγραφικά χώρα, όμως το διπλωματικό κεφάλαιο, το οποίο έχει είναι πάρα πολύ ισχυρό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πείτε μου σας παρακαλώ, μήπως έχουν δίκιο όσοι λένε, όπως ο κ. Βελόπουλος, ότι τη Διακήρυξη των Αθηνών τη χρησιμοποίησε ουσιαστικά ο Ερντογάν σαν διαβατήριο για να πάρει τα F-16; Και το ρωτώ, διότι τον είδαμε το επόμενο διάστημα, να ξαναμιλάει για τη γαλάζια πατρίδα. Και τον ακούσαμε από τη Σμύρνη να αναφέρεται και πάλι στους Έλληνες με έναν τρόπο πολύ επιθετικό και μειωτικό, προσβλητικό.
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Με κάθε σεβασμό, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι δεν αναφέρθηκε σε Έλληνες. Αναφέρθηκε σε εχθρούς και στην ιστορική διαδρομή της Τουρκίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κάποιους πέταξε στη θάλασσα. Φαντάζομαι εμάς εννοούσε.
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θέλω να σας πω το εξής, ότι θα ήμασταν πραγματικά αιθεροβάμονες να θεωρούμε ότι η πορεία της όποιας εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών θα ήταν γραμμική, ότι δεν θα είχε μεταπτώσεις, ότι δεν θα είχε πισωγυρίσματα. Το αντιλαμβανόμαστε αυτό. Θέλω όμως να πω το εξής. Υπάρχει σήμερα κάποιος Έλληνας, ο οποίος θεωρεί ότι θα πρέπει να βρισκόμαστε με το όπλο παρά πόδα απέναντι στην Τουρκία; Θέλω να πω το εξής κύριε Χατζηνικολάου. Υπάρχει σήμερα μια ιστορική ευκαιρία. Εγώ την αντιλαμβάνομαι στο μέτρο της δικιάς μου αρμοδιότητας και ευθύνης, ως μία ιστορική ευκαιρία. Ποια είναι η ιστορική αυτή ευκαιρία; Να διερευνήσουμε τις δυνατότητες να μπορέσουμε να ζήσουμε με την Τουρκία σε σχέσεις καλής γειτονίας. Εάν δεν το πράξω εγώ και δεν το πράξει η σημερινή κυβέρνηση, θα είμαστε υπόλογοι απέναντι στην ιστορία. Δεν λέω κύριε Χατζηνικολάου ότι θα ευδοκιμήσει η προσπάθεια αυτή. Θέλω όμως να εξαντλήσω τα περιθώρια. Και θέλω να τα εξαντλήσω, γιατί αισθάνομαι την υποχρέωση αυτή απέναντι στα παιδιά μου, απέναντι στις γενιές που έρχονται, οι οποίες δεν θα πρέπει να ζουν με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Ξέρετε για ένα πράγμα χαίρομαι, κύριε Χατζηνικολάου. Είδα εχθές μία δημοσκόπηση, η οποία αφορούσε τις ανησυχίες των Ελλήνων πολιτών για το μέλλον τους, για το σήμερα, για το αύριο. Και είδα εκεί πως προϊόντος του χρόνου, η ανησυχία των Ελλήνων πολιτών μειώνεται σε ό,τι αφορά στα κομμάτια, τα εθνικά, δηλαδή τα κομμάτια της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας -αυξάνεται σε άλλα κεφάλαια- και αυτό εν τέλει είναι ο στόχος μας. Να μπορούμε, κύριε Χατζηνικολάου, με μία πολυπρισματική εξωτερική πολιτική και με μία ισχυρή άμυνα να μπορούμε να κάνουμε τους Έλληνες πολίτες να αισθάνονται ασφαλείς. Να μπορούν να ασχοληθούν με άλλα, με την προκοπή τους, με την ευημερία τους, αλλά να έχουν υπερηφάνεια και να είναι σύμφωνοι με την πατρίδα τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχει βάση η πληροφορία που διαβάζω τις τελευταίες ώρες ότι αναμένεται πρόσκληση του Πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο τον Μάιο;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό το ζήτημα είναι επίσης σε εξέλιξη. Θέλω να σας πω το εξής, ο Πρωθυπουργός είναι πραγματικά ένας ηγέτης πολύ μεγάλης διεθνούς ακτινοβολίας. Νομίζω ότι το απέδειξε κατά τη διάρκεια της διαδρομής του και έχω την αίσθηση ότι θα λάβει προσκλήσεις στο μέλλον πολλές. Θέλω να σας πω -και το λέω αυτό με ειλικρίνεια- ότι όταν ξεκίνησα τη θητεία μου στο Υπουργείο Εξωτερικών, δεν είχα αντιληφθεί κι εγώ ο ίδιος το πόσο σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο έχει η Ελλάδα χάρη ακριβώς στον Πρωθυπουργό. Θέλω να σας πω ότι σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και εγώ ο ίδιος θα έχω μία συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, τον κύριο Blinken. Θα έχω πολλαπλές συναντήσεις με υψηλόβαθμα στελέχη των Ηνωμένων Πολιτειών στις 9 Φεβρουαρίου, όπου θα βρεθώ στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είμαστε ισχυρός πόλος, κύριε Χατζηνικολάου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τον Μάρτιο αυτά, ε;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Αυτά θα έρθουν στις 9 Φεβρουαρίου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Α, 9 Φεβρουαρίου;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Τώρα θα έχουμε εξελίξεις. Θα έχω εγώ την καθηγεσία του στρατηγικού διαλόγου που θα έχουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Μητσοτάκης μπορεί να βρεθεί στον Λευκό Οίκο και τον Μάρτιο;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Υπάρχει πάντοτε μία πιθανότητα να βρεθεί. Είναι κάτι το οποίο έχει να κάνει με τον δικό του προγραμματισμό. Έχει μπροστά του μία σειρά από διεθνή ταξίδια. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή η θέση της Ελλάδος -και θέλω να σας το πω, κύριε Χατζηνικολάου, και δι’ υμών να το μεταφέρω και σε όλους τους Έλληνες πολίτες- ότι αυτή τη στιγμή ο λόγος της Ελλάδας στο διεθνές στερέωμα μετράει. Και μετράει γιατί είναι ειλικρινής, συνεπής, στηρίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και στηρίζεται σε μία πολιτική αρχών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δύο τελευταία ερωτήματα.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Παρακαλώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σκόπια. Η Real News είχε ένα δυνατό ρεπορτάζ την Κυριακή, σύμφωνα με το οποίο δεν εφαρμόζουν αυτά που πρέπει να εφαρμόσουν με βάση τη Συμφωνία των Πρεσπών. Και μιλώ για τα ταξιδιωτικά έγγραφα κλπ. Θέλω να σας ρωτήσω πώς θα το αντιμετωπίσετε αυτό. Και επίσης τι γίνεται με τα μνημόνια της συμφωνίας αυτής; Δεν έχουν έρθει στη Βουλή.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θέλω να σας πω το εξής και θέλω να το επαναλάβω με έμφαση για να το μεταφέρω και στους Έλληνες πολίτες που μας παρακολουθούν. Η Συνθήκη των Πρεσπών είναι μια διεθνής Συνθήκη. Ως τέτοια υπερισχύει από κάθε άλλη διάταξη νόμου, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν τροποποιείται μονομερώς. Η Νέα Δημοκρατία σε χρόνο έγκαιρο είχε τοποθετηθεί για τα σκοτεινά, για τα γκρίζα σημεία της Συνθήκης αυτής. Πάρα ταύτα, σήμερα που μιλάμε, η συνθήκη αυτή δεν μπορεί να τροποποιηθεί από κανένα από τα δύο μέρη. Τι μπορούμε να κάνουμε κύριε Χατζηνικολάου; Μπορούμε να παρακολουθούμε τη συνεπή και αυστηρή τήρηση των προβλέψεων της Συνθήκης των Πρεσπών. Και αυτό πράττουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν την εφαρμόζουν.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θέλω να σας πω το εξής, ότι υπάρχει πράγματι μία ημερομηνία ορόσημο για τη Βόρεια Μακεδονία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: 12 Φεβρουαρίου.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: 12 Φεβρουαρίου. Έτσι ώστε να προσαρμοστούν έγγραφα δημόσια, ιδίως ταξιδιωτικά, καθώς επίσης και πινακίδες οχημάτων. Η Ελλάδα θα επιμείνει στην πιστή τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Συνθήκη των Πρεσπών. Σε ό,τι αφορά στα μνημόνια, αντιλαμβάνεστε ότι και η κύρωση τους από την ελληνική Βουλή εξαρτάται στην πραγματικότητα από την πιστή τήρηση των όσων προβλέπει η Συνθήκη των Πρεσπών. Εμείς θα παραμείνουμε στη Συνθήκη αυτή παρακολουθώντας με αυστηρότητα την πιστή τήρηση της.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μέση Ανατολή. Όσα συμβαίνουν στη Γάζα σήμερα, έχουν επίπτωση για τη χώρα μας και πόσο σημαντική;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Νομίζω μεγάλη, κύριε Χατζηνικολάου, και πολλαπλή. Πρώτα από όλα, αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι μία ανθρωπιστική κρίση, όσο περιφερειακή και να είναι, χτυπάει στο μαλακό υπογάστριο των πολιτών και του ανθρωπισμού μας. Και εμείς είμαστε ένας λαός ο οποίος διακατέχεται από ανθρωπιστικές αξίες. Άρα είναι κάτι το οποίο για μας χτυπάει πάρα πολύ. Δεύτερον, υπάρχει μία σαφής απειλή κατά του διεθνούς εμπορίου και ιδίως, της διεθνούς ναυσιπλοΐας. Αυτή τη στιγμή στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, υπάρχει ήδη εκεί μία ειδική μονάδα κρούσης, καθώς επίσης και η Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριοποιείται. Τρίτον, μπορεί να αναπτυχθούν μεταναστευτικά ρεύματα και βεβαίως μπορεί να υπάρχει σοβαρή κρίση οικονομική εάν συνεχιστεί αυτή η υποβάθμιση του εμπορίου που διέρχεται από την περιοχή εκείνη. Θέλω όμως να σας πω και το εξής. Η Ελλάδα συνομιλεί με όλους, συνομιλεί με όρους ισχύος, θα μου επιτρέψετε να πω. Έχει έναν σοβαρό λόγο και ρόλο να επιτελέσει στο ζήτημα της Μέσης Ανατολής. Η στάση μας είναι πολύ συνεπής και θέλω να σας πω ότι όταν έρθει η ώρα θα έχουμε τον εποικοδομητικό ρόλο που απαιτείται. Μακάρι ο εφιάλτης αυτός να τελειώσει το συντομότερο δυνατό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ευχαριστώ θερμά τον Υπουργό των Εξωτερικών. Ευχαριστώ, κύριε Γεραπετρίτη.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Να είστε καλά, ήταν τιμή μου.
30 Ιανουαρίου, 2024