Δήλωση Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια μετά το πέρας της συνάντησής του με τον Ισπανό Υπουργό Εξωτερικών José Manuel Albares Bueno (Μαδρίτη, 05.05.2022)

Αγαπητέ José Manuel,

Είμαι πολύ ευτυχής που βρίσκομαι εδώ στη Μαδρίτη σήμερα, μετά την επίσκεψή σου στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.

Και όπως πολύ σωστά είπες, βρίσκομαι πάλι εδώ, θα “κουραστείς” να με βλέπεις στη Μαδρίτη. Οφείλω να σε ευχαριστήσω για την πολύ ευγενική και εξαιρετικά θερμή υποδοχή σου.

Σήμερα, εστιάσαμε το ενδιαφέρον μας στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή και εμείς, οι δύο χώρες, επαναλάβαμε ότι καταδικάζουμε κάθε πράξη που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και υπονομεύει τη διεθνή τάξη που διέπεται από κανόνες.

Τέτοιες πράξεις χρειάζονται απάντηση. Χρειάζονται μια ισχυρή απάντηση, χρειάζονται ενιαία απάντηση.

Η Ελλάδα και η Ισπανία, μαζί με τους εταίρους της ΕΕ και ομονοούσες χώρες, υποστήριξαν την Ουκρανία. Και έχουν επιβάλει περιοριστικά μέτρα στη Ρωσία.

Καλούμε τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες που δεν έχουν ευθυγραμμιστεί να κάνουν ακριβώς το ίδιο, όπως κάνουν η Ελλάδα και η Ισπανία.

Επίσης, οφείλουμε να δηλώσουμε ότι αυτή η επιθετικότητα, η ρωσική επιθετικότητα, είναι μια ισχυρή υπενθύμιση ότι ο αναθεωρητισμός συνιστά μια σημαντική απειλή για τη διεθνή ειρήνη και τάξη. Δεν πρέπει να γίνεται ανεκτός ή να ενθαρρύνεται, από όπου κι αν προέρχεται.

Μετά την Ουκρανία, συζητήσαμε επίσης, όπως είναι κατανοητό, την διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας.

Εξετάσαμε επίσης ένα ευρύ φάσμα άλλων θεμάτων, ξεκινώντας από τη διμερή συνεργασία, η οποία έχει διευρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Και αυτό εν πολλοίς έχει να κάνει όχι μόνο με το δικό μας έργο, αλλά με το έργο που έχουν επιτελέσει οι Πρωθυπουργοί των χωρών μας, Κυριάκος Μητσοτάκης και Pedro Sanchez.

Έχουμε πολλά κοινά στοιχεία: είμαστε εταίροι στην ΕΕ, σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, είμαστε μεσογειακές χώρες, μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες. Είμαστε δημοκρατικές χώρες, έχουμε μια κοινή βάση του κράτους δικαίου, σεβόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δεσμευόμαστε να τηρούμε τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), στην οποία είναι μέρη όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και η Ευρωπαϊκή Ένωση, και η οποία υπογραμμίζει συγκεκριμένα ότι τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες, κάτι που είναι σημαντικό για την Ελλάδα και την Ισπανία.

Επίσης, συζητήσαμε την οικονομική μας συνεργασία. Υπάρχει συγκεκριμένη πρόοδος σε αυτό τον τομέα: η Ισπανία είναι από τους σημαντικότερους αγοραστές ελληνικών προϊόντων στην Ευρωζώνη, αλλά είναι επίσης ένας εξαιρετικά σημαντικός επενδυτής στην Ελλάδα.

Άλλοι τομείς της διμερούς μας συνεργασίας περιλαμβάνουν τις επαφές μεταξύ των λαών μας, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό. Συζητήσαμε για την επέκταση της διδασκαλίας της ισπανικής γλώσσας στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Είμαστε ισχυροί εταίροι στην UNESCO, ειδικά όσον αφορά την πολιτιστική κληρονομιά, η οποία είναι μεγάλη και στις δύο χώρες μας.

Εξετάσαμε τη συνεργασία μας εντός της ΕΕ, ενόψει και της ισπανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το επόμενο έτος.

Αλλά επίσης, όπως σωστά είπες, εξετάσαμε την EUMED9, η οποία συνιστά ένα εξαιρετικά σημαντικό φόρουμ, και η ιδέα σου να ενισχυθεί μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους.

Συζητήσαμε το μεταναστευτικό-προσφυγικό ζήτημα, επανέλαβα ότι η ΕΕ πρέπει να σταθεί ενωμένη κατά της εργαλειοποίησης των μεταναστευτικών ροών.

Επαναλάβαμε την υποστήριξή μας προς την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.

Συζητήσαμε για την ανάγκη να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η ενότητα του ΝΑΤΟ, προσεγγίζοντας σφαιρικά το ζήτημα - είχες πολύ δίκιο σε αυτό - δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης ασφαλείας και, επίσης, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Μαδρίτης τον επόμενο μήνα.

Ενημέρωσα για την πρόσφατη άνευ προηγουμένου αύξηση των τουρκικών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου και των υπερπτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά. Τόνισα ότι μια τέτοια προκλητική συμπεριφορά δεν αντιβαίνει μόνο τις θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, αλλά υπονομεύει επίσης τη συνοχή της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ, ακριβώς τη στιγμή που αυτή είναι περισσότερο αναγκαία.

Τελευταίο, αλλά σίγουρα όχι λιγότερο σημαντικό, συζητήσαμε τις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική, συμπεριλαμβανομένης της Λιβύης. Είχα την ευκαιρία να σου παρουσιάσω τις ιδέες μας ως προς τον ηγετικό ρόλο της Ισπανίας σε αυτό το θέμα, όπου η χώρα διαθέτει ιστορική παρουσία.

Χαίρομαι επίσης επειδή σήμερα κάναμε συγκεκριμένα βήματα για την ενδυνάμωση των δεσμών μεταξύ των δύο Υπουργείων Εξωτερικών, με την υπογραφή δύο Μνημονίων Συναντίληψης - και σε ευχαριστώ που το ανέφερες – ενός Μνημονίου για Πολιτικές Διαβουλεύσεις, οι οποίες είναι απαραίτητες για την αμοιβαία κατανόηση των θέσεών μας, και ενός Μνημονίου για τη Συνεργασία μεταξύ των Διπλωματικών μας Ακαδημιών. Έχετε μια μακρά διπλωματική παράδοση και θα θέλαμε να εκπαιδευτούμε σε αυτήν την παράδοση.

Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό θα δώσει ώθηση για την ανάπτυξη ισχυρότερων και βαθύτερων σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών μας, συμπεριλαμβανομένων νέων ευκαιριών για στενότερη συνεργασία σε διεθνή φόρα. Συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ, όπου έχουμε συμφωνήσει να υποστηρίξουμε αμοιβαία τις υποψηφιότητές μας για μια θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Και πάλι, σε ευχαριστώ πολύ για αυτή τη γόνιμη συζήτηση και την εξαιρετικά θερμή φιλοξενία.

-----------
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχουμε επί δύο μήνες έναν πόλεμο στην Ουκρανία, έναν πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ποιο είναι το μήνυμα που εσείς, η Ελλάδα και η Ισπανία, στέλνετε από εδώ, σήμερα, σχετικά με αυτό;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Πρόκειται για μια σύγκρουση μεταξύ των αξιών δύο πολιτισμών: αφενός της ευρωπαϊκής αξίας, που έχει κοσμοπολιτικό χαρακτήρα, αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την κατανόηση μεταξύ των ανθρώπινων κοινωνιών και πολιτισμών, και αφετέρου ενός διαφορετικού συστήματος ιδεών, δηλαδή της επιβολής μέσω απειλών σε κυρίαρχα Κράτη και της άρνησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους. Δεν μπορούμε παρά να υποστηρίξουμε τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία.

Και, παρακαλώ, επιτρέψτε μου να πω ότι δεν έχουμε τίποτα εναντίον του ρωσικού λαού. Είμαστε μεγάλοι θαυμαστές του ρωσικού πολιτισμού, στη μουσική (π.χ. Τσαϊκόφσκι), στην ποίηση (Πούσκιν), στη λογοτεχνία (Ντοστογιέφσκι, Τολστόι). Αυτό δεν έχει καμία σχέση με αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία. Αυτό στρέφεται εναντίον όλων των αξιών που αντιπροσωπεύει ο ρωσικός πολιτισμός.

Επομένως, για εμάς, η αντιμετώπιση κάθε αναθεωρητισμού, από κοινού με τους φίλους, τους συμμάχους και τους εταίρους μας, τόσο εντός της ΕΕ όσο και του ΝΑΤΟ, λειτουργεί ως οδηγός παράλληλα με τις αρχές μας. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος αντιμετώπισης αυτού του φαινομένου. Στηρίζουμε την Ουκρανία.