Αποτελεί τιμή για εμένα να απευθύνομαι στην 126η Σύνοδο της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να εμπνέεται από τα ιδανικά και τις αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης, ιδίως ενόψει των πολύπλευρων προκλήσεων που βιώνει η ανθρωπότητα. Παραμένουμε πλήρως δεσμευμένοι στο κοινό μας όραμα για τη διασφάλιση της ειρήνης, της ευημερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους.
Για τον λόγο αυτό, πιστεύουμε ότι τώρα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, αποτελεί πρόκληση για το Συμβούλιο της Ευρώπης να συμβάλει αποτελεσματικά, ως σημαντικός και υπεύθυνος διεθνής παράγοντας, στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση και την υπέρβαση των αβεβαιοτήτων που βιώνουν οι λαοί μας.
Σε αυτό το πνεύμα, θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά εκτίμησή μας προς τον Γενικό Γραμματέα κ. Jagland και να τον διαβεβαιώσω για τη συνεχή υποστήριξη της Ελλάδας, ιδίως όσον αφορά στις προσπάθειές του να ενισχύσει περαιτέρω την απόδοση του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά την άσκηση προληπτικής διπλωματίας, καθώς και την ευελιξία του Οργανισμού στην αντιμετώπιση των αναδυόμενων σύνθετων απειλών για την ειρήνη και την κοινωνική πρόοδο, που δοκιμάζουν την ανθεκτικότητα του διεθνούς συστήματος.
Η Ελλάδα χαιρετίζει ιδιαιτέρως τη σημαντική συμβολή της τρίτης Έκθεσης του Γενικού Γραμματέα, με αντικείμενο την κατάσταση της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Αυτό που διακρίνω στην Έκθεση είναι η πρόθεση να ανοίξει και να διατηρήσει τον διάλογο με τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης πάνω σε θέματα που είναι ζωτικής σημασίας για εμάς. Θα μου επιτρέψετε να τη χαρακτηρίσω ως μια γενναία πρωτοβουλία.
Η Έκθεση όχι μόνο αποδίδει πρόσθετη αξία στις ήδη υφιστάμενες διαδικασίες παρακολούθησης της εφαρμογής των Συνθηκών του Συμβουλίου της Ευρώπης αλλά ενισχύει, επίσης, την εγγενή λογική του ελεγκτικού μηχανισμού – και τούτο είναι προς το κοινό όφελος όλων των κρατών μελών.
Μοιραζόμαστε την ανησυχία σας, κύριε Γενικέ Γραμματέα, ότι σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, όπως αναφέρετε στην Έκθεσή σας, η πολιτική της αλληλεγγύης, της γενναιοδωρίας και της ανεκτικότητας φαίνεται να δίνει τόπο στη διαίρεση και τον φόβο.
Επιτρέψτε μου, σε αυτό το σημείο, να προχωρήσω στο θέμα της μετανάστευσης και της προσφυγικής κρίσης που πλήττει την Ευρώπη.
Κύριε Γενικέ Γραμματέα,
Η συνεχιζόμενη προσφυγική και μεταναστευτική κρίση ξεπερνά τις δυνατότητες μεμονωμένων χωρών και πρέπει να αντιμετωπιστεί συλλογικά και συντονισμένα. Πρόκειται για μείζον θέμα, που έχει θέσει σε δοκιμασία την ενότητα και την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε σε ένα διεθνές ζήτημα κατά τρόπο συμβατό με τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες μας, αλλά και τις σχετικές διατάξεις του διεθνούς δικαίου.
Η συνεχιζόμενη ενασχόληση του Συμβουλίου της Ευρώπης, και προσωπικά υμών, με αυτήν την κρίση παρέχει περαιτέρω εγγυήσεις όσον αφορά την τήρηση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των μεταναστών και των προσφύγων, όπως κατοχυρώνονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και από την κοινή μας δέσμευση για την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Επίσης, συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση ως προς τις ευρωπαϊκές, έως και παγκόσμιες διαστάσεις του σημαντικού αυτού ζητήματος.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια ιδιαίτερα ισχυρή μεταναστευτική πίεση, λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Επιτρέψτε μου να διαβεβαιώσω ότι η Ελλάδα σέβεται πλήρως τις δεσμεύσεις της, ως κράτος μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, ιδίως σε ό,τι αφορά στις ιδιαίτερες ανάγκες των ευάλωτων ομάδων. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη προσοχή έχει αποδοθεί στους ασυνόδευτους ανηλίκους και τις οικογένειες.
Όπως γνωρίζετε, πριν από λίγες εβδομάδες, καλωσορίσαμε στην Ελλάδα τον Ειδικό Εκπρόσωπό σας για τους Πρόσφυγες και τη Μετανάστευση, τον Πρέσβυ κ. Tomáš Boček. Είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει την τεράστια προσπάθεια που έχουν καταβάλει οι ελληνικές Αρχές, σε συνεργασία με εξειδικευμένους διεθνείς οργανισμούς, την κοινωνία των πολιτών και απλούς πολίτες, προκειμένου να διασφαλισθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών στη χώρα μας. Υπήρξε μια γόνιμη και ουσιαστική επίσκεψη, σε μια κρίσιμη καμπή, και τη θεωρούμε ένα πρώτο βήμα προς την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας μας σε θέματα μετανάστευσης και προσφύγων.
Πιο συγκεκριμένα, προσβλέπουμε σε γόνιμη συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, τόσο σε τεχνογνωσία, όσο και σε θέματα χρηματοδότησης και υποδομών. Σημειώνουμε, εδώ, τη χρηματοδότηση από την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης της επέκτασης του κέντρου υποδοχής στη Λέσβο και του κέντρου φιλοξενίας στον Ελαιώνα και προσβλέπουμε στην περαιτέρω ενίσχυση των συνεργειών.
Κοινός μας στόχος παραμένει να ανταποκριθούμε στην προσφυγική και μεταναστευτική κρίση σύμφωνα με τις υποχρεώσεις μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η Ελλάδα, παρά τη δύσκολη δημοσιονομική συγκυρία, θεωρεί αδιανόητες οποιεσδήποτε εκπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Δεν πρέπει να παραβλέπουμε, ωστόσο, την ευρύτερη εικόνα. Ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος για να μετριασθούν η εισροή προσφύγων και οι τραγικές της συνέπειες είναι να τεθεί ένα τέλος στη σύγκρουση στη Συρία. Η Ελλάδα στηρίζει όλες τις προσπάθειες για μια βιώσιμη πολιτική λύση προκειμένου να σταματήσει η αιματοχυσία.
Οι πρόσφατες θανατηφόρες τρομοκρατικές επιθέσεις, στην Ευρώπη και αλλού, υπογραμμίζουν το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στην αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγούν στην τρομοκρατία.
Το συναφές Σχέδιο Δράσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, που υιοθετήθηκε τον Μάιο του 2015, προσφέρει τα απαραίτητα εργαλεία για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί η σημασία της συνεργασίας με τους στρατηγικούς εταίρους μας πάνω στα θέματα αυτά.
Η νεολαία πρέπει να είναι μεταξύ των κυρίων ευεργετούμενων από τις πολιτικές μας εναντίον του βίαιου εξτρεμισμού. Επιπλέον, θα πρέπει να προωθηθούν και να υποστηριχθούν εκστρατείες για την καταπολέμηση της μισαλλοδοξίας, των διακρίσεων και την ευαισθητοποίηση των νέων ανθρώπων στα ζητήματα αυτά. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε εξίσου σημαντικό να δράσει το Συμβούλιο της Ευρώπης για την καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης, παρέχοντας εναλλακτικές λύσεις για τους νέους.
Η εστίαση του Συμβουλίου της Ευρώπης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι απαραίτητη για την ενθάρρυνση του πλουραλισμού, με στόχο την προώθηση της ανεκτικότητας έναντι της εθνοτικής, θρησκευτικής, γλωσσικής και πολιτισμικής πολυμορφίας και την αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγούν στην τρομοκρατία.
Επιπλέον, η αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης θα πρέπει να συμπεριληφθεί στον διάλογο της Πολιτικής Γειτονίας του Οργανισμού και να προωθηθεί στο πλαίσιο των εταιρικών σχέσεων Γειτονίας με διάφορες χώρες.
Η Ελλάδα υποστηρίζει τον διαθρησκειακό διάλογο ως εργαλείο για την πρόληψη των κοινωνικών εντάσεων και κρίσεων, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ειρηνική συνύπαρξη ανθρώπων με διαφορετικό πολιτισμικό και θρησκευτικό υπόβαθρο, μέσω της προώθησης της αμοιβαίας κατανόησης, της ανοχής και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε αυτό το πνεύμα, οι ελληνικές αρχές συνεργάζονται με τους ηγέτες των μουσουλμανικών κοινοτήτων στη χώρα μας για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης. Επιπλέον, η Ελλάδα διοργάνωσε και φιλοξένησε, τον περασμένο Οκτώβριο, Διεθνή Διάσκεψη με θέμα «Θρησκευτικός και Πολιτιστικός Πλουραλισμός και Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή».
Η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία η ανθρωπότητα προσπαθεί να οικοδομήσει ένα ειρηνικό και ευοίωνο μέλλον για όλους τους ανθρώπους, σε κάθε γωνιά της γης. Όλοι δικαιούνται την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών τους. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι απλά προνόμια, μας επιτρέπουν να υπάρχουμε, να δημιουργούμε και να ευημερούμε.
Υποστηρίζουμε τις πρωτοβουλίες και τις δραστηριότητες του Συμβουλίου της Ευρώπης σε ευαίσθητες περιοχές συγκρούσεων, οι οποίες συμβάλλουν στην επικράτηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της δημοκρατίας. Οι αξίες και οι αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης θα πρέπει να κατευθύνουν τις προσπάθειές μας σε ταραγμένες περιοχές, προκειμένου να βρεθούν λύσεις στις προκλήσεις που αυτές αντιμετωπίζουν στους τομείς της πολιτικής, της κοινωνικής σταθερότητας και της ασφάλειας.
Πιστεύουμε ότι ο Οργανισμός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της σταθερότητας, μέσω της προώθησης της ενότητας, στη βάση του σεβασμού της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και μέσω της υποστήριξης συνταγματικών και δικαστικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες αυτές.
Προτού κλείσω τις παρατηρήσεις μου, παρακαλώ επιτρέψτε μου να συγχαρώ τη Βουλγαρία για τη γόνιμη και εποικοδομητική Προεδρία της, καθώς και για την τόσο επιτυχή διοργάνωση αυτής της Συνόδου της Επιτροπής Υπουργών. Θα ήθελα, επίσης, να επωφεληθώ από αυτήν την ευκαιρία και να συγχαρώ την Εσθονία για την εισερχόμενη Προεδρία της και να επαναλάβω την πλήρη υποστήριξή μας προς τις προτεραιότητές της.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
18 Μαΐου, 2016