Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στην ΕΡΤ και τον δημοσιογράφο Γιάννη Μούτσιο (Αθήνα, 08.11.2024)

Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στην ΕΡΤ και τον δημοσιογράφο Γιάννη Μούτσιο (Αθήνα, 08.11.2024)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ευχαριστούμε πολύ που είστε κοντά μας απόψε σε μια πολύ δύσκολη μέρα και πολύ σημαντική εξίσου.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Εγώ ευχαριστώ για την πρόσκλησή σας, κύριε Μούτσιε. Πάντοτε, η επιλογή μας είναι η δημόσια τηλεόραση για την ενημέρωση της κοινωνίας, μετά από οποιαδήποτε μείζονα συνάντηση που αφορά τα εθνικά μας θέματα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάμε λοιπόν τώρα να δούμε αυτήν τη σημαντική συνάντηση που είχατε με τον κ. Fidan. Είχαν δημιουργηθεί πολλές προσδοκίες και αν μπορείτε να κάνετε μια πρώτη αποτίμηση από αυτήν την επίσκεψη.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Νομίζω είχαμε την ευκαιρία να αποτιμήσουμε την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε ό, τι αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είναι μια διαδρομή, η οποία ξεκίνησε από το Βίλνιους της Λιθουανίας, 16 μήνες πριν, όταν οι ηγέτες Ελλάδος και Τουρκίας αποφάσισαν να ξεκινήσουμε έναν δομημένο διάλογο, στη βάση πυλώνων, με πολύ συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με πολιτικές, οι οποίες θα μπορούσαν να διασφαλίσουν μια καλύτερη σχέση γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών. Και από την άλλη πλευρά, να χτίσουμε πάνω σε εκείνα, τα οποία μας ενώνουν, σε μια θετική ατζέντα μέτρων, τα οποία θα ήταν αμοιβαία επωφελή. Ήδη, νομίζω, έχει υπάρξει μια σημαντική πρόοδος. Αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου οι σχέσεις είναι καλές.

Βεβαίως, αντιλαμβανόμαστε και το αποδεχθήκαμε, νομίζω, και οι δύο σήμερα και στις δημόσιες δηλώσεις μας, ότι δεν είναι δυνατόν μέσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα να αρθούν προβλήματα, τα οποία ανατρέχουν σε δεκαετίες. Καταλαβαίνουμε όλοι τη συνθετότητα των ζητημάτων. Άρα, η προσέγγισή μας είναι βήμα-βήμα για να μπορέσουμε να χτίσουμε μια σχέση καλής γειτονίας, η οποία θα είναι στέρεη και εδραία. Είχαμε την ευκαιρία με τον Τούρκο ομόλογό μου να συζητήσουμε για πρώτη φορά και σε σχέση με το πλαίσιο, το οποίο θα διέπει μια μελλοντική μας συζήτηση, αναφορικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Ένα ζήτημα, το οποίο προκαλεί τις πολλαπλές εντάσεις. Εκείνο, το οποίο διαπιστώσαμε, είναι ότι έχουμε μία διαφορετική θέση αφετηρίας. Ότι υπάρχει μία σημαντική απόσταση σε ό,τι αφορά το εύρος που αντιλαμβανόμαστε τη συζήτηση αυτή. Βεβαίως, υπήρξε μία ειλικρινής συζήτηση. Επιφυλαχθήκαμε να συνεχίσουμε τον διάλογο σε μεταγενέστερο στάδιο για να δούμε αν θα μπορέσουμε να βρούμε ένα πλαίσιο συζήτησης. Προς ώρας, εκείνο, το οποίο έχει μεγάλη σημασία, κύριε Μούτσιε, είναι να διαφυλάξουμε την καλή σχέση, να την ενισχύσουμε, να δημιουργήσουμε τους διαύλους εκείνους, έτσι ώστε να μην προκαλούνται κρίσεις από τις εντάσεις, οι οποίες υφίστανται.

Και νομίζω ότι σε αυτό το επίπεδο έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος και είναι απολύτως αναγκαίο να το διαφυλάξουμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θέλω λίγο να μείνουμε στο κομμάτι ακριβώς αυτής της σύγκλισης που αναφέρατε στο θέμα της υφαλοκρηπίδας. Τι σας κάνει λοιπόν να πιστεύετε και να ελπίζετε ότι μελλοντικά μπορεί να υπάρξει μια σύγκλιση, λοιπόν, σε μια επόμενη συνάντηση;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Είμαστε, κατ’ αρχάς, να διευκρινίσω σε απολύτως προκαταρκτικό στάδιο. Δεν έχουμε μπει καν στην ουσία της συζήτησης, δηλαδή στην οριοθέτηση καθεαυτήν. Η συζήτησή μας περιορίστηκε στο να διαπιστώσουμε αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εκείνες για να εκκινήσει η συζήτηση. Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι υπάρχει απόσταση. Η απόσταση συνδέεται με το γεγονός ότι για εμάς υπάρχει ένα και μόνο ζήτημα, το οποίο μπορεί να συζητηθεί και να τεθεί στην κρίση της διεθνούς δικαιοδοσίας, το οποίο είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Για την Τουρκία υφίστανται και άλλες διαφορές. Είναι κάτι, το οποίο η εθνική μας θέση είναι πάρα πολύ σαφής. Δεν πρόκειται να αποστούμε από αυτήν, εκτός εάν υπάρξει σύγκλιση στο επίπεδο του πλαισίου. Θα παραμείνουμε στην κατάσταση, την οποία έχουμε. Βεβαίως, αντιλαμβανόμαστε όλοι ποια θα ήταν η υπεραξία του να μπορέσουμε κάποια στιγμή να προβούμε στην οριοθέτηση αυτή. Αποτελεί, άλλωστε, την επιδίωξη διαχρονικά της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Αντιλαμβανόμαστε ότι μακρά περίοδος ειρήνης διασφαλίζεται όταν καταπολεμούνται τα προβλήματα, τα οποία γεννούν και αναπαράγουν τις εντάσεις. Και αυτό είναι αναντίλεκτα ο καθορισμός της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάντως, κύριε Υπουργέ, στο άκουσμα της φράσης καζάν-καζάν που ακούσατε από τον κύριο Fidan, ορισμένοι το ερμηνεύουν ενδεχομένως ως μία συνδιαχείριση στο Αιγαίο. Τι απαντάτε;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Δεν υπάρχει καμία απολύτως συνδιαχείριση. Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι δεν θα επέτρεπε καν η δική μας θέση μία τέτοια προσέγγιση. Υπάρχουν οι αμοιβαίως επωφελείς συμφωνίες, οι οποίες έχουν υπογραφεί και εκείνες που θα υπογραφούν, οι οποίες αφορούν την οικονομία, το εμπόριο, τον τουρισμό, τον πολιτισμό. Έχουμε πολλά πεδία, στα οποία μπορούμε να συντονιστούμε, να συνεργαστούμε. Υπάρχει το κοινό πρόβλημα της παράτυπης μετανάστευσης και των κυκλωμάτων διακινητών, τα οποία πρέπει να καταπολεμήσουμε. Υπάρχει η μεγάλη πρόκληση της κλιματικής κρίσης και της πολιτικής προστασίας. Υπάρχουν πεδία, στα οποία μπορούμε να έχουμε επωφελείς συμφωνίες για τις δύο χώρες, για τους δύο λαούς. Στο Αιγαίο δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση να υπάρξει οποιαδήποτε τέτοιου τύπου συνεκμετάλλευση. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αντιληφθούμε - και θα το λέω πάντοτε με έμφαση - ότι ανεξάρτητα από τις διαφωνίες, τις οποίες έχουμε, το οποίο είναι σημαντικό να τις καταγράφουμε με έναν τρόπο πολιτισμένο, να μπορούμε, παρά ταύτα, να συζητούμε για τα προβλήματα και να βρίσκουμε τον κοινό εκείνο τόπο για να προάγουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις διμερείς μας σχέσεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα πάμε και στο άλλο ζήτημα, το οποίο είναι πολύ βασικό, το Κυπριακό. Φαίνεται λοιπόν ότι και σε αυτό υπάρχει πολύ μεγάλη απόσταση. Θεωρείτε ότι αυτό υπονομεύει τις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών;

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Θα ήθελα, κατ’ αρχάς, να επισημάνω ότι υπάρχει μια σημαντική κινητικότητα στο Κυπριακό. Η επανεκκίνηση των συζητήσεων, με την άτυπη συνάντηση της 15ης Οκτωβρίου υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και η άμεση επικοινωνία που είχαν οι δύο ηγέτες, νομίζω συνιστά μια σημαντική πρόοδο. Προσβλέπουμε στο ότι θα υπάρξουν επόμενα βήματα στην επανεκκίνηση αυτού του διαλόγου. Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι εκεί που πρέπει να κινηθούμε και αυτό που υποστηρίζει παγίως η Ελλάδα, σε σύμπνοια με την Κυπριακή Δημοκρατία, είναι ότι θα πρέπει να αναζητηθεί μία δίκαιη και βιώσιμη λύση, αποκλειστικά και μόνο στο πλαίσιο των αποφάσεων και ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, για μια Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία. Θέλω με έμφαση να τονίσω ότι είναι σημαντικό, όχι μόνο να έχουμε μία ενιαία Κύπρο για να προαχθεί η ευημερία των πολιτών του νησιού, αλλά είναι και ένα οικουμενικό σύμβολο να έχουμε επιτέλους την επανένωση του νησιού. Ανεξαρτήτως εάν υπάρχει αυτήν τη στιγμή μία απόσταση από την τουρκική πλευρά, η πραγματικότητα είναι ότι ο διάλογος μόνο επ’ ωφελεία θα μπορούσε στο τέλος να αναπτυχθεί.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, να σας ευχαριστήσουμε πάρα πολύ για αυτήν την ευκαιρία που είχαμε να συνομιλήσουμε για θέματα, τα οποία είναι πολύ σημαντικά μεταξύ των δύο χωρών. Να είστε καλά. Σας ευχαριστούμε πολύ.

Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Σας ευχαριστώ πολύ κύριε Μούτσιε. Θα έχω την ευκαιρία να ενημερώσω και την Ελληνική Βουλή, την αρμόδια Επιτροπή Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων την Τρίτη. Η βασική μας αρχή είναι ότι ο ελληνικός λαός θα πρέπει να είναι πάντοτε κοινωνός όλων των εξελίξεων που αφορούν τα εθνικά μας θέματα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ.

8 Νοεμβρίου, 2024