Ενημέρωση Διπλωματικών Συντακτών από τον Εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρο Παπαϊωάννου (04.05.2022)

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Καλημέρα. Κατ’ αρχάς, Χρόνια πολλά, Χριστός Ανέστη. Είναι η πρώτη φορά που τα λέμε μετά το Πάσχα. Ελπίζω να πήρατε έστω και μια μικρή ανάσα. Χαίρομαι πάρα πολύ που τα λέμε ξανά και βεβαίως, θα τα λέμε τακτικά. Δυστυχώς, πέρασε λίγος καιρός από την τελευταία φορά που είχαμε ενημέρωση, αλλά βεβαίως με τα ταξίδια και με τις υποχρεώσεις, δεν είναι πάντα εύκολο.

Έχουμε αρκετά γεμάτο πρόγραμμα, ιδίως του κυρίου Υπουργού, αλλά και του Αναπληρωτή ΥΠΕΞ και των Υφυπουργών, οπότε θα μου επιτρέψετε, να είμαι σύντομος. Θα σας πω για το πρόγραμμα. Θα σας πω και πέντε πράγματα για κάθε μία από τις επαφές και στη συνέχεια, θα είμαι όπως πάντα στη διάθεσή σας για ερωτήσεις, για να συζητήσουμε άλλα θέματα. Αυτή τη στιγμή δεν θα κάνω κάποια άλλη εισαγωγική παρέμβαση.

Κατ’ αρχάς, ο Υπουργός αυτή τη στιγμή συναντάται με τον Πρέσβη του Ιράν. Στη συνέχεια θα μιλήσει με τον κύριο Κασουλίδη, τον ομόλογό του της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Κ.ΦΡΥΣΣΑ: Θα μιλήσει με τον κύριο Κασουλίδη, τηλεφωνικά;

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Τηλεφωνικά. Θα σας το είχα πει αν ήταν εδώ ο κύριος Κασουλίδης. Όχι, θα είναι τηλεφωνική επικοινωνία. Έτσι και αλλιώς μιλάνε συνέχεια, βλέπονται και συνέχεια.

Αύριο ο Υπουργός θα βρίσκεται στη Μαδρίτη, στην Ισπανία, κατόπιν πρόσκλησης του Ισπανού ομόλογού του, του José Manuel Albares. Ο Ισπανός ΥΠΕΞ, όπως θα θυμάστε ίσως, είχε επισκεφθεί την Αθήνα στις αρχές Δεκεμβρίου του περασμένου έτους. Θα είναι η 3η διμερής συνάντηση που θα έχει με τον Ισπανό ομόλογό του. Είχαν συναντηθεί και στη Σλοβενία. Μιλάω για διμερείς συναντήσεις, πόσες φορές έχουν συναντηθεί στο περιθώριο Συμβουλίων είναι άλλο ζήτημα, μιλάω για καθαρά διμερείς συναντήσεις.

Είχαν συναντηθεί στη Σλοβενία στο περιθώριο άτυπης συνάντησης Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο πλαίσιο αυτό ο Ισπανός ομόλογός του τον προσκάλεσε να μεταβεί στη Μαδρίτη, όπου - όπως φαντάζεστε - το ένα βασικό ζήτημα το οποίο θα συζητήσουν είναι οι εξελίξεις στην Ουκρανία, η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τη ρωσική εισβολή και το άλλο είναι η Ανατολική Μεσόγειος, τουλάχιστον από τη δική μας πλευρά θα ενημερώσουμε. Και επίσης, γενικότερα, οι εξελίξεις στην περιοχή και της Δυτικής Μεσογείου που αφορά άμεσα την Ισπανία, τη Βόρεια Αφρική και τις προκλήσεις, το Sahel για το οποίο όπως γνωρίζετε κι εμείς έχουμε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Κατά την παραμονή του στην Ισπανία ο κ. Υπουργός θα συναντηθεί επίσης, αρχικά με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ισπανικού Κοινοβουλίου, κ. κ. Paul Marí-Klose, και στη συνέχεια με την Πρόεδρο του Κοινοβουλίου, την κα Meritxell Batet.

Αύριο το βράδυ επιστρέφει στην Αθήνα, θα υπάρξουν και δηλώσεις στον Τύπο γύρω στις τέσσερις παρά τέταρτο ώρα Μαδρίτης, άρα πέντε παρά τέταρτο υπολογίστε ώρα Ελλάδος, κοινές δηλώσεις στον Τύπο.

Τώρα, τη Δευτέρα 9 Μαΐου, ημέρα της Ευρώπης, έχουμε ένα αρκετά γεμάτο πρόγραμμα. Κατ΄αρχάς επισκέπτεται την Αθήνα η Υπουργός Εξωτερικών της Κένυας, η κα Raychelle Omamo. Να υπενθυμίσω ότι είχαν ήδη συναντηθεί ο Υπουργός με την Κενυάτισσα ομόλογό του στη Ρώμη πέρσι στο περιθώριο της Παγκόσμιας Διάσκεψης για την καταπολέμηση του ISIS και είχαν συμφωνήσει να υπάρξει συνέχεια στις επαφές αυτές.

Επίσης, να υπογραμμίσω ότι η Κένυα είναι μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, άρα έχει έναν ιδιαίτερα βαρύνοντα λόγο. Και σε αυτό το πλαίσιο θα υπάρξουν κατ΄ ιδίαν συνάντηση, διευρυμένες συνομιλίες και μετά κοινές δηλώσεις γύρω στις δύο η ώρα περίπου. Δύο η ώρα Ελλάδος λοιπόν τη Δευτέρα κοινές δηλώσεις του ΥΠΕΞ με την Υπουργό Εξωτερικών της Κένυας, την κα Omamo.

Και αργότερα μέσα στην ημέρα, το απόγευμα γύρω στις πέντε, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Δένδιας θα έχει μαζί με τον ομόλογό του της Κύπρου τον κύριο Κασουλίδη, του Ισραήλ τον κύριο Lapid και τον Αμερικανό ομόλογό του τον κύριο Blinken τηλεδιάσκεψη στο πλαίσιο της συνεργασίας «3+1».

Όπως φαντάζεστε, τα βασικά ζητήματα τα οποία θα συζητήσουν θα είναι αφενός οι πολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της Aνατολικής Μεσογείου, αφετέρου, η διεύρυνση της συνεργασίας μεταξύ των τριών χωρών και των Ηνωμένων Πολιτειών σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης και της ενέργειας.

Την Τρίτη 10 Μαΐου θα συνεδριάσει η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, θα παρουσιαστεί το κείμενο, το νομοσχέδιο για την κύρωση της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών, η MDCA, η οποία είχε υπογραφεί στην Ουάσιγκτον από τον κύριο Δένδια και τον κύριο Blinken τον περασμένο Οκτώβριο.

Στη συνέχεια αναμένεται ο Υπουργός Εξωτερικών να έχει κάποιες συναντήσεις με Πρέσβεις, νέους Πρέσβεις και απερχόμενους Πρέσβεις. Συγκεκριμένα με το νέο πρέσβη τον Ηνωμένων Πολιτειών, τον κύριο Τσούνη. Και στη συνέχεια θα έχει αποχαιρετιστήρια συνάντηση με τον Πρέσβη της Χιλής.

Την Τετάρτη 11 Μαΐου ο Υπουργός Εξωτερικών ο κύριος Δένδιας θα μεταβεί στο Μαρρακές στο Μαρόκο, θα συμμετάσχει στις εργασίες της υπουργικής συνάντησης για την καταπολέμηση του ISIS, του Ισλαμικού Κράτους.

Στο περιθώριο της υπουργικής αυτής συνάντησης, ο ΥΠΕΞ αναμένεται να έχει ορισμένες διμερείς επαφές με ομολόγους του που θα βρίσκονται εκεί. Αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να σας δώσω ακόμα λεπτομέρειες για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν έχουν κλείσει όλες οι συναντήσεις. Εν καιρώ θα σας ενημερώσω, προσπαθούμε να κλείσουμε όσες περισσότερες συναντήσεις και κυρίως με χώρες με τις οποίες, δεν έχουμε τόσο τακτικές επαφές.

Και αυτό στο πλαίσιο της διεύρυνσης των επαφών μας, αλλά και της προώθησης της υποψηφιότητάς μας για το Συμβούλιο Ασφαλείας. Η προσπάθεια δεν σταματά ποτέ.

Την Πέμπτη 12 Μαΐου θα υπάρξει η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για την κύρωση του νόμου για τη συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας και βεβαίως ο Υπουργός Εξωτερικών ο κύριος Δένδιας θα συμμετάσχει.

Την Παρασκευή, στις 13 του μηνός, ευτυχώς που για μας Παρασκευή και 13 δεν έχει κανένα συμβολισμό, θα επισκεφθεί την χώρα μας ο Yπουργός Εξωτερικών του Μπαχρέιν, ο κύριος Abdullatif bin Rashid Al Zayani.

Να υπενθυμίσω ότι ο Υπουργός Εξωτερικών είχε μεταβεί στην Μανάμα, στο Μπαχρέιν, τον περασμένο Νοέμβριο, αφ’ ενός είχε συμμετάσχει στο ‘Manama Dialogue’. Μάλιστα, ήταν ο μόνος Ευρωπαίος Υπουργός Εξωτερικών. Υπήρξαν πάρα πολλοί άλλοι Υπουργοί Εξωτερικών κυρίως από την περιοχή.

Την επόμενη μέρα είχε και διμερή συνάντηση με τον ομόλογό του από το Μπαχρέιν και στο πλαίσιο αυτό, συζήτησαν για την ανάπτυξης της διμερούς συνεργασίας με τις χώρες του Κόλπου και στην προκειμένη περίπτωση με το Μπαχρέιν.

Την Δευτέρα και την Τρίτη ο Υπουργός Εξωτερικών θα βρίσκεται στην Ουάσινγκτον, όπου θα συνοδεύει τον Πρωθυπουργό.

Και από κει και πέρα έχουμε ήδη αρκετά πράγματα στα σκαριά, αλλά θα μου επιτρέψετε να αφήσω κάτι για την επόμενη ενημέρωση. Μην τα δίνω όλα. Δεν έχουν κλείσει κιόλας. Οπότε δεν θέλω να προτρέχω.

Λοιπόν, αυτά όσον αφορά το πρόγραμμα. Όπως βλέπετε, μπήκαμε μετά το Πάσχα πολύ δυναμικά.

Τώρα, όσον αφορά τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών, τον κύριο Βαρβιτσιώτη. Κατ’ αρχάς την Κυριακή 8 του μηνός θα συμμετάσχει σε εκδήλωση - συζήτηση με τους νέους, που διοργανώνει το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, στο Ζάππειο, με αφορμή την «Ημέρα της Ευρώπης» (που είναι την επόμενη ημέρα) και την ανακήρυξη του 2022 ως «Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας».

Να υπογραμμίσω ότι η εκδήλωση αυτή πραγματοποιείται στο πλαίσιο της «Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης».

Την Πέμπτη 12 του μηνός ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, ο κύριος Βαρβιτσιώτης, θα υποδεχθεί εδώ, στην Αθήνα, θα έχει τριμερή σύνοδο με τους ομολόγους του της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, τον Υφυπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας, τον κύριο Vasil Georgiev και την Υφυπουργό Εξωτερικών της Ρουμανίας, αρμόδια για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, κυρία Daniela Grigore Gîtman.

Στην ατζέντα αυτή αυτής της συνάντησης θα εξεταστούνε κατ’ αρχήν η κατάσταση στην Ουκρανία, τα ενεργειακά, η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Δυτικά Βαλκάνια, το μεταναστευτικό- προσφυγικό και οι ευρύτερες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τέλος, την Πέμπτη 19 Μαΐου ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στο Τορίνο της Ιταλίας για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Υπουργική Σύνοδο των κρατών – μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Τώρα, όσον αφορά τον Υφυπουργό Εξωτερικών τον κύριο Φραγκογιάννη, αρμόδιο για την οικονομική διπλωματία. Θα συνοδεύσει την Κυριακή 8 και τη Δευτέρα 9 Μαΐου τον Πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Την Πέμπτη 12 Μαΐου θα βρίσκεται στο Βερολίνο για τον 5ο γύρο των διυπουργικών διαβουλεύσεων στο πλαίσιο του Ελληνο-γερμανικού Σχεδίου Δράσης. Αμέσως μετά, στις 12 με 14 Μαΐου θα μεταβεί στη Στοκχόλμη όπου θα έχει συνάντηση με την Υπουργό Εξωτερικού Εμπορίου της Σουηδίας κυρία Anna Hallberg, θα εγκαινιάσει επίσης το τοπικό παράρτημα του Ελληνο-σουηδικού Επιμελητηρίου και τέλος θα έχει συναντήσεις με επιχειρηματίες.

Αμέσως μετά, θα συνοδεύσει και εκείνος τον Πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον. Αυτή τη στιγμή όσον αφορά τον Υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για τον απόδημο ελληνισμό, τον κύριο Κατσανιώτη, δεν έχω κάτι προγραμματισμένο, αλλά θα επανέλθουμε, θα υπάρξουν οι σχετικές ανακοινώσεις.

Αυτά ήθελα εγώ αυτή τη στιγμή σε πρώτη φάση. Δεν θέλω να σας κουράζω παραπάνω και βεβαίως στη διάθεσή σας. Κυρία Φρύσσα αμέσως έτοιμη.

Κ. ΦΡΥΣΣΑ: Κατερίνα Φρύσσα από την ΕΡΤ. Μια που θα ξεκινήσει το ταξίδι του αύριο ο Υπουργός Εξωτερικών στην Ισπανία, ήθελα να ρωτήσω αν θα υπάρξει κάποια κοινή πρωτοβουλία στον ανθρωπιστικό τομέα για το θέμα της Ουκρανίας.

Κάποια κοινή πρωτοβουλία της Αθήνας με την Μαδρίτη ή κάποια κινητοποίηση των δύο χωρών σχετικά για το θέμα του πολέμου και για τη βοήθεια, ιδιαίτερα στο θέμα της Μαριούπολης.

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κοιτάξτε, δεν υπάρχει κάτι ειδικά με τη Μαδρίτη το οποίο να συζητάμε αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή, όπως γνωρίζετε, έχουν υπάρξει ήδη ανακοινώσεις, για την ανοικοδόμηση του μαιευτηρίου της Μαριούπολης. Για αυτό έχει δεσμευτεί ο Πρωθυπουργός εδώ και καιρό, γιατί έχουμε πει ότι θα επιστρέψουμε.

Αυτό το οποίο επίσης είχε ανακοινώσει και ο Υπουργός είναι για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες. Όπως βλέπετε και εσείς, όπως παρακολουθούμε όλοι, δυστυχώς η κατάσταση επί του εδάφους είναι, να το πω πολύ απλά, τραγική και αυτή τη στιγμή οποιαδήποτε παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη χειμαζόμενη Μαριούπολη είναι ουσιαστικά αδύνατον να γίνει από οποιονδήποτε. Από ότι καταλαβαίνω ακόμα και ο Ερυθρός Σταυρός, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού που αυτοί κι αν ξέρουν από εμπόλεμες ζώνες, δυσκολεύονται πάρα πολύ να μπορέσουν να έχουν πρόσβαση.

Αλλά, από κει και πέρα, να υπενθυμίσω ότι εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε, ήδη όπως θα έχετε δει ο Υπουργός μετέβη στην Οδησσό, μετέφερε ο ίδιος ανθρωπιστική βοήθεια, στη συνέχεια μετά εστάλη και η υπόλοιπη. Έχουν γίνει και άλλες αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας στην Οδησσό και ό,τι είναι δυνατόν το πράττουμε.

Παρακαλώ κ. Μίχο.

Π. ΜΙΧΟΣ: Καλημέρα, Παναγιώτης Μίχος από το «Βήμα».

Κύριε εκπρόσωπε, την περασμένη εβδομάδα η Τουρκική Δημοκρατία προέβη σε μπαράζ πρωτοφανούς επιθετικότητας, με παραβιάσεις, υπερπτήσεις και τα λοιπά. Αυτό αμιγώς είναι σκέλος του Υπουργείου Άμυνας, αλλά εμείς προέβημεν σε κάποια διαβήματα. Θέλω να σας ρωτήσω, ποιά είναι η ανάγνωση της ελληνικής διπλωματίας, τι επιδιώκει η Τουρκία, γιατί αυτό το ξαφνικό μπαράζ ενάμισι μήνα μετά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο Erdogan; Ανησυχούμε ότι μπορεί να υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση από την Άγκυρα; Ευχαριστώ πολύ.

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ευχαριστώ πάρα πολύ. Αν δε με απατά η μνήμη μου και δυστυχώς κάθε μέρα με απατά όλο και περισσότερο, μέσα σε μία ημέρα την περασμένη Τετάρτη, πριν μια εβδομάδα ακριβώς, είχαμε μέσα σε μια μέρα 168 παραβιάσεις του εναερίου χώρου και 42 υπερπτήσεις.

Να μου επιτρέψετε να υπενθυμίσω ότι ο μεγαλύτερος αριθμός υπερπτήσεων, τουρκικών αεροσκαφών άνωθεν ελληνικού εδάφους, μέχρι την περασμένη Τετάρτη, είχε γίνει το 2020, την εποχή που είχαμε μια κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικής συμπεριφοράς και επίσης, με συγχωρείτε, μπορεί να κάνω και λάθος, αν δεν απατώμαι ήταν 23. Άρα περίπου οι μισές μέσα σε μια μέρα.

Το 2020 που είχαμε ρεκόρ υπερπτήσεων σε μία χρονιά, είχαμε αν δεν απατώμαι 393, το 2019 είχαμε - που ήταν το προηγούμενο ρεκόρ, αρνητικό βέβαια, πάντα αρνητικό, όταν λέμε ρεκόρ συνήθως έχει θετικό πρόσημο, στην προκειμένη περίπτωση εννοείται ότι είναι αρνητικότατο – γύρω στις 139-140 υπερπτήσεις, το οποίο σας λέω αποτελούσε τότε ρεκόρ. Λοιπόν, εδώ είχαμε 42 υπερπτήσεις μέσα σε μία ημέρα.

Γιατί απαριθμώ όλα αυτά τα στατιστικά στοιχεία; Γιατί πολύ απλά οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Πιστεύω ότι δεν χρειάζεται να προσθέσω πάρα πολλά πράγματα.

Αυτό το οποίο θα ήθελα να υπογραμμίσω είναι ότι καταρχάς έγιναν υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικού εδάφους και κατοικημένων περιοχών. Πάνω από αρκετά νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τη Ρόδο, την Κω, την Κάλυμνο τη Σάμο, μεταξύ άλλων. Αυτό ήταν μια πρωτοφανής αύξηση της έντασης από πλευράς Τουρκίας, μία προκλητική συμπεριφορά. Δυστυχώς δεν μπορώ να το χαρακτηρίσω κατά κάποιο άλλο τρόπο.

Και ακριβώς, όπως είπατε, έρχεται βεβαίως σε αντίθεση με το κλίμα το οποίο εμείς προσπαθούσαμε και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε, ένα κλίμα καλής γειτονίας. Εμείς είμαστε πάντα υπέρ των καλών σχέσεων με την Τουρκία, στη βάση βεβαίως του Διεθνούς Δικαίου.

Εδώ πέρα μιλάμε για σαφή παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας και η οποία βεβαίως δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη. Και για αυτό μάλιστα έγιναν, κάτι το οποίο δεν το συνηθίζουμε, έγιναν δυο διαδοχικά διαβήματα μέσα σε δυο μέρες εδώ στην Αθήνα από τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εξωτερικών, τον Πρέσβη κύριο Δεμίρη, προς τον Τούρκο Πρέσβη στον οποίο τονίστηκαν όλα αυτά τα οποία σας ανέφερα.

Και παράλληλα τονίσαμε και το άλλο το οποίο δεν θέλουμε να ξεχνιέται, ότι σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη και δύσκολη συγκυρία για την Ευρώπη και γενικότερα για την Ατλαντική Συμμαχία, το ΝΑΤΟ, η συμπεριφορά της Τουρκίας αντιβαίνει σε θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου αλλά παράλληλα έχει έναν πάρα πολύ αρνητικό αντίκτυπο, επηρεάζει τη συνοχή του ΝΑΤΟ.

Επίσης, θέλω να πω ότι αυτά τα μεταφέραμε στην τουρκική πλευρά. Όπως γράψαμε και στην ανακοίνωση, τα μετέφερε καταρχάς ο ίδιος ο Υπουργός Εξωτερικών ο κύριος Δένδιας, ο οποίος μίλησε με Πρέσβεις διαπιστευμένους εδώ στην Αθήνα εκείνες τις ημέρες, είχε αρκετές επαφές και υπογράμμισε αυτό το γεγονός.

Δόθηκαν και οδηγίες, γίνανε και ενημερώσεις παράλληλα στον ΟΗΕ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ. Είδατε ότι επίσης ο Πρωθυπουργός μίλησε με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, τον κύριο Stoltenberg για αυτό το θέμα. Ήταν κάτι το πρωτοφανές και μεταφέραμε τη δυσαρέσκειά μας.

Τώρα, γιατί αυτή η κλιμάκωση, γιατί τώρα, αυτό θα μου επιτρέψετε, σηκώνει πολλές αναλύσεις. Και θα μου επιτρέψετε επίσης να αποφύγω να μπαίνω σε αναλύσεις ή σε ερμηνείες οι οποίες μπορεί να είναι σωστές, μπορεί και όχι. Ευχαριστώ πάρα πολύ.

Πάμε πίσω. Ο κύριος Μελισσόπουλος και μετά…

Κ. ΜΕΛΙΣΣΟΠΟΥΛΟΣ: Θα ήθελα να μου πείτε το εξής, κύριε εκπρόσωπε. Αν εκτιμάτε, αν έχετε κάνει κάποιες εκτιμήσεις, όχι τόσο για το γιατί, αλλά για τον στόχο της ραγδαίας αύξησης της έντασης από την πλευρά της Τουρκίας.
Αν υπάρχει κάποιο σενάριο, κάποια εκτίμηση για το πω, να το πω απλά. Που το πάνε; Δηλαδή, σε τι στοχεύουνε;

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κοιτάξτε να δείτε, είναι αυτονόητο ότι τόσο εμείς αλλά γενικότερα όλοι οι συναρμόδιοι φορείς κάνουμε, πρέπει να κάνουμε εκτιμήσεις και γενικά να χαράξουμε την πολιτική μας.

Εμείς, ως Υπουργείο Εξωτερικών, και αυτό θέλω να το υπογραμμίσω, έχουμε μία πάγια πρακτική την οποία ακολουθούμε σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτό το οποίο τονίζουμε τόσο προς τους Τούρκους συνομιλητές μας, όσο προς τους άλλους φίλους και συμμάχους, εταίρους και συμμάχους, είναι ότι ζητάμε το σεβασμό στις βασικές αρχές, δεν ζητάμε και τίποτα εξωπραγματικό, στις βασικές αρχές, σεβασμό στους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Αυτό είναι που επιζητούμε. Και βεβαίως επιζητούμε τον σεβασμό της εθνικής μας κυριαρχίας. Και να σας πω και κάτι άλλο. Αυτό δεν είναι κάτι το οποίο ζητάμε μόνο εμείς. Το ζητάνε όλα τα κράτη. Ζητούμε, βεβαίως, να γίνει σεβαστό και από την τουρκική πλευρά.

Κ. ΤΣΑΜΟΥΡΗ: Κατερίνα Τσαμούρη, από το δελτίο του STAR. Κύριε εκπρόσωπε, βλέπουμε ότι από την περασμένη Πέμπτη, αν δεν κάνω λάθος, που ενεργοποιήθηκε η αεράμυνα της χώρας, σταμάτησαν αυτές οι παραβιάσεις.

Το αποδίδετε στο γεγονός ότι τα αντιαεροπορικά μας συστήματα «λόκαραν», να το πούμε απλά, τα τουρκικά F- 16 και έκτοτε εξαφανίστηκαν από τον εναέριο χώρο μας ή και σε κάποιες κινήσεις διπλωματικές που ενδεχομένως θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας ή και που προτίθεστε να προχωρήσετε για να μη δούμε αντίστοιχα σκηνικά και στο μέλλον; Ευχαριστώ.

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κοιτάξτε, όσον αφορά το κομμάτι της αεράμυνας, εκφεύγει τελείως των αρμοδιοτήτων μου και δεν μπορώ να το σχολιάσω, ούτε να κρίνω τι έχει γίνει. Αυτό είναι θέμα καθαρά του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Όσον αφορά τις διπλωματικές μας πρωτοβουλίες: βεβαίως ο στόχος μας τόσο προς την Τουρκική πλευρά, όσο και προς τους εταίρους μας ήτανε ακριβώς να πέσουν οι τόνοι, να πέσει η ένταση και αυτό ήταν και το μήνυμα το οποίο μεταφέραμε όπως είπα και πριν, και στους εταίρους και στους συμμάχους μας, ακριβώς ότι ανεξαρτήτως εποχής αυτό το πράμα είναι καταδικαστέο και απαράδεκτο. Αυτό είναι το ένα.
Αλλά, από εκεί και πέρα δεν θα πρέπει αυτή τη στιγμή που η προσοχή όλου του Δυτικού κόσμου είναι στραμμένη προς την κρίση στην Ουκρανία, να βρίσκεται, να υπάρχει μία δυνατότητα ή ευκαιρία από την Τουρκική πλευρά για να επαναφέρει τις παράνομες αξιώσεις της.

Αυτό ήταν ένα μήνυμα το οποίο το περάσαμε και το περνάμε θα έλεγα ξεκάθαρα. Χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες.

ΣΤ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, η Τουρκία με ένα non paper, με κάποιες πληροφορίες που διοχέτευσε σε δημοσιογράφους, ισχυρίστηκε ότι όπως ελληνικά μαχητικά είχαν πραγματοποιήσει παραβιάσεις, μάλιστα παρέθεσε και στοιχεία από ραντάρ που υποτίθεται ότι είχε συλλέξει με ημερομηνίες και αριθμό παραβιάσεων. Αυτό είναι κάτι σχετικά καινούριο. Το είχαμε ακούσει και στο παρελθόν, αλλά ποτέ τόσο αναλυτικά από την Τουρκία. Εκτιμάτε ότι είναι κάποιο νέο αφήγημα που θα χρησιμοποιήσει η Άγκυρα προκειμένου να συντηρήσει την ένταση και προκειμένου να έχει ένα άλλοθι για να κάνει αυτά που έκανε την περασμένη Τετάρτη; Ευχαριστώ.

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν ξέρω τι αφήγημα θέλει να χρησιμοποιήσει, εγώ ξέρω ότι οι πράξεις της Τουρκίας, αυτό που κάνει είναι καταδικαστέο. Δεν μπορεί να παραβιάζει και τον εναέριο χώρο, αλλά και να κάνει υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικών νησιών και αυτό το οποίο εμείς τονίσαμε από πλευράς μας, είναι ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να γίνει επ’ ουδενί αποδεκτό από τη δική μας πλευρά.

Και όπως σας είπα και πριν, συγγνώμη που γίνομαι κουραστικός, το επαναλαμβάνω, αλλά θέλω να το τονίσω, ότι αυτό το πράγμα ήταν καταδικαστέο και για αυτό έγιναν και τα έντονα διαβήματα τα οποία κάναμε.

Α. ΦΩΤΑΚΗ: Αλεξάνδρα Φωτάκη από «ΤΑ ΝΕΑ».
Σας ικανοποίησε η απάντηση του State Department για τις υπερπτήσεις εν όψει και των επαφών που σχεδιάζονται στην Ουάσιγκτον τις επόμενες μέρες;

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν μπορώ να μιλήσω εγώ για το τι θα συζητηθεί βεβαίως γιατί είναι ταξίδι του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον. Αλλά από ότι γνωρίζω είναι αυτονόητο ότι το ζήτημα των παραβιάσεων, της αύξησης της έντασης και των υπερπτήσεων, θα τεθεί κατά τη διάρκεια των επαφών. Αυτό το θεωρώ ότι είναι αυτονόητο. Χωρίς να θέλω να μπαίνω εγώ σε ζητήματα τέτοια, γιατί η επίσκεψη είναι του Πρωθυπουργού. Βεβαίως και ο Υπουργός Εξωτερικών θα είναι παρών, αλλά η επίσκεψη είναι του Πρωθυπουργού.

Έτυχε την ακριβώς επόμενη μέρα λίγο μετά το διάβημα, το δεύτερο διάβημα του κ. Δεμίρη, ο Υπουργός Εξωτερικών να παραθέσει αποχαιρετιστήριο γεύμα στον απερχόμενο Αμερικανό Πρέσβη τον κ. Pyatt, όπου βεβαίως και μπροστά στους άλλους παρευρισκόμενους εξέφρασε τη δυσαρέσκεια γι΄ αυτό το απαράδεκτο και καταδικαστέο γεγονός.

Α. ΦΩΤΑΚΗ: Η απάντηση του State Department;

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας απάντησα κα Φωτάκη, θα μου επιτρέψετε.

Μ.ΚΟΥΡΜΠΕΛΑ: Κύριε εκπρόσωπε δεν ξέρω αν έχει καλυφθεί το θέμα, γιατί ήρθα λίγο αργά, σήμερα αποφασίζουν οι Υπουργοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το θέμα του 6ου πακέτου κυρώσεων. Πολλές χώρες δεν είναι σύμφωνες να τεθεί εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και η απάντηση σας σε όλες αυτές ποια είναι; Περιλαμβάνεται σε αυτές και η Ελλάδα;

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Η Ελλάδα, και το έχουμε τονίσει αυτό σε όλους τους συνομιλητές μας, εναρμονίζεται και εφαρμόζει όλες τις κυρώσεις που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, που συναποφασίζει βεβαίως και η Ελλάδα, τις εφαρμόζουμε πλήρως με ό,τι κόστος αυτό μπορεί να έχει και για εμάς.
Και βεβαίως και αν μου επιτρέπετε να επαναλάβω εδώ πέρα ότι θα ήταν και ευχής έργο, να το πω έτσι, αν και άλλες χώρες που θέλουν τουλάχιστον να έχουν ευρωπαϊκή προοπτική, εναρμονίζονταν με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις κυρώσεις.

Α.ΒΙΤΑΛΗΣ: Κύριε εκπρόσωπε αν μου επιτρέπετε να επανέλθω στο προηγούμενο θέμα, ήσασταν σαφής όταν παραθέσατε και τα αριθμητικά στοιχεία των προηγούμενων ετών. Ήταν σαφέστατα και τα δύο διαβήματα από το Υπουργείο Εξωτερικών ότι υπάρχει παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας. Το είπατε και μόνος σας ότι πέταξαν πάνω από κατοικημένα νησιά.
Το ερώτημα είναι το εξής, εάν έχει απαντηθεί στο ανώτατο υψηλό επίπεδο, διπλωματικά πάντα, αυτή η θεωρία της Τουρκίας και αυτό που προβάλλει συνεχώς που συνδέει την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, ειδικά του ανατολικού Αιγαίου, με το θέμα της ελληνικής κυριαρχίας.
Αυτά τα ζητήματα νομικά και πολιτικά στο διπλωματικό επίπεδο έχουν απαντηθεί κύριε εκπρόσωπε; Μιλάμε για τις δυο επιστολές του κυρίου Sinirlioglu στον ΟΗΕ.

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Βεβαίως. Να σας πω κάτι γενικότερο αν μου επιτρέπετε. Η θέση μας όσον αφορά αυτό το ζήτημα, το ζήτημα δηλαδή της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, οι θέσεις μας είναι γνωστές και τις ξέρουμε όλοι και τις ξέρει και η τουρκική πλευρά εδώ και δεκαετίες. Δεν είναι κάτι το οποίο χρειάζεται, αν μου επιτρέπετε, να το επαναλαμβάνουμε κάθε μέρα.

Οι θέσεις μας είναι σταθερές. Και βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο. Αλλά αφού με ρωτήσατε για τις επιστολές του Μονίμου Αντιπροσώπου της Τουρκίας στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ως είθισται πάντα αυτές οι επιστολές δεν απευθύνονται σε εμάς.

Απευθύνονται στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Η πρώτη επιστολή είχε σταλεί τον Ιούλιο του ’21 και έχει ήδη απαντηθεί. Στη συνέχεια υπήρξε και δεύτερη επιστολή του Τούρκου Μονίμου Αντιπροσώπου την οποία βεβαίως και θα απαντήσουμε με τα επιχειρήματά μας τα νομικά και πολιτικά, τα οποία, όπως σας είπα, βασίζονται στις θεμελιώδεις, δεν μπορώ να βρω άλλη λέξη, αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Δηλαδή είναι rock solid να το πω όπως το λένε και οι Βρετανοί.

Κυρία Φωτάκη, αν δεν έχει άλλος ερώτηση με συγχωρείτε.

Α. ΦΩΤΑΚΗ: Ήσασταν πρόσφατα στο Ισραήλ και ήταν οι ημέρες που έγιναν τα σχόλια του κυρίου Λαβρόφ σχετικά.
Θα ήθελα καταρχήν να μου πείτε τι αφορούσε η δική σας συνάντηση και πως η συνεργασία μας θα έχει συνέχεια. Τι θα γίνει με το 3+1, αν θα έχουμε και φυσική συνάντηση εκτός από τηλεδιάσκεψη στην συνέχεια. Και το σχόλιο σας για τα όσα ειπώθηκαν σε σχέση με τα σχόλια Lavrov.

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: 3 σε 1. Λοιπόν, όσον αφορά το 3+1 αυτή την στιγμή, όπως ανέφερα, θα γίνει την επόμενη Δευτέρα το απόγευμα η τηλεδιάσκεψη. Θα γίνει τηλεδιάσκεψη για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν στάθηκε δυνατόν να συμπέσουν τα προγράμματα των τεσσάρων Υπουργών ούτως ώστε να βρεθούν στο ίδιο μέρος του κόσμου. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο και για αυτό βρέθηκε αυτή η λύση.

Από εκεί και πέρα, αυτό βεβαίως από μόνο του, ότι δηλαδή γίνεται αυτή η Υπουργική συνάντηση, κάτι το οποίο είχε συζητηθεί και στο παρελθόν, είναι για μένα ιδιαίτερα σημαντικό. Και για εμάς το γεγονός το σημαντικό είναι ότι γίνεται η συνάντηση αυτή, κάτι το οποίο είχαμε ζητήσει επανειλημμένα, το είχαμε συζητήσει και με τους Αμερικανούς συνομιλητές που είχε και ο Υπουργός Εξωτερικών, ο κύριος Δένδιας και με άλλους. Θέλαμε να γίνει, αυτό το πλαίσιο να μην είναι μόνο σε συγκεκριμένους τομείς αλλά να υπάρξει και συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών.

Το οποίο, αποτελεί και μια ομπρέλα της συνεργασίας. Λοιπόν, από μόνη της αυτή η συνάντηση θεωρώ ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση και από κει και πέρα βεβαίως έπονται τα υπόλοιπα.

Όντως εγώ ήμουνα, από την Κυριακή μέχρι και χθες, αργά χθες το βράδυ, στο Ισραήλ. Είναι στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ των δυο Υπουργών και των Υπουργείων Εξωτερικών.

Με είχε προσκαλέσει ο Aναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Iσραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών, αρμόδιος για τη Δημόσια Διπλωματία. Είχα μια εντατική μέρα, ειδικά την Δευτέρα ήταν χωρίς σταματημό. Επαφές με τους αρμοδίους του Υπουργείου Εξωτερικών τους για θέματα Δημόσιας Διπλωματίας.

Ουσιαστικά ο σκοπός ήταν να μας μεταφέρουν την τεχνογνωσία στα θέματα της Δημόσιας Διπλωματίας. Ήταν μια, για μένα, μία εξαιρετική εμπειρία. Πραγματικά, και το λέω με κάθε ειλικρίνεια, ότι έμαθα πάρα πολλά και είμαι σίγουρος ότι θα μάθω και ακόμα περισσότερα, γιατί ακριβώς το Ισραήλ σε αυτό τον τομέα βρίσκεται, θα έλεγα, πάρα πολύ μπροστά.

Έχουν κάνει πάρα πολύ σημαντικά βήματα. Αν μου επιτρέψετε, δυο μόνο παρατηρήσεις, έτσι. Το ένα είναι το οποίο εμμέσως αφορά και εσάς γιατί ακριβώς καμιά φορά εδώ, στην Ελλάδα δεν το έχουμε εμπεδώσει. Ότι η Δημόσια Διπλωματία είναι διπλωματία. Δεν είναι κάτι το οποίο είναι πάρεργο. Είναι κάτι το οποίο πρέπει να αποτελεί βασικό μέρος της δουλειάς ενός Υπουργείου Εξωτερικών και το βλέπουμε αυτό σε καθημερινή βάση.

Αυτό είναι το ένα βασικό συμπέρασμα και το άλλο βεβαίως όπου και εκεί πάλι το Ισραήλ βρίσκεται σε άλλη σφαίρα, είναι η χρήση των νέων τεχνολογιών, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά και πέρα από αυτό, η επίσκεψη ήταν πραγματικά αποκαλυπτική.

Αυτή η επίσκεψη στην οποία πήγα, αν μου επιτρέπετε με τα δύο καπέλα, το καπέλο αφενός το παρόν του Εκπροσώπου και αφετέρου του συντονιστή για τη μεταρρύθμιση του ΥΠΕΞ. Εντάσσεται στην εξαιρετική συνεργασία που έχουμε οι δύο πλευρές και όπως ο Υπουργός Εξωτερικών ο κύριο Δένδιας θα συναντηθεί με τον κύριο Lapid, ούτε καν ξέρω πλέον πόσες φορές έχουν συναντηθεί, θα μου επιτρέψετε ένα σημείο. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι πέρα από το ότι μας υποδεχθήκανε και μας φερθήκανε εγκάρδια, ήταν ο Πρέσβης μας στο Τελ Αβίβ και εγώ και μέλη της Πρεσβείας, ότι γίναμε δεκτοί, ήρθε και στη συνάντηση μάλλον για την ακρίβεια, στο χώρο που γινόντουσαν οι συναντήσεις, και ο Υφυπουργός Εξωτερικών της χώρας, ο οποίος μας χαιρέτησε, κάτι που δεν ήταν στο πρόγραμμα.

Και δυστυχώς ήμασταν εκεί παρόντες και ήτανε βέβαια και ενδιαφέρον να δούμε πώς εξελίχθηκε η αντίδραση, στις δηλώσεις του Ρώσου Υπουργού Εξωτερικών. Εγώ θα ήθελα να κάνω ένα γενικότερο σχόλιο σαν Υπουργείο Εξωτερικών.

Όπως γνωρίζετε, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και καταδικάζουμε βέβαια κάθε πράξη αντισημιτισμού. Εξάλλου να υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα ήτανε και είχε και μέχρι πριν λίγο καιρό, πριν ένα μήνα περίπου, την Προεδρεία του IHRA που ένα από τα βασικά ζητήματα είναι ακριβώς να διατηρηθεί η μνήμη το Ολοκαυτώματος.

Και θα επαναλάβω ακριβώς ότι καταδικάζουμε τον αντισημιτισμό. Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν σηκώνει ερμηνεία.

Μ.ΚΟΥΡΜΠΕΛΑ: Κατ’ αρχήν, να συστηθώ. Είναι η πρώτη φορά που έρχομαι. Λέγομαι Μαρίνα Κουρμπέλα και συνεργάζομαι με το enetpress. Κύριε Εκπρόσωπε θέλω να σας ρωτήσω το εξής. Σχετικά με την οικονομική διπλωματία. Στην επίσκεψη των Βέλγων Βασιλέων υπήρξε και μεγάλη επιχειρηματική αντιπροσωπεία. Υπάρχει κάποιο follow- up; Και μια άλλη συναφή ερώτηση. Εάν από τις πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσες εκστρατείες της οικονομικής διπλωματίας που κάνει η κυβέρνηση υπάρχει ένα follow up που αυτό είναι ένα μόνιμο πρόβλημα. Το έχετε αντιμετωπίσει αυτό κάπως, θα το αντιμετωπίσετε; Ένα follow up που δεν ξέρουμε αν έγινε κάτι και αν υπάρχει αποτέλεσμα, το παρακολουθείτε αυτό;

Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κατ΄ αρχήν θα σας απαντήσω, η πρώτη ερώτηση είναι απλή, δυστυχώς δε γνωρίζω τι έγινε. Έγιναν επαφές, το ξέρω, υπήρξαν Βέλγοι επιχειρηματίες που συνόδευαν τον Βασιλιά και τη Βασίλισσα του Βελγίου, από μεγάλες επιχειρήσεις. Έγιναν επαφές, τώρα τι αποτέλεσμα υπήρξε δεν έχω υπόψη μου και ξέρετε και πολλές φορές το αποτέλεσμα δε βγαίνει αμέσως.

Αυτές οι επισκέψεις κι εγώ θυμάμαι παλιά είχα τύχει πριν πάρα πολλά χρόνια να συνοδεύω αποστολές του δικού μας, Προέδρου της Δημοκρατίας, όπου ήταν και επιχειρηματίες μαζί, που το βασικό διακύβευμα ήταν να υπάρξει μια άμεση επαφή μεταξύ των επιχειρηματιών, να δούμε δηλαδή τι ενδιαφέρον υπάρχει.

Οπότε το απτό αποτέλεσμα δεν είναι πάντα ορατό αμέσως με την επίσκεψη. Κάτι για να ωριμάσει μπορεί να πάρει ένα μήνα, μπορεί ένα χρόνο, αυτό εξαρτάται και αυτές οι επισκέψεις προσφέρονται ακριβώς για να δημιουργηθεί μια αφορμή για να γίνει αυτή η επαφή.

Αυτό που είπατε για το follow up, έχετε δίκιο ότι όντως είναι πάντα μία πρόκληση πώς θα το παρακολουθήσουμε. Αυτό προσπαθούμε να το κάνουμε κατ΄ αρχήν μέσω των Πρεσβειών μας ή τέλος πάντων των Αρχών που έχουμε στο εξωτερικό.

Αν δεν απατώμαι έχουμε 41 -με συγχωρείτε για τα νούμερα πολλές φορές- Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο εξωτερικό, τα οποία συστεγάζονται με τις Αρχές μας στο εξωτερικό, τα οποία έχουν αρμοδιότητα αφενός να παρέχουν συνδρομή στους Έλληνες επιχειρηματίες και αφετέρου να προσπαθούν για προσέλκυση επενδύσεων, να εξερευνούν, να βοηθούν, δηλαδή να δίνουν μια εικόνα για το περιβάλλον το εμπορικό.

Αλλά από εκεί και πέρα το τι γίνεται μετά πολλές φορές σε follow up κι αυτό το έχω δει κι εγώ δηλαδή κι από τη δική μου εμπειρία είναι ότι πολλές φορές οι επιχειρηματίες δεν ενημερώνουν απαραίτητα, οπότε μπορεί να έχει γίνει κάτι σημαντικό το οποίο να μην το γνωρίζουμε. Γιατί να σας πω και κάτι, στο κάτω-κάτω είναι ιδιώτες, δεν έχουν καμιά υποχρέωση να μας ενημερώνουν. Αλλά εμείς είμαστε εκεί για να προσφέρουμε και να μπορέσουμε να βοηθήσουμε στην εμβάθυνση των σχέσεων, για αυτό έχουμε και τα Γραφεία Οικονομικών και Eμπορικών Yποθέσεων.

Ευχαριστώ πάρα πολύ. Τελειώνει εδώ η ενημέρωση.