ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νομίζω ότι είναι η ώρα να πάμε στο Υπουργείο Εξωτερικών, εκεί θα συναντήσουμε τον Υπουργό Εξωτερικών τον κ. Νίκο Κοτζιά, ο οποίος μας έκανε την τιμή να είναι εδώ στην ΕΡΤ-1 και να απαντήσει στα ερωτήματά μας.
Γεια σας, κ. Κοτζιά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλή σας ημέρα.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Καλή σας μέρα κα Κασιμάτη, καλημέρα κ. Σιαφάκα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ δεν ξέρουμε από πού να ξεκινήσουμε. Από το ταξίδι στην Αμερική, ή από αυτό που έρχεται στην Τουρκία; Να ξεκινήσουμε λοιπόν από το ταξίδι σας στην Αμερική, όπου εκεί είπατε μετά τις συναντήσεις που είχατε και με τον Γενικό Γραμματέα (του ΟΗΕ), ότι οι συναντήσεις αυτές ανέδειξαν τη μεγάλη αναβάθμιση της Ελλάδας και της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Πώς το απέδειξαν αυτές οι συναντήσεις κ. Υπουργέ; Πάντα είχαμε συναντήσεις. Το αποτέλεσμα ποιο είναι;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Κατ’ αρχάς, να σας ευχαριστήσω που θυμόσαστε με ακρίβεια τα λόγια μου, γιατί είναι σπάνιο στη σημερινή Ελλάδα να λένε αυτά που λέω εγώ.
Δεύτερον, έχουμε μια μεγάλη διαφορά: μέχρι πριν δυο χρόνια η Ελλάδα, πηγαίνοντας στον ΟΗΕ, ζητούσε πάρα πολλά ραντεβού και συναντήσεις. Φέτος, δεν ζητήσαμε ούτε μια από τις συναντήσεις που έγινε, γιατί είχαμε τριπλάσια αιτήματα για συναντήσεις από άλλα κράτη από αυτά που μπορούσαμε να ικανοποιήσουμε.
Αυτό το γεγονός και μόνο δείχνει τη διαφορά και την αναβάθμιση της χώρας. Δηλαδή άλλο πράγμα να ψάχνεις συνομιλητές και άλλο να μη μπορείς να ανταποκριθείς στα αιτήματα των συνομιλητών σου για συνάντηση.
Τρίτον, θα έλεγα ότι είχε μεγάλο ενδιαφέρον ότι είχαμε σειρά συναντήσεων οι οποίες δεν ήταν διμερείς, αλλά ήταν πολυμερείς, τριμερείς και τετραμερείς. Είχαμε, ας πούμε, συνάντηση σε ένα νέο σχήμα Κροατία–Ρουμανία–Βουλγαρία–Ελλάδα που είναι το σχήμα συνεργασίας των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Σχήμα που δεν υπήρχε στο παρελθόν και οι αποφάσεις του οποίου είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσες. Έχουμε αποφασίσει π.χ. να πάμε μαζί και οι τέσσερις, με εμένα επικεφαλής, να πάμε να επισκεφτούμε τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και θα το συνεχίσουμε με όλα τα Βαλκάνια.
Αυτές είναι νέες μορφές συνεργασίας. Δεν αναφέρομαι στις τριμερείς που έχουν πληθύνει από μια που ήταν στο παρελθόν σε πέντε. Επίσης, είχαμε τη δεύτερη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών στο Φόρουμ Αρχαίων Πολιτισμών που περιλαμβάνει χώρες από την Κίνα μέχρι το Περού και τη Βολιβία. Ένα Φόρουμ, μια Διάσκεψη που μας δίνει παγκόσμιο ρόλο και όπως ξέρετε είναι μια από τις 15 διεθνείς οργανώσεις που αναπτύξαμε τα 2,5 χρόνια που είμαι στο Υπουργείο.
Επίσης, νομίζω ότι στη διεθνή αναγνώριση μπορεί κανείς να συνυπολογίσει και τις βραβεύσεις μου από παγκόσμιες οργανώσεις. Δηλαδή, το Παγκόσμιο Εβραϊκό Συμβούλιο και η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής.
Όλα αυτά συνιστούν μια αυταπόδεικτη αναβαθμισμένη παρουσία της χώρας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Κοτζιά, αναλαμβάνει η χώρα μας -είναι σε εξέλιξη ενδεχομένως αυτό που ρωτάω- ένα ρόλο γέφυρας Ανατολής και Δύσης, Βορρά και Νότου. Βλέπουμε τη συμμαχία του Νότου. Βλέπουμε την τριμερή που είπατε, βλέπουμε την επικοινωνία με την Κίνα. Έχει ένα τέτοιο ρόλο η Ελλάδα και μπορεί να τον αναλάβει με επιτυχία;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η Ελλάδα έχει ένα πολυδιάστατο ρόλο. Και ο πολυδιάστατος ρόλος σημαίνει ότι, ως κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί ταυτόχρονα τη γέφυρα, όπως σωστά είπατε, και το διαμεσολαβητή με τις αναδυόμενες οικονομίες και νέες ισχυρές δυνάμεις του 21ου αιώνα.
Επίσης, πρέπει να σας πω ότι με τις πολυμερείς πρωτοβουλίες μας, τις τετραμερείς και τις τριμερείς που έχουμε αναπτύξει -είναι πέντε οι τριμερείς, τρεις οι τετραμερείς- έχουμε καταφέρει να φτιάχνουμε σχήματα ισορροπίας γεωπολιτικών, γεωστρατηγικών στην περιοχή και να αναπτύσσουμε προς όφελος του λαού μας τις οικονομικές σχέσεις με όλες αυτές τις χώρες.
Νομίζω ότι ο ρόλος της Ελλάδας είναι ο ρόλος ενός κράτους με μακρά ιστορία, με αναγνώριση αυτής της μακράς ιστορίας. Δεν είναι π.χ. τυχαίο ότι οι Κινέζοι μας θεωρούν το μόνο αδελφό λαό, θεωρούν τον εαυτό τους ως το κέντρο του πολιτισμού της Ασίας και εμάς ως το κέντρο του πολιτισμού του δυτικού κόσμου.
Και αξιοποιούμε σε αυτήν την πολυδιάστατη εξωτερική μας πολιτική, όλα τα προσόντα που έχει η χώρα. Αντί η εξωτερική πολιτική να βυθίζει ή να συμβάλει σε πιέσεις κρισιακές πάνω στη χώρα, αποτέλεσε μοχλό αναβάθμισης της χώρας, του γεωπολιτικού και γεωστρατηγικού της ρόλου και ενίσχυσής της σε όλους τους άλλους τομείς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να πάμε και στο κομμάτι των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ήθελα να σας ρωτήσω, κ. Υπουργέ, σε ποιο στάδιο βρίσκονται και ποιο είναι το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων αυτή την ώρα που μιλάμε; Ξέρουμε για τη συνάντηση με τον κ. Τσαβούσογλου στις 24 Οκτωβρίου, αλλά στο πρόσφατο παρελθόν είδαμε και μια έντονη αμφισβήτηση της Τουρκίας, μάλιστα σε σημείο να αμφισβητείται η ίδια η Συνθήκη της Λωζάννης.
Ποιο είναι το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι καλές, αλλά δεν είναι τόσο καλές όσο εμείς θα τις θέλαμε. Εμείς θέλουμε μια Τουρκία ευρωπαϊκή, διότι με μια ευρωπαϊκή Τουρκία μεγάλη κερδισμένη θα είναι η Ελλάδα. Με μια Τουρκία δημοκρατική, εξευρωπαϊσμένη. Ξέρουμε ότι είναι μακρύς ο δρόμος. Έχω εξηγήσει στους Τούρκους συναδέλφους μου ότι η προοπτική η ευρωπαϊκή της Τουρκίας δεν εξαρτάται από την Ελλάδα τόσο, όσο από τους ίδιους.
Θέλουν να εκδημοκρατίσουν τη χώρα τους; Θέλουν να την εξευρωπαΐσουν; Τα ερωτήματα είναι στους ίδιους. Οι οικονομικές μας σχέσεις είναι εξαιρετικές. Η ανάπτυξη του τουρισμού με τα προβλήματα αυτής της εβδομάδας με τα νησιά που παρουσιάστηκαν ….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το απαγορευτικό από τις 12 Οκτωβρίου.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ναι, λόγω των προστίμων που έχουν πέσει, ενώ τα πρόστιμα τα προβλέπει η ευρωπαϊκή νομολογία. Με εξαίρεση αυτό, η οικονομική ανάπτυξη των σχέσεών μας βρίσκεται σε καλή πορεία.
Σε όχι τόσο καλή πορεία βρίσκεται η αξιοποίηση των καναλιών επικοινωνίας που αφορούν τις διαπραγματεύσεις για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ιδιαίτερα στο στρατιωτικό τομέα, για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στον οικονομικό τομέα, για τις διερευνητικές όσον αφορά την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο σε όλη του την έκταση και ούτω καθ’ εξής. Εκεί έχουμε δυσκολίες.
Και νομίζω ότι αυτές οι δυσκολίες έχουν να κάνουν με το ότι στην Τουρκία υπάρχει ένας –θα έλεγα ως καθηγητής και όχι ως υπουργός– αναθεωρητισμός, μια διάθεση μη αποδοχής του διεθνούς δικαίου, σε όλη την έκτασή του. Αλλά δεν μπορούν να ξεφύγουν από αυτό το δίχτυ. Δεν είναι εύκολο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Ερντογάν, κ. Υπουργέ, έχει ήδη αρχίσει και πανηγυρίζει για το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών. Λέει ότι δεν θα σχηματιστεί κυβέρνηση. Βλέπουμε και παρατηρούμε μια κλιμάκωση των γερμανοτουρκικών σχέσεων. Εσείς ετοιμαζόσαστε για το ταξίδι σας ….
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Των εντάσεων στις σχέσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακριβώς. Εσείς ετοιμαζόσαστε για το ταξίδι σας στις 24 Οκτωβρίου στην Τουρκία.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ασφαλώς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θεωρείτε ότι εμείς ως Ελλάδα πρέπει να αναζητήσουμε, να ακολουθήσουμε, ένα άλλο τρόπο επικοινωνίας με την Τουρκία;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Κατ’ αρχάς, πρέπει να σας πω ότι όταν δυο γειτονικές χώρες δεν αναπτύσσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις, τότε τα περιθώρια εντάσεων αυξάνονται. Δεν αποκλείονται. Ασφαλώς δεν αποκλείονται, αλλά αυξάνονται. Και η ανάλυση που έχουμε κάνει στο Υπουργείο Εξωτερικών, είναι ότι η Τουρκία είναι μια νευρική δύναμη. Δηλαδή, είναι μια δύναμη γεμάτη αντιφάσεις και αντιθέσεις, όπου το προσωπικό της είναι ανάμεσα στην αλαζονεία καμία φορά και στη νευρικότητα του φόβου και της ανασφάλειας για τις εξελίξεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτός ο αναθεωρητισμός και η νευρικότητα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο τύπου Ίμια;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Εάν δεν αναπτύξουμε τις διπλωματικές μας σχέσεις και δε φτιάξουμε τα κανάλια επικοινωνίας καλύτερα απ’ ό,τι στο παρελθόν, πάντα μπορεί να γίνει ένα ατύχημα ή ένα λάθος. Θέλω να σας επισημάνω ότι μεγάλο ποσοστό των Τούρκων πιλότων είναι πιλότοι, οι οποίοι είτε προέρχονται χωρίς πείρα από τις σχολές τους, είτε είναι παλιοί πιλότοι που επέστρεψαν στην Υπηρεσία.
Αυτοί είναι άνθρωποι, οι οποίοι τους λείπει η πρόσφατη εμπειρία και μπορούν ακόμα, δεν είναι μόνο το κράτος νευρικό, μπορούν ν’ αντιδράσουν και αυτοί νευρικά. Γι’ αυτό εμείς λέμε στους Τούρκους ότι πρέπει να μαζέψουν αυτές τις προκλήσεις, όχι μόνο γιατί παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο, αλλά γιατί αυτοί οι παραβάτες του Διεθνούς Δικαίου είναι σχετικά άπειροι, ή, αν είχαν εμπειρία, είναι πολύ μακριά πίσω στη ζωή τους και μπορούν εύκολα να οδηγηθούν σ’ ένα λάθος ή σ’ ένα ατύχημα. Και πρέπει να είμαστε σοβαροί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εμείς είμαστε έτοιμοι και σοβαροί όπως το είπατε, ν’ αντιμετωπίσουμε και ν’ αντιμετωπίζουμε αυτές τις προκλήσεις; Και στο επίπεδο της ψυχραιμίας, αλλά και στο επίπεδο της άμεσης αντίδρασης.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Όπως έχετε παρατηρήσει, δεν υπάρχει καμία πρόκληση της Τουρκίας, και εννοώ τώρα, σε στρατιωτικό, αεροπορικό ιδιαίτερα επίπεδο, και ναυτιλιακό, που να μην έχει την κατάλληλη απάντησή του. Αυτό που εμείς κάνουμε σαν διπλωμάτες, είναι να είμαστε διπλωμάτες, δηλαδή να επιδεικνύουμε ψυχραιμία, υπομονή αλλά και μακρά πνοή.
Διότι, συχνά κι εγώ προσωπικά προκαλούμαι από την τουρκική πλευρά με διάφορες δηλώσεις, πολλοί ίσως να ήθελαν να βρίζουμε καθημερινά, αλλά ξέρετε, οι σχέσεις δυο κρατών απαιτούν κάποιος απ’ τους δύο να είναι πιο σοβαρός απ’ τον άλλον. Κι έχω αναλάβει αυτό το ρόλο εγώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, ξεκινώντας την κουβέντα μας μιλήσατε για την αναβάθμιση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Ωστόσο η απάντηση από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό είναι «περισυλλογή». Επίσης, συνεχίζουν να υπάρχουν εκκρεμότητες για το θέμα των Σκοπίων.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η αναβάθμιση της εξωτερικής πολιτικής δεν σημαίνει ότι ο ΟΗΕ δεν μπορεί να περάσει μια φάση περισυλλογής. Όσον αφορά όμως το θέμα του Κυπριακού, θα έλεγα ότι είναι μεγάλη επιτυχία της ελληνικής διπλωματίας, ότι το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων επιτέλους τοποθετήθηκε πάνω στο τραπέζι εκεί που ανήκει, σταματήσαμε να συζητάμε το Κυπριακό μόνο ως ένα πρόβλημα των απόψεων της τουρκοκυπριακής κοινότητας και το βάλαμε στην ουσία του. Ποια είναι η ουσία του; Η κατοχή, η παράνομη κατοχή.
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο ΟΗΕ έχει αποδεχθεί ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση του Κυπριακού με εγγυήσεις και παρεμβατικά δικαιώματα. Εγώ προσωπικά είμαι πολύ ευχαριστημένος και ικανοποιημένος με το ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ υιοθέτησε τις διατυπώσεις μου και τις προτάσεις μου, ακόμα και τη διατύπωση ότι η Κύπρος πρέπει να γίνει «κανονικό κράτος».
Αυτό που κάνει εντύπωση, είναι ότι αυτοί που επιτίθενται στην ελληνική εξωτερική πολιτική, επικαλούνται τις τοποθετήσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ λες και αυτές μετά από 50 χρόνια ανυπαρξίας έπεσαν από τον ουρανό. Αυτές οι θετικές τοποθετήσεις του ΟΗΕ είναι αποτέλεσμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και της αναβαθμισμένης διαπραγματευτικής της δύναμης.
Για να πάμε στα Σκόπια τώρα που με ρωτήσατε, στα Σκόπια θα περιμένουμε τις εκλογές του Οκτώβρη, στις 15, αν έχει δεύτερο γύρο, 22 του Οκτώβρη…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τις δημοτικές λέτε.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ναι. Θα πρέπει η ίδια η κυβέρνηση ν’ αξιολογήσει αν ενδυναμώνεται ή δεν ενδυναμώνεται και ανάλογα η κυβέρνηση των Σκοπίων να δείξει αν θέλει και μπορεί να κάνει μια ουσιαστική διαπραγμάτευση για τη λύση του ονοματολογικού.
Θέλω να σας πω το εξής: Το ονοματολογικό, από πίσω του κρύβει ένα πρόβλημα αλυτρωτισμού. Ελπίζω και πιστεύω ότι θα υπάρξουν μέτρα, από την πλευρά τους, περιορισμού του αλυτρωτισμού. Π.χ. συμφωνήσαμε στη Νέα Υόρκη με τον πολύ ενδιαφέροντα -ενδιαφέρουσα προσωπικότητα- Υπουργό Εξωτερικών της γείτονος χώρας, τον κ. Νίκολα Δημητρώφ, ότι θα κάνουμε μια κοινή Επιτροπή από το Νοέμβρη για 4 μήνες -ελπίζουμε να λειτουργήσει και να τελειώσει τη δουλειά της- που θα δει τα σχολικά βιβλία ώστε να χτυπηθεί ο αλυτρωτισμός και οι χάρτες που υπάρχουν σ’ αυτά.
Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα ήδη που κάναμε. Κι άλλα πολλά βήματα, για τα οποία είμαστε σε διαπραγμάτευση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή βάλατε μια σειρά από θέματα, και η κα Κασιμάτη τα έθεσε, ήθελα να ρωτήσω αν η διαδικασία του Κυπριακού είναι ζωντανή, αν μπορούμε να το πούμε αυτό.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Στο Κυπριακό, από την αρχή διατύπωσα σε γράμμα μου στον κ. Έιντε και στον Γενικό Γραμματέα κ. Γκουτέρες, ότι πρέπει να είναι μια διαδικασία «open ended», δηλαδή ανοιχτού τέλους. Κατά συνέπεια, γι’ αυτό μετά από τη Γενεύη δεν έκλεισε η διαδικασία και γι’ αυτό, παρά τα όσα είπαν αρχικά οι Τούρκοι και οι Τουρκοκύπριοι μετά από την Ελβετία, ο ΟΗΕ θεωρεί ότι η διαδικασία είναι ανοιχτή, αλλά πρέπει να υπάρξει αυτή τη στιγμή, την τρίτη, ας την πούμε, φάση, πολύ καλύτερη προετοιμασία όσον αφορά ιδιαίτερα στις τουρκικές θέσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το είπε και ο κ. Αναστασιάδης αυτό.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτό το ζητούσα εγώ όπως θυμόσαστε από το Νοέμβριο του 2016 και ενόψει των δυο προηγούμενων διασκέψεων. Και αυτό το θεωρώ επιτυχία μας, ότι αποδέχονται πια όλοι, ότι δε μπορούμε να πηγαίνουμε χωρίς προετοιμασία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα, η διαδικασία είναι ανοιχτή μας λέτε. Για το Σκοπιανό ήθελα να ρωτήσω αν ισχύει το κεκτημένο από το Βουκουρέστι του 2008 ότι τα Σκόπια, αν δε λύσουν το ζήτημα της ονομασίας, δεν εντάσσονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν εντάσσονται στο ΝΑΤΟ.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η γείτονας φιλική μας χώρα όπως λέω εγώ, γιατί οι λαοί μας έχουν πολύ φιλική σχέση, δεν μπορεί να ενταχθεί σε διεθνή Οργανισμό αυτού του τύπου, όπως είναι το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς να έχει λυθεί το ονοματολογικό, όπως επιτάσσουν οι συμφωνίες της δεκαετίας του ’90, η ενδιάμεση συμφωνία.
Η αδυναμία της ενδιάμεσης συμφωνίας ήταν ότι προϋπέθετε ότι σύντομα θα λυνόταν τ’ ονοματολογικό και γι’ αυτό έδινε τη δυνατότητα να εντάσσεται η γείτονας χώρα σε διεθνείς Οργανώσεις και δεν προέβλεπε, αυτή είναι μια αδυναμία της, τί μέτρα θα ληφθούν αν η γείτονας χώρα δεν διαπραγματεύεται ουσιαστικά. Γιατί όλες αυτές τις δεκαετίες δεν διαπραγματεύθηκε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Διαβάσαμε στον Τύπο ότι μια πρόταση της Αθήνας είναι ενδεχομένως «η Μακεδονία του Βαρδάρη». Υπάρχει τέτοια πρόταση στο τραπέζι;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Εμείς προτάσεις στο τραπέζι δεν έχουμε κάνει, με τρόπο που ν’ αποτελούν αντικείμενο δημοσιευμάτων. Όποιος γράφει ό,τι γράφει, είναι κατά τη δημοσιογραφική του εκτίμηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να ρωτήσω και για το κομμάτι της Αλβανίας. Εκεί ζήσαμε και ζούμε την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της μειονότητας. Αναφέρομαι στη βόρεια Ήπειρο και στις περιουσίες εκεί των ανθρώπων.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η ελληνική γηγενής μειονότητα βρίσκεται υπό τη μεγάλη προστασία της Ελληνικής Δημοκρατίας και αυτή την περίοδο βρίσκεται και υπό την προστασία και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ακόμα και των ΗΠΑ.
Όπως θα γνωρίζετε, η Αλβανία είναι υποψήφια χώρα για κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυστυχώς, όπως και με τη γείτονα χώρα στο βορρά, των Σκοπίων, οι υποψηφιότητες αυτές δόθηκαν άνευ όρων από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Αλλά, για ν’ ανοίξουν οι διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να ικανοποιούν ορισμένα προαπαιτούμενα.
Στην Αλβανία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έβαλε προαπαιτούμενο τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήρθε στο Συμβούλιο των Υπουργών και ηττήθηκε αυτή η άποψή της, διότι προσθέσαμε άλλα τέσσερα προαπαιτούμενα.
Τα τέσσερα προαπαιτούμενα είναι η μάχη ενάντια στο οργανωμένο έγκλημα, που αφορά το νότο της Αλβανίας κι όλα αυτά τα ναρκοδολάρια που κυκλοφορούν στη σκηνή της Αλβανίας, η μάχη απαιτεί ακόμα, έχουμε πει, την προστασία των μειονοτικών δικαιωμάτων. Και το ξεκαθάρισα ξανά στον ΟΗΕ και έγινε άμεσα κατανοητό απ’ όλες τις πλευρές, ότι αυτή η «μεταρρύθμιση» του Χότζα, ότι μειονότητα είσαι μόνο αν είσαι σε δυο περιοχές, ενώ αν φύγεις από το χωριό σου και πας στα Τίρανα δεν είσαι μειονότητα, είναι ενάντια στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Η μειονότητα πρέπει ν’ αναγνωρίζεται σε όλη την έκταση και όπου κι αν βρίσκεται στην Αλβανία. Επίσης, εισαγάγαμε ως κριτήριο ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την προστασία της ιδιοκτησίας, των ανθρώπων που έχουν μικρή και μεσαία ιδιοκτησία. Και αυτός ο συνδυασμός σημαίνει προστασία της ιδιοκτησίας της μειονότητας.
Να σας εξηγήσω ποιο είναι το πρόβλημα εκεί: Στη δεκαετία του ’40 έγινε η κρατικοποίηση αυτών των ιδιοκτησιών. Όταν μετά έπεσε το καθεστώς του Χότζα κι έγινε η αποκρατικοποίηση, δεν αποδόθηκαν τίτλοι ιδιοκτησίας.
Η Ελλάδα παλεύει ν’ αποδοθούν οι τίτλοι ιδιοκτησίας ώστε να υπάρχουν και νομικά κατοχυρωμένα τα δικαιώματα αυτών, οι οποίοι θέλουν να πουλάνε, ή να απαλλοτριώνεται η ιδιοκτησία για λόγους πραγματικών αναγκών και όχι υποτιθέμενων, και να μπορούν να εισπράττουν και χρήματα.
Διότι εδώ δεν είναι ότι πάνε μόνο και παίρνουν την περιουσία των Χειμαρριωτών, αλλά πάνε και την παίρνουν τσάμπα, χωρίς κόστος, χωρίς ανταλλάγματα οικονομικά. Κατά συνέπεια, έχουμε πάρει μέτρα κι έχουμε την υποστήριξη του διεθνή παράγοντα και όπως έχετε δει, οι κατεδαφίσεις αυτές έχουν τελειώσει.
Πρέπει να σας πω ότι πήραμε και ορισμένα αυστηρά μέτρα. Π.χ. οι πολιτικοί οι οποίοι δεν σέβονται τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας, δεν μπορούν να κατέχουν την ελληνική ιθαγένεια. Δυστυχώς -δεν ξέρω τί έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις- ελληνική ιθαγένεια έχουν διάφοροι παράξενοι τύποι, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο Δήμαρχος Χειμάρρας που προωθεί αυτά τα σχέδια.
Όπως ξέρετε, εμείς του την πήραμε την ιθαγένεια. Διότι, δεν μπορεί να είσαι Έλληνας υπήκοος, Αλβανός υπήκοος και να κυνηγάς τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας. Αυτές είναι πρωτοφανείς καταστάσεις που βρήκα εγώ ως Υπουργός Εξωτερικών στο χώρο αρμοδιότητάς μου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα μας πείτε για το ταξίδι του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, αν είναι σε εξέλιξη μια διαδικασία προετοιμασίας;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Είμαστε σε μια εξέλιξη συζητήσεων με τους Αμερικάνους και θα ξέρουμε μέχρι την αρχή της άλλης εβδομάδος την ακριβή ημερομηνία για το ταξίδι του Πρωθυπουργού.
Εγώ, έχω ένα δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ γιατί είμαι καλεσμένος να κάνω την ετήσια ομιλία στη Σχολή Fletcher (του Πανεπιστημίου Tufts) .
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε είναι αυτό;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Είναι στις 17 του Οκτώβρη. Στις 16 του Οκτώβρη έχω ομιλία στο Harvard και μετά έχω συνάντηση στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας στην Ουάσινγκτον. Αν τυχόν συμπέσουν οι ημερομηνίες, προτεραιότητα έχει η επίσκεψη του Πρωθυπουργού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γίνεται προσπάθεια να συναντηθεί και με τον κ. Τραμπ;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ο κ. Πρωθυπουργός θα πάει ταξίδι στην Αμερική μόνο για να συναντήσει τον κ. Τραμπ. Εννοώ, θα συναντήσει και άλλους, αλλά μόνο με την προϋπόθεση ότι θα δει τον κ. Τραμπ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το κυρίαρχο, το ζητούμενο είναι αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το πιο σημαντικό είναι αυτό.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Θα δούμε τις ημερομηνίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το βλέπετε μέσα στον Οκτώβρη αυτό να γίνεται;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Διερευνούμε τις ημερομηνίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ, να είστε καλά.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Να είναι η μέρα σας καλή και πατριωτική.
28 Σεπτεμβρίου, 2017