ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ευχαριστώ που ήρθατε, κύριε Υπουργέ και μάλιστα απευθείας από το αεροδρόμιο που αποχαιρετήσατε τον Erdogan. Θέλω να ρωτήσω, πρώτα απ’ όλα όλοι μιλούν για μια νέα σελίδα σήμερα, τα ξένα μέσα και εμείς εδώ το είπαμε, τι ακριβώς έχει συμβεί; Έχει αλλάξει ο Ερντογάν; Έχουν αλλάξει οι συνθήκες; Αλλάξαμε εμείς; Τι ακριβώς έγινε;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Νομίζω, κύριε Κουβαρά, ότι έχει φτάσει το πλήρωμα του χρόνου να έχουμε μια άλλη κατανόηση. Και η άλλη κατανόηση έχει να κάνει με το ότι βρισκόμαστε δίπλα δίπλα. Είμαστε γειτονικές χώρες, η γεωγραφία μας ενώνει και για τον λόγο αυτό έχουμε ένα χρέος να αναζητούμε λύσεις, να αφήνουμε στην άκρη τις διαφορές, οι οποίες είναι υπαρκτές και να εστιάζουμε σε εκείνα, τα οποία μας ενώνουν. Στη θετική μας ατζέντα, στην ανάγκη να έχουμε πιο στενές σχέσεις ως λαοί, στην ανάγκη να έχουμε καλύτερες οικονομικές σχέσεις και, βεβαίως, να μην έχουμε την ένταση την οποία έχουμε. Σκοπός μας, κ. Κουβαρά, είναι οι όποιες διαφωνίες προκύψουν, γιατί θα υπάρξουν και διαφωνίες, να μην παράγουν κρίσεις και αυτό είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μέχρι εκεί το πάμε δηλαδή αυτό το σημαντικό βήμα, το οποίο έγινε σήμερα στην Αθήνα, μπορεί να μας οδηγήσει στο επόμενο βήμα, που το ουσιαστικό, που είναι η επίλυση του θέματος της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, το οποίο φάνηκε ότι επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση και το ανέφερε και ο Πρωθυπουργός στις δηλώσεις του σήμερα. Επομένως, το ένα θέμα είναι οι διαφορές να μην παράγουν κρίση, να λυθούν οι διαφορές ή η διαφορά που αντιλαμβανόμαστε εμείς οι Έλληνες. Υπάρχει αυτό;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Χρησιμοποιήσατε δύο φορές στην πρότασή σας, τη λέξη βήμα και εγώ θα τις ενώσω: θα πάμε βήμα-βήμα. Και η πραγματικότητα κύριε Κουβαρά, είναι ότι μέχρι σήμερα, τους τελευταίους δέκα περίπου μήνες έχουμε μια περίοδο πραγματικά ήρεμων νερών. Είναι κάτι το οποίο αισθάνομαι ότι έχει παγιωθεί. Αισθάνομαι, μετά και τη σημερινή ημέρα, και το λέω αυτό με ειλικρίνεια, ότι υπάρχει πια μια γνήσια διάθεση εκ μέρους των δύο χωρών να προχωρήσουμε στις σχέσεις μας, να σταθεροποιήσουμε τους δεσμούς μας και να προχωρήσουμε όταν θα ωριμάσουν οι συνθήκες και στο επόμενο βήμα. Καταλαβαίνουμε όλοι ότι η μεγάλη μας διαφορά, η μόνη διαφορά, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοσύνης, είναι ο καθορισμός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας. Είναι μια διαφορά, η οποία ανατρέχει πίσω δεκαετίες. Αισθάνομαι ότι όταν ωριμάσουν οι συνθήκες, μπορούμε να καταπιαστούμε και με αυτή τη διαφορά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ξέρετε, επειδή μιλάτε για βήμα βήμα και το ακούω και το καταλαβαίνω, έχουν γίνει και κάποια άλματα, όμως, στο παρελθόν προς τα πίσω συνήθως, ποτέ άλλο προς τα μπροστά. Μήπως ακριβώς επειδή έγιναν αυτά τα άλματα προς τα πίσω και αυτό που έχει συμβεί τους τελευταίους 10 μήνες είναι όντως ένα μεγάλο βήμα. Δεν θέλω εγώ να το πω άλμα, αλλά αυτό που είδαμε σήμερα δεν έχει καμία σχέση με αυτό που ζούσαμε πριν από δέκα μήνες και που ξεκίνησε όλη η προσέγγιση με τους σεισμούς. Θεωρείτε ότι μπορεί να τρέξουμε και πιο γρήγορα ή αυτό δεν είναι στους στόχους της ελληνικής Κυβέρνησης;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θέλω να σας εξομολογηθώ ότι η πραγματική μου διάθεση και η εντολή του Πρωθυπουργού ήταν να προχωρήσουμε με σύνεση, με φρόνηση, σε μια κατάσταση όπου πραγματικά να μπορέσουμε να χτίσουμε λιθαράκι λιθαράκι μια σχέση, η οποία θα είναι ειλικρινής. Νομίζω ότι το έχουμε καταφέρει. Η σημερινή μέρα είναι μια ιστορική μέρα. Θα μου επιτρέψετε να πω, υπό την έννοια ότι υπογράψαμε τη Διακήρυξη των Αθηνών για τις Σχέσεις Φιλίας και Καλής Γειτονίας. Είναι μια Διακήρυξη η οποία ακριβώς αναδεικνύει εκείνα τα οποία μας ενώνουν. Δηλαδή αναδεικνύει την ανάγκη δύο γειτονικές χώρες να έχουν σχέσεις φιλικές, να έχουν έναν τρόπο να αποσυμπιέζουν τις διαφωνίες τους, έτσι ώστε αυτές οι διαφωνίες να μην τις χωρίζουν και να μην προκαλούν επικίνδυνες καταστάσεις και βεβαίως να έχουν ένα επίπεδο συνεργασίας, η οποία θα είναι αμοιβαία επωφελής.Είναι μια Διακήρυξη, η οποία νομίζω σηματοδοτεί την επόμενη μέρα. Και αν με ρωτάτε, ναι, νομίζω ότι έχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο στο οποίο πραγματικά μπορούμε να προχωρήσουμε με γρηγορότερους ρυθμούς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό έχει πολύ ενδιαφέρον. Φάνηκε σήμερα ότι η επίσκεψη ήταν καλά προετοιμασμένη διπλωματικά, αλλά αυτή η δευτερολογία του Πρωθυπουργού, η αναφορά του στη μουσουλμανική μειονότητα και τη Συνθήκη της Λωζάνης ήταν προγραμματισμένη ή προέκυψε από αυτά που είπε ο Erdogan;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Κύριε Κουβαρά είστε πολύ έμπειρος δημοσιογράφος. Αντιλαμβάνεστε και νομίζω όλοι οι συνάδελφοί σας αντιλαμβάνονται ότι η συγκεκριμένη επίσκεψη είχε προετοιμαστεί λεπτό-λεπτό. Είχε υπάρξει μια πάρα πολύ μεγάλη επιμέλεια, επαγγελματισμός, φρόνηση και σύνεση. Και νομίζω η σοβαρότητα με την οποία διαχειριστήκαμε όλους αυτούς τους μήνες τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σήμερα φάνηκε και με τον πιο απτό τρόπο. Νομίζω ότι, και αν θέλετε, ακόμη και η κινησιολογία των δύο ηγετών, οι εικόνες που είδαμε στις διμερείς συναντήσεις μεταξύ των υπουργών, γιατί κύριε Κουβαρά, έχει σημασία βεβαίως η ηγεσία, έχει σημασία όμως και πώς αντιλαμβανόμαστε το επίπεδο των σχέσεων των υπουργών. Και στο Υπουργείο Εξωτερικών που φιλοξενήσαμε όλες τις διυπουργικές, είδαμε πραγματικά σχέσεις ειλικρίνειας, κάτι το οποίο θέλουμε.
Άρα θέλω να σας πω ότι πράγματι ήταν όλα πάρα πολύ καλά προετοιμασμένα και αν θα μου επιτρέψετε να πω ότι αυτό οφείλεται εν πολλοίς και στην καλή δουλειά που έχει γίνει από την Κυβέρνηση και θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να συγχαρώ και όλους τους Υπουργούς, οι οποίοι βοήθησαν στο να παραχθούν οι συμφωνίες και βεβαίως ιδιαίτερα για το προσωπικό του Υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο εργάστηκε με ιδιαίτερη ζέση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν μου είπατε όμως αν ήταν προγραμματισμένη η απάντηση του Μητσοτάκη ή προέκυψε από αυτά που είπε ο Erdogan για τη μουσουλμανική μειονότητα και τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Δεν θα είμαι σιβυλλικός. Να σας πω απλώς ότι η ελληνική διπλωματία είναι προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα. Το έλεγα διαρκώς το τελευταίο διάστημα ότι εμείς προετοιμαζόμαστε και είμαστε πανέτοιμοι για όλα τα ενδεχόμενα. Ξέρετε κάτι; Για το συγκεκριμένο ζήτημα, για το ζήτημα των μειονοτήτων γνωρίζουμε ότι υπάρχει διαφορά στην προσέγγιση, όπως υπάρχει διαφορά και στο ζήτημα της Μέσης Ανατολής, όπως υπάρχει διαφορά και στην Κύπρο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Οι διαφορές αυτές θα πρέπει να γίνουν αντικείμενο συζήτησης. Θα πρέπει να συζητάμε τις διαφορές μας. Εγώ ξέρετε, κύριε Κουβαρά, είμαι ένας οπαδός της συζήτησης, οπαδός της διαβουλευτικής δημοκρατίας. Οι άνθρωποι όταν βρίσκονται μαζί και έχουν ορθό λόγο στην προσέγγισή τους, έχουν αρχές κα αξίες, νομίζω ότι μπορούν πάντοτε να βρουν μία λύση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νομίζω σήμερα….
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Νομίζω φάνηκε σήμερα όπου ήμασταν αρκετά ειλικρινείς. Είπαμε ότι έχουμε διαφορές και ειπώθηκε από πολλές πλευρές, δεν το κρύψαμε. Εκείνο το οποίο, όμως, διαφάνηκε είναι ότι όλοι, όλες οι πλευρές, αναζητούν τη συζήτηση, μια ποιοτική συζήτηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μου λέτε τώρα κάτι άλλο; Εσείς προσωπικά τι σχέση έχετε με τον Erdogan και τον Fidan; Και το ρωτάω αυτό για έναν πρόσθετο λόγο, διότι έχει γίνει σήμερα θέμα και το έχετε δει και εσείς. Ο τρόπος που χαιρετήσατε σε κάποια στιγμή τον Erdogan, ότι κάνατε μια μικρή «υπόκλιση» και βλέπω μια φασαρία γύρω από αυτό.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Κατ’ αρχάς να σας πω ότι και χαρακτηριολογικά εγώ δεν μπορώ παρά να είμαι ειλικρινής απέναντι στους συνομιλητές μου και να κινούμαι στη βάση αρχών και αξιών. Και νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο εκτιμάται και από την απέναντι πλευρά. Και θέλω να τονίσω ότι αισθάνομαι ότι το ίδιο ισχύει και από την πλευρά του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών. Θέλω να σας πω, κύριε Κουβαρά, ότι υπήρξαν πολλές περιπτώσεις κατά τη διάρκεια του τελευταίου δεκαμήνου, όπου είχαμε πολλές περιπτώσεις δυνητικής έντασης, τις οποίες καταφέραμε να τις αποσυμπιέσουμε μέσω συζήτησης στο υψηλότερο επίπεδο. Άρα, έχει αναπτυχθεί πράγματι μια καλή διαπροσωπική σχέση μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών που βοηθάει στο να έχουμε καλύτερο βηματισμό. Με τον Πρόεδρο Erdogan έχουμε την τυπική σχέση, την οποία έχει ένας Υπουργός Εξωτερικών με έναν Αρχηγό κράτους. Σε ό,τι δε αφορά στο ζήτημα που αναφέρατε. Εγώ θέλω να σας πω ότι καταλαβαίνω, το είπε και ο Πρωθυπουργός, ότι υπάρχουν και μέσα στην Ελλάδα φωνές, οι οποίες είναι αντίθετες στην προσέγγιση την οποία επιχειρούμε με την Τουρκία. Μπορώ να δεχθώ κάθε άποψη. Δεν κατανοώ όμως τον τρόπο με τον οποίο θα προσπαθήσει κάποιος να ρίξει την οποιαδήποτε σκιά πάνω στη συγκεκριμένη επίσκεψη, η οποία είναι ιδιαίτερα παραγωγική για τη χώρα. Εγώ θέλω να το τονίσω. Εγώ θα αποδίδω πάντοτε τον δέοντα σεβασμό στην Αρχηγό του κράτους, όπως το έπραξα και το Σάββατο που την είδα, το έπραξα και σήμερα και θα το πράττω πάντα. Στην Αρχηγό του κράτους μου, εγώ πάντοτε θα το πράττω αυτό. Εξάλλου τον Ερντογάν τον είδα, όπως γνωρίζετε το πρωί. Εγώ τον υποδέχθηκα και νομίζω οι εικόνες μπορούν να μιλήσουν από μόνες τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Θέλω να ρωτήσω κάτι τελευταίο. Θα πάει ο Μητσοτάκης στην Άγκυρα την άνοιξη. Τι προσδοκάτε μέχρι τότε από την ελληνοτουρκική σχέση; Διότι μου είπατε μόλις τώρα και το καταγράφω αυτό γιατί δεν το ήξερα ομολογώ, ότι το προηγούμενο 10μηνο υπήρξαν στιγμές που τα πράγματα πήγαν να χαλάσουν και σε διπλωματικό επίπεδο, να πω ότι το σώσατε, να το πω απλά, μαζί με τον Fidan. Επομένως δεν ξέρουμε ανά πάσα στιγμή πόσο μπορεί να χαλάσει μια σχέση. Τι προσδοκάτε λοιπόν από αυτούς τους μήνες; Να το πάμε στο βήμα μέχρι τη συνάντηση Μητσοτάκη Erdogan την άνοιξη.
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Όσο χτίζεται μια σχέση κύριε Κουβαρά, τόσο πιο δύσκολο καθίσταται να κλονιστεί η σχέση αυτή. Και εμείς νομίζω ότι έχουμε χτίσει ένα καλό θεμέλιο πάνω στο οποίο θα οικοδομήσουμε. Σήμερα, κύριε Κουβαρά, υιοθετήσαμε 15 συμφωνίες και κοινές δηλώσεις. Συμφωνίες, οι οποίες έχουν χαρακτήρα και οικονομικό, εμπορικές ανταλλαγές, ενίσχυση των εξαγωγών, ενίσχυση των επενδύσεων.
Έχουν όμως και χαρακτήρα κοινωνικό. Συμφωνίες, οι οποίες αφορούν την αμοιβαία αναγνώριση τεχνικών προσόντων, αφορούν την προστασία των ατόμων με αναπηρία. Πολύ σημαντικές συμφωνίες, οι οποίες νομίζω βοηθούν στην προσέγγιση μεταξύ των λαών και των ανθρώπων. Έχουμε ήδη φροντίσει έτσι ώστε να υπάρχουν ανταλλαγές φοιτητών, ανταλλαγές μαθητών, μια μεγάλη ροή. Εγώ θέλω να σας πω, κύριε Κουβαρά, ότι μετά και τη σημερινή ημέρα αισθάνομαι λίγο πιο δυνατός να μπορέσω να διαχειριστώ, εγώ ως μέλος της κυβέρνησης, και η κυβέρνηση συλλογικά υπό τις οδηγίες του Πρωθυπουργού μας, να μπορέσουμε να διαχειριστούμε την οποιαδήποτε ένταση. Ναι κύριε Κουβαρά, θα υπάρξουν εντάσεις. Δεν υπάρχει ποτέ καμία περίπτωση δύο χώρες, οι οποίες ζουν δίπλα δίπλα, έχουν ανάμεσά τους το Αιγαίο, τη θάλασσά μας, να μην έχουν εντάσεις. Όμως θέλω να πω ότι με καλή προαίρεση, η οποία αποδεικνύεται στο πεδίο και με έναν ορθό λόγο και με αρχές στην πολιτική μας, οι εντάσεις αυτές δεν θα είναι αρκετές να ανακόψουν την πορεία για καλύτερες, πιο παραγωγικές σχέσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Γεραπετρίτη και κάτι ακόμα. Την αντιπολίτευση θα την ενημερώσετε πιο συγκεκριμένα και πώς. Ή θα ενημερωθεί, θα γίνει κάποια συζήτηση στη Βουλή; Θα γίνουν κάποιες συναντήσεις μετά τη συνάντηση αυτή;
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Χαίρομαι που το ρωτάτε. Εγώ όπως ξέρετε, είμαι πάντοτε θιασώτης του ότι θα πρέπει να υπάρχει πλήρης ενημέρωση του πολιτικού συστήματος. Ενημέρωσα τους πολιτικούς Αρχηγούς, όπως γνωρίζετε την προηγούμενη εβδομάδα εν όψει του σημερινού και ήδη έχω ζητήσει να ενημερώσω την Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής τις αμέσως επόμενες ημέρες, έτσι ώστε να γνωρίζουν και τα πολιτικά κόμματα πού βρισκόμαστε και ποια είναι τα επόμενα βήματα. Τα επόμενα βήματα, τα οποία περιλαμβάνουν σειρά συναντήσεων και στους τρεις πυλώνες μας, δηλαδή στον πολιτικό διάλογο, στη Θετική Ατζέντα και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και βεβαίως, στις συναντήσεις που θα έχουν οι δύο ηγέτες το αμέσως επόμενο διάστημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εσείς πρόκειται να πάτε στην Άγκυρα προσεχώς;
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Εγώ θα συναντηθώ με τον Υπουργό Εξωτερικών σε περισσότερες ευκαιρίες. Ήδη έχουμε οργανώσει ένα χρονοδιάγραμμα επαφών μέχρι το επόμενο καλοκαίρι. Θα συναντηθούν και οι δύο ηγέτες. Ήδη οργανώνεται για την άνοιξη μια συνάντηση του Πρωθυπουργού. Θα επισκεφθεί ο Πρωθυπουργός, ο κύριος Μητσοτάκης την Άγκυρα. Θέλω να σας διαβεβαιώσω και να διαβεβαιώσω και τον ελληνικό λαό ότι όλα τα επόμενα βήματα είναι σχεδιασμένα με σοβαρότητα, με φρόνηση, με επαγγελματισμό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ευχαριστώ πολύ κύριε Γεραπετρίτη.
Γ.ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Εγώ θερμά ευχαριστώ για την τιμή.
7 Δεκεμβρίου, 2023